Πύλες της γνώσης που δεν ανοίχθηκαν ποτέ γιατί στην ουσία οι ίδιοι οι άνθρωποι ποτέ δεν επέλεξαν την οδό της σκέψης παρά αναπαύθηκαν στις δάφνες της επικουρικής ταυτοποίησης με την λησμονιά, δηλαδή την σε δεύτερο χρόνο ανάκληση των πιο δυσμενών αναμνήσεων και εντυπώσεων αντί να κοιτάξουν μπροστά και με την βοήθεια της έρευνας σε ατομικό και συνολικό επίπεδο να αδράξουν την ευκαιρία να αναλάμψουν μέσα στην καταχνιά της καθημερινότητας.
Οι άνθρωποι δεν θέλησαν ποτέ να διδαχθούν από ήττες, ματαιώσεις και τραγωδίες στο επίπεδο της δράσης, να διατηρήσουν ατόφια την μνήμη των παλαιότερων γενεών που δίδασκαν όχι την ρητή παράδοση για το εθιμοτυπικό του πράγματος αλλά την ουσία της ανθρώπινης αλληλεγγύης με τις συνεργατικές εορτές και συνευρέσεις που αντικαταστάθηκαν από την διαδραστική αργκό της απαιδευσίας και εκφραστικής ανημποριάς.
Ναι, ο κόσμος απώλεσε την ντοπιολαλιά όχι για να συνετίσει το δήθεν άξεστο της επαρχίας ή να προμοδοτήσει με τον τρόπο αυτό την εκάστοτε πρωτευουσιάνικη νοοτροπία, αλλά εγκατέλειψε για ένα κομμάτι ψωμί κάθε τι που πρόσφερε αξία και ουσία στην επικοινωνία.
Δεν συσσωρεύθηκε καμία γνώση στις μεγάλες πόλεις ούτε οι άνθρωποι που εξορίσθηκαν σε άλλες Πολιτείες το έκαναν για να εκδικηθούν την γενέτειρά τους, απλά το έπραξαν αυτό για να σωθούν από τον περίγελο της κατάντιας ενός ασθμαίνοντος πολιτισμού που έχασε την αίγλη του στα τσιμέντα και τα σχόλια των πρωτοσέλιδων.
Στην Ελλάδα, δηλαδή, γιατί περί αυτής ο λόγος, δεν άνοιξαν οι πύλες της γνώσης με την τεχνολογία και την ψηφιακή εποχή, ούτε απέκτησαν πρόσβαση σε αυτή ανήσυχα μυαλά. Τουναντίον δημιούργησε ο καθένας για λογαριασμό του ένα επτασφράγιστο μυστικό δήθεν απόρρητης ιδιοκτησίας και λόγου μέσα από τα υποτιθέμενα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που ελάφρυναν το ρεπερτόριο και την φρασεολογία, στο όνομα της σύντομης ζωής που θέλει, λέει, καλοπέραση.
Έτσι από ένα σημείο και μετά έγιναν χωρίς να το πολυκαταλάβουν όλοι γονείς, έκαναν παιδιά και έμαθαν σε λίγο χρόνο τι σημαίνει διαπαιδαγώγηση. Και όλα αυτά χωρίς καμία ιδιαίτερη γνώση, εξάλλου αυτή η περίφημη γνώση, λένε, είναι διαθέσιμη στο διαδίκτυο. Χάθηκαν λοιπόν οι ευκαιρίες για να τηρηθεί με σεβασμό η μετάδοση της γνώσης και των εμπειριών, την ίδια στιγμή που πλήθυναν επικίνδυνα όλοι εκείνοι που προασπίζονται τον όμορφο και γενναίο ετούτο κόσμο, στο όνομα του οποίου λαμβάνουν χώρα κάθε είδους αποστασιοποιημένες ευχές και χαιρετισμοί. Σε σημείο μάλιστα που όταν ο άλλος σου σφίγγει το χέρι να τον υποπτεύεσαι για την κίνηση αυτή πως τάχα κάπου αποσκοπεί και ασφαλώς όχι στην καλή πρόθεση.
Οι πύλες όμως της εμβριθούς αναζήτησης εννοιών και σημασιών, η ενεργοποίηση του νου και της παρατηρησιακής λογικής μαζί με την επιθυμία για έναν καλύτερο κόσμο όπου θα μπορούσε να αξιοποιηθεί η δυνατότητα και ικανότητα του εκφραστικού πονήματος και εργασίας πάνω στην ανθρώπινη ύπαρξη, αυτή η γονιμοποιός διεργασία για τον εμπλουτισμό και αναδιάταξη του νέου κόσμου επιβάλλεται να ακολουθηθεί με κάθε τρόπο αν ο άνθρωπος είναι αποφασισμένος να ανακαλύψει τα μυστικά της ζωής και να βιώσει την χαιντεγκεριανή ερμηνεία και εμπειρία της σημασιολογικής αναζήτησης των λέξεων και των ορισμών τους.
Και επειδή μιλάμε για τις πύλες της γνώσης, που είναι άμεσα συνδεδεμένη με την περιπλοκότητα και πολυπλοκότητα της σύλληψης των πραγμάτων και επειδή για να φτάσουμε τον φάρο της Ύπαρξης θα πρέπει πρώτα να έχουμε διεισδύσει ή διατρέξει την ουσία αυτού του κόσμου, είναι κάτι περισσότερο από αναγκαίο να γνωρίσουμε την προέλευση και την απήχηση των λέξεων και ότι αυτές εμπεριέχουν νοηματικά, προκειμένου όταν μιλάμε και επικοινωνούμε να μην την εργαλειοποιούμε αλλά να την οικειοποιούμαστε σε όλη της την έκταση μαζί με τους συνομιλητές μας.
Οι άνθρωποι που τα ήξεραν όλα αυτά είτε εξορίσθηκαν είτε χάθηκαν. Οι παραδόσεις σίγησαν και αυτές μαζί τους και όλο το πνεύμα αλληλεγγύης και συντροφικότητας που τις συνόδευε και δεν αρκούν οι τυποποιημένες επαναλήψεις που υπηρετούν την διαφημιστική επικράτεια.
«Ο κόσμος δεν έχει ανάγκη από σκέψη», έλεγε κάποτε σε μια διάλεξή του ο αξεπέραστος στοχαστής Κώστας Αξελός. Και δεν έχει επειδή έπαψε να σκέφτεται ή επειδή δεν τον μαθαίνουν να σκέφτεται, το ίδιο όπως και οι παραδόσεις που δεν διατηρούνται γιατί αυτό το πανανθρώπινο πνεύμα απουσιάζει επιδεικτικά.
Στην Ελλάδα που είθισται να αποκαλείται «κοιτίδα του πολιτισμού» είναι πλέον μεγάλες οι αποστάσεις που πρέπει να διανυθούν προκειμένου να φτάσουμε στην άκρη του νήματος που μας συνδέει με την αρχαιότητα. Θα χρειαστεί καιρός – ίσως και μια ολόκληρη ζωή - για να επιστρέψει κανείς στην ασφαλή ζεστή γνωστική φωλιά, στον τόπο εκείνοι όπου η Αθηναίων Πολιτεία άνοιγε δρόμους που θα οδηγούσαν κάποτε ακόμη και στην ίδια της την αυτοκαταστροφή. Με γόνιμο τρόπο, με αμφισβήτηση, αλλά πάνω απ΄όλα με σεβασμό στην παράδοση.
Όμως αυτό το ενδιαφέρον έχει εκλείψει από το πανταχού παρόν και τα πάντα πληρόν ανθρώπινο κατασκεύασμα της νέας τεχνικής εποχής. Η προβλέψιμη και γνωστή κατάληξη για τον παλαιότερο γονιμοποιό στοχασμό. Αν τον ακολουθήσουμε θα αντιστρέψουμε τον δείκτη των συλλογισμών και ενδεχομένως οι πύλες της γνώσης ανοίξουν ξανά. Αν όχι, θα ανακυκλωθούμε και θα χαθούμε εκ νέου σε περιπέτειες αγνωσίας.