Γεννήθηκα στο Γλυκορρίζι (Μουρτάτου) Τριφυλίας από γονείς κτηνοτρόφους.

Τα παιδικά μου χρόνια τα πέρασα στο χωριό μου συμμετέχοντας στα δρώμενα του αγροτικού-κτηνοτροφικού βίου. Η μνήμες μου είναι βαθιά βουτηγμένες στον «πολιτισμό» των αγροτών-κτηνοτρόφων της ευρύτερης περιοχής που ζούσα.

Οι διηγήσεις των γερόντων για γεγονότα, ποτέ ευτράπελα, ποτέ σοβαρά του ποιμενικού βίου , με πρωταγωνιστές συγχωριανούς μου ή κατοίκους διπλανών χωριών ,με μάγευαν, θα μπορούσα ατελείωτες ώρες να ακούω τις διηγήσεις τους .Όταν τα πράγματα πήγαιναν στα παλιά και αφορούσαν τη συμμετοχή των ποιμένων στην επανάσταση του 1821 η μαγεία μετατρεπόταν σε παραμυθία. Αντιλαμβανόμουνα ότι κάθε στάνη ήταν και καταφύγιο κάποιου κλέφτικου νταϊφά σε δύσκολες ώρες ,κάποιο παράξενο σούρισμα ήταν ειδοποίηση για κίνδυνο ,οι ποιμένες τροφοδοτούσαν με τα απαραίτητα, γάλα, σφαχτά κ.τ.λ τους κλέφτες.

Μέσα μου δημιουργήθηκε κάτι το απροσδιόριστο για αυτήν την ιδιότυπη κοινωνική ομάδα των ποιμένων-τσοπάνηδων-βοσκών.

Τα χρόνια περνούσαν, τα πράγματα άλλαζαν, ενώ μεγάλωνα χωρίς να έχω αίσθηση τι πραγματικά συμβαίνει. Ακολούθησα την οικογενειακή παράδοση έγινα τσοπάνος.

Σιγά -σιγά άρχισε το απροσδιόριστο μέσα μου να ξεκαθαρίζει. Κατάλαβα ότι ο τσοπάνος με το κοπάδι του ήταν ένας από τους ακρογωνιαίους λίθους της οικονομίας μιας αγροτικής περιοχής και συγχρόνως στοιχείο συνεκτικότητας της κοινωνίας της.

Η ζωή μου ως τσοπάνου-αγρότη συνεχιζόταν, δυσκολίες πολλές, ταλαιπωρία αφάνταστη , όμως υπήρχε μια κανονικότητα που σε άφηνε να ελπίζεις ότι δουλεύοντας, τα πράγματα θα γίνονταν καλλίτερα, η καλυτέρευση της ζωής μου θα εξαρτιόταν από εμένα και γενικότερα από τον τρόπο λειτουργίας και χειρισμού των πραγμάτων από την κοινωνική ομάδα στην οποία ανήκω.

Δεν ισχυρίζομαι ότι όλα ήταν σωστά, οι περισσότερες ενέργειές μου ασύνδετες χωρίς προοπτική, κοντόφθαλμες, όμως ένιωθα ότι ήταν δικές μου.

Η απουσία του κράτους, η έλλειψη κανόνων στον τρόπο με τον οποίο λειτουργούσε η κτηνοτροφία, μας εξασφάλιζε μια άναρχη ελευθερία χωρίς μέλλον. Υπήρχε μια στασιμότητα σε όλα.

Κράτος-εξουσία σιωπή, μόνο τα μπλα μπλα των πολιτικών ηχούσε παράφορα. Η μόνη νοστιμιά, οι ανθρώπινες σχέσεις-με τα καλά τους και τα κακά τους. Όμως και αυτές σιγά -σιγά οδηγούνταν στη σήψη, όπως το κάθε νόστιμο.

Ξαφνικά μάθαμε ότι αποτελούμε ένα μέρος του πρωτογενούς τομέα της οικονομίας και πρέπει να λειτουργούμε σοβαρά, επιστημονικά.

Αυτό επιβάλλει το εθνικό συμφέρον και η συμφωνημένη συμπόρευση με τις αντίστοιχες κοινωνικές ομάδες των χωρών με τις οποίες αποφασίσαμε να συνοδοιπορήσουμε.(Μαγειρεύοντας αριθμούς, δηλώνοντας ότι ανήκουμε στο σημείο που βασιλεύει ο ήλιος,κτλ).

Αμηχανία, δεν ξέρεις από πού να αρχίσεις και να τελειώσεις.

Αυτά τα πράγματα απαιτούν ενημέρωση, δομές, χρήματα και το βασικότερο κουλτούρα που πρεσβεύει, εγκαταλείπω το εγώ( επική εποχή) και προχωρώ στο Πολίτης του σύμπαντος(συμπαντική εποχή, τεχνητή νοημοσύνη).

Κανείς μα κανείς για αυτά δεν μερίμνησε. Έγιναν κάποιες σπασμωδικές κινήσεις από τους «Απάνω», θυμίζοντας ασκήσεις επί χάρτου που περισσότερο περιέπλεξαν τα πράγματα παρά τα ξεδιάλυναν.

Επιτήδειοι από τους Απάνω(είτε από εμάς) εκμεταλλεύτηκαν τη συγκυρία και επωφελήθηκαν,(επιδοτήσεις,κτλ). Έτσι έρποντας φθάσαμε στην σχεδόν κατάρρευση της κτηνοτροφίας.

Υπάρχει αρνητικό εμπορικό ισοζύγιο με έλλειμμα 2 δις ευρώ.

Και τώρα τι γίνεται; Δεν είμαι της άποψης «σκοτώνουν τα άλογα όταν γεράσουν». Συμφωνώ ότι έπρεπε όλα να αλλάξουν, πώς όμως, έτσι; Όχι βέβαια.

Χρειάζεται στοχασμός, όνειρο, τόλμη, προτάσεις ,συνεργασία.

Θα καταθέσω τις σκέψεις μου, τις απόψεις μου, τις προτάσεις μου, τα θέλω μου, ας είναι και ουτοπικά, με όσο πιο σαφή τρόπο μπορώ, με σκοπό να διασωθεί ότι μπορεί από το κομμάτι του πρωτογενούς τομέα της οικονομίας που λέγεται κτηνοτροφία. Το αξίζει ρε ΓΑΜΩΤΟ.

Α. Πληροφόρηση-Επικοινωνία

Επιτακτική ανάγκη να δημιουργηθεί δίαυλος άμεσης επικοινωνίας του αρμόδιου τομέα του κράτους με τους κτηνοτρόφους.

Προτείνω να διατεθεί θεσμικά τηλεοπτικός χρόνος από τη δημόσια τηλεόραση, σε εβδομαδιαία βάση και σε καθορισμένο χρόνο ,όπου οι κτηνοτρόφοι θα έχουν τη δυνατότητα να αναδείξουν τα προβλήματα τους και να διατυπώσουν λύσεις.

Θα μου πείτε, κάτι τέτοιο περίπου γίνεται, όχι δα, δεν μιλάμε για κάτι τέτοιο, όπου ταλαίπωροι πολίτες κάνουν χρήση του δικαιώματος τους να διατυπώνουν τις απόψεις τους και οι ΙΧΘΥΝΟΝΤΕΣ κωφεύουν και τους γράφουν μεταξύ ομφαλού και γονάτων, νομίζω έγινα αντιληπτός.

Οι γνωστές τηλεοπτικές σούπες που όλοι βαριόνται, πλήττουν και στο τέλος απογοητευμένοι εγκαταλείπουν σιγοψιθυρίζοντας, τίποτα δεν αλλάζει στο ΕΛΛΑΝΤΑ.

Μιλάμε για κάτι ζωντανό, άμεσο. Ο εκπρόσωπος του υπουργείου, ο κτηνίατρος, ο δημοσιογράφος θα φορέσει γαλότσα, αρβύλα, θα πάει στο μαντρί, θα λασπωθεί, θα μυρίσει προβατίνα, θα αποκτήσει βίωμα, «θετό βέβαια». Θα πάει καφενείο, παζάρι, θα επισκεφθεί τους χώρους που δραστηριοποιούνται οι κτηνοτρόφοι, οι αγρότες, θα αφουγκραστεί τη σιωπή τους(πολλά έχει να τους πει). Μόνο έτσι-ίσως-θα καταλάβουν αυτό που αργοπεθαίνει, οι μορφωμένοι, οι επιστήμονες το αποκαλούν πρωτογενή τομέα ή………., δεν ονομάζω πως το έχουν καταντήσει.

Ο υπεύθυνος της πολιτείας πρέπει να ανακαλύπτει τα προβλήματα του κλάδου, να προβλέπει προς «τα πού» πάνε τα πράγματα, να ενημερώνει τους κτηνοτρόφους και όχι να περιμένει να διατυπώσουν πρώτοι οι κτηνοτρόφοι τα αιτήματα τους.

Χρειάζεται γλώσσα ζωντανή, άμεση,(γλώσσα είναι ο τόπος μας).

Οι λέξεις ΚΑΠ,ΕΛΓΑ,ΥΠΑΑΤ , ζώνη Mercosur, απωθούν, αποξενώνουν το ακροατήριο από τον ομιλητή, δημιουργούν «υπνηλία».

Αποτέλεσμα, μετατροπή του ακροατή σε παθητικό δέκτη καταλήγοντας στο βαριέμαι. Τα λίγα ευεργετικά πράγματα-επιδοτήσεις, χρηματοδοτήσεις- ανακοινώνονται στους κτηνοτρόφους με γλώσσα γραφιάδων, γλώσσα νεκρή για αυτούς. Δεν τους γοητεύει. Τα λίγα θετικά κρύβονται στο σκοτάδι, των, νόμος 105 κάθετος 4 κτλ μπλα -μπλα . Τοπίο, μαύρο, μπλάβο και όπως τραγουδάει ένας κρητικός λυράρης, βοσκός στα ΑΝΩΓΕΙΑ.

Τα μπλάβα μάτια δεν έχουν μπέσα
άγρια κύματα που σε τραβάνε μέσα.

Β. Κόστος παραγωγής

Το σημαντικότερο πρόβλημα του κλάδου. Έχουμε φτάσει στο σημείο να είναι ίσο ή να υπερβαίνει την τιμή πώλησής του κτηνοτροφικού προϊόντος σε επίπεδο παραγωγού.

Το μεγαλύτερο μέρος των δαπανών καταλαμβάνει το κόστος των ζωοτροφών, περίπου το 70%. Η θεραπεία του προβλήματος πολύ δύσκολη.

Προτείνω-μετά φόβου-επέμβαση στο Φ.Π.Α, δηλαδή μείωση του.

Μια ευεργετική ματιά των ΙΧΘΥΝΟΝΤΩΝ στο αφορολόγητο των κτηνοτρόφων, σημαντική βοήθεια.

Ενεργοποίηση εγκαταλελειμμένων βοσκοτόπων προς βόσκηση ή σπορά τους όπου αυτό είναι δυνατό, με πολυετή ψυχανθή ή άλλα κατάλληλα προς παραγωγή ζωοτροφών.

Προσέγγιση γεωργών με εγκαταλελειμμένα χτήματα και συνεννόηση μαζί τους για τα παραπάνω. Σε τοπικό επίπεδο τα πράγματα γίνονται πιο εύκολα με την επέμβαση των τοπικών «ΑΡΧΟΝΤΩΝ».

Επίσης σημαντική δαπάνη είναι η κατανάλωση ενέργειας. Εδώ δεν έχουμε να κάνουμε πολλά πράγματα, λυγίζουμε από το βάρος της δημοσιονομικής σύγκλισης.

Μείωση τιμή ρεύματος, θα ήταν κάτι θετικό.

Εγκατάσταση φωτοβολταϊκών πάνελ χρηματοδοτούμενα ή επιδοτούμενα στους χώρους των κτηνοτρόφων.

Γ. Κτηνιατρική υποστήριξη

Κτηνιατρικά κέντρα σε καίριες θέσεις των νομών με δυναμικούς κτηνιάτρους που με πρωτοβουλία τους θα επισκέπτονται τους χώρους δράσης των κτηνοτρόφων καθοδηγώντας τους για οτιδήποτε προκύπτει.
Δωρεάν φάρμακα για τα ζώα ή τουλάχιστον μικρή συμμετοχή.

Δ. Εισαγόμενα -Ελληνοποιήσεις

Εδώ τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα, ζούμε σε ελεύθερη οικονομία και δεν πρέπει να επεμβαίνουμε, έτσι τουλάχιστον ισχυρίζονται οι πάτρωνες του φιλελευθερισμού. Όμως…… από μεγάλα μεγέθη ακούμε για δασμούς εισαγομένων προϊόντων κτλ ,δηλαδή επεμβαίνουμε όπως και όταν θέλουμε, αρκεί αυτό να μας συμφέρει. Μάλλον μας δουλεύουν .Όλα αλλάζουν με το χρόνο αρκεί να συμφέρει. Εδώ βοσκός των ΑΝΩΓΕΙΩΝ τραγουδάει:

Ο χρόνος είναι το αφεντικό
και ότι του αρέσει κάνει
αυτός θα ανθίσει το κλαδί
αυτός θα το ξεράνει

Από τα προηγούμενα προκύπτει η πρότασή μου τι να κάνουμε. Μας το δίδαξαν οι ΜΕΓΑΛΟΙ. Αποφεύγουμε να καταστραφεί ένας σημαντικός τομέας της εθνικής οικονομίας μας. Το πώς θα χειριστούμε το θέμα με ξεπερνάει, υπάρχουν νομομαθείς αξιόλογοι που θα μπορούσαν να διεκπεραιώσουν το θέμα, αρκεί να υπάρχει βούληση και τόλμη. Η γνώμη μου, δεν υπάρχει.

Για τις ελληνοποιήσεις, νομίζω είναι πατέντα επιτήδειων, δεν χωράει κριτική.

Άμεση κατάργηση.

Ε. Γενετικό υλικό για αύξηση παραγωγής.

Ενημέρωση για φυλές ζώων σε άλλες χώρες που επιτυγχάνουν υψηλή απόδοση και ανθεκτικότητα σε αρρώστιες.

Ενεργοποίηση του υπουργείου για εισαγωγή τέτοιων φυλών καθοδηγώντας την προσπάθεια.

Επιδότηση(μόνο σε αποδεδειγμένα κτηνοτρόφους) με όρους που η τήρησή τους θα ελέγχεται αυστηρά.

Ζ. Επαφή άμεση των κτηνοτρόφων με φορείς που διαθέτουν κτηνοτροφικά προϊόντα στην αγορά

Είναι απαραίτητο-δεν νοείται αλλιώς-να υπάρχει επικοινωνία του παραγωγού με αυτόν που διαθέτει το προϊόν του στην αγορά. Δεν είναι αντίπαλοι, καταλαβαίνω τα συμφέροντα, ζουν από το ίδιο προϊόν απλώς το χειρίζονται διαφορετικά.

Οι ευφυείς, βρίσκουν πάντα τρόπους να μετασχηματίζουν τα αντίρροπα σε περίπου ομόρροπα. Ο άνθρωπος που διαθέτει το προϊόν στην αγορά είναι αυτός που θα ενημερώνει τον παραγωγό-κτηνοτρόφο για την εξέλιξη των πραγμάτων που αφορούν το προϊόν.

Η γνώση της ιστορίας του τυροκομικού ιδρύματος Τοσίτσα ή των ανθρώπων που δημιούργησαν το βούτυρο LURPAK θα βοηθούσε στην κατανόηση των παραπάνω.

Διαμεσολάβηση στο υπουργείο για την άμεση επικοινωνία δεκτή, χωρίς βέβαια τις παθογένειες του παρελθόντος.

Η. Ανανέωση-Επικοινωνία-Δημιουργία συλλογικών δομών κτηνοτρόφων

Μεγάλο πρόβλημα η συνέχιση ύπαρξης του κλάδου. Ο πληθυσμός των κτηνοτρόφων είναι γερασμένος, οι νέοι αποφεύγουν. Πρέπει να υπάρχει ισχυρό κίνητρο για να ακολουθήσουν το επάγγελμα του κτηνοτρόφου. Το κράτος ας στοχαστεί: Αρνητικό εμπορικό ισοζύγιο με έλλειμμα 2 δις ευρώ, θέσεις εργασίας, τι συμφέρει να κάνω, προφανώς διαθέτω γενναίο ποσό χρημάτων για άνοιγμα κτηνοτροφικών μονάδων-βέβαια ελέγχοντας-και εκπαιδεύω κτηνοτρόφους για την σύγχρονη κτηνοτροφία.

Φοβάμαι ότι το προφανώς δεν είναι για τους ΙΧΘΥΝΟΝΤΕΣ προφανώς.

Οι κτηνοτρόφοι πρέπει να έχουν έντονη παρουσία στα χωριά και τις κωμοπόλεις που δραστηριοποιούνται, να κάνει «κρότο» ύπαρξή τους. Σε κάθε τοπικό ή περιφερειακό έντυπο να υπάρχει άρθρο τους. Η τοπική τους ιστορία να γραφεί. Σε κάθε εκδήλωση η παρουσία τους να γίνεται αισθητή. Να παίρνουν πρωτοβουλίες για δημιουργία εκδηλώσεων και γιορτών. Όνειρό μου να δημιουργήσουμε κτηνοτροφικές βραδιές τις μαγευτικές νύχτες του καλοκαιριού, περνώντας τη νύχτα στη στάνη ή κοντά σε κτηνοτροφικά στέκια αγναντεύοντας τα άστρα, κουτσοπίνοντας, συζητώντας με τους καλεσμένους φίλους μας, συγχωριανούς μας κ.τ.λ.

Θα μπορούσα και άλλα να προτείνω, αυτά όμως χρειάζονται οργάνωση που δεν την έχουμε.

Η ιστορία έχει δείξει ότι η επιμονή να φαίνεσαι, να είσαι κάτι, δημιουργεί μια δυναμική απρόβλεπτη, στα όρια του μεταφυσικού.

Τέλος πάντων, κάτι πρέπει να γίνει και το «κάρο» να ξεκολλήσει.

Είμαι σίγουρος ότι πολλά από τα παραπάνω-ίσως και όλα-θα τα χαρακτηρίζατε ουτοπικά. Η απάντηση, οτιδήποτε σήμερα υπάρχει ως πραγματικότητα, έχει προϋπάρξει ως ουτοπία.

Ευελπιστώ ότι τοπικοί βουλευτές θα διαβάσουν το άρθρο-ως οφείλουν- και θα σχολιάσουν, μια τοπική «μονομαχία» δεκτή.

(Φωτογραφία αρχείου)