Κυριακή, 23 Φεβρουαρίου 2025 20:40

Δημιουργικό χάος οι σχέσεις ΗΠΑ με Ε.Ε. και Ρωσία

Γράφτηκε από την

Δημιουργικό χάος οι σχέσεις ΗΠΑ με Ε.Ε. και Ρωσία

Του Χρήστου Καπούτση

Έχει πολιτικό ενδιαφέρον, που επιδέχεται πολλές και διαφορετικές ερμηνείες, το γεγονός ότι, μέχρι και το απόγευμα Παρασκευής 21 Φεβρουαρίου, που γράφεται αυτό το κείμενο, δεν υπάρχουν δημόσιες δηλώσεις από αξιωματούχους της κυβέρνησης Τραμπ, που να εκφράζουν υποστήριξη, ενδιαφέρον ή έστω «συμπάθεια», για την κυβέρνηση Μητσοτάκη, σε ένα συνεργατικό γεωστρατηγικό πλαίσιο με στόχο τη σταθερότητα στο Αιγαίο, την Ανατολική Μεσόγειο ή την Κύπρο, ως αντίβαρο στον εκπεφρασμένο τουρκικό αναθεωρητισμό, επενδυμένο με την προβολή στρατιωτικής ισχύος. Ως δικαιολογία, επαρκής ή όχι, είναι θέμα οπτικής, ότι, η τρέχουσα αμερικανική εξωτερική πολιτική επικεντρώνεται κυρίως σε άλλες περιοχές, όπως η σύγκρουση στην Ουκρανία και στην στρατιωτική δράση του Ισραήλ στη Μέση Ανατολή, με έκδηλη την απαξίωση της Ε.Ε. ως δύναμη διαμεσολάβησης και διαπραγμάτευσης, κυρίως με τη Ρωσία. Είναι το «πακέτο» προτεραιοτήτων της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής, που έχει οδηγήσει τον Έλληνα πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, να καλέσει την Ευρώπη να αναπτύξει τη δική της αμυντική πολιτική, μειώνοντας την εξάρτησή της από τις ΗΠΑ.
Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωσε στο Bloomberg ότι η λύση στον πόλεμο στην Ανατολική Ευρώπη δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς την Ουκρανία και την ΕΕ., ταυτιζόμενος με τις επιλογές του Εμ. Μακρόν, Όλαφ Σολτς , του Κιρ Στάρμερ και της Κάγια Κάλας, τόσο για τον ρωσο-ουκρανικό πόλεμο, όσο για την δημιουργία ευρωπαϊκής αμυντικής ταυτότητας. Το βρετανικό-γαλλικό σχέδιο για την Ουκρανία, εστιάζει στην δημιουργία ειρηνευτικής ή αποτρεπτικής δύναμης μέχρι 100.000 στρατιωτών, μισθοφόρων ή εθνικά στρατεύματα. Ωστόσο, πολλές ευρωπαϊκές χώρες αποφεύγουν να δεσμευτούν, ότι θα στείλουν εθνική στρατιωτική δύναμη, που θα πλαισιώσει την ευρωπαϊκή στην Ουκρανία, ως μία μορφή ευρωστρατού. Οι Ευρωπαίοι εκτιμούν ότι χωρίς στρατιωτική στήριξη από τις ΗΠΑ, είναι υπαρκτός ο κίνδυνος της κατάρρευσης της ευρωπαϊκής στρατιωτικής δύναμης.
Υπενθύμισε ο πρωθυπουργός στο Bloomberg , ότι η Ελλάδα δαπανά πάνω από 3% του ΑΕΠ για την άμυνα και υποστήριξε την ανάγκη ευρωπαϊκών και εθνικών πόρων για την ανάπτυξη κοινών αμυντικών σχεδίων με κράτη της Ε.Ε., όπως η αντιπυραυλική ασπίδα της ΕΕ και δορυφορικά συστήματα συλλογής πληροφοριών. Βέβαια ο Πλανητάρχης, ζήτησε από τα ευρωπαϊκά κράτη -μελη του ΝΑΤΟ, να αυξήσουν τις στρατιωτικές δαπάνες σε ποσοστό πάνω από 5% του ΑΕΠ!
Η Κυβέρνηση Τραμπ προωθεί μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στο ρωσο-ουκρανικό μέτωπο, με απευθείας διαπραγματεύσεις με το Κρεμλίνο, χωρίς την συμμετοχή της Ε.Ε. και της Ουκρανίας του Ζελένσκι. «Η Ουκρανία θα πρέπει να διεξάγει εκλογές επειδή ο Ζελένσκι έχει «ποσοστό αποδοχής 4%. Ο Ζελένσκι είναι δικτάτορας και μέτριος κωμικός» δήλωσε ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ. Πάντως, σύμφωνα με το ουκρανικό σύνταγμα, οι εκλογές δεν μπορούν να διεξαχθούν κατά τη διάρκεια του στρατιωτικού νόμου, που τέθηκε σε ισχύ μετά την έναρξη της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022.
Ο Υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας Σ. Λαβρόφ απορρίπτει κατηγορηματικά ευρωπαϊκά στρατεύματα στην Ουκρανία ως ειρηνευτές, συμφωνώντας με τον Αμερικανό ομόλογό του Μάρκο Ρούμπιο, κατά τη συνάντησή τους στο Ριάντ.
Ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ και ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν επισκέπτονται στις ΗΠΑ για συνομιλίες με τον Ντόναλντ Τραμπ. Το ενδιαφέρον είναι, ότι όταν οι δημοσιογράφοι που καλύπτουν τον Λευκό Οίκο, ζήτησαν από το Αμερικανό πρόεδρο να πληροφορηθούν την ατζέντα των συνομιλιών με τον πρόεδρο της Γαλλίας και τον Πρωθυπουργό της Βρετανίας, ο Ντ. Τραμπ απάντησε «Δεν έχω ιδέα τι θέλουν ... αυτοί ζήτησαν να με δουν»! Και για αντιληφθούμε καλύτερα το επίπεδο σχέσεων των ΗΠΑ με την Ε.Ε. , η επικεφαλής της διπλωματίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης Κάγια Κάλας σχολιάζοντας δηκτικά , είπε, πως ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ «μπέρδεψε» τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι με τον Ρώσο ομόλογό του Βλαντίμιρ Πούτιν, όταν κατηγόρησε τον ουκρανό πρόεδρο πως είναι «δικτάτορας»!
Αρκετοί αναλυτές, κατηγορούν τον Αμερικανό Προέδρο Ντ. Τραμπ ότι ανέτρεψε τη στρατηγική απομόνωσης της Ρωσίας χωρίς αντάλλαγμα, αναβαθμίζοντάς την σε ισότιμο συνομιλητή. Όμως, η συλλογική Δύση (ΗΠΑ, ΝΑΤΟ, Ε.Ε., Καναδάς) απέτυχε να επιβάλει στρατηγική ήττα στη Ρωσία μέσω πολέμου και κυρώσεων.
Στρατιωτικά, οι ρωσικές δυνάμεις προελαύνουν, με τις ουκρανικές άμυνες να καταρρέουν και την ρωσική οικονομία να έχει ρυθμό ανάπτυξης 4,2% παρά τις σκληρές ευρωπαϊκές κυρώσεις.
Η στρατηγική ήττα της Ουκρανίας πλήττει την αξιοπιστία της Ε.Ε., αφού παρά τις σκληρότερες κυρώσεις που έχουν επιβληθεί ποτέ, η Ρωσία ενισχύει το κύρος και την επιρροή της, ανατρέποντας τις ισορροπίες στη διεθνή σκηνή.

Η επανεκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ έχει επιφέρει σημαντικές αλλαγές στη διεθνή πολιτική σκηνή, επηρεάζοντας και τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις. Παρά τη προσπάθεια κυρίως από την Αθήνα , για τη διατήρηση στενών διμερών σχέσεων με τις ΗΠΑ του Τράμπ, παρατηρείται μια στροφή της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής προς την αποκατάσταση των αμερικανοτουρκικών σχέσεων. .
Η εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ υπό την ηγεσία του Τραμπ έχει οδηγήσει σε μια πιο αποστασιοποιημένη στάση απέναντι στις ευρωπαϊκές υποθέσεις, με έμφαση στην προώθηση των αμερικανικών συμφερόντων μέσω διμερών συμφωνιών και όχι μέσω πολυμερών συνεργασιών.
Συνεπώς, η απουσία υποστηρικτικών δηλώσεων, της διεθνούς νομιμότητας στο Αιγαίο έναντι αναθεωρητικών και επεκτατικών πολιτικών από την Άγκυρα, από Αμερικανούς αξιωματούχους το 2025 , αντικατοπτρίζει τη μεταβολή της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής και την αναπροσαρμογή των προτεραιοτήτων της κυβέρνησης Τραμπ, γεγονός που επηρεάζει την ισορροπία δυνάμεων στην Ανατολική Μεσόγειο και γενικά την ευστάθεια του διεθνούς συστήματος στην ευρύτερη γεωγραφική περιοχή.
Πάντως, η ανάθεση από την Ελληνική Κυβέρνηση σε εταιρεία «λόμπινγκ» της αναζήτησης διαύλων επικοινωνίας με τη διοίκηση Τραμπ, δείχνει ότι υπάρχει μεγάλη ανησυχία... Υπενθυμίζουμε ότι, η ελληνική κυβέρνηση, είχε υποστηρίξει «ανοιχτά» στην εκλογή της Καμάλα Χάρις ,όπως και τα κόμματα της αντιπολίτευσης.