Η πρόσφατη δήλωση της Μαρίας Ζαχάροβα, εκπροσώπου του ρωσικού Υπουργείου Εξωτερικών, επιχειρεί να «ξαναγράψει» την ιστορία της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο του 1974, αποδίδοντας ευθύνες στην Ελλάδα και «αθωώνοντας» τον εισβολέα Τουρκία
Η Αθήνα απάντησε με σαφή, αυστηρή ρητορική, υπενθυμίζοντας την παραβίαση διεθνούς δικαίου και την κατοχή του 37% της Κύπρου. Η κίνηση της Μόσχας σηματοδοτεί θεαματική γεωπολιτική μεταστροφή, θέτοντας νέα δεδομένα στις σχέσεις Ελλάδας–Ρωσίας και στην Ανατολική Μεσόγειο γενικότερα.
Η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, Μαρία Ζαχάροβα, αναφέρθηκε στην ελληνική εμπλοκή του 1974 στην Κύπρο, υπενθυμίζοντας πως «η Ελλάδα παραβίασε τότε την αρχή της κυριαρχίας άλλου κράτους», επικαλούμενη την Τελική Πράξη του Ελσίνκι του 1975. Ωστόσο, ουδέποτε αναφέρθηκε σε αποστρατιωτικοποίηση του Αιγαίου, όπως ανακριβώς μεταδόθηκε από ορισμένα μέσα ενημέρωσης.
Η τοποθέτηση Ζαχάροβα έγινε στις 4 Οκτωβρίου 2025, κατά τη διάρκεια ενημέρωσης Τύπου στη Μόσχα, με σαφή στόχο να προβληθεί η ρωσική συνέπεια στις αρχές της «κυριαρχικής ισότητας και μη επέμβασης», υπονοώντας ότι η Ελλάδα εισέβαλε στην Κύπρο και ότι η Τουρκία προστάτευσε τους Τουρκοκύπριους κατοίκους του νησιού! Το μήνυμα Ζαχαροβα ήρθε σε μια περίοδο κατά την οποία η Ρωσία επιδιώκει να αναθερμάνει τις σχέσεις της με την Τουρκία, αναγνωρίζοντας την Άγκυρα ως χρήσιμη «γέφυρα» με τη Δύση αλλά και με τον αραβικό κόσμο.
Διπλωματικές πηγές του Ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών, απαντώντας, υπενθύμισαν ότι η τουρκική εισβολή του 1974 συνιστά κατάφωρη παραβίαση της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας, με παράνομη κατοχή του 37% του νησιού και με μόνιμα τραύματα: εκτοπισμένους, εγκλωβισμένους, αγνοουμένους. Τόνισαν επίσης ότι όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις μετά την αποκατάσταση της Δημοκρατίας έχουν καταδικάσει απερίφραστα το πραξικόπημα της χούντας κατά του Μακαρίου και έχουν υπερασπιστεί τα σχετικά ψηφίσματα του ΟΗΕ (541 και 550), που αναγνωρίζουν ρητώς την Κυπριακή Δημοκρατία ως το μόνο νόμιμο κράτος του νησιού.
Η Πράξη του Ελσίνκι, όπως υπογράμμισε η ελληνική πλευρά, υπεγράφη έναν χρόνο μετά την εισβολή και καθιέρωσε τις αρχές της ειρηνικής συνύπαρξης, όχι της ιστορικής λήθης. Η επίκλησή της, συνεπώς, από τη Μόσχα μοιάζει περισσότερο με εργαλείο πολιτικής υπενθύμισης παρά με νομική αναφορά.
Η Ζαχάροβα υποστήριξε ότι «το πραξικόπημα που οργανώθηκε από την Αθήνα οδήγησε στη διαίρεση του νησιού», αποφεύγοντας κάθε αναφορά στην τουρκική κατοχή του 37% της Κυπριακής Δημοκρατίας, μια σιωπή που αντιστρέφει δεκαετίες ρωσικών τοποθετήσεων στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ υπέρ της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Η παρέμβαση Ζαχάροβα δεν αλλάζει τους συσχετισμούς, αλλά φωτίζει τη γεωπολιτική ψυχρότητα ανάμεσα σε Αθήνα και Μόσχα.
Η Ρωσία αξιοποιεί το Κυπριακό για να επαναπροσδιορίσει τον ρόλο της στην Ανατολική Μεσόγειο. Το Κυπριακό, αποτελεί χαίνουσα πληγή της διεθνούς νομιμότητας, είναι ένα διεθνές ζήτημα στρατιωτικής εισβολής και παράνομης κατοχής και εποικισμού από την Τουρκία.
Απέναντι στην ρητορική του Υπουργείου Εξωτερικών της Ρωσίας, είναι οι δηλώσεις του υπουργού Εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη από το Τάλιν της Εσθονίας , που συνιστούν έμμεση απάντηση στην Μ. Ζαχαροβνα. Ο επικεφαλής της Ελληνικής Διπλωματίας δήλωσε: «Καταδικάζουμε κάθε παραβίαση εθνικής επικράτειας, σε όλες τις μορφές της», υπενθυμίζοντας ότι η Ελλάδα είναι η χώρα που βιώνει συστηματικές παραβιάσεις του εναέριου χώρου της και της κυριαρχίας της. Χωρίς να κατονομάσει τη Ρωσία, ο Γεραπετρίτης επανάφερε τη θεμελιώδη αρχή του διεθνούς δικαίου: ότι η στρατιωτική εισβολή δεν μπορεί να νομιμοποιηθεί από κανένα πρόσχημα.
Ο Νότος της Ευρώπης από τη Συνθήκη της Λωζάνης το 1923 μέχρι την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, είναι πεδίο όπου οι ισορροπίες αλλάζουν δραματικά. Σήμερα, η Ρωσία επανέρχεται στην Ανατολική Μεσόγειο Όχι ως δύναμη σταθερότητας, αλλά ως παράγων που αναπροσαρμόζει συμμαχίες, συμφέροντα και επιρροές.
Σταθερή στο δίκαιο, στην αλήθεια, στη στρατηγική αυτογνωσία της.
Η ΡΩΣΙΑ αναθερμαίνει τη σχέση της με την αναθεωρητική Τουρκία, που πλέον αντιμετωπίζεται ως στρατηγικός εταίρος. Δίαυλος προς τη Δύση. Και με ενεργειακές συμφωνίες και έλεγχος των θαλάσσιων οδών.
Όμως η ιστορία δεν προσαρμόζεται στην γεωπολιτική πραγματικότητα δεν ξεχνιέται, δεν παραχαράσσεται και δεν ξαναγράφεται.
Τι δεν είπαν στη Βουλή για την 4η Φ/Γ Belharra
Κατά την άτυπη σύνοδο στην Κοπεγχάγη οι ευρωπαίοι ηγέτες έδωσαν «ευρεία στήριξη» σε προτάσεις για την ανάπτυξη ενός ευρωπαϊκού «drone wall» , δηλαδή συντονισμένων μέτρων για την ανάπτυξη αντι-ντροουνς ικανοτήτων και ενίσχυση της αεράμυνας, με σκοπό την προστασία εναέριου χώρου και κρίσιμων υποδομών από μη-επανδρωμένα αεροσκάφη και εισβολές αερομεταφερόμενων απειλών.
Ο όρος «θόλος» (dome) χρησιμοποιείται διεθνώς για να περιγράψει μία πολυεπίπεδη, γεωγραφικά συνεχή αρχιτεκτονική άμυνας που παρέχει προστασία 360° για μία περιοχή ή σύνολο κρίσιμων στόχων.
Η άτυπη σύνοδος της Κοπεγχάγης επιβεβαίωσε αυτό που πολλές πρωτεύουσες ήδη αντιλαμβάνονται: οι μη-επανδρωμένες πλατφόρμες και οι μαζικές drone-επιθέσεις αναγκάζουν την Ευρώπη να ξανασχεδιάσει την αεράμυνά της.
Η Τουρκία έχει επενδύσει μαζικά σε οπλισμένα μη επανδρωμένα αεροσκάφη (UCAV μη επανδρωμένα μαχητικά, MALE μέσης εμβέλειας/μεγάλης διάρκειας), κυρίως τα Bayraktar TB2, με εκτιμήσεις ότι διαθέτει περισσότερες από 200 μονάδες. Τα TB2 αποδείχθηκαν αποτελεσματικά σε Συρία, Λιβύη, Ναγκόρνο Καραμπάχ και Ουκρανία. Ένα σενάριο, όχι και τόσο υποθετικό, για την ανάπτυξη «200 τουρκικών drones» από Έβρο έως Καστελόριζο, που σημαίνει μαζική χρήση ISR (Πληροφορίες–Επιτήρηση–Αναγνώριση) και στοχευμένων πλήγματων (strike) σε πολλούς άξονες ταυτόχρονα. Η απάντηση για την αντιμετώπιση άμεσα της τουρκικής drone απειλής δεν είναι Rafale, Patriot ή Belharra ως πανάκεια, αλλά δικτυωμένα C UAS (αντι drone), έξυπνα UAV με τεχνητή νοημοσύνη (AI), εκτεταμένα δίκτυα αισθητήρων και ικανότητες ηλεκτρονικού πολέμου, αυτά είναι το πραγματικό «όπλο» στο Αιγαίο.
Με αφορμή τη συζήτηση στη Βουλή για την απόκτηση τέταρτης φρεγάτας Belharra, κόστους περίπου 1 δισ. ευρώ, αξίζει να αναρωτηθούμε: αν το ποσό αυτό, επενδυόταν στην εγχώρια αμυντική βιομηχανία για την ανάπτυξη και παραγωγή ελληνικών drones, τα οφέλη για την ασφάλεια και την οικονομία θα μπορούσαν να είναι πολλαπλά , τόσο επιχειρησιακά (αυξημένη επάρκεια C UAS/ISR) όσο και βιομηχανικά (εργασία, τεχνογνωσία, εξαγωγικές δυνατότητες).
