Η ελαιοσυγκομιδή στο νομό άρχισε και οι τιμές του λαδιού που ακούγονται για τη φετινή σοδειά αφήνουν περιθώρια για δειλά χαμόγελα. Είναι βέβαια νωρίς ακόμα για να γίνουν ασφαλείς προβλέψεις, αλλά αν δεν υπάρξουν δραματικές ανατροπές μπορούμε βάσιμα να προσδοκούμε αύξηση του εισοδήματος των ελαιοπαραγωγών - και κατ' επέκταση του συνολικού εισοδήματος του νομού. Η ελαιοκαλλιέργεια αποτελεί βασική παραγωγική δραστηριότητα στη Μεσσηνία και επηρεάζει το σύνολο της τοπικής οικονομίας. Η σπουδαιότητα του ελαιοκομικού τομέα για την οικονομία είναι βέβαια γνωστή... αλλά δεν είναι αντίστοιχη και η ανάληψη πρωτοβουλιών για τη στήριξή του.
Το λάδι και οι ελιές είναι βέβαια το αγαπημένο θέμα για κάθε πολιτικολογούντα και αναπτυξιολογούντα της περιοχής, όμως οι προτάσεις εξαντλούνται στο τι θα πρέπει να κάνουν οι άλλοι, και κυρίως το κράτος. Η τιμή, για παράδειγμα, σύμφωνα με την κυρίαρχη αφήγηση, δεν είναι αποτέλεσμα των δυνάμεων της αγοράς, αλλά ζήτημα κυβερνητικής παρέμβασης. Οσες φορές κι αν επισημανθεί και αποδειχτεί ότι η τιμή διαμορφώνεται ελεύθερα στην αγορά -που προφανώς και επηρεάζεται από μια σειρά παράγοντες, αλλά σε καμιά περίπτωση δεν διαμορφώνεται αποφασιστικά από κρατικές πολιτικές- δεν πρόκειται να σταματήσει ο μύθος της «κρατικής παρέμβασης». Κάποια πράγματα στη συνείδηση των πολιτών έχουν αποκτήσει θεολογική διάσταση, κάτι σαν τη... μετά θάνατον ζωή. Ετσι και η «κρατική παρέμβαση» είναι απαραίτητη σε όλα: από την τιμή του χύμα ελαιόλαδου στις διεθνείς αγορές, μέχρι την κατάληψη των ραφιών στα πολυκαταστήματα.
Τα τελευταία χρόνια -στο πλαίσιο ακριβώς της κρατικής παρέμβασης- έχουν αναπτυχθεί μια σειρά... δράσεις για την κατάκτηση αγορών και την προώθηση του προϊόντος, με συμμετοχές σε συνέδρια κι επισκέψεις σε εξωτικά μέρη, οι οποίες είχαν ελάχιστα αν όχι μηδενικά αποτελέσματα. Την ίδια στιγμή όμως απουσιάζει δραματικά η ανάπτυξη δράσεων για τη μείωση του κόστους παραγωγής, το οποίο όχι μόνο επηρεάζει το εισόδημα, αλλά καθιστά και το προϊόν ανταγωνιστικότερο στο παρόν - και κυρίως στο αβέβαιο μέλλον. Μείωση του κόστους παραγωγής, βέβαια, προφανώς με στόχο τη βελτίωσης της ποιότητας - γιατί στο συγκεκριμένο προϊόν δεν έχει νόημα να προσπαθούμε να είμαστε ανταγωνιστικοί με χώρες όπου το κόστος της ανθρώπινης εργασίας είναι εξευτελιστικό.
Πώς θα μπορούσε να γίνει αυτό; Με την προώθηση, για παράδειγμα, Εταιρειών Παροχής Υπηρεσιών στον Αγροτικό Τομέα. Αγροτικά συλλογικά σχήματα, δηλαδή, που θα αναλαμβάνουν έναντι αμοιβής την εκτέλεση εργασιών στις αγροτικές εκμεταλλεύσεις - όπως η συλλογή του ελαιόκαρπου, η δημιουργία πέλετ από τα λιόκλαρα, το ράντισμα και το όργωμα. Αυτή είναι μία από τις πιο σημαντικές προϋποθέσεις για τη μείωση του κόστους σε έναν αγροτικό τομέα με τόσο μικρό κλήρο.
Ο μικρός κλήρος δεν δικαιολογεί το να συντηρεί ο κάθε αγρότης εξοπλισμό όπως τρακτέρ ή συλλεκτικές μηχανές. Στο πλαίσιο αυτό θα ήταν πολύ σημαντικότερο να ζητούμε από τους βουλευτές, αντί να καταθέτουν ερωτήσεις για το... αν υπάρχει μετά θάνατον ζωή, να προωθήσουν και να περάσουν νομοθετική διάταξη που θα ενισχύει την ίδρυση και λειτουργία αγροτικών εταιρειών παροχής υπηρεσιών -οι οποίες σήμερα ουσιαστικά απαγορεύονται-, προβλέποντας ταυτόχρονα ότι το προσωπικό των εταιρειών αυτών δεν θα ασφαλίζεται στο ΙΚΑ, αλλά στον ΟΓΑ.
Οι πρωτοβουλίες που αναπτύσσονται τις τελευταίες ημέρες για τον «ορισμό» του εύλογου μεροκάματου στην ελαιοσυγκομιδή είναι εν μέρει δικαιολογημένες, αλλά δεν πρόκειται να έχουν κανένα αποτέλεσμα αν δεν ενταχθούν στο πλαίσιο του οργανωμένου και του νόμιμου. Η ασυδοσία που επικρατούσε όλα τα προηγούμενα χρόνια με την αξιοποίηση νόμιμων και παράνομων μεταναστών, δεν μπορεί να συνεχιστεί, για πολλούς λόγους. Η οικονομική κρίση έχει δημιουργήσει νέα δεδομένα, τα οποία δεν αφήνουν περιθώρια για τους αυτοσχεδιασμούς του παρελθόντος. Το λιομάζωμα δεν μπορεί να γίνεται υπό την αδειοδότηση ταγμάτων εφόδου ή με τη φρούρηση αστυνομικών δυνάμεων! Η ανάπτυξη πρωτοβουλιών που θα βάζουν τάξη στην ασυδοσία έχει επείγοντα χαρακτήρα στις παρούσες συνθήκες - για να μη ζήσουμε τις επόμενες εβδομάδες σκηνές απάνθρωπες, με την αθλιότητα κάθε μορφής να κάνει παρέλαση στα χωριά μας.
panagopg@gmail.com
