Συνεχίζοντας την παρουσίαση της δομής των νέων δήμων, έχει ενδιαφέρον να δούμε τις επιτροπές που θεσμοθετούνται υποχρεωτικά και υπό όρους, οι οποίες αποτελούν ουσιαστικά όργανα διοίκησης με αυξημένες αρμοδιότητες για αποφάσεις που δεν απαιτούν εγκρίσεις από το Δημοτικό Συμβούλιο.
Η πρώτη είναι η Οικονομική Επιτροπή η οποία θα συσταθεί σε όλους τους δήμους. Εχει σχεδόν το σύνολο των αρμοδιοτήτων για τα οικονομικά θέματα, τις δημοπρασίες και τις νομικές υποθέσεις που αφορούν στο δήμο. Οι περισσότερες αρμοδιότητες, όπως περιγράφονται στο νόμο, ξεκινούν από το ρήμα "αποφασίζει" και σε ορισμένες περιπτώσεις με το ρήμα "εισηγείται" στο Δημοτικό Συμβούλιο. Ενδιαφέρον έχει το γεγονός ότι η επιτροπή όχι μόνον καταρτίζει τον προϋπολογισμό, αλλά ελέγχει την υλοποίηση και υποβάλλει κάθε τρίμηνο έκθεση για την πορεία των εσόδων και των εξόδων η οποία με τις παρατηρήσεις της μειοψηφίας αναρτάται στην ιστοσελίδα του δήμου.
Η δεύτερη είναι η Επιτροπή Ποιότητας Ζωής που συνίσταται στους δήμους με πληθυσμό μεγαλύτερο των 10.000 κατοίκων (δηλαδή σε όλους της Μεσσηνίας εκτός Δυτικής Μάνης). Στις αρμοδιότητες περιλαμβάνονται αυτές που έχουν σχέση με τις άδειες ίδρυσης καταστημάτων και επιχειρήσεων, ενώ εισηγείται για θέματα που έχουν σχέση με χρήσεις γης, χωροταξία και πολεοδομία.
Οι επιτροπές αυτές αποτελούνται από το δήμαρχο ή τον οριζόμενο από αυτόν αντιδήμαρχο ως πρόεδρο και από 6 μέλη για τα Δημοτικά Συμβούλια μέχρι 27 μέλη (Δυτ. Μάνη, Οιχαλία, Πύλος) και από 8 μέλη για τα Δημοτικά Συμβούλια μέχρι 45 μέλη (Καλαμάτα, Μεσσήνη, Τριφυλία). Στις 7μελείς επιτροπές τα 2 μέλη και τις 9μελείς τα 3 μέλη, εκλέγονται από τις παρατάξεις της μειοψηφίας.
Στους δήμους με περισσότερους από 10.000 κατοίκους μπορεί να συγκροτηθεί και Δημοτική Επιτροπή Διαβούλευσης με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου η οποία έχει ληφθεί με τα 2/3 των μελών του. Ο νόμος πάντως αφήνει το περιθώριο απόφασης και για τους μικρότερους δήμους χωρίς να προσδιορίζει λεπτομέρειες ή να εξηγεί το διαχωρισμό με το πληθυσμιακό όριο. Στην επιτροπή συμμετέχουν εκπρόσωποι εμπορικών, επαγγελματικών, επιστημονικών, εργατικών, επαγγελματικών, αθλητικών και κοινωνικών φορέων, κινήσεων πολιτών αλλά και δημότες. Πρόεδρος ορίζεται ο δήμαρχος ή ο εξουσιοδοτημένος αντιδήμαρχος και ο συνολικός αριθμός των μελών της επιτροπής μαζί με τον πρόεδρο μπορεί να είναι από 25 έως 50 μέλη. Σε ποσοστό ίσο με το 1/3 των εκπροσώπων φορέων ορίζονται μετά από κλήρωση δημότες εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους (αλλά και στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους). Στις αρμοδιότητες είναι η γνωμοδότηση για αναπτυξιακά προγράμματα, τα προγράμματα δράσης του δήμου, το επιχειρησιακό και το τεχνικό πρόγραμμα του δήμου και άλλα συναφή θέματα.
Με απόφαση Δημοτικού Συμβουλίου συγκροτείται και Συμβούλιο Ενταξης Μεταναστών που αποτελείται από 5 έως 11 μέλη τα οποία ορίζονται από το Δημοτικό Συμβούλιο. Συμμετέχουν δημοτικοί σύμβουλοι, εκπρόσωποι μεταναστών (συλλόγων ή κοινοτήτων) και φορέων που ασχολούνται με το μεταναστευτικό πρόβλημα.
Ο κατάλογος των επιτροπών κλείνει με αυτές που προβλέπονται από τον κανονισμό λειτουργίας, ενώ ειδική αναφορά υπάρχει στους τουριστικούς δήμους όπου συγκροτείται Επιτροπή Τουριστικής Ανάπτυξης και Προβολής του δήμου. Σε αυτές τις επιτροπές προεδρεύει δημοτικός σύμβουλος και συμμετέχουν σύμβουλοι από όλες τις παρατάξεις, υπάλληλοι της αρμόδιας διεύθυνσης του δήμου, εμπειρογνώμονες και εκπρόσωποι φορέων.
Ηλίας Μπιτσάνης
belias@internet.gr