Από τις καινοτομίες του "Καλλικράτη" είναι και η καθιέρωση του Συμπαραστάτη του Δημότη και της Επιχείρησης. Ο θεσμός έχει εφαρμογή για τους δήμους με πληθυσμό μεγαλύτερο των 20.000 κατοίκων και ως εκ τούτου στη Μεσσηνία αφορά στους Δήμους Καλαμάτας, Μεσσήνης, Τριφυλίας και Πύλου-Νέστορος.
Οι αρμοδιότητες που θα έχει ο "συμπαραστάτης" είναι παρόμοιες με αυτές που έχει ο Συνήγορος του Πολίτη, αλλά και από το νόμο ξεκαθαρίζεται ότι δεν τον υποκαθιστά και έτσι ο δημότης μπορεί να απευθυνθεί και στους δύο όπως επίσης και στα ελεγκτικά όργανα και αρχές.
Οι αρμοδιότητες περιγράφονται ως εξής: "Ο συμπαραστάτης του δημότη υποστηρίζεται διοικητικά από τις υπηρεσίες του δήμου, δέχεται καταγγελίες άμεσα θιγομένων πολιτών και επιχειρήσεων για κακοδιοίκηση των υπηρεσιών του δήμου, των νομικών προσώπων και των επιχειρήσεων και διαμεσολαβεί προκειμένου να επιλυθούν τα σχετικά προβλήματα, ενώ είναι υποχρεωμένος να απαντά εγγράφως ή ηλεκτρονικά εντός 30 ημερών στους ενδιαφερόμενους". Ο "συμπαραστάτης" μπορεί ακόμη "να προβαίνει στη διατύπωση προτάσεων βελτίωσης της δημοτικής διοίκησης και των σχέσεών της με το κοινό, τόσο στο πλαίσιο της ετήσιας έκθεσής του όσο και επ’ ευκαιρία σημαντικών προβλημάτων κακοδιοίκησης που ο ίδιος εντοπίζει".
Μετά από αυτά ο καθένας αντιλαμβάνεται ότι πρόκειται για νευραλγική θέση η οποία εφόσον στελεχωθεί με το κατάλληλο πρόσωπο, μπορεί να αποτελέσει σημαντικό παράγοντα για τη βελτίωση της δημοτικής παρέμβασης στα ζητήματα της καθημερινότητας των πολιτών και αποτελεσματικότητας της δημοτικής μηχανής.
Ο νόμος ορίζει πως ως "συμπαραστάτης" δεν μπορεί να επιλεγεί αιρετός δήμου, περιφέρειας ή βουλευτής, ενώ παράλληλα ισχύουν τα κωλύματα και τα ασυμβίβαστα των δημοτικών εκλογών. Ουσιαστικά όμως, για να επιτύχει στην αποστολή του ένα τέτοιο πρόσωπο θα πρέπει να διαθέτει ορισμένα βασικά χαρακτηριστικά. Το πρώτο έτσι και αλλιώς είναι η ικανότητα να φέρει σε πέρας ένα τέτοιο έργο το οποίο απαιτεί όχι μόνον κοινωνική ευαισθησία, αλλά και πλήρη γνώση του τρόπου λειτουργίας του δήμου, των προβλέψεων του σχετικού κώδικα και των δικαιωμάτων του πολίτη στην πόλη τόσο με την νομική όσο και με την πολιτική έννοια. Το δεύτερο είναι η ανεξαρτησία του απέναντι στην τοπική εξουσία που θα του επιτρέψει να σταθεί με ευθυκρισία απέναντι στα προβλήματα και με ευαισθησία στα ζητήματα που έχουν να κάνουν με το δημόσιο χώρο.
Καθόλου εύκολη υπόθεση και γιατί πρόκειται για θέση η οποία έχει πολλές απαιτήσεις και γιατί οι δημοτικοί παράγοντες θέλουν σε κάθε περίπτωση να ελέγχουν πλήρως την κατάσταση, να εξυπηρετούν κατά το δοκούν, να ρουσφετολογούν χωρίς περιορισμούς και να δημιουργούν ένα αδιαπέραστο τείχος σε ορισμένες πλευρές της δημοτικής δραστηριότητας.
Υπάρχει μια δικλίδα ασφαλείας, αλλά θα πρέπει να δούμε και στην πράξη αν αντέχει τις προσπάθειες… παραβίασης με έμμεσο τρόπο. Ο νόμος προβλέπει ότι απαιτείται πλειοψηφία 2/3 για την επιλογή "συμπαραστάτη" πράγμα που σημαίνει ότι χρειάζεται και ψήφους από τη μειοψηφία. Η επιλογή πρέπει να γίνει μέχρι τέλος Φεβρουαρίου, ο νόμος προβλέπει αντιμισθία ισόποση με αυτή του προέδρου Δημοτικού Συμβουλίου στο συγκεκριμένο δήμο και οι παρατάξεις οφείλουν από τώρα να αναζητούν τον καλύτερο για να ανταποκριθεί σε αυτό το ρόλο.
Ηλίας Μπιτσάνης
belias@internet.gr