Η Καλαμάτα καθίσταται σταδιακά "επώνυμος" προορισμός για πολλούς λόγους: Και γιατί διαθέτει "φυσική προίκα" ελκυστική σε μεγάλες κατηγορίες επισκεπτών, και γιατί ο χρόνος και η ασφάλεια μετακίνησης έχουν βελτιωθεί ριζικά. Θα μπορούσαμε να προσθέσουμε ακόμη και το κόστος, αλλά η πολιτική διοδίων και οι τιμές των καυσίμων, αδυνατίζουν αυτό που μέχρι πριν από λίγα χρόνια φάνταζε ως ένα από τα μεγαλύτερα πλεονεκτήματα.

Με δεδομένα όλα αυτά κάποιοι αποφασίζουν να εκδράμουν προς Καλαμάτα. Και επειδή φυσικά δεν γίνεται από το πρωί μέχρι το βράδυ να… κολυμπάνε και να καταναλώνουν αλκοόλ μετά ορεκτικών και μεζέδων, θα έρθει η ώρα για να περπατήσουν και την πόλη. Και εδώ είναι ένα μεγάλο ζήτημα που έχει να κάνει με τις εναλλακτικές δυνατότητες της πόλης. Αλλά και με τη διατήρηση μιας σχετικής ισορροπίας ανάμεσα στις διαφορετικές περιοχές της σε όλη τη διάρκεια του χρόνου. Η υπόθεση αυτή έχει να κάνει με τα μνημεία της πόλης και την περιήγηση σε αυτά. Οι έχοντες ειδικές ανησυχίες βεβαίως θα έρθουν ενδεχομένως με τον οδηγό στο χέρι (και έχει πολύ ενδιαφέρον αυτός που κυκλοφόρησε πριν λίγα χρόνια). Κάποιοι άλλοι θα πέσουν πάνω στην ειδική έκδοση της Μητρόπολης Μεσσηνίας με τα σημαντικότερα εκκλησιαστικά μνημεία που διανεμήθηκε πέρυσι σε ξενοδοχεία και άλλους χώρους. Εκείνο όμως το οποίο λείπει, είναι ένας εύχρηστος και συνοπτικός οδηγός, απαραίτητος για κάποιον ο οποίος θέλει να περιηγηθεί το Ιστορικό Κέντρο και ευρύτερα την παλιά πόλη.

Ο επισκέπτης σε αυτή την περιοχή συναντά σε κάθε του βήμα μνημεία με πλέον ορατά τα δεκάδες κτήρια που έχουν κατασκευαστεί κατά βάση στην περίοδο του αστικού εκσυγχρονισμού της πόλης στα τέλη του 19ου με αρχές του 20ού αιώνα. Το καθένα ξεχωριστά έχει τη δική του αρχιτεκτονική αξία, όλα μαζί αποτυπώνουν την πόλη μιας άλλης εποχής με συγκεκριμένα οικονομικά και κοινωνικά χαρακτηριστικά. Η παλιά πόλη οριοθετείται ουσιαστικά από σωζόμενα εκκλησιαστικά μνημεία, ορισμένα από τα οποία είναι άγνωστα ακόμη και για τους ντόπιους που προσπερνούν χωρίς να δίνουν σημασία. Οι νεότερες μεγάλες εκκλησίες σηματοδοτούν την απαρχή του αστικού εκσυγχρονισμού, με βασικό χαρακτηριστικό το γεγονός ότι έχουν κατασκευαστεί σχεδόν ταυτόχρονα. Η αρχαία πόλη βρίσκεται θαμμένη κάτω από τα πόδια μας, με εντοπισμένα ίχνη αλλά και με μυστικά κρυμμένα στο Κάστρο και τους κοντινούς λόφους με βάση τα ευρήματα.

Και ανάμεσα σε αυτά βρίσκονται μουσεία (με πρώτο το Αρχαιολογικό φυσικά) τα οποία διαθέτουν θησαυρούς για την ιστορία του τόπου. Αυτή η Καλαμάτα θα πρέπει να γίνει προσιτή στον επισκέπτη, αλλά και εκπαιδευτικό στοιχείο των σχολικών εκδρομών. Και για να γίνει κάτι τέτοιο χρειάζεται υποστήριξη. Ο εύχρηστος οδηγός είναι μια ιδέα, σίγουρα υπάρχουν και μπορούν να βρεθούν πολλές.

Ηλίας Μπιτσάνης