Από την ειδησεογραφία των τελευταίων ημερών παρουσιάζουν ενδιαφέρον δύο αποστολές: Η μία είναι Μεσσήνιων ελαιοπαραγωγών στην Ισπανία προκειμένου να γίνει γνωριμία με τον ελαιουργικό τομέα της χώρας. Και η άλλη είναι επιχειρηματιών που ασχολούνται με τον αγροτουρισμό στην περιοχή της Τοσκάνης για να γνωρίσουν πώς λειτουργεί εκεί ο οικοτουρισμός.
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι τέτοιου είδους επισκέψεις είναι χρήσιμες για τους ανθρώπους που συμμετέχουν στις αποστολές και ασφαλώς αντλείται εμπειρία από την ανάπτυξη που σημειώνουν οι αντίστοιχοι κλάδοι σε αυτές τις περιοχές. Το μεγάλο ερώτημα είναι πάντα, πώς όλα αυτά κεφαλαιοποιούνται και κατά πόσον "περνούν" στη δική μας οικονομική δραστηριότητα.
Η πείρα ανάλογων αποστολών δείχνει ότι αυτό γίνεται από ελάχιστα έως... καθόλου. Και φυσικά δεν φταίνε ούτε αυτοί που συμμετέχουν στις αποστολές, ούτε τα προγράμματα που χρηματοδοτούν εκπαιδευτικές πρωτοβουλίες. Φταίει το γεγονός ότι όλα αυτά δεν αποτελούν μέρος ενός συνολικότερου σχεδίου που θα έχει σαφείς και ιεραρχημένους στόχους, μεθοδολογικά εργαλεία και τρόπους υλοποίησης ιδεών, εμπειριών και προτάσεων. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο μετά την ολοκλήρωση των προγραμμάτων, πολλά πράγματα ξεχνιούνται στο πέρασμα του χρόνου και οι πρωτοβουλίες μένουν ως... αναμνηστικά ταξίδια.
Με αφορμή την αποστολή των Μεσσηνίων ελαιοπαραγωγών στην Ισπανία, υπενθυμίζουμε ότι μόλις την προηγούμενη εβδομάδα δημοσιεύσαμε μικρό απόσπασμα μελέτης της Εθνικής Τράπεζας για το ελαιόλαδο. Σε αυτή υπάρχει πλήρης καταγραφή της κατάστασης που επικρατεί σε κάθε μια από τις ελαιοπαραγωγικές χώρες της Μεσογείου, γίνονται συγκρίσεις μεταξύ των χρηματοοικονομικών μεγεθών από την καλλιέργεια μέχρι την εμπορία και ο τίτλος της μελέτης είναι απολύτως εύγλωττος: "Προώθηση ποιότητας μέσω συγκέντρωσης και τυποποίησης". Η μελέτη συγκεντρώνει όλη την εμπειρία που υπάρχει και καταλήγει σε ορισμένα συμπεράσματα που αποτελούν "κοινό μυστικό" εδώ και χρόνια για όσους ασχολούνται με τον τομέα. Ο καθένας ασφαλώς μπορεί να τα "διαβάσει" από τη σκοπιά του, αλλά το μεγάλο ζήτημα είναι η απουσία εθνικής πολιτικής (σε αντίθεση με την Ισπανία) με την οποία θα αντιμετωπιστούν τα προβλήματα που υπάρχουν και θα αξιοποιηθούν οι δυνατότητες που ανιχνεύονται. Ο κατακερματισμός της παραγωγής από την καλλιέργεια μέχρι την τυποποίηση για παράδειγμα, είναι διαπίστωση που έχει γίνει εδώ και πολλά χρόνια αλλά κανένας δεν έχει προτείνει τρόπους με τους οποίους θα αντιμετωπισθεί η κατάσταση. Αντιθέτως όλα αυτά τα χρόνια (ακόμη και τώρα) ευνοείται ο ακόμη μεγαλύτερος κατακερματισμός. Το διαρθρωτικό πρόβλημα αντιμετωπίζεται με όρους μικροπολιτικής και σε αυτό το δρόμο μέλλον δεν υπάρχει.
Αλλά και για τα θέματα του οικοτουρισμού, που είναι το αντικείμενο της δεύτερης αποστολής, υπάρχουν ζητήματα πολιτικής που στέρησαν τη δυναμική ανάπτυξη τέτοιων δραστηριοτήτων. Πολύ μεγάλα ποσά μέσα από διάφορα προγράμματα σκορπίστηκαν στα... τέσσερα σημεία του ορίζοντα προκειμένου να ικανοποιηθούν δήμαρχοι και τοπικοί παράγοντες, με αποτέλεσμα να χαθεί ο στόχος της ανάπτυξης επιλεγμένων περιοχών όπου θα έπρεπε με διάφορα κριτήρια να συγκεντρωθούν οι δράσεις. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο περισσότερο από κάθε άλλη φορά είναι αναγκαία η δημιουργία δικτύων συνεργαζομένων επιχειρήσεων κατά γεωγραφικές περιφέρειες που θα προσφέρουν συνολική γνωριμία με αυτές και θα δίνουν εναλλακτικές δυνατότητες στους επισκέπτες. Από αυτή την άποψη δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι η Πελοπόννησος πράγματι είναι μια γειτονιά. Και ως εκ τούτου το πρόβλημα δεν είναι πώς ο καθένας από μόνος του θα προσελκύσει επισκέπτες, αλλά πώς όλοι μαζί θα συμβάλουν έτσι ώστε αυτή να γίνει προορισμός οικοτουρισμού καθώς παρέχει πλήθος δυνατοτήτων. Ως εκ τούτου, το βάρος πέφτει στην Περιφέρεια Πελοποννήσου η οποία οφείλει να συνεργαστεί με την αντίστοιχη της Δυτικής Ελλάδας γιατί η φύση δεν... κόβεται στα δύο επειδή έτσι το αποφάσισαν οι γραφειοκράτες.
Ο τόπος έχει ανάγκη από πράξεις. Τα υπόλοιπα θα χαθούν στο πέρασμα του χρόνου και θα μείνουν ενδεχομένως ως ανάμνηση της... παλιάς καλής εποχής.
ilias.bitsanis@eleftheriaonline.gr