"Η ανάπτυξη είναι μονόδρομος για την έξοδο από την ύφεση". Την ταυτολογία αυτή ακούω ολοένα και πιο συχνά από αυτούς που οδήγησαν τη χώρα στη χρεοκοπία και αναρωτιέμαι τι ακριβώς θέλουν να πουν οι… ποιητές του χάους. Αναρωτιέμαι για το τι θέλουν να πουν αλλά ταυτόχρονα είμαι σίγουρος ότι δεν μπορούν να οδηγήσουν την Ελλάδα στο δρόμο της ανάπτυξης. Οι περισσότεροι δεν μπορούν, για έναν πολύ απλό λόγο: Γιατί δεν ξέρουν τι σημαίνει ανάπτυξη. Οι περισσότεροι άκουσαν την λέξη σε κάποιο συνέδριο, τους άρεσε και από τότε την χρησιμοποιούν κάθε φορά που μιλούν για την οικονομία. Αλλοι πάλι γνωρίζουν τι σημαίνει η έννοια ανάπτυξη αλλά ποτέ τους δεν έχουν σκεφθεί με ποιον τρόπο θα επιτευχθεί.
Ας πάρουμε λοιπόν τα πράγματα από την αρχή. Δεξιοί, αριστεροί, μαρξιστές, σοσιαλδημοκράτες και φιλελεύθεροι οικονομολόγοι συμφωνούν: Μια οικονομία αναπτύσσεται όταν αυξάνει το πραγματικό Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν(ΑΕΠ). Οταν δηλαδή αυξάνει ο όγκος των παραγόμενων προϊόντων και υπηρεσιών μιας χώρας. Αρα λοιπόν για να αναπτυχθεί η οικονομία της Ελλάδας θα πρέπει να παράγουμε περισσότερα προϊόντα και υπηρεσίες από όσα παράγουμε σήμερα και στο παρελθόν. Εδώ λοιπόν αρχίζουν τα δύσκολα για όσους περιφέρονται στα συνέδρια μιλώντας για ανάπτυξη. Πώς θα παράγουμε περισσότερα προϊόντα όταν οι άξιοι είναι εκτός παραγωγικής διαδικασίας καθώς τις θέσεις τους τις έχουν καταλάβει οι ανάξιοι πελάτες του πολιτικού συστήματος; Πώς θα παράγουμε περισσότερα προϊόντα όταν από πολλές σχολές πανεπιστημίων και ΤΕΙ βγαίνουν ανειδίκευτοι πτυχιούχοι; Πώς θα παράγουμε περισσότερα προϊόντα όταν οι επιχειρηματίες θεωρούν τις επενδύσεις στη σύγχρονη τεχνολογία ως… σπατάλη; Πώς θα παράγουμε περισσότερα προϊόντα όταν οι τράπεζες αρνούνται να χρηματοδοτήσουν καινοτόμες προτάσεις καθώς αδυνατούν να τις αξιολογήσουν;
Ας πούμε την αλήθεια. Ακόμα και αν η ελληνική οικονομία έλυνε με έναν μαγικό τρόπο αύριο το πρωί τα προβλήματα του χρέους και των ελλειμμάτων δύσκολα θα έβγαινε από την ύφεση. Για έναν πολύ απλό λόγο. Γιατί πάρα πολύ δύσκολα θα βρει το δρόμο της πραγματικής ανάπτυξης. Τι συνέβη τα προηγούμενα χρόνια; Η ανάπτυξη πάνω στην οποία στηρίχθηκε η ευημερία των τελευταίων ετών δεν ήταν τίποτα περισσότερο από μια φούσκα δανείων, χρηματικών εισροών από την Ευρωπαϊκή Ενωση και μαύρης εργασίας από μετανάστες. Οταν σταμάτησε η ροή των χρημάτων η φούσκα έσκασε και οι ομιλητές των συνεδρίων "ανακάλυψαν" το τούνελ της ύφεσης. Σύντομα θα "ανακαλύψουν" και τα χρόνια προβλήματα της παραγωγικής διαδικασίας που εμποδίζουν την αύξηση της παραγωγής. Σύντομα θα "ανακαλύψουν" επίσης ότι με ρουσφέτια δεν… βάφονται αβγά και ότι οι καρεκλοκένταυροι των κομματικών γραφείων δεν μπορούν να σταθούν ούτε λεπτό σε επιχείρηση που λειτουργεί σε μια πραγματική αγορά.
Ας πούμε όμως ακόμα μια αλήθεια. Οι περισσότεροι Ελληνες ήταν βολεμένοι μέσα στη "φούσκα" αφού εδώ και πολλές δεκαετίες έχουν μάθει να τρέφονται με δανεικά. Οι περισσότεροι επιχειρηματίες έχουν μάθει να πουλάνε… αέρα κοπανιστό στο κράτος και δεν ξέρουν να κάνουν τίποτε άλλο. Πολλοί εργολάβοι έχουν μάθει να πουλάνε υπερτιμολογημένες υπηρεσίες στον ευρύτερο δημόσιο τομέα και δεν ξέρουν να κάνουν τίποτε άλλο. Οι περισσότεροι αγρότες έχουν μάθει να ζουν με τις επιδοτήσεις και δεν γνωρίζουν τίποτε άλλο. Οι περισσότεροι εργαζόμενοι πιστεύουν ότι η αναξιοκρατία πάντα θα βασιλεύει σε αυτή τη χώρα και δεν ξέρουν τίποτε άλλο παρά το δρόμο της λούφας. Οι περισσότεροι Ελληνες θεωρούν κουτόφραγκους τους Ευρωπαίους και του Αμερικάνους επειδή… εργάζονται. Οι περισσότεροι Ελληνες πιστεύουν ότι οι Ελληνες είναι ο περιούσιος λαός που ζει σε έναν ευλογημένο τόπο. Οι περισσότεροι Ελληνες δεν έχουν φανταστεί πόσο δύσκολες μέρες έρχονται επειδή οι πολιτικοί τριγυρνούν στα συνέδρια και μιλούν για ανάπτυξη χωρίς να καταλαβαίνουν τι σημαίνει η έννοια ανάπτυξη.
