Σύμφωνα με το κέντρο μελετών The Economist Intelligence Unit (EIU), «οι χώρες που θα έχουν εμβολιάσει λιγότερο από το 60% του πληθυσμού τους με ορίζοντα τα μέσα του 2022 θα καταγράψουν συνολικά ζημίες επί του ΑΕΠ ύψους 2,3 τρισεκ. δολαρίων κατά την περίοδο 2022-2025», ποσό που αντιστοιχεί στο ετήσιο ΑΕΠ μιας χώρας όπως, για παράδειγμα, η Γαλλία.
Τα δύο τρίτα των ζημιών θα υποστούν οι αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες χώρες, κάτι που θα καθυστερήσει το κλείσιμο το χάσματος με τις πιο ανεπτυγμένες χώρες, θα διευρύνει τη φτώχεια και θα αυξήσει τον κίνδυνο ξεσπάσματος κοινωνικών ταραχών, προειδοποιεί το EIU.
Την περίοδο 2022-2025 οι χώρες της υποσαχάριας Αφρικής κινδυνεύουν να απολέσουν το 2,9% του προβλεπόμενου ΑΕΠ τους εξαιτίας της αργοπορίας της εκστρατείας ανοσοποίησης, έναντι 0,1% των χωρών της ανατολικής Ευρώπης.
Σε απόλυτα μεγέθη είναι όμως η περιφέρεια Ασίας-Ειρηνικού αυτή που θα πληρώσει το βαρύτερο τίμημα για την αργοπορία του εμβολιασμού: 1,7 τρισεκ. δολάρια απώλειες επί του ΑΕΠ κατά την ίδια περίοδο.
Η ανισότητα ως προς την πρόσβαση στα εμβόλια θα καθυστερήσει ειδικά την ανάκαμψη των οικονομιών των φτωχότερων κρατών, που θα χρειαστούν πολύ περισσότερο χρόνο για να επιστρέψουν στα επίπεδα όπου βρίσκονταν πριν από την εκδήλωση της υγειονομικής και κοινωνικοοικονομικής κρίσης απ’ ό,τι οι πλούσιες χώρες, προεξοφλεί το EIU.
Στα τέλη Αυγούστου, περί το 60% του πληθυσμού των πλουσιότερων χωρών είχε λάβει τουλάχιστον μια δόση εμβολίου για την COVID-19, έναντι μόλις 1% στις φτωχότερες χώρες, σύμφωνα με τη μελέτη. Απαιτούνται στις περισσότερες περιπτώσεις δύο δόσεις για να ολοκληρωθεί ο εμβολιασμός.
Για την Αγκάτ Ντεμαρέ, διευθύντρια του τμήματος προβλέψεων για την παγκόσμια οικονομία στο EIU, βασική συγγραφέα της μελέτης αυτής, «ελάχιστες πιθανότητες» υπάρχουν το χάσμα ως προς την πρόσβαση στα εμβόλια να «γεφυρωθεί», καθώς «παρά τα κολακευτικά δελτία Τύπου, οι δωρεές των πλουσίων χωρών καλύπτουν μόνο ένα κλάσμα των αναγκών».
Ο διεθνής μηχανισμός COVAX, που δημιουργήθηκε προκειμένου να εξασφαλιστεί ισότιμη πρόσβαση στα εμβόλια για τις φτωχότερες χώρες, «απέτυχε» μολονότι οι «προσδοκίες» δεν ήταν τόσο υψηλές, κρίνει η κυρία Ντεμαρέ.
Η μελέτη του EIU αφορά κάπου 200 χώρες· βασίστηκε στις προβλέψεις για τα χρονοδιαγράμματα των εθνικών προγραμμάτων ανοσοποίησης και για την εξέλιξη των ΑΕΠ τους.
ΑΠΕ-ΜΠΕ
