Ολοι μιλούν για τον καιρό. Αλλωστε, αν δεν άλλαζε κάθε λίγο και λιγάκι, οι εννέα στους δέκα δεν θα ήταν σε θέση να ξεκινήσουν μια συζήτηση, όπως έλεγε ο αμερικανός σκιτσογράφος και δημοσιογράφος Κιν Χάμπαρντ. Πέρα όμως από θέμα για κοινωνικό διάλογο, οι ακριβείς, έγκυρες και έγκαιρες προγνώσεις των μετεωρολογικών συνθηκών είναι ζωτικής σημασίας για κάθε οικονομική δραστηριότητα – γεωργία, κατασκευές, αερομεταφορές, ναυτιλία κ.ά. – αλλά και για την πολιτική προστασία, ειδικά σε συνθήκες κλιματικής κρίσης.
Τα τελευταία χρόνια οι μετεωρολόγοι της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας (ΕΜΥ) δεν έχουν ακριβή εικόνα των καιρικών συνθηκών, καθώς το δίκτυο βασίζεται σε παλαιούς μετεωρολογικούς σταθμούς, οι οποίοι συχνά χαλούν και τίθενται εκτός λειτουργίας με συνέπεια συχνά να… χωλαίνει η αξιοπιστία των μετεωρολογικών παρατηρήσεων. Σε 17 μήνες ωστόσο, οι επιστήμονες της ΕΜΥ θα έχουν στα χέρια τους 30 υπερσύγχρονους αυτόματους μετεωρολογικούς σταθμούς, καθώς αύριο ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας κ. Βασίλης Κικίλιας θα υπογράψει τη σχετική σύμβαση προμήθειας, στο πλαίσιο υλοποίησης του προγράμματος ΑΙΓΙΣ. Επίσης, έως τα τέλη Φεβρουαρίου θα υπογραφεί και η σύμβαση για την προμήθεια επτά μετεωρολογικών ραντάρ. Η χρηματοδότησή τους θα προέλθει από κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και ανέρχεται συνολικά σε 36,2 εκατ. ευρώ.
Δεδομένα ανά 10 λεπτά
Οι αυτόματοι μετεωρολογικοί σταθμοί σχεδιάζεται να εγκατασταθούν σε διάφορες περιοχές ανά την επικράτεια – όπως σε Υμηττό, Αίγινα, Κύθηρα, Θεσσαλονίκη, Λάρισα, Καβάλα, Πρέβεζα, Ανδραβίδα, Καλαμάτα, Χανιά, Σκύρος κ.ά. –, τις οποίες έχουν υποδείξει οι ειδικοί της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας. Ετσι, θα δημιουργηθεί ένα δίκτυο αυτοματοποιημένων σταθμών που θα δίνει στους μετεωρολόγους τη δυνατότητα να αποτυπώνουν τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν σε όλη τη χώρα, συμβάλλοντας στη βελτίωση της ποιότητας των προγνώσεων, οι οποίες θα αποτυπώνονται πλέον με πραγματικά στοιχεία και όχι με θεωρητικά υπολογιζόμενες τιμές. Οι νέοι σταθμοί θα μπορούν να δίνουν δεδομένα ανά 10 λεπτά σχετικά με τα ύψη βροχής, τις θερμοκρασίες και άλλα στοιχεία, έτσι ώστε η ΕΜΥ να έχει εικόνα σχεδόν κάθε στιγμή για το τι συμβαίνει και πώς εξελίσσεται ένα φαινόμενο σε όλες τις περιοχές της Ελλάδας.
Μάλιστα, οι έξυπνοι αισθητήρες βροχής με τους οποίους είναι εξοπλισμένοι οι καινούργιοι σταθμοί, σε συνδυασμό με τα νέα ραντάρ που θα τοποθετηθούν, θα δίνουν τη δυνατότητα στους μετεωρολόγους να μετρούν διαφορετικές παραμέτρους του υετού – δηλαδή την ποσότητα που πέφτει στο έδαφος σε βροχή, παγωμένη βροχή, χιόνι, χιονόνερο και χαλάζι. Ετσι θα υπάρχει εικόνα για ακραία καιρικά φαινόμενα (πλημμύρες, έντονες χιονοπτώσεις κ.λπ.).
Διαχείριση των πυρκαγιών
Παράλληλα, οι νέοι μετεωρολογικοί σταθμοί εκτιμάται ότι θα συμβάλλουν και στη διαχείριση των πυρκαγιών. Η δυνατότητα ειδικών μετρήσεων υγρασίας θα αποτελέσει πολύτιμο «εργαλείο» στην εκπόνηση του χάρτη επικινδυνότητας πυρκαγιάς, τον οποίο εκδίδει καθημερινά η επιστημονική ομάδα του υπουργείου Πολιτικής Προστασίας. Πρόκειται για τον χάρτη βάσει του οποίου γίνεται ο επιχειρησιακός σχεδιασμός του Πυροσβεστικού Σώματος για την αντιμετώπιση των δεκάδων πυρκαγιών που ξεσπούν καθημερινά στη χώρα.
«Καταφέραμε μέσα σε 12 μήνες να ξεπεράσουμε τις γραφειοκρατικές αγκυλώσεις και τις χρονοβόρες διαδικασίες που, όπως είναι αντιληπτό, φέρει ένα τόσο «βαρύ» πρόγραμμα όπως το ΑΙΓΙΣ, ύψους 2,1 δισ. ευρώ» αναφέρει ο κ. Κικίλιας. «Αυτή τη στιγμή έχουμε δημοπρατήσει έργα αξίας 1,7 δισ. ευρώ και έργα ύψους μισού δισ. ευρώ έχουν ήδη συμβασιοποιηθεί, με αποτέλεσμα εφέτος να ξεκινούν οι παραλαβές, οι οποίες θα ολοκληρωθούν το 2030. Η προμήθεια μετεωρολογικών σταθμών και ραντάρ – για τα οποία υπογράφουμε τώρα και στο τέλος Φεβρουαρίου τις αντίστοιχες συμβάσεις – είναι έργα καθοριστικής σημασίας στο κομμάτι της πρόληψης των φυσικών καταστροφών και πολύτιμα εργαλεία για τους επιστήμονες της ΕΜΥ, της Πολιτικής Προστασίας και της Επιτροπής Εκτίμησης Κινδύνου που έχουμε συστήσει στο υπουργείο και με βάση τις εισηγήσεις της προχωράμε πριν την έναρξη κάθε κακοκαιρίας στον σχεδιασμό μας για την προστασία των πολιτών, δηλαδή σε κινητοποίηση φορέων και σωμάτων ασφαλείας, διασπορά δυνάμεων, έκδοση μηνυμάτων 112, κλείσιμο σχολείων και υπηρεσιών κ.λπ.».
Η προμήθεια νέων μετεωρολογικών σταθμών και ραντάρ αποτελούσε εδώ και πολλά χρόνια πάγιο αίτημα των μετεωρολόγων, προκειμένου οι προγνώσεις τους να είναι πιο ακριβείς, καθώς ο υφιστάμενος εξοπλισμός αντιμετωπίζει σοβαρά τεχνικά προβλήματα, ενώ αρκετοί μετεωρολογικοί σταθμοί και ραντάρ έχουν τεθεί εκτός λειτουργίας. Εκτός από τους μετεωρολογικούς σταθμούς, το έργο που θα συμβασιοποιηθεί αύριο Δευτέρα θα περιλαμβάνει επίσης:
Τη δημιουργία δικτύου ανίχνευσης Ατμοσφαιρικών Ηλεκτρικών Εκκενώσεων (ήτοι κεραυνών) με σύγχρονους αισθητήρες, με σκοπό την παρακολούθηση, την καταγραφή και τη στατιστική επεξεργασία της κεραυνικής δραστηριότητας που πλέον όλο και πιο συχνά, λόγω των μετεωρολογικών συνθηκών, ευθύνεται για την εκδήλωση πυρκαγιών.
Την αναβάθμιση των δορυφορικών συστημάτων λήψης και επεξεργασίας δεδομένων από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Εκμετάλλευσης Μετεωρολογικών Δορυφόρων EUMETSAT, οι οποίοι θα είναι συμβατοί με τους δορυφόρους νέας γενιάς MTG και METOP-II του Οργανισμού.
«Πιο έγκαιρα και πιο έγκυρα»
«Με τους 30 νέους μετεωρολογικούς σταθμούς, που θα παραλάβουμε σε 17 μήνες, η χώρα μας θα διαθέτει ένα ολοκληρωμένο και σύγχρονο δίκτυο, που θα μας δίνει τη δυνατότητα να λαμβάνουμε πιο έγκαιρα αλλά και πιο έγκυρα μετεωρολογικά δεδομένα για κάθε περιοχή της επικράτειας» υπογραμμίζει σχετικά ο υπουργός. Και προσθέτει: «Ανέκαθεν ήταν «κάλλιον του θεραπεύειν το προλαμβάνειν», ειδικά όμως στη νέα εποχή της κλιματικής κρίσης που διανύουμε, με τα ακραία μετεωρολογικά φαινόμενα να αυξάνονται τόσο σε συχνότητα όσο και σε ένταση, η πρόληψη αποκτά άλλη βαρύτητα και αποτελεί παγκοσμίως τον κύριο και πιο αποτελεσματικό τρόπο στην αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών».
Στόχος της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας είναι οι πληροφορίες που θα συλλέγουν οι μετεωρολογικοί σταθμοί και τα ραντάρ να προωθούνται στην ιστοσελίδα της ΕΜΥ, και οι πολίτες να μπορούν πλέον από το κινητό τους να βλέπουν μέσω εφαρμογής όλες τις μετεωρολογικές παραμέτρους για κάθε περιοχή της χώρας.
