Το έθιμο του καρναβαλιού είναι μια παράδοση που υπάρχει σε πολλές χώρες και περιοχές του κόσμου. Συνήθως πραγματοποιείται πριν την περίοδο της Σαρακοστής, πριν την Μεγάλη Σαρακοστή ή την Καθαρά Δευτέρα, και αντιπροσωπεύει ένα διάστημα διασκέδασης, απελευθέρωσης και ανεμελιάς πριν την αυστηρότερη περίοδο της νηστείας και προετοιμασίας για τη μεγαλύτερη γιορτή της χριστιανοσύνης, το Πάσχα.
Στην Ελλάδα, τα καρναβάλια έχουν μια μακρά ιστορία και είναι ένα σημαντικό μέρος του πολιτισμού και της παράδοσης. Οι ρίζες των εθίμων της Αποκριάς μπορούν να ανιχνευθούν στην αρχαιότητα. Σχετίζονται με τις λατρευτικές γιορτές προς τιμήν του θεού Διονύσου, στις οποίες κυριαρχούσε ο ενθουσιασμός, η ευθυμία και η σκωπτική διάθεση. Με την επικράτηση του χριστιανισμού, στοιχεία της αρχαιοελληνικής λατρείας συνδυάστηκαν στη συνείδηση και τις παραδόσεις του λαού με την περίοδο πριν από τη Σαρακοστή.
Από το 19ο αι. μέχρι σήμερα το καρναβάλι ξεκινά κάθε χρόνο την Κυριακή του Τελώνη και Φαρισαίου και λήγει την Κυριακή της Τυροφάγου. Παλιότερα, τον εορταστικό τόνο έδιναν οι παρέες των μεταμφιεσμένων, που κυκλοφορούσαν στους δρόμους και γύριζαν τα βράδια στις γειτονιές τραγουδώντας άσεμνα και σκωπτικά τραγούδια. Αυτού του είδους, όμως, οι καρναβαλικές εκδηλώσεις χάθηκαν σε μικρό ή μεγάλο βαθμό με το πέρασμα του χρόνου για να επικρατήσουν οργανωμένες από τις τοπικές κοινωνίες και τυποποιημένες εορταστικές εκδηλώσεις με αποκριάτικες στολές και άρματα.
Τα τελευταία χρόνια γίνεται προσπάθεια να αναβιώσουν παραδοσιακά αποκριάτικα έθιμα σε πολλά μέρη της χώρας. Κυρίαρχα στοιχεία σε αυτά αποτελούν τα φαλλικά σύμβολα αλλά και η σάτιρα, η οποία συνδέεται άμεσα με τα τοπικά δρώμενα ή επικεντρώνεται σε επίκαιρα θέματα που σχετίζονται με την Ελλάδα αλλά και το διεθνή χώρο.
Αν και η πιο γνωστή πόλη για το καρναβάλι είναι η Πάτρα, πολλές άλλες πόλεις και νησιά της Ελλάδας διοργανώνουν επίσης εκδηλώσεις και παρελάσεις καρναβαλιού. Πολλές πόλεις σε όλο τον κόσμο έχουν τα δικά τους μοναδικά καρναβάλια, με έντονες παραδόσεις και εκδηλώσεις που αντικατοπτρίζουν τοπικές παραδόσεις, ιστορία και πολιτισμικές επιρροές. Αξίζει να μάθει κανείς για μερικούς από τους πιο σημαντικούς καρναβαλικούς προορισμούς του κόσμου για τα ήθη και τα έθιμα της γιορτής των μεταμφιέσεων ανά την υφήλιο.
Το Καρναβάλι του Ρίο ντε Τζανέιρο στη Βραζιλία
Το μεγαλύτερο και διασημότερο του κόσμου, υπολογίζεται ότι προσελκύει περίπου ένα εκατομμύριο τουρίστες κάθε χρόνο. Εκεί, μουλάτες χορεύουν στους ρυθμούς της σάμπα, ενώ λαμπερά κοστούμια και θεματικά αρματολίδια κοσμούν το Σαμποδρόμιο. Μπάντες παίζουν στους δρόμους, street parties διασκεδάζουν τους επισκέπτες, και το ρούμι ρέει άφθονο, δημιουργώντας εκστατική διάθεση.
Για τους κατοίκους του Ρίο, το καρναβάλι αποτελεί περισσότερο από απλώς μια γιορτή. Είναι μια εθνική υπόθεση, με την οποία ασχολούνται ολόκληρο το χρόνο. Από τους απλούς πολίτες μέχρι τους επαγγελματίες χορευτές σάμπα, όλοι εργάζονται με δέσμευση και δημιουργικότητα για να προετοιμαστούν για τη μεγάλη γιορτή. Η ιστορία του βραζιλιάνικου καρναβαλιού ξεκινά το 1641 και έχει εξελιχθεί στη σημερινή του μορφή με τη συμμετοχή των σχολών σάμπα από το 1928. Από το 1984, η παρέλαση των σχολών σάμπα λαμβάνει χώρα στο Σαμποδρόμιο, έναν δρόμο που δημιουργήθηκε ειδικά γι' αυτόν τον σκοπό, συμμετέχοντας μόνο όσοι ανήκουν σε σχολή.
Το Καρναβάλι της Βενετίας στην Ιταλία
Το καρναβάλι της Βενετίας αντιπροσωπεύει ένα μοναδικό φαινόμενο, όπου η παράδοση, η ιστορία και η διασκέδαση συναντιούνται σε ένα εντυπωσιακό θέαμα. Οι μάσκες που φοριούνται από τους συμμετέχοντες δίνουν την ευκαιρία σε όλους να κρύψουν την ταυτότητά τους και να εκφραστούν ελεύθερα, δημιουργώντας ένα αίσθημα ανωνυμίας που επιτρέπει την απόδραση από τους κοινωνικούς περιορισμούς.
Η ιστορία του καρναβαλιού της Βενετίας αποτελεί έναν μακρύ ταξίδι πίσω στον Μεσαίωνα, όπου η γιορτή αντιπροσώπευε πολλά περισσότερα από ένα απλό γεγονός διασκέδασης. Συνέβαλλε στην ανατροπή των κοινωνικών και πολιτικών δομών, προσφέροντας στους φτωχούς και τους αποκλεισμένους ένα φόρουμ για έκφραση και αντίδραση.
Ακόμη και σήμερα, το καρναβάλι συνεχίζει να είναι μια περίοδος εορτασμού και διασκέδασης, όπου οι άνθρωποι μπορούν να ξεφύγουν από την καθημερινότητα και να εκφράσουν τον εαυτό τους με δημιουργικούς και παραδοσιακούς τρόπους.
Εκδηλώσεις που ξεχωρίζουν στο καρναβάλι της Βενετίας, όπως οι διαγωνισμοί κοστουμιών και μασκών και οι παρελάσεις με γόνδολες, δημιουργούν μια μαγευτική ατμόσφαιρα που ελκύει τους επισκέπτες από όλο τον κόσμο. Είναι μια ευκαιρία να ανακαλυφθεί η ομορφιά και η μοναδικότητα της Βενετίας μέσα από ένα πανηγύρι χρωμάτων, μουσικής και παράδοσης.
Το Καρναβάλι της Τενερίφης στην Ισπανία
Το καρναβάλι της Τενερίφης στην Ισπανία είναι ένα από τα μεγαλύτερα και πιο εντυπωσιακά καρναβάλια στον κόσμο. Πραγματοποιείται κάθε χρόνο στο νησί Τενερίφη, το μεγαλύτερο από τα Κανάρια Νησιά, και προσελκύει εκατοντάδες χιλιάδες επισκέπτες από όλο τον κόσμο.
Το καρναβάλι ξεκινάει με την παρέλαση "Coso Apoteosis", η οποία είναι μια πολύχρωμη παρέλαση με εντυπωσιακά κοστούμια και πλωτά. Οι παρέλαση αυτή είναι γεμάτη μουσική, χορό και ενέργεια και θεωρείται ένα από τα κορυφαία στιγμιότυπα του καρναβαλιού.
Εκτός από την παρέλαση, το καρναβάλι περιλαμβάνει επίσης διάφορες θεματικές εκδηλώσεις, όπως διαγωνισμούς κοστουμιών, μουσικές συναυλίες, χορευτικές εκδηλώσεις και πολλά άλλα παραδοσιακά και σύγχρονα προγράμματα. Το καρναβάλι διαρκεί περίπου μια εβδομάδα, αλλά οι προετοιμασίες και οι εκδηλώσεις μπορεί να διαρκέσουν για πολύ περισσότερο χρόνο.
Το καρναβάλι της Τενερίφης είναι γνωστό για την πολύχρωμη και εκρηκτική ατμόσφαιρα του, καθώς και για την μεγαλοπρέπεια και την ποικιλομορφία των εκδηλώσεών του.
Το Καρναβάλι της Νίκαιας στη Γαλλία
Το Καρναβάλι της Νίκαιας στη Γαλλία είναι μια από τις μεγαλύτερες και δημοφιλέστερες γιορτές στην Ριβιέρα. Ξεκινάει τέλη Φεβρουαρίου και διαρκεί για περίπου δύο εβδομάδες, προσφέροντας μια πληθώρα εκδηλώσεων και δραστηριοτήτων για τους επισκέπτες κάθε ηλικίας.
Το κεντρικό γεγονός είναι η μεγάλη παρέλαση, η οποία περνάει από το κέντρο της πόλης, γεμάτη με χορευτικές ομάδες, εντυπωσιακά καρναβαλικά κοστούμια και μουσική. Επίσης, υπάρχουν πολλά εκδηλώσεις όπως συναυλίες, θεατρικές παραστάσεις, φεστιβάλ φωτιάς, και παιδικά προγράμματα.
Η Νίκαια, με το φαντασμαγορικό της παραλιακό περίπατο και την εκπληκτική αρχιτεκτονική, παρέχει έναν εκπληκτικό φόντο για το Καρναβάλι, προσελκύοντας εκατοντάδες χιλιάδες επισκέπτες από όλο τον κόσμο κάθε χρόνο. Είναι μια γιορτή που διασφαλίζει τη διασκέδαση και την απόλαυση για όλους όσοι την επισκέπτονται.
Το καρναβάλι συχνά συνδέεται με την ιδέα του αντισυμβατικού, του ανεξέλεγκτου και του ελεύθερου, καθώς οι συμμετέχοντες επιδίδονται σε διάφορες μορφές διασκέδασης και απελευθέρωσης. Είναι μια περίοδος κατά την οποία οι άνθρωποι μπορούν να ξεφύγουν από την καθημερινή τους ζωή και να απολαύσουν την κοινωνική ενότητα και την ευχάριστη ανωμαλία.
Το Καρναβάλι της Κολωνίας στη Γερμανία
Το Καρναβάλι της Κολωνίας είναι γεμάτο με μουσική, χορό, καρναβαλικές παρελάσεις και διάφορες εκδηλώσεις που διαρκούν για πολλές ημέρες. Μπορεί να μην είναι το ίδιο διάσημο όσο της Βενετίας, όμως, είναι μάλλον το πιο παράξενο στον κόσμο. Σε σχέση με τα άλλα καρναβάλια, η εορταστική περίοδος ξεκινά αρκετά νωρίτερα, και συγκεκριμένα στις 11/11, στις 11:11 π.μ., οπότε πλήθος κόσμου ξεχύνεται στους δρόμους και γιορτάζει
Εκατοντάδες χιλιάδες επισκέπτες από όλη τη Γερμανία και τον κόσμο έρχονται κάθε χρόνο για να συμμετάσχουν σε αυτήν τη γιορτή, που συχνά θεωρείται ως μια από τις κορυφαίες εκδηλώσεις καρναβαλιού στον κόσμο. Η καρναβαλική περίοδος συνεχίζεται για τους επόμενους τρεις μήνες περίπου. Το καρναβάλι φτάνει στην κορύφωσή του την 42η ημέρα πριν το Πάσχα των Καθολικών.
Τότε είναι που διεξάγεται η παρέλαση Rosenmontag, όπου στολισμένα φορτηγά και τρακτέρ, μπάντες και μεταμφιεσμένοι παρελαύνουν στο κέντρο της πόλης. Την τελευταία Πέμπτη πριν από την παρέλαση Rosenmontag διεξάγεται η μεγάλη γιορτή Altwelberfastnacht. Ο κύκλος των εκδηλώσεων κλείνει και τυπικά με τη γιορτή Veilchendienstag, που γίνεται την επόμενη μέρα της παρέλασης Rosenmontag και κορυφώνεται με το κάψιμο του βασιλιά καρνάβαλου. Οι Γερμανοί, με την παράδοση του καρνάβαλου στην πυρά, ζητούν συγχώρεση για τις αμαρτίες που έκαναν στη διάρκεια του καρναβαλιού.
Το Καρναβάλι της Νέας Ορλεάνης στις Ηνωμένες Πολιτείες
Είναι μια εντυπωσιακή γιορτή με έντονα χρώματα, παρελάσεις, σάτιρα, μυστικισμό, κέφι, γλέντι, χορό και μουσική. Και όταν μιλάμε για μουσική, αναφερόμαστε στον τόπο που «γεννήθηκε» και αναδείχθηκε η τζαζ. Από κάποια στιγμή και μετά αποκτά και διονυσιακές διαστάσεις.
Η Νέα Ορλεάνη και η Λουιζιάνα γενικότερα είναι μια περιοχή με έντονες αντιθέσεις. Το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού είναι αφροαμερικάνοι με όλα τα επακόλουθα ρατσισμού, αλλά ταυτόχρονα και ένα προοδευτικό σημείο στην καρδιά του συντηρητικού Αμερικανικού νότου.
Η καρναβαλική παράδοση της Νέας Ορλεάνης έχει ρίζες πολλά χρόνια πίσω στο παρελθόν. Ως πρώτη ημερομηνία έναρξης εορτασμών καταγράφεται το 1743. Λέγεται πως είναι ένα μείγμα παραδόσεων που έφεραν οι Χριστιανοί Γάλλοι άποικοι, σε συνδυασμό με παγανιστικές θρησκευτικές εκδηλώσεις των μαύρων από την Αφρική και των νησιών της Καραϊβικής.
