Αρκετές, και συγκεκριμένα 24 φορές τον τελευταίο ενάμιση χρόνο: όσες δηλαδή και οι περιπτώσεις εκείνες που το Κακουργιοδικείο αποφάσισε, αντί ο καταδικασθείς να μπει στη φυλακή, εναλλακτικά να συνεχίσει σε καθεστώς ελευθερίας τη ζωή που έκανε για να αποδείξει ότι άξιζε την ευκαιρία.
Στο διάστημα βέβαια αυτό, και συγκεκριμένα μέχρι το δευτεροβάθμιο δικαστήριο (αφού στην ουσία μιλάμε για προσωρινή αναστολή της ποινής), η επιμελήτρια ανηλίκων Καλαμάτας θα έχει συναντήσεις μαζί του και θα παρακολουθεί τυχόν υποτροπή του. Και μην σας μπερδεύει ότι παρακολουθείται από επιμελήτρια ανηλίκων ένας ενήλικος, αφού αυτό προβλέπεται όταν δεν λειτουργεί στα Δικαστήρια ξεχωριστά υπηρεσία Κοινωνικής Αρωγής: Αναλαμβάνει τις υποθέσεις αυτές το Γραφείο Επιμελητών Ανηλίκων.
Και επειδή είναι ένα μέτρο που αν εξαιρέσει κανείς ότι στην εφαρμογή του υπάρχουν κάποια κενά από το νομοθετικό πλαίσιο, αλλά και ελλείψεις σε επιμελητές, κατ' άλλα αποσκοπεί στην ομαλή επανένταξη του παραβάτη μέσα στην κοινότητα. Και δεν είναι τυχαίο ότι η πλειοψηφία όσων έχουν τεθεί υπό την παρακολούθηση επιμελητή στην Καλαμάτα συνεχίζουν να εργάζονται και δεν έχουν παρουσιάσει υποτροπή.
ΥΠΟ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗ
Το μέλος του Δ.Σ. του Δικηγορικού Συλλόγου Καλαμάτας Κατερίνα Δημαρέση ανέλαβε εκ μέρους του συλλόγου να εξηγήσει τι ακριβώς είναι ο θεσμός και ποια τα οφέλη του. Λέει λοιπόν ότι το σημαντικό είναι να υπάρχει μια επίβλεψη ώστε οι καταδικασθέντες "να συνεχίσουν να εργάζονται και να είναι ενταγμένοι στο κοινωνικό σύνολο, ώστε να μην μπορούν να υποπέσουν πάλι σε παράβαση". Στο πλαίσιο αυτό γίνονται μάλιστα και συναντήσεις - συζητήσεις με την επιμελήτρια ανηλίκων (σ.σ. όπως είπαμε, ελλείψει υπηρεσίας Κοινωνικής Αρωγής).
ΕΞΑΤΟΜΙΚΕΥΜΕΝΗ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ
Αυτό που είναι βασικό για να πετύχει το μέτρο είναι να λαμβάνει υπόψη την ιδιαιτερότητα του κάθε καταδικασθέντα. Ετσι "οι εξαρτημένοι από τα ναρκωτικά έχουν ως όρο να παρακολουθήσουν πρόγραμμα απεξάρτησης - και αυτό παρακολουθείται από την επιμελήτρια ανηλίκων", αναφέρει η Κ. Δημαρέση. Και τονίζει ότι ο κατηγορούμενος "όσο μένει ελεύθερος θα πρέπει να αποδείξει σε καθεστώς ελευθερίας ότι έχει συμμορφωθεί, τηρώντας και τους πρόσθετους όρους που βάζει το δικαστήριο όπως π.χ. να δίνει το παρών στην Αστυνομία".
ΕΥΕΡΓΕΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ
Η ίδια επισημαίνει ότι εκτός από το να δώσει μια δεύτερη ευκαιρία σε έναν παραβάτη του νόμου, το μέτρο ασκεί ευεργετική δράση στη Δικαιοσύνη και το σωφρονιστικό σύστημα. Εξηγεί λοιπόν ότι "είναι ένα από τα μέτρα που ορίζει το δικαστήριο για να ανασταλεί η ποινή, κι αν θέλει ο ενήλικος να μην επανέλθει η δικαιοσύνη με μια πιο σκληρή απόφαση -δηλαδή, τον εγκλεισμό του στην φυλακή- θα ακολουθεί ό,τι του έχουν ορίσει και θα επιτηρείται από την επιμελήτρια".
Το μέτρο αυτό λειτουργεί και αποσυμφορητικά για τις φυλακές, όπου ο μεγάλος αριθμός κρατουμένων οδηγεί σε ιδρυματισμό τους (σ.σ. όπως το πρόσφατο παράδειγμα του "εμπρηστή" στη Μεσσήνη που επεδίωκε να επιστρέψει στη φυλακή), ενώ χάνεται και κάθε έννοια σωφρονισμού εφόσον λειτουργεί ως αποθήκη ψυχών και... εκκολαπτήριο πιο σκληρών παραβατών.
ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΚΑΘΗΚΟΝΤΩΝ
Θα πρέπει να επισημάνουμε ότι, διαβάζοντας σχετικές έρευνες για την εφαρμογή του μέτρου, είδαμε ότι υπάρχουν κάποια κενά. Θα αναφέρουμε λοιπόν κάποιες επισημάνσεις που βασίζονται σε σχετική αρθρογραφία της εγκληματολόγου Μαρίας Αναγνωστάκη, η οποία επισημαίνει ότι υπάρχει έλλειψη επαρκούς καταγραφής των καθηκόντων των επιμελητών κοινωνικής αρωγής.
Συγκεκριμένα, στον τομέα της κοινωνικής υποστήριξης των παραβατών - κάτι μάλιστα που είχε επισημανθεί εξαρχής από το τμήμα νομοτεχνικής επεξεργασίας της Βουλής, καθώς δεν υπάρχει ειδική πρόβλεψη "για τα μέτρα επικουρίας και επιμέλειας του καταδικασθέντος που θα πρέπει να ληφθούν και με τη βοήθεια του επιμελητή κοινωνικής αρωγής". Ειδικότερα, βοήθεια στην εύρεση εργασίας, ιατρική φροντίδα ή επαγγελματική εκπαίδευση.
Η γνωστή εγκληματολόγος επισημαίνει επίσης την παρατήρηση που έγινε από ίδρυσης της υπηρεσίας, δηλαδή ότι "θεσμικά, αλλά και ουσιαστικά, θα έπρεπε να αποκτήσει μια φυσιογνωμία υπηρεσίας επικούρου της απονομής της δικαιοσύνης, και όχι παραρτήματος της αστυνομίας".
