Ολοι έχουμε διαβάσει ή ακούσει για βίντεο που μαθητές τραβούν στις τουαλέτες του σχολείου και μετά το στέλνουν παντού για να κοροϊδέψουν και να εξευτελίσουν έναν συμμαθητή ή συμμαθήτριά τους. Ή ακόμη και να κοκορευτούν ότι είναι σεξουαλικά δραστήριοι. Και δυστυχώς οι ηλικίες της αθωότητας φαίνεται ότι κατεβαίνουν προς τα κάτω, καθώς στο «παιχνίδι» του διαδικτυακού εκφοβισμού μπαίνουν όλο και μικρότερες ηλικίες. Η επιστημονικά υπεύθυνη του ΚΕΠΕΠΨΥ Μεσσηνίας, ψυχολόγος - ψυχοθεραπεύτρια Ρομάνα Μαϊόλι - Σπερώνη, διαπιστώνει μιλώντας στην "Ε" ότι «το όριο της ηλικίας κατεβαίνει. Δηλαδή βλέπουμε και παιδιά 12 ή 13 χρονών που τείνουν προς την εξάρτηση της βίας μέσα από αυτή τη μορφή που είναι ο ηλεκτρονικός εκφοβισμός -γιατί ως ΚΕΠΕΠΨΥ δουλεύουμε προγράμματα σε παιδιά του δημοτικού και βλέπουμε την ευχέρεια και την επιμονή που έχουν στην χρήση και την κατάχρηση του υπολογιστή».
Σχετικά με τις διαστάσεις που έχει πάρει το φαινόμενο με τα βίντεο και τις φωτογραφίες αισθησιακού περιεχομένου, τα οποία σε κάποιες περιπτώσεις χρησιμοποιούνται και ως μέσο εκβιασμού, απαντά ότι είναι διαδεδομένο ως φαινόμενο. Οσο για το γιατί οι έφηβοι μπαίνουν σε αυτή τη διαδικασία, λέει: «Η ίδια η εφηβεία είναι ένας παράγοντας κινδύνου. Οι έφηβοι μπαίνουν στην διαδικασία να εξερευνήσουν και πολλές φορές να ξεπεράσουν τα όριά τους, στη διάρκεια αναζήτησης της σεξουαλικής τους ταυτότητας».
ΕΝΑ ΑΣΤΕΙΟ ΜΕΤΑΞΥ ΦΙΛΩΝ;
Στην ερώτηση αν κάποιοι έφηβοι το αντιμετωπίζουν ως μια πλάκα μεταξύ φίλων, η κ. Σπερώνη απαντά ότι υπάρχουν και αυτά τα παιδιά. Ομως είναι κατηγορηματική ότι «ξέρουν καλά τι σημαίνει η γελοιοποίηση, τι σημαίνει κοροϊδία, τι σημαίνει η δυσφήμηση, τι σημαίνει να κλέβεις την ταυτότητα του άλλου και να παραποιήσεις μια φωτογραφία». Και αυτό «είναι το "σάιμπερ μπούλινγκ", δηλαδή να δείξουν στους συνομήλικους "κοίτα τι έκανα", "κοίτα τι μάγκας είμαι"». Λέει ακόμα ότι «διαπιστώνουμε γενικώς, από έρευνες αλλά και με τις συζητήσεις με τους γονείς, τους εκπαιδευτικούς και τα παιδιά, ότι όλες οι ηλικίες είναι εφικτό να εμπλακούν, ιδιαίτερα όμως στην φάση της εφηβείας μεταξύ 14 - 15 χρονών».
Το στέλεχος πρόληψης του ΚΕΠΕΠΨΥ, κοινωνική ανθρωπολόγος Φωτεινή Βλαχοπουλιώτη, λέει ότι τα περισσότερα παιδιά που ασκούν «σάιμπερ μπούλινγκ» δεν γνωρίζουν ότι υπάρχουν συνέπειες ακόμη και από το νόμο. Κι αυτό γιατί σε σχέση με τον παραδοσιακό εκφοβισμό θεωρούν ότι το Διαδίκτυο έχει μια ανωνυμία. «Νομίζουν ότι "μπορώ να κάνω ό,τι θέλω", "να γράψω ό,τι θέλω" και αυτό δεν μπορεί κανείς να το δει, άρα δεν υπάρχουν συνέπειες. Γι' αυτό κάνουμε και τις ενημερωτικές συναντήσεις και τις δράσεις ως ΚΕΠΕΠΨΥ, για να καταλάβουν ότι και στο Διαδίκτυο έχουμε ηλεκτρονικά ίχνη, και όταν κάποιος θέλει να καταγγείλει τις συνομιλίες ή τα μηνύματα που έχουμε στείλει μπορεί εύκολα να μας βρουν».
Η κ. Βλαχοπουλιώτη επισημαίνει επίσης ότι κάποιες έφηβες, χωρίς να γνωρίζουν τους κινδύνους, ανεβάζουν φωτογραφίες τους με μαγιό ή αποκαλύπτουν κάποια σημεία του σώματός τους «μόνο και μόνο για να προκαλέσουν το ενδιαφέρον και να συγκεντρώσουν πολλά like. Θεωρούν ότι όσα περισσότερα like έχεις, τόσο πιο δημοφιλής είσαι». Οπότε, αυτό είναι ένα φαινόμενο «σέξτινγκ» και τα κορίτσια πέφτουν θύματα του ίδιου τους του εαυτού.
Οσον αφορά τα βίντεο αισθησιακού περιεχομένου λέει ότι αποτελούν μορφές «σάιμπερ μπούλινγκ», γιατί «οποτεδήποτε θέλει ο "θύτης" να βλάψει το "θύμα" του μπορεί να αναρτήσει προσωπικές πληροφορίες, φωτογραφίες ή βιντεάκια που πραγματικά το παιδί να μην έχει δώσει την συγκατάθεσή του». Αυτές οι φωτογραφίες, όπως λέει, μπορεί να είναι «κάποια παρέα που είναι μαζί σε μια εκδρομή που έχουν πάει ή ακόμα και μοναχικές φωτογραφίες σεξουαλικού περιεχομένου περισσότερο». Ακόμη παρατηρείται «να έχουν παραποιήσει φωτογραφίες των παιδιών, να τις έχουν τοποθετήσει κάπου αλλού και το παιδί ξαφνικά να βλέπει τη φωτογραφία του με οτιδήποτε», λέει καταλήγοντας η Φ. Βλαχοπουλιώτη.
