Το Τμήμα είναι πενταετούς φοίτησης και παρέχει άρτια επιστημονική γνώση στους φοιτητές και στις φοιτήτριες, συμβάλλοντας παράλληλα στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη του ελληνικού αγροτικού χώρου. Με την προθεσμία υποβολής του Μηχανογραφικού δελτίου να λήγει στις 18 Ιουλίου και αρκετούς μελλοντικούς φοιτητές να το έχουν αφήσει ανοιχτό, εστιάζοντας στην ιδανική επιλογή, ο Πρόεδρος του Τμήματος Γεωπονίας στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, Αναπληρωτής Καθηγητής Αναστάσιος Δάρρας μίλησε μεταξύ άλλων στην “Ε” για την επαγγελματική αποκατάσταση των αποφοίτων, για τις μεταπτυχιακές και διδακτορικές σπουδές τους, αλλά και για τους στόχους που έχει θέσει ο ίδιος για το Τμήμα, τονίζοντας πως όραμά του είναι να καταφέρει να δημιουργήσει ένα θετικό αποτύπωμα στους τομείς της εκπαίδευσης και της έρευνας.
-Πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος του σύγχρονου γεωπόνου;
Το επάγγελμα του Γεωπόνου είναι ιδιαίτερα σημαντικό για όλες τις κοινωνίες και υπήρξε διαχρονικά από τα σημαντικότερα για τη χώρα μας. Η πρωτογενής παραγωγή στηρίζει τόσο το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν όσο και ουσιαστικά την αυτονομία ενός κράτους στην παραγωγή τροφής. Συνδέεται με την παράδοση και την κουλτούρα μας και, ιδιαίτερα στην Ελλάδα, αποτελεί εθνική ταυτότητα. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα Ελληνικά αγροτικά προϊόντα είναι εξαιρετικής ποιότητας και αναγνωρίσιμα σε όλο τον πλανήτη. Τα τελευταία χρόνια, το “brand name” των Ελληνικών προϊόντων έχει βελτιωθεί σημαντικά από την προσπάθεια που γίνεται από εταιρείες παραγωγής και εμπορίας με εξαγώγιμα προϊόντα όπως το ελαιόλαδο, τα γαλακτοκομικά, το κρασί, τα φρούτα και τα κηπευτικά. Ο σύγχρονος γεωπόνος έχει καθοριστικό ρόλο σε αυτή την προσπάθεια.
-Βασικό ζητούμενο για τους μαθητές συμπληρώνοντας το μηχανογραφικό τους είναι το τί μέmλει γενέσθαι με την ολοκλήρωση των σπουδών τους. Οι μελλοντικοί απόφοιτοι του Τμήματος Γεωπονίας που μπορούν να απασχοληθούν;
Με την ολοκλήρωση των σπουδών τους οι απόφοιτοι εγγράφονται στο Γεωτεχνικό Επιμελητήριο και μπορούν να απασχοληθούν στους παρακάτω ιδιωτικούς και δημόσιους φορείς (ενδεικτικά):
• Ιδιοκτήτες ή στελέχη σε εταιρείες γεωτεχνικού ενδιαφέροντος (π.χ. εμπορίας γεωργικών εφοδίων, γεωργικών μηχανημάτων και εξοπλισμών, λιπασμάτων, φυτοπροστατευτικών προϊόντων, φυτώρια κ.α.)
• Μελετητές σχεδίων βελτίωσης & δράσεων γεωργικών εκμεταλλεύσεων
• Εργολήπτες δημόσιων έργων (έργα πρασίνου, υδραυλικά έργα κ.α.)
• Στελέχη σε Αγροτικούς Συνεταιρισμούς
• Εταιρίες εμπορίας γεωργικών προϊόντων (συσκευαστήρια, τυποποιητήρια, γεωργικές βιομηχανίες)
• Οργανισμοί πιστοποίησης γεωργικών προϊόντων
• Σύμβουλοι στην παραγωγική διαδικασία
• Δημόσιες Υπηρεσίες, Οργανισμοί και Υπουργεία
• Ερευνητικά κέντρα
• Δευτεροβάθμια και μεταλυκειακή εκπαίδευση.
-Η παρουσία του Tμήματος Γεωπονίας στην περιοχή έχετε παρατηρήσει αν έχει ενισχύσει τη στροφή ή την επιστροφή των νέων στον πρωτογενή τομέα;
Δεν υπάρχουν ακριβή δεδομένα και τιμές, αλλά παραδοσιακά οι απόφοιτοι της περιοχής που είχαν οικογενειακές επιχειρήσεις στον πρωτογενή τομέα, συνεχίζουν να εργάζονται σε αυτές και προσπαθούν να αναδείξουν και να αναβαθμίσουν τις υπηρεσίες και τα προϊόντα τους. Είναι πολύ σημαντικό ότι οι νέοι που αποφοιτούν από το Tμήμα μεταφέρουν στις επιχειρήσεις τις νέες γνώσεις και εμπειρίες που αποκομίζουν από την εκπαιδευτική τους θητεία. Είμαστε πεπεισμένοι ότι όλες οι καινοτομίες και τα νέα δεδομένα που παρουσιάζονται στις διαλέξεις στο Τμήμα έχουν θετικό αντίκτυπο στην ενίσχυση της τεχνογνωσίας των αποφοίτων μας.
-Σε ότι έχει να κάνει με τον τόπο καταγωγής των φοιτητών, προέρχονται κατά κύριο λόγο από την Πελοπόννησο ή και από άλλες περιοχές της χώρας;
Τα δεδομένα δείχνουν ότι ένα ποσοστό 20-25% των πρωτοετών φοιτητών που επιλέγουν το Τμήμα Γεωπονίας είναι από την Περιφέρεια Πελοποννήσου. Έχουμε ένα ποσοστό περίπου 60-70% νέων φοιτητών που προέρχονται από την Περιφέρεια Αττικής και το υπόλοιπο από την υπόλοιπη Ελλάδα. Συνεπώς, το μίγμα των νέων φοιτητών δεν φαίνεται να έχει τοπικό χαρακτήρα αλλά Πανελλαδικό.
-Το Τμήμα Γεωπονίας προσφέρει μεταπτυχιακές και διδακτορικές σπουδές. Ποιες είναι αυτές και τί αποκομίζουν μέσω αυτών οι απόφοιτοι;
Το Τµήµα προσφέρει το Διατμηματικό Πρόγραµµα Μεταπτυχιακών Σπουδών µε τίτλο «Οργάνωση και ∆ιοίκηση Επιχειρήσεων στον Αγρο-διατροφικό Τοµέα - MBA in Agri-food Sector». Επίσης, δύο ακόμα Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών βρίσκονται σε διαδικασία ίδρυσης, το ένα έχει τίτλο «Γεωργία Ελεγχόμενου Περιβάλλοντος» και το άλλο είναι Ξενόγλωσσο με τίτλο «Innovation and Technology in International Floriculture» και θα απευθύνεται σε αλλοδαπούς φοιτητές. Ευελπιστούμε στην έναρξη των προγραμμάτων τον Οκτώβριο του 2024. Στο Tμήμα λειτουργεί πρόγραμμα Διδακτορικών Σπουδών που αποσκοπεί στην προαγωγή της πρωτότυπης επιστημονικής έρευνας σε όλα τα πεδία της γεωπονικής επιστήμης. Αυτή τη στιγμή στο τμήμα μας φοιτούν 12 υποψήφιοι Διδάκτορες.
-Μέσα από την έρευνα στο ευρύτερο γνωστικό πεδίο της Γεωπονίας έχουν προκύψει κάποια συμπεράσματα ή νέα δεδομένα πάνω στον κλάδο;
Τα νέα δεδομένα είναι ότι υπάρχει μεγάλος ανταγωνισμός στα προϊόντα λόγω της παγκοσμιοποίησης. Ένα μεγάλο μέρος της έρευνας στις γεωπονικές επιστήμες αφορά στη μείωση του κόστους παραγωγής με σύγχρονα μέσα και νέες καλλιεργητικές τεχνικές που αφορούν τη λίπανση, τη χρήση νερού, τη φυτοπροστασία κ.α.. Ένας δεύτερος τομέας έρευνας που έχει αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια είναι η γεωργία ακριβείας. Αισθητήρες και drones λαμβάνουν δεδομένα και χαρτογραφούν καλλιεργητικές εκτάσεις με στόχο την παρέμβαση μόνο στα σημεία ενδιαφέροντος (π.χ. λίπανση όπου και όταν χρειάζεται, παροχή νερού στις ακριβείς δοσολογίες, φυτοπροστασία σε ομάδες φυτών κ.α.). Αυτές οι παρεμβάσεις μειώνουν το κόστος, αυξάνουν τον έλεγχο της καλλιέργειας και μειώνουν το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των καλλιεργειών.
- Το Τμήμα με ποιο τρόπο στοχεύει στο αντικείμενο της αγροτικής οικονομίας;
Ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα του σύγχρονου καλλιεργητή είναι ο έλεγχος του κόστους παραγωγής. Στο τμήμα γεωπονίας υπάρχει στόχευση στο αντικείμενο της αγροτικής οικονομίας μέσω των πολλαπλών προπτυχιακών μαθημάτων και στο εξειδικευμένο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα που υλοποιούμε. Είμαστε πεπεισμένοι ότι ο Έλληνας αγρότης χρειάζεται στήριξη και συμβουλευτική από τους γεωπόνους ώστε να καταφέρει να ανταπεξέλθει στις σύγχρονες προκλήσεις. Αν η γεωργική εκμετάλλευση δεν είναι βιώσιμη, ο παραδοσιακός αγρότης δεν θα μπορέσει να παραμείνει σε αυτή. Σιγά - σιγά μπορεί να δούμε την παραγωγή να συρρικνώνεται και κάτι τέτοιο θα ήταν καταστροφικό σε τοπικό και εθνικό επίπεδο. Οφείλουμε να παρέχουμε τα εφόδια στους νέους γεωπόνους για να μπορούν να βοηθήσουν τους καλλιεργητές να είναι βιώσιμοι.
-Εκτος των μαθημάτων, ποιες είναι οι δράσεις που πραγματοποιεί το τμήμα και με ποιο γνώμονα υλοποιούνται;
Βασικό στοιχείο του στρατηγικού σχεδιασμού του Tμήματος αποτελεί η σύνδεση με την τοπική κοινωνία και η παροχή συμβουλευτικού έργου προς τους παραγωγούς της περιφέρειας Πελοποννήσου αλλά και πανελλαδικά. Τα μέλη του Tμήματος, μαζί με τους φοιτητές, διοργανώνουν Ημερίδες ενημέρωσης, συνέδρια και πιλοτικές δράσεις σε σχολεία της περιοχής. Συνεργαζόμαστε με εταιρείες για την παροχή έρευνας, υλοποιούμε ερευνητικά προγράμματα τα οποία χρηματοδοτούνται από Εθνικούς και διεθνείς φορείς και έτσι παράγουμε νέα γνώση και συμβάλουμε στην ανάπτυξη της Γεωπονικής επιστήμης. Σε όλες αυτές τις δράσεις, οι φοιτητές μας συμμετέχουν ενεργά και αναπτύσσουν δεξιότητες πέραν των παραδοσιακών διδακτικών γνώσεων.
-Όταν ξεκινήσατε ως Πρόεδρος του τμήματος είχατε θέσει εξ αρχής κάποιους στόχους;
Ξεκινώντας τη θητεία μου, ένα χρόνο πριν, εστίασα σε συγκεκριμένους τομείς οι οποίοι πιστεύω ότι μπορούν να αναδείξουν το Tμήμα τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Οι στόχοι αφορούν: α) την αναβάθμιση της εκπαιδευτικής διαδικασίας σύμφωνα με τα σύγχρονα πρότυπα εκπαίδευσης, β) την προσέλκυση πόρων και προσωπικού με τη συμμετοχή σε εγχώρια και διεθνή προγράμματα, γ) τις συνεργασίες με Πανεπιστήμια του εξωτερικού για την ανάπτυξη κινητικότητας του προσωπικού και των φοιτητών, δ) την εδραίωση συνεργασιών και κοινών δράσεων με φορείς του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα και ε) την ανάπτυξη σύγχρονων εκπαιδευτικών προγραμμάτων (μεταπτυχιακών και διδακτορικών) που θα συμβάλουν στην προαγωγή της πρωτότυπης επιστημονικής έρευνας και γνώσης.
- Ποιο είναι το όραμα σας για το Τμήμα Γεωπονίας του αύριο;
Η Πρόεδρος της Λιβερίας Ellen Johnson σε μια ομιλία της το 2011 σε απόφοιτους του Harvard είπε το εξής: “If your dreams do not scare you, they are not big enough” (Αν τα όνειρά σου δεν σε τρομάζουν, δεν είναι αρκετά μεγάλα). Προσωπικά πιστεύω στους υψηλούς στόχους, πιστεύω στη συνεργασία και στο ομαδικό πνεύμα. Η δυναμική που υπάρχει στα Ελληνικά Πανεπιστήμια γενικότερα είναι μεγάλη, ωστόσο πολλές φορές συγκρατείται από αγκυλώσεις του παρελθόντος. Το όραμά μου για το Tμήμα Γεωπονίας είναι να καταφέρει να δημιουργήσει ένα θετικό αποτύπωμα στους τομείς της εκπαίδευσης και της έρευνας. Αυτό δεν είναι κάτι γενικό και αυθαίρετο αλλά μετρήσιμο και συγκεκριμένο. Καθορίζεται από συγκεκριμένους δείκτες όπως ορίζονται από τις Εθνικές και τις Διεθνείς Αρχές Αξιολόγησης και δείχνουν την αποτελεσματικότητα των δράσεων που πραγματοποιούμε. Όταν οι δείκτες μας είναι καλοί, οι αξιολογήσεις μας είναι θετικές και τότε είμαστε σίγουροι ότι κάνουμε καλά τη δουλειά μας.