Η πρόταση κατατίθεται μετά από μελέτη - έρευνα της ΕΤΒΑ ΒΙΠΕ Α.Ε. που εκπονήθηκε κατά το διάστημα μεταξύ Δεκεμβρίου 2015 - Ιουλίου 2016 και η οποία επιβεβαίωσε ότι 5 οικισμοί επηρεάζονται από τη λειτουργία των δύο πυρηνελαιουργείων.
Η πρόταση της εταιρείας γίνεται σε μια προσπάθεια να προστατεύσει και να ενισχύσει την επιχειρηματική δραστηριότητα στη ΒΙΠΕ Μελιγαλά, να κάνει πιο ελκυστική την περιοχή, να προστατευτεί το περιβάλλον και να δοθούν απαντήσεις στην ανησυχία και τις διαμαρτυρίες της τοπικής κοινωνίας.
Η ΕΚΘΕΣΗ
Στην περιοδική έκδοση της ΕΤΒΑ ΒΙΠΕ για το σοβαρό αυτό θέμα αναφέρεται χαρακτηριστικά:
Η ΕΤΒΑ ΒΙΠΕ, σε μια προσπάθεια να συμβάλει ως φορέας διαχείρισης Βιομηχανικών Περιοχών στη διαμόρφωση βιώσιμης σχέσης μεταξύ της επιχειρηματικής δραστηριότητας, από την οποία εξαρτάται η διασφάλιση θέσεων εργασίας, και της προστασίας του περιβάλλοντος, και επιδιώκοντας να απαντήσει στις ανησυχίες της τοπικής κοινωνίας, προχώρησε στην αξιολόγηση των επιπτώσεων στο ατμοσφαιρικό περιβάλλον από τη λειτουργία πυρηνελαιουργείων στη ΒΙΠΕ Μελιγαλά και στη διαμόρφωση προτάσεων για τη βέλτιστη αντιμετώπισή τους.
Η εταιρεία είχε δεσμευτεί προς την Περιφέρεια Πελοποννήσου, τον Δήμο Μελιγαλά και τους ενδιαφερόμενους επιχειρηματίες για την ενέργεια αυτή, στο πλαίσιο της αντίληψής της για την εταιρική κοινωνική ευθύνη. Ετσι, ανέθεσε σε εξειδικευμένο σύμβουλο-μελετητή την εκπόνηση της μελέτης «Παρακολούθηση ποιότητας αέρα στη ΒΙΠΕ Μελιγαλά», η οποία ήταν εστιασμένη στη λειτουργία των πυρηνελαιουργείων που είναι εγκατεστημένα στην εν λόγω Βιομηχανική Περιοχή. Η μελέτη εκπονήθηκε το διάστημα Δεκέμβριος 2015 - Ιούλιος 2016 και βασίστηκε σε συνδυασμό στοιχείων από το αρχείο της ΕΤΒΑ ΒΙΠΕ, σε επιτόπιες καταγραφές και σε δεδομένα από τις Αρχές και τους εγκατεστημένους πυρηνελαιουργούς.
Μεθοδολογία και αποτελέσματα της έρευνας
Πραγματοποιήθηκαν, με τη βοήθεια υπολογιστικού μοντέλου διασποράς, αναλυτικοί υπολογισμοί της συγκέντρωσης των αερίων εκπομπών και των αιωρούμενων σωματιδίων λόγω της λειτουργίας των πυρηνελαιουργείων στην ευρύτερη περιοχή. Οι οικισμοί που επηρεάζονται από τη λειτουργία των πυρηνελαιουργείων είναι τα Τσουκαλέικα, ο Σταθμός, η Σκάλα, το Κατσαρού και ο Μελιγαλάς. Αυτό συνδέεται με τη μικρή απόστασή τους από τη ΒΙΠΕ, την υψομετρική τους θέση και μετεωρολογικές συνθήκες που επικρατούν εκεί, όπως π.χ. η κατεύθυνση των ανέμων.
Με βάση τα αποτελέσματα, φαίνεται ότι η επίπτωση των δύο πυρηνελαιουργείων στο ατμοσφαιρικό περιβάλλον της περιοχής αφορά κυρίως σε σωματιδιακές εκπομπές (Total Suspended Solids, TSP) και σε εκπομπές πτητικών οργανικών ενώσεων (Volatile Organic Carbon, VOC), με τις τελευταίες να συνδέονται με την πρόκληση οσμών.
Ειδικότερα, υψηλές συγκεντρώσεις αιωρούμενων σωματιδίων στους προαναφερθέντες οικισμούς παρατηρούνται σε μικρό ποσοστό (~5%) τις ημέρες και ώρες λειτουργίας των δύο πυρηνελαιουργείων και συνδέονται με συγκεκριμένες μετεωρολογικές συνθήκες, όπως ανέμους χαμηλής ταχύτητας βορειοδυτικών διευθύνσεων και ευσταθή ατμόσφαιρα. Οπτική όχληση σε γενικές γραμμές υφίσταται λόγω της υψηλής υγρασίας των αερίων εκπομπών (πλούμιο), η οποία μπορεί να είναι πιο έντονη τις πρώτες πρωινές ώρες κατά τους χειμερινούς μήνες, σε ποσοστό περίπου 20% των ωρών λειτουργίας των δύο πυρηνελαιουργείων.
Αξιοποίηση των μετεωρολογικών προγνώσεων
Με βάση τα παραπάνω δεδομένα, έμφαση πρέπει να δοθεί στην υιοθέτηση διαχειριστικών λύσεων για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων. Συγκεκριμένα, η μερική παύση λειτουργίας των δύο πυρηνελαιουργείων για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, όταν οι μετεωρολογικές συνθήκες στην περιοχή ευνοούν την πρόκληση επεισοδίων ρύπανσης, οδηγεί σε σημαντικές μειώσεις των συγκεντρώσεων των αέριων εκπομπών (TSP και VOC) στους γειτονικούς οικισμούς. Αλλωστε, η συστηματική αξιοποίηση των μετεωρολογικών προγνώσεων για τον περιορισμό των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από τη λειτουργία μιας εγκατάστασης είναι μια κοινή πρακτική διεθνώς: Εχει εφαρμοστεί και στην Ελλάδα, παλαιότερα, στην περίπτωση της μονάδας της ΔΕΗ στο Κερατσίνι.
Προϋπόθεση είναι η ανάπτυξη ενός συνεχούς συστήματος πρόγνωσης, που θα συνδυάζει αριθμητικές μετεωρολογικές προγνώσεις για την περιοχή με ένα μοντέλο διασποράς των αερίων εκπομπών από τα πυρηνελαιουργεία. Με τον τρόπο αυτόν θα είναι εφικτή και η ενημέρωση του κοινού, καθώς και η λήψη μέτρων από τις αρμόδιες αρχές σε έκτακτες περιπτώσεις.
