Η ψυχική υγεία μιας γενιάς παιδιών και εφήβων απειλείται από τις συνθήκες εγκλεισμού και την υπερβολική ενασχόληση με το διαδίκτυο, λέει μιλώντας στην “Ε” ο Μεσσήνιος ιατρός Γιώργος Κορμάς, υπεύθυνος επικοινωνίας της γραμμής βοήθειας Help-line.gr (210-6007686) του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου του ΙΤΕ. H Unicef προειδοποιεί ότι οι δείκτες που μετράνε την ανάπτυξη των παιδιών και των εφήβων έχουν σχεδόν όλοι «υποχωρήσει», με την πτώση τους να αποτελεί προάγγελο διαρκών συνεπειών για μια ολόκληρη γενιά.
ΕΜΦΑΣΗ ΣΕ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΨΥΧΙΚΗΣ ΕΝΔΥΝΑΜΩΣΗΣ
Η πρόσβαση παιδιών και εφήβων στην εκπαίδευση μειώθηκε, και συνάμα σε ευκαιρίες κοινωνικοποίησης. Όλα δείχνουν ότι τα παιδιά θα υφίστανται τα επακόλουθα της πανδημίας για χρόνια, προειδοποιεί ο Γ. Κορμάς και απευθύνει έκκληση να δοθεί προτεραιότητα στο άνοιγμα ξανά των σχολείων και σε προγράμματα ψυχικής ενδυνάμωσης και κοινωνικών δεξιοτήτων, από την πρώτη ημέρα που θα ανοίξουν.
“Η χώρα μας αποφάσισε να πορεύεται με κλειστά σχολεία, σε αντίθεση με τις περισσότερες χώρες της Ευρώπης. Πέρα όμως από την σωματική υγεία υπάρχει και η ψυχική υγεία· επειδή η επιλογή αυτή έχει συνέπειες στην ψυχική υγεία και την κοινωνικοποίηση των παιδιών, που πλέον συμβαίνει αποκλειστικά μέσω του διαδικτύου, η Πολιτεία οφείλει να λάβει σοβαρά τις εστιάσεις του κόσμου της ψυχικής υγείας. Υπάρχουν εξαιρετικοί επαγγελματίες σε δομές όπως είναι τα Κέντρα Πρόληψης ή το ΚΕΘΕΑ και Πανεπιστήμια, που θα πρέπει να εμπλακούν άμεσα στην προετοιμασία τέτοιων προγραμμάτων” αναφέρει ο υπεύθυνος της γραμμής βοήθειας Help-line. Και προσθέτει: “Πρώτα η ψυχική υγεία των παιδιών και μετά η κάλυψη της ύλης”.
ΟΙ ΓΟΝΕΙΣ ΑΝΗΣΥΧΟΥΝ
Η πανδημία, τα lockdown και το κλείσιμο των σχολείων οδήγησαν στην καθολική χρήση του διαδικτύου. Τα παιδιά αφιερώνουν πολλές ώρες στην τηλεκπαίδευση, αλλά και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και στο online gaming. Το 40% των κλήσεων που δέχτηκε πέρυσι η γραμμή βοήθειας Help-line του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου από γονείς αφορούσε υπερβολική ενασχόληση με τα διαδικτυακά παιχνίδια. Επίσης, μεγάλος αριθμός παιδιών και εφήβων συνομιλεί με άλλους χρήστες χωρίς να τους γνωρίζει στην πραγματική του ζωή.
Αποκαλυπτικά είναι τα στοιχεία διαδικτυακής έρευνας την οποία διεξήγαγε το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Ερευνας (ΙΤΕ), σχετικά με τι είναι αυτό που προβληματίζει περισσότερο ένα γονιό σε σχέση με την
διαδικτυακή δραστηριότητα των παιδιών. Ετσι, στην έρευνα που διεξήχθη πέρυσι τον Νοέμβριο έως φέτος τον Ιανουάριο (και στην οποία συμμετείχαν 1.750 γονείς), προέκυψε ότι το 68% των ερωτηθέντων ανησυχεί πόσο θα επηρεάσει όλο αυτό το ίδιο το παιδί, και το 64% για το χρόνο που το παιδί περνά μπροστά σε μια οθόνη.
ΜΙΑ «ΧΑΜΕΝΗ» ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ ΓΕΝΙΑ;
Ο κ. Κορμάς παρατηρεί ότι μέσα από τις ερωτήσεις και τους προβληματισμούς των γονιών, όπως διατυπώνονται στη γραμμή βοήθειας, φαίνεται πως όλη η οικογένεια και οι σχέσεις μεταξύ των μελών της επηρεάζονται από την ένταση που πολλά παιδιά βγάζουν, ως αποτέλεσμα του εγκλωβισμού στο σπίτι και της αυξημένης χρήσης του διαδικτύου. Ο ίδιος ανησυχεί για το πόσο ομαλά θα μπορούσε αυτή η γενιά παιδιών και εφήβων να επανέλθει σε μια κανονικότητα, καθώς εδώ και ένα χρόνο ζει τη ζωή μέσα από το διαδίκτυο.
“Φαίνεται δυστυχώς ότι πολλά παιδιά βυθίζονται στην καθημερινότητα του εγκλεισμού, και πρέπει εκεί να δουλέψουμε: για την ψυχική τους ισορροπία που έχει επιβαρυνθεί από αυτόν τον τρόπο ζωής τον τελευταίο χρόνο. Στην Αγγλία, έρευνα του Εθνικού Συστήματος Υγείας και της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας δείχνει ότι 1 στα 6 παιδιά, ιδίως τα κορίτσια έως 16 ετών, παρουσιάζει σοβαρά ψυχικά προβλήματα, ενώ πριν από τρία χρόνια η αντιστοιχία ήταν 1 στα 9 παιδιά” αναφέρει ενδεικτικά.
ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ, ΒΟΗΘΕΙΑ ΚΑΙ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ
Το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου είναι ο επίσημος εκπρόσωπος στην Ελλάδα των πανευρωπαϊκών οργανισμών INSAFE / INHOPE, που χαράσσουν την ευρωπαϊκή στρατηγική για ένα ασφαλές και ποιοτικό Διαδίκτυο. Παρέχει ενημέρωση, βοήθεια και υποστήριξη με την ανάπτυξη τριών διακριτών δράσεων: Μέσω της ιστοσελίδας SaferInternet4Kids.gr παρέχονται ενημέρωση και υλικό γύρω από την ασφαλή χρήση του Ιντερνετ και των κοινωνικών δικτύων. Μέσω της συμβουλευτικής γραμμής Βοήθειας Ηelp-line 210-6007686 (www.help-line.gr), εξειδικευμένοι ψυχολόγοι παρέχουν δωρεάν υποστήριξη και συμβουλές σχετικά με τη χρήση του Διαδικτύου. Μέσω της Ανοιχτής Γραμμής Καταγγελιών για το παράνομο περιεχόμενο του Διαδικτύου SafeLine (http://www.safeline.gr), δέχεται καταγγελίες για παιδική κακοποίηση και παράνομη χρήση του Διαδικτύου, καθώς και αναφορές για τυχόν εικόνες ή βίντεο κακοποίησης παιδιών, που εντοπίζονται στο Ιντερνετ.