Θέμα του συνεδρίου ήταν “Ποια ΚΑΠ θέλουμε σε Ελλάδα και Ευρωπαϊκή Ενωση; Τα μεγάλα αγροτικά ζητήματα του παρόντος και του μέλλοντος”.
Πολιτικοί κι επιστήμονες επεσήμαναν τα σοβαρά ζητήματα της κλιματικής αλλαγής, της μείωσης και της γήρανσης του αγροτικού πληθυσμού, της συρρίκνωσης της αγροτικής παραγωγής, της ψηφιοποίησης και της ευφυούς γεωργίας κι έκρουσαν τον κώδωνα του κινδύνου για τη βιωσιμότητα των αγροτών και της ελληνικής γεωργίας.
Ο πρώην πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς επέκρινε εμμέσως πλην σαφώς τους χειρισμούς της κυβέρνησης στον αγροτικό τομέα. Ωστόσο, ο ίδιος και άλλοι ομιλητές (εκτός από μία εξαίρεση) δεν αναφέρθηκαν στο ζήτημα της προστασίας της ΠΟΠ Ελιά Καλαμάτας και της έλλειψης εργατικών χεριών.
Αναλυτικά, ο καθηγητής Χρήστος Αυγουλάς, πρόεδρος της Gaia Επιχειρείν, κηρύσσοντας την έναρξη των εργασιών του συνεδρίου, προέτρεψε “να οραματιστούμε και να σχεδιάσουμε μαζί την επόμενη σελίδα για την ελληνική και ευρωπαϊκή γεωργία”. Αναφέρθηκε στη σφοδρή επέλαση της κλιματικής αλλαγής, τις μαζικές δυναμικές κινητοποιήσεις των αγροτών και στην υφιστάμενη ΚΑΠ 2023 - 2027, που πρέπει να απλουστευτεί και να γίνει πιο ευέλικτη για τους παραγωγούς. Επεσήμανε ότι η νέα ΚΑΠ μετά το 2027 πρέπει να απαντά στις ιδιαίτερες προκλήσεις βιωσιμότητας της γεωργίας. Αφού εκτίμησε ότι στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα κριθεί το μέλλον της ελληνικής γεωργίας, σημείωσε τον στόχο που πρέπει να επιτευχθεί για τη βιωσιμότητα, την ανταγωνιστικότητα και την ανθεκτικότητα της ελληνικής και ευρωπαϊκής γεωργίας.
Ο πρώην πρωθυπουργός και βουλευτής Μεσσηνίας Αντώνης Σαμαράς, “καρφώνοντας” την κυβέρνηση, είπε ότι “ως Ελλάδα τα τελευταία 8 χρόνια συνεχίζουμε να αυξάνουμε τις εισαγωγές μας, ενώ κάναμε συμμέτοχο στο… πιάτο μας την Τουρκία, από την οποία το 2023 εισήχθησαν 51.000 τόνοι φρούτα και λαχανικά”.Αναφέρθηκε στη μείωση της παραγωγής για τη σταφίδα και τα σύκα και διερωτήθηκε “πότε θα μιλήσουμε για το σχέδιο που υπάρχει για αυτά τα προϊόντα”.
Αναφερόμενος στη νέα ΚΑΠ επισήμανε πως θέλει η Ευρώπη να στραφεί και να εργαστεί πάνω σε τρεις κεντρικούς στόχους “στην οικοδόμηση ενός έξυπνου, ανταγωνιστικού, ανθεκτικού και διαφοροποιημένου γεωργικού τομέα που θα διασφαλίζει μακροπρόθεσμα την επισιτιστική ασφάλεια. Δίχως μαξιμαλιστικές ‘πράσινες’ υπερβολές, τύπου Ολλανδίας. Όπου, σας θυμίζω, πήγαν να κρατικοποιήσουν υποχρεωτικά μέχρι και το 50% της αγροτικής γης! Στην ενίσχυση της προστασίας του περιβάλλοντος, συμπεριλαμβανομένης της βιοποικιλότητας. Και βέβαια, στην ενίσχυση του κοινωνικού και οικονομικού ιστού των αγροτικών περιοχών”.
Μίλησε για γενναία αύξηση του προϋπολογισμού της ΚΑΠ με προτεραιοποίηση, για την ανάγκη ενός μοντέλου που να εμπνέει” και προέτρεψε “να αφήσουμε τις βολικές δικαιολογίες ότι για όλα μας φταίει η ΚΑΠ… Ξανάφτιαξε την Ελλάδα με μια ελιά, ένα αμπέλι κι ένα καράβι, έλεγε ο Ελύτης”.
Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Λευτέρης Αυγενάκης ανέφερε ότι η κυβέρνηση υπέβαλε έγκαιρα αίτημα για τροποποίηση της ΚΑΠ, μίλησε για τη συμμαχία των χωρών της Μεσογείου για αναγκαίες αλλαγές και τομές και για τριπλή νίκη των αγροτών με την πρώτη αλλαγή της ΚΑΠ.
Δήλωσε ότι συνεχίζουν την προσπάθεια για ακόμα περισσότερες βελτιώσεις κι έκανε λόγο για ισορροπία περιβάλλοντος και αγροτικής ανάπτυξης, για πρασίνισμα όχι σε βάρος των αγροτών.
Η διευθύνουσα σύμβουλος της Neuropublic Ρόζα Γαργαλάκου σημείωσε την ανάγκη του ψηφιακού μετασχηματισμού της ελληνικής γεωργίας και της ευφυούς γεωργίας.
Η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ - ΠΣ και αντιπρόεδρος της Βουλής Ολγα Γεροβασίλη επεσήμανε την ανάγκη για επανασχεδιασμό της ΚΑΠ 2023 - 2027 και χαρακτήρισε αναγκαίο ένα νέο εθνικό σχέδιο. Ζήτησε να αντιμετωπιστεί το υψηλό κόστος παραγωγής και να κλείσει η ψαλίδα των τιμών από το χωράφι στο ράφι, ο ΕΛΓΑ να καλύψει νέους ασφαλιστικούς κινδύνους και οι αποζημιώσεις να δίνονται στο 100%.
Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ - ΚΙΝΑΛ Δημήτρης Μάντζος μίλησε για κρίση αξιοπιστίας κι εμπιστοσύνης των αγροτών στους θεσμούς της Ε.Ε. Πρότεινε περισσότερη δημοκρατία, βαθύτερη διαβούλευση για νέα ΚΑΠ με απλές διαδικασίες, εκτίμησε πως δεν φταίει η πράσινη συμφωνία για τα δεινά κι έκανε λόγο για υποχρηματοδότηση και πολλές εθνικές αστοχίες.
Ο πρόεδρος της Νέας Αριστεράς και βουλευτής Μεσσηνίας Αλέξης Χαρίτσης εκτίμησε ότι απαιτούνται επείγουσες αλλαγές και αναδιαπραγμάτευση της σχέσης του αγροτικού κόσμου με το κράτος. Μίλησε για ψευτοδίλημμα της ενίσχυσης των αγροτών ή της πράσινης μετάβασης, για αναγκαία κι επιβεβλημένη πράσινη μετάβαση, για διαφορετική οργάνωση παραγωγής και σημείωσε πως χρειάζονται χρηματοδοτικά εργαλεία και πολιτικές αναδιανομής
Ο ευρωβουλευτής της Ελληνικής Λύσης Μανώλης Φράγκος επεσήμανε την ανάγκη για βασικές προτάσεις και πολιτικές αλλά και την μη προστασία των ΠΟΠ προϊόντων, όπως της ελιάς Καλαμάτας.
Ο περιφερειάρχης Πελοποννήσου Δημήτρης Πτωχός παρατήρησε ότι οι αγρότες θέλουν λύσεις εδώ και τώρα και στάθηκε ιδιαίτερα στο μεγαλύτερο πρόβλημα της διαχείρισης των νερών, στο δημογραφικό και την εγκατάλειψη της αγροτικής παραγωγής από τους νέους, καθώς και στην ανάγκη για αποκέντρωση και ψηφιακή μετάβαση.
Ο δήμαρχος Καλαμάτας Θανάσης Βασιλόπουλος αναφέρθηκε στην κλιματική αλλαγή, στη διαχείριση του νερού, στην ψηφιακή μετάβαση, στο υψηλό κόστος παραγωγής, στη μείωση και γήρανση του αγροτικού πληθυσμού.
