Κυρίες και κύριοι,
Θέλω να ευχαριστήσω για την πρόσκληση και να συγχαρώ το Ιδρυμα «Καπετάν Βασίλη» για την υλοποίηση της ημερίδας με θέμα
«Προοπτικές του αγροτικού τομέα στη Μεσσηνία», στην οποία το ίδρυμα θα παρουσιάσει τη μελέτη για τη βιώσιμη ανάπτυξη του αγροτικού τομέα στη Μεσσηνία.
Εχει διαπιστωθεί ότι ο αγροτικός τομέας μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην οικονομική ανάπτυξη και η συμβολή του στις εξαγωγές είναι σημαντική. Παράλληλα είναι ο κύριος τροφοδότης της μεταποίησης τροφίμων, που είναι σήμερα ένας από τους σημαντικότερους κλάδους της ελληνικής μεταποιητικής βιομηχανίας. Επίσης συνδέεται στενά με τους κλάδους των μεταφορών, του χονδρεμπορίου και του λιανικού εμπορίου.
Η γεωργία στηρίζει την εγχώρια χημική βιομηχανία λιπασμάτων και φυτοπροστατευτικών σκευασμάτων. Η ανταγωνιστικότητα του πρωτογενούς τομέα εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τα διαρθρωτικά χαρακτηριστικά των γεωργικών εκμεταλλεύσεων, όπως το φυσικό και οικονομικό μέγεθος των γεωργικών εκμεταλλεύσεων (μέσο φυσικό μέγεθος στην Ελλάδα 4,8 εκτάρια ανά γεωργική εκμετάλλευση, έναντι 14,3 εκτάρια στην Ε.Ε.). Σημαντικό πρόβλημα για την ανταγωνιστικότητα του πρωτογενούς τομέα αποτελεί η μεγάλη ηλικία και το συνακόλουθο μορφωτικό επίπεδο των απασχολούμενων. Ομως ο συνεργατισμός και οι ομαδικές δράσεις των αγροτών μπορούν, υπό προϋποθέσεις, να οδηγήσουν στη μείωση του κόστους παραγωγής, όπως π.χ. κοινή χρήση ή αγορά μηχανημάτων, εγκαταστάσεων και γεωργικών εφοδίων, κοινή πώληση ή εμπορία των πρωτογενών προϊόντων. Η απουσία της πλήρους οικονομικής, δημοσιονομικής και πολιτικής ένωσης, μεταξύ των χωρών της ευρωζώνης, καθιστά αναγκαία τη χάραξη ενός εθνικού αγροτικού σχεδιασμού, παράλληλου και συμβατού με την Κοινή Αγροτική Πολιτική της ΕΕ.
Τα προβλήματα που βιώνουμε είναι αντικειμενικά και οι επιπτώσεις τους μας αφορούν όλους, αλλά και τις ερχόμενες γενεές των Ελλήνων.
Ομως επειδή υπάρχει έλλειμμα στρατηγικής για την ανάπτυξη του αγροτικού τομέα, ο αγροτικός κόσμος βρίσκεται σε απόγνωση, λόγω των οξυμμένων προβλημάτων που αντιμετωπίζουν στο πλαίσιο της παραγωγικής διαδικασίας όπως:
- Το κόστος της αγροτικής παραγωγής έχει εκτιναχθεί στα ύψη.
- Την αύξηση στο αγροτικό ρεύμα.
- Τις αυξήσεις στα καύσιμα που επιβαρύνουν το κόστος παραγωγής.
- Την αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών.
- Την μείωση και καθυστέρηση των αποζημιώσεων του ΕΛΓΑ προς τους παραγωγούς.
- Το ασαφές φορολογικό περιβάλλον για κοινοτικές επιδοτήσεις και αποζημιώσεις (παρά τις κατά καιρούς δηλώσεις για ακατάσχετο και αφορολόγητο επιδοτήσεων και αποζημιώσεων).
Στα παραπάνω προβλήματα του αγροτικού τομέα καλείται να δώσει άμεση λύση η πολιτεία.
Δεν πρέπει να λησμονούμε ότι στην Ελλάδα η ευημερία και η πρόοδος είναι ιστορικά συνδεδεμένες από την αρχαιότητα, με την ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα της οικονομίας, με πρόσφατο παράδειγμα την μεταπολεμική ανάπτυξη της περιόδου 1950-1980. Σήμερα 34 χρόνια μετά την είσοδο της χώρας μας στην ΕΟΚ το 1981, με την ανυπαρξία εθνικής αγροτικής πολιτικής, βιώνουμε τα αποτελέσματα των ιστορικών μας λαθών.
Οι οικονομικές ενισχύσεις της ΕΕ στην Ελλάδα για τον αγροτικό τομέα είναι πολύ σημαντικές, αφού καλύπτουν περίπου το 50% του εισοδήματός του, δυστυχώς όμως ξαναφεύγουν εκτός Ελλάδας, διότι τα τελευταία 30 χρόνια εγκαταλείψαμε την εγχώρια παραγωγή αγροτικών εφοδίων, όσο και την παραγωγή ανταγωνιστικών και εξαγώγιμων αγροτικών προϊόντων. Το υψηλό κόστος παραγωγής είναι ανταγωνιστικό μειονέκτημα. Καταφέραμε να εισάγουμε το σύνολο των αγροτικών μας εισροών, όπως σπόρους, λιπάσματα και γεωργικά φάρμακα και μηχανήματα, ζωοτροφές, καύσιμα, λιπαντικά, αναλώσιμα γεωργικών μηχανημάτων, ζωικό κεφάλαιο αναπαραγωγής και άλλα. Επίσης, το μεγαλύτερο μέρος της αμοιβής εργασίας δίδεται σε μετανάστες και φεύγει εκτός Ελλάδας. Συνεπώς οι οικονομικές ενισχύσεις τελικά καταλήγουν σε ξένες τσέπες.
Κλείνοντας θέλω να τονίσω ότι ποτέ δεν γίναμε βιομηχανική χώρα, η φούσκα των υπηρεσιών έσκασε, τα δανεικά τελείωσαν. Εκείνο που μένει είναι ότι μόνο ο αγροτικός τομέας σήμερα μπορεί να παράξει πλούτο, πρώτη ύλη για τη βιομηχανία, τη βιοτεχνία, το εμπόριο, την εστίαση, τον τουρισμό, τις εξαγωγές.
Η μικρή αγροτική επιχειρηματικότητα είναι η λύση και η απάντηση στην κρίση. Χρειαζόμαστε επειγόντως ένα μοντέλο αγροτικής βιώσιμης ανάπτυξης και ένα σχέδιο στήριξης της πραγματικής οικονομίας.
* Χαιρετισμός στην ημερίδα του Ιδρύματος «Καπετάν Βασίλη» με τίτλο «Προοπτικές του αγροτικού τομέα στη Μεσσηνία 2015».
