Από την Κυπαρισσία στις αγορές της Ευρώπης
Είκοσι χρόνια συμπληρώνει η επιχείρηση «Αρκαδιά – Ιωάννης Σταθόπουλος» στην Κυπαρισσία που ξεκίνησε το 1992 την δραστηριότητά της με την τυποποίηση ελιάς Καλαμών και σήμερα έχει επεκταθεί σε πολλά ακόμη είδη, όπως λιαστή ντομάτα, πάστα ελιάς, πράσινες ελιές, αγκινάρες, σκόρδα και πρόσφατα προχωρά και στην τυποποίηση λαδιού.
Στόχος από την αρχή ήταν η τυποποίηση σε μικρές συσκευασίες ώστε να υπάρχει διασπορά στην αγορά, ενώ από τα πρώτα βήματά της σαν επιχείρηση -πέρα από την εσωτερική αγορά- στράφηκε στις αγορές του εξωτερικού, όπου συνεχίζει και σήμερα να δραστηριοποιείται διευρύνοντας τον αριθμό των χωρών που διαθέτει τα προϊόντα της.
Ενα μεγάλο μέρος των προϊόντων της είναι από δική της παραγωγή και τα υπόλοιπα κυρίως από παραγωγούς της περιοχής. Γνώμονας είναι η ποιότητα και η ανάδειξη των τοπικών προϊόντων. Είναι από τις πρώτες επιχειρήσεις που ξεκίνησαν τυποποίηση ελιάς Καλαμών ως προϊόν ΠΟΠ.
Το όνομα της επιχείρησης δεν επιλέχτηκε τυχαία, καθώς -όπως σημειώνει ο ιδιοκτήτης της Γιάννης Σταθόπουλος- το όνομα "Αρκαδιά" προέρχεται από την παλιά ονομασία της Κυπαρισσίας και επιλέχτηκε ως τοπωνύμιο για να δηλώσουν την περιοχή. Ετσι με έμμεσο τρόπο αναφέρονται στην περιοχή σε διεθνείς εκθέσεις που συμμετέχουν. "Η ιστορία, η γαστρονομία και η περιοχή είναι αλληλένδετα πράγματα. Αυτό είναι που πουλάμε και αυτό είναι που φτιάχνουμε", υπογραμμίζει. Η επιχείρηση απασχολεί 3 άτομα μόνιμο προσωπικό και εποχικά 10 άτομα.
Η λειτουργία της επιχείρησης ξεκινά το 1992 στην περιοχή Ροντάκι πολύ κοντά στην Κυπαρισσία, όπου δημιουργείται το πρώτο τυποποιητήριο, με βασικό προϊόν –το οποίο παραμένει και σήμερα– την ελιά Καλαμών. Ενα προϊόν που, όπως αναφέρει ο κ. Σταθόπουλος, είναι χαρακτηρισμένο προϊόν ΠΟΠ. Ηταν από τις πρώτες επιχειρήσεις που επιδίωξαν να τυποποιήσουν το προϊόν ως ΠΟΠ. "Είναι κρίμα το μεγαλύτερο ποσοστό της παραγωγής από την περιοχή να φεύγει ανώνυμο, χωρίς έλεγχο, χωρίς ταυτότητα. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να εμφανίζεται η Μεσσηνία ότι έχει πολύ μικρή παραγωγή σαν προϊόν ΠΟΠ, απειλώντας ακόμα και την ύπαρξή του. Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι η ελιά Καλαμάτας είναι παγκοσμίως γνωστή".
Ενα μεγάλο μέρος της παραγωγής που τυποποιείται από τις ελιές Καλαμών είναι δικής τους παραγωγής, ενώ οι υπόλοιπες προέρχονται από παραγωγούς της περιοχής. Στη αρχή η διάθεση των προϊόντων γίνεται στην ελληνική αγορά και παράλληλα ξεκινούν οι πρώτες επαφές με την αγορά της Γερμανίας.
Ξεκινώντας από την αρχή με μικρές συσκευασίες προκειμένου να έχει διασπορά στην αγορά και ο καταναλωτής να το αγοράσει για το όνομά του και την ταυτότητά του. Αν και δυστυχώς, σημειώνει ο κ. Σταθόπουλος, η μεγαλύτερη ποσότητα της ελιάς διακινείται χύμα.
Επόμενο σημαντικό βήμα της επιχείρησης γίνεται στις αρχές του 2000, με μια νέα επένδυση στο τυποποιητήριο σε νέα μηχανήματα, με στόχο τις μικρές συσκευασίες, εμπλουτίζοντας παράλληλα την γκάμα των προϊόντων. Ετσι ξεκινά η πάστα ελιάς, διαφορετική από αυτή που κυκλοφορεί στην αγορά, αφού το προϊόν τους προέρχεται από κομμάτια ελιάς, που απαιτεί ελιά καλής ποιότητας. Ακόμη φτιάχνουν λιαστή ντομάτα, αποξηραμένη αποκλειστικά στον ήλιο -κάτι που γίνεται μόλις από δύο επιχειρήσεις σε όλη την Ελλάδα- ακολουθώντας μια παραδοσιακή ιταλική συνταγή. Οπως επισημαίνει ο κ. Σταθόπουλος μπορεί να κυκλοφορούν τεράστιες ποσότητες λιαστής ντομάτας, όμως συνήθως είναι αφυδατωμένες στο φούρνο ή είναι εισαγωγής χωρίς μάλιστα σήμανση.
Η διακίνηση της λιαστής ντομάτας από την επιχείρηση γίνεται μέσα σε έξτρα παρθένο ελαιόλαδο και σε σακουλάκια των 150 γραμμαρίων, ενώ και σε αυτό το προϊόν η πρώτη ύλη προέρχεται από ίδια παραγωγή και ο υπόλοιπος όγκος από παραγωγούς της περιοχής. Την ίδια περίοδο ξεκινά η τυποποίηση πράσινης ελιάς που προέρχονται από την Χαλκιδική, προκειμένου να εμπλουτίσουν την γκάμα τους. Επίσης παρασκευάζεται μια ειδική συνταγή αγκινάρας σε ελαιόλαδο και πράσα έτοιμης σαλάτας, ενώ τυποποιούνται και σκόρδα τα οποία μετά από επεξεργασία που γίνεται, χωρίς να χάνουν την θρεπτική τους αξία, δεν μυρίζουν όταν τα τρως.
Με τα νέα αυτά προϊόντα επιτυγχάνεται και ο στόχος της επιχείρησης για την τυποποίησή τους σε μικρές συσκευασίες, αφού στόχευση είναι τα προϊόντα με ονοματεπώνυμο και ταυτότητα με παραδοσιακό τρόπο φτιαγμένα σε μικρή συσκευασία.
Ακολουθώντας αυτή την πορεία και για τα επόμενα χρόνια, το 2007 η επιχείρηση συμμετέχει σε ένα επενδυτικό πρόγραμμα του υπουργείου Γεωργίας, εξοπλίζεται η μονάδα με νέα μηχανήματα και εκσυγχρονίζεται σημαντικά, χωρίς όμως να ξεφεύγουν από την αρχική φιλοσοφία. Τότε ξεκινά και μια νέα γραμμή παραγωγής με βιολογικά προϊόντα που περιέχει ελιές Καλαμών και πράσινες ελιές, ενώ το 2009 τυποποιείται και η πρώτη βιολογική λιαστή ντομάτα. Για αυτή την στροφή προς τα βιολογικά προϊόντα ο κ. Σταθόπουλος σημειώνει: «Υπάρχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τα βιολογικά προϊόντα από την βόρεια κυρίως Ευρώπη, με την λογική όμως ότι οι τιμές των βιολογικών προϊόντων έχουν και απόκλιση της τάξεως του 15-20% από τα συμβατικά, ώστε να μπορεί ο άλλος να τα γεύεται και να τα απολαμβάνει, καθώς το βιολογικό προϊόν είναι τρόπος ζωής, τρόπος προσφοράς και όχι ένα τρόφιμο που πρέπει να το πάρουν κατ' ανάγκη αυτοί που έχουν πολλά χρήματα».
Αρχές του 2012 ξεκινά η τυποποίηση ελαιολάδου βιολογικού και συμβατικού.
Τα προϊόντα της επιχείρησης κατά κύριο λόγο πάνε σε εξαγωγές και πιο συγκεκριμένα στην Τσεχία, Ολλανδία, Γερμανία, Γαλλία και Ρωσία, ενώ μπορεί κανείς να τα βρει στην τοπική αγορά, στα σούπερ μάρκετ «Μουργής» και σε μικρότερα καταστήματα, ενώ στην Αθήνα συνεργάζονται με τις αλυσίδες «Βερόπουλος» , «Carrefour», «Makro», «Θανόπουλος» και σε αρκετά ακόμη μικρότερα καταστήματα.
Αναφερόμενος για το ποιες επιπτώσεις έχει φέρει η οικονομική κρίση ο κ. Σταθόπουλος υπογραμμίζει: «Η κρίση έχει επηρεάσει τις πρώτες ύλες, καθώς η βόρεια Ευρώπη δείχνει μια σταθερή ζήτηση των ελληνικών προϊόντων εφόσον οι προδιαγραφές είναι σωστές και οι τιμές εκεί που έχουν διαμορφωθεί. Υπάρχει όμως σοβαρό θέμα στο εσωτερικό με τις πρώτες ύλες. Δεν ξέρω κατά πόσο ο παραγωγός θα έχει την δυνατότητα να υποστηρίξει τα προϊόντα που παράγει. Πολύ φοβάμαι ότι σε λίγο καιρό θα υπάρχει θέμα και ποσότητας αλλά και ποιότητας».
