Στο πλαίσιο αυτό, ο καφές μέσω take away, delivery ή άλλων προϊόντων που σερβίρονται σε πλαστικές συσκευασίες μιας χρήσης, θα αποκτήσει «καπέλο», το οποίο θα δημιουργήσει νέο πονοκέφαλο σε επιχειρήσεις και καταναλωτές, μιας και το περασμένο διάστημα υπήρξε εξτρά αύξηση στα προϊόντα λόγω των ανατιμήσεων.
Για τα νέα δεδομένα στον κλάδο επαγγελματίες της Καλαμάτας που δραστηριοποιούνται στο χώρο του καφέ μίλησαν στην «Ε» για το πώς μεταφράζεται το «πράσινο τέλος», αναλύοντας παράλληλα τον τρόπο που μπορεί να απορροφηθεί μέσα από τα επαναχρησιμοποιούμενα προϊόντα.
Γιώργος Σπίνος (Spinos Coffee): «Το «καπέλο» το βλέπουμε επίσημα από την Πρωτοχρονιά, με την ένταξή του να μπαίνει στην καθημερινότητά μας εν μέσω αυξήσεων. Υπάρχει μεγάλη αύξηση στο χάρτινο καλαμάκι το οποίο κατήργησε το πλαστικό, με την τιμή του να έχει τετραπλασιαστεί. Σε όσα μαγαζιά βλέπουμε ακόμα πλαστικά καλαμάκια, αυτό οφείλεται στο γεγονός πως τα έχουν σε απόθεμα. Παράλληλα, λόγω της αύξησης της πρώτης ύλης αυξήθηκε και το πλαστικό ποτηράκι, με τα αναλώσιμα έτσι να δημιουργούν την εν λόγω εισφορά. Ουσιαστικά, ο φόρος αυτός είναι ίδιος με αυτόν της σακούλας. Σε ό,τι έχει να κάνει με συσκευασίες όπως αυτές του καφέ φίλτρου, ναι μεν δέχτηκαν κάποιες ανατιμήσεις, αλλά οι περισσότερες εταιρείες όπως και εμείς δεν τις έχουμε περάσει στην τιμή της συσκευασίας. Θα πρέπει να τονιστεί ωστόσο πως ο καφές συνεχίζει την άνοδο με μικρότερο ρυθμό, αλλά σταθερό. Θα δούμε έτσι σίγουρα από τις μεγάλες εταιρείες του καφέ νέες ανατιμήσεις στις τιμές του προϊόντος από τους πρώτους μήνες του 2022. Από πλευράς επαναχρησιμοποιήσιμων προϊόντων, όλες οι εταιρείες εκεί θα κινηθούμε, λόγω του γεγονότος πως θα αποτελεί νόμο, ενώ θα συμφέρει περισσότερο τον καταναλωτή. Η διαδικασία όμως αυτή δεν έχει μπει ακόμα στην παιδεία μας, αλλά λόγω των ανατιμήσεων σίγουρα θα οδεύσουμε προς τα εκεί. Για να υλοποιηθεί αυτή η συνήθεια θα πρέπει οι εταιρείες του καφέ να επενδύσουν σε αυτήν και να την προωθήσουν προς τον καταναλωτή, καθώς η επαναχρησιμοποίηση δεν υπάρχει στη λογική του Ελληνα. Δεν πρέπει να ξεχνάμε άλλωστε πως πέραν του οικονομικού οφέλους, με την τακτική αυτή θα βοηθηθεί και το περιβάλλον αλλά θα μπει και ένα φρένο στο ράλι αυξήσεων στον καφέ. Στην ίδια λογική, στο delivery μπορεί να μην υπάρχει η φυσική παρουσία του πελάτη στο κατάστημα για να δώσει το κυπελλάκι του, αλλά αν το επιθυμεί μπορεί να το ζητάει, καθώς οι επιχειρήσεις θα είναι υποχρεωμένες να διαθέτουν στο χώρο τους συγκεκριμένο αριθμό τέτοιων ποτηριών. Σε κάθε περίπτωση είναι στην ευχέρεια του πελάτη το τι ποτήρι θα επιλέγει, καθώς ενδέχεται να υπάρξουν περιπτώσεις της επιλογής νέου ποτηριού, με το ανάλογο κόστος. Πρόκειται συμπερασματικά για μια επιπλέον επιβάρυνση στις ανατιμήσεις που τρέχουν ήδη, οι οποίες όπως έχει φανεί μέχρι στιγμής δεν έχουν επηρεάσει τον καφέ σε πακέτο αλλά εκείνον που προσφέρεται σε καθήμενους».
Μάριος Στρογγύλης (Coffee Island): «Από την πρώτη μέρα του νέου έτους το «καπέλο» των 10 λεπτών ισχύει κανονικά. Η αύξηση αυτή αφορά ουσιαστικά το κύπελλο και το καπάκι στον καφέ, όπως και τις συσκευασίες του φαγητού. Δεν σχετίζεται με αυτές του καφέ φίλτρου για παράδειγμα. Πρόκειται για έναν φόρο που θα μπαίνει κανονικά στην απόδειξη, χωρίς οι επιχειρηματίες να έχουμε κάποιο όφελος, ύστερα από την αύξηση στην τιμή του καφέ της τάξεως των 20 λεπτών που μπήκε λόγω των ανατιμήσεων. Αναφορικά με τα επαναχρησιμοποιούμενα προϊόντα, βάσει νόμου ένα κατάστημα πρέπει να έχει 30 τέτοια ποτήρια για take away. Όταν κάποιος πελάτης έρθει με το ποτήρι του θα πάρει τον καφέ του στην αρχική του αξία, γλιτώνοντας τα 10 λεπτά. Πρακτικά οι ανατιμήσεις του περασμένου διαστήματος δεν οδήγησαν σε πτώση του τζίρου μας, μιας και τα επίπεδά τους ήταν μικρά».
Ηλίας Βασιλάκος (Alla Svelta): «Πράγματι, από την πρώτη μέρα του νέου έτους ο νέος αυτός φόρος τέθηκε σε ισχύ. Πρακτικά είναι το ίδιο παράδειγμα με αυτό της σακούλας στα σούπερ μάρκετ. Οποιος θέλει μπορεί να επιλέξει έναν καφέ σε νέο κυπελλάκι, αλλά θα πληρώσει το ανάλογο κόστος. Σε διαφορετική περίπτωση μπορεί να φέρει το δικό του για να γλιτώσει τα 10 λεπτά, αρκεί να είναι καθαρό, ή να επιλέξει κάποιο της ίδιας κατηγορίας που θα διαθέτει το κατάστημα. Η διαδικασία αυτή γινόταν και παλιότερα από κάποιους πελάτες, χρησιμοποιώντας θερμός, οπότε μέσω της τακτικής αυτής ενδέχεται να περιοριστούν τα πλαστικά. Από πλευράς νέων ανατιμήσεων κατά τη διάρκεια του 2022 δεν έχω κάποια εικόνα ακόμα. Αυτό θα εξαρτηθεί από τις εταιρείες καθώς αν προχωρήσουν σε κάποια υπέρογκη αύξηση δεν θα μπορέσουμε από την πλευρά μας να την απορροφήσουμε».
Σταύρος Γεωργιόπουλος (Ballers): «Ο φόρος της τάξεως των 8 με 10 λεπτών εφόσον ο πελάτης θα θέλει νέο κυπελλάκι θα μπαίνει στην απόδειξη μαζί με την τιμή του καφέ. Αν όμως φέρει ένα καθαρό κυπελλάκι σε καλή κατάσταση, τότε αυτόματα αποφεύγει τη συγκεκριμένη χρέωση. Σε ό,τι έχει να κάνει με τα επαναχρησιμοποιούμενα προϊόντα που ακούγεται πως πρέπει να έχει μια επιχείρηση, δεν γνωρίζω αν μπορεί να εφαρμοστεί κάτι τέτοιο στην πράξη. Στο take away και στο delivery χρησιμοποιούμε αποκλειστικά είδη μιας χρήσης, δεν μπορούν να καθαριστούν, πόσο μάλλον τώρα με μια πανδημία σε εξέλιξη. Σχετικά με κάποια νέα αύξηση στον καφέ δεν γνωρίζουμε κάτι επίσημο, παραμένοντας προς ώρας στα 10 λεπτά που προέκυψαν το περασμένο διάστημα».
ΕΙΣΦΟΡΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
Σύμφωνα με τη σχετική απόφαση της ΑΑΔΕ, που έρχεται να εφαρμόσει τη σχετική διάταξη του 2020, από την 1η Ιανουαρίου 2022 επιβάλλεται εισφορά προστασίας του περιβάλλοντος για τα πλαστικά προϊόντα μίας χρήσης, που διατίθενται ως συσκευασία των τροφίμων και των ποτών κατά την πώλησή τους από επιχειρήσεις μαζικής εστίασης και από επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου, οι οποίες πωλούν τρόφιμα και ποτά. Αυτό που πρέπει να γίνει σαφές είναι ότι η καταβολή της εισφοράς επιβάλλεται στους καταναλωτές ανά τεμάχιο προϊόντος, δηλαδή το πλαστικό κάλυμμα ή το καπάκι λογίζεται ως διακριτό προϊόν, για το οποίο επιβάλλεται αυτοτελώς η εισφορά. Το ύψος της εισφοράς ανέρχεται σε 4 λεπτά προ ΦΠΑ ανά τεμάχιο πλαστικού προϊόντος. Έτσι αν κάποιος από τον Ιανουάριο αγοράζει π.χ. κρύο espresso θα επιβαρυνθεί με 4 λεπτά για το ποτήρι κι άλλα 4 λεπτά για καπάκι του ποτηριού. Αν σε αυτά προσθέσουμε και ΦΠΑ 13% τότε η συνολική επιβάρυνση φτάνει στα 9 με 10 λεπτά. Η νέα εισφορά δεν αφορά όμως μόνο σε πλαστικά ποτήρια και πλαστικά καπάκια μιας χρήσης. Περιλαμβάνει, επίσης, δοχεία όπως κουτιά με ή χωρίς κάλυμμα, εντός των οποίων τοποθετούνται τρόφιμα τα οποία: α) προορίζονται για άμεση κατανάλωση είτε επιτόπου είτε εκτός του καταστήματος, β) συνήθως καταναλώνονται από το δοχείο, γ) είναι έτοιμα για κατανάλωση χωρίς περαιτέρω προετοιμασία, ιδίως μαγείρεμα, βράσιμο ή ζέσταμα, συμπεριλαμβανομένων των περιεκτών που χρησιμοποιούνται για γεύματα ταχυφαγείων ή άλλα γεύματα έτοιμα προς άμεση κατανάλωση, εκτός από περιέκτες ποτών, πιάτα, πακέτα και περιτυλίγματα που περιέχουν τρόφιμα.
Ο ΤΡΟΠΟΣ ΓΙΑ ΝΑ ΑΠΟΦΕΥΧΘΕΙ ΤΟ «ΚΑΠΕΛΟ»
Σύμφωνα με το νόμο, οι επιχειρήσεις υποχρεούνται να εξυπηρετούν τον καταναλωτή με τη χρήση δικών του επαναχρησιμοποιούμενων προϊόντων αντί των πλαστικών συσκευασιών, να διαθέτουν σε χαμηλότερη τιμή τα μη συσκευασμένα τρόφιμα και ποτά, όταν πωλούνται σε επαναχρησιμοποιούμενο προϊόν του καταναλωτή, καθώς και να αναγράφουν στις πινακίδες τους τιμοκαταλόγους ή να ενημερώνουν με οποιονδήποτε τρόπο για την τιμή πώλησης των τροφίμων και ποτών που διατίθενται χωρίς συσκευασία, κάτι που προφανώς θα δημιουργήσει ένα μικρό αλαλούμ.
«ΠΑΤΗΜΑ» ΓΙΑ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΕΣ ΑΝΑΤΙΜΗΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΚΑΦΕ
Οσον αφορά στην περίπτωση του καφέ, το ερώτημα είναι μήπως η εισφορά χρησιμοποιηθεί ως «πάτημα» για μεγαλύτερες ανατιμήσεις, καθώς η τιμή της πρώτης ύλης εξακολουθεί να… καλπάζει. Αν και οι προσδοκίες για καλύτερες καιρικές συνθήκες στη Βραζιλία και χαμηλότερη ζήτηση έριξαν την τιμή της ποικιλίας Arabica στα περίπου 224 δολάρια, αυτή παραμένει 80% υψηλότερη από την αρχή του 2021. Αν συνυπολογίσει κανείς ότι σε αυτήν την υψηλή τιμή προστίθεται το συνολικά αυξημένο λειτουργικό κόστος των επιχειρήσεων εστίασης, είναι προφανές ότι ακόμα κι εκείνοι που δεν προχώρησαν ως τώρα σε αυξήσεις στους καταλόγους τους είναι πολύ πιθανόν να το κάνουν.
