Είναι το πιο σημαντικό έργο για την περιοχή, για το οποίο υπήρχαν δεσμεύσεις από την προηγούμενη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ -μεταξύ άλλων και προς την προηγούμενη δημοτική αρχή της Καλαμάτας-, οι οποίες δεν υλοποιήθηκαν. Σήμερα κανείς δεν αναφέρει ούτε ασχολείται με το έργο αυτό, τόσο από τη δημοτική αρχή της μεσσηνιακής πρωτεύουσας όσο και από την κυβέρνηση της Ν.Δ.
Επειδή είναι το πιο κρίσιμο έργο για την αντιπλημμυρική προστασία της περιοχής, που επλήγη από τις φονικές πλημμύρες της 7ης Σεπτεμβρίου 2016, και με την ελπίδα να αποτελέσει προτεραιότητα, να αναζητηθεί, να ολοκληρωθούν οι μελέτες και να δρομολογηθεί η υλοποίησή του, παρουσιάζουμε τα στοιχεία που γνωρίζουμε με βάση τα ρεπορτάζ μας στην “Ε” από το φθινόπωρο του 2017:
- Το Νοέμβριο του 2017 ξεκίνησε η προκαταρκτική μελέτη από το “Μορέα” για τα αντιπλημμυρικά έργα γύρω από τον αυτοκινητόδρομο και τον περιφερειακό της Καλαμάτας. Στόχος του υπουργείου Υποδομών ήταν να πραγματοποιηθούν έργα στα σημεία που παρουσιάστηκαν τα σοβαρότερα προβλήματα και προκλήθηκαν οι μεγαλύτερες καταστροφές από τις πλημμύρες της 7ης Σεπτεμβρίου του 2016. Σύμφωνα με τον προγραμματισμό τα έργα θα ξεκινούσαν ή θα ολοκληρώνονταν, κιόλας, μέσα στο 2018 και για τη χρηματοδότησή τους υπήρχε συνεργασία με το υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης, για την εξασφάλιση πόρων από Κοινοτικά προγράμματα ή την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Τα πιο σοβαρά ζητήματα, με τα οποία θα ασχολείτο η μελέτη, εστιάζονταν: 1) Στην περιοχή Μεσσήνης - Ασπροχώματος (ευρύτερη στην περιοχή του αεροδρομίου Καλαμάτας). 2) Στην περιοχή Πηδήματος και 3) στην περιοχή ανάντη και κατάντη του περιφερειακού αυτοκινητόδρομου της Καλαμάτας. Σύμφωνα με την ενημέρωση από το υπουργείο, οι εργασίες αυτές δεν περιλαμβάνονταν στις υποχρεώσεις του “Μορέα” με βάση τις διατάξεις και τους όρους της σύμβασης παραχώρησης που ίσχυαν κατά τη δημοπράτησή τους. Αποτέλεσμα ήταν να εκδηλωθούν προβλήματα που οφείλονταν στην υδραυλική ανεπάρκεια των αποδεκτών κατάντη, λόγω άναρχης δόμησης, ελλιπούς συντήρησης και καθαρισμού κλπ.
Μετά την ολοκλήρωση και την υποβολή των μελετών, θα ακολουθούσε επιλογή εκ μέρους του Δημοσίου, ώστε να υλοποιηθούν μόνον οι αναγκαίες εργασίες που θα προκύψουν από τις μελέτες.
Με βάση τις δηλώσεις του τότε υπουργού Υποδομών και Μεταφορών Χρήστου Σπίρτζη, “ο προϋπολογισμός των παρεμβάσεων αυτών για την αντιπλημμυρική θωράκιση όλων των περιοχών στην Ελλάδα (που σχετίζεται με την αντιπλημμυρική προστασία στις περιοχές κατάντη των αυτοκινητοδρόμων στην Μεσσηνία, στη Βόρεια Πελοπόννησο και στην Ιόνια Οδό) ανέρχεται σε 250 εκατομμύρια ευρώ. Με βάση την απόφαση του υπουργού που εκδόθηκε έχει εκπονηθεί και οι υποβάλλεται άμεσα ο πρώτος κύκλος των μελετών για την υλοποίηση των έργων αντιπλημμυρικής προστασίας άμεσης προτεραιότητας. Στόχος είναι να ξεκινήσει άμεσα η κατασκευή των επειγόντων έργων με στόχευση το σύνολο των εργασιών να ολοκληρωθεί εντός του 2018”.
- Την ίδια περίοδο ο δήμαρχος Καλαμάτας Παναγιώτης Νίκας απαντούσε στο Δημοτικό Συμβούλιο ότι “η μελέτη του “Μορέα” για το μεγάλο αντιπλημμυρικό έργο από την Παναγίτσα έως το Πήδημα προβλέπεται να έχει κόστος υλοποίησης 80 εκ. ευρώ. Χαρακτηριστικά σημείωνε ότι “βρίσκεται σε εξέλιξη η μελέτη για έργο 80 εκ. ευρώ από Παναγίτσα έως Πήδημα, που θα καλύπτει Πάμισο και Αρι, το αεροδρόμιο και τη ΒΙΠΕ. Θα γίνουν μεγάλοι υπόγειοι αγωγοί”.
- Στα τέλη Φεβρουαρίου του 2018, στο Αναπτυξιακό Περιφερειακό Συνέδριο στην Τρίπολη, ο γ.γ. Υποδομών Γιώργος Δέδες Αυτό το χρονοδιάγραμμα και τον τρόπο χρηματοδότησης εξήγγειλε ο γ.γ. Υποδομών Γιώργος Δέδες ενημέρωνε πως “το Μάρτιο θα ξεκινήσουν τα αντιπλημμυρικά έργα του “Μορέα” και της “Ολυμπίας Οδού”, που περιλαμβάνουν και τις σημαντικές παρεμβάσεις από την Καλαμάτα έως το Πήδημα και στο αεροδρόμιο Καλαμάτας”.
- Το Μάιο του 2018, ο υπουργός Υποδομών Χρ. Σπίρτζης έδινε εντολή στο “Μορέα”, για την εκπόνηση μελετών “για την αντιμετώπιση προβλημάτων από πλημμυρικά φαινόμενα σε περιοχές ανάντη και κατάντη της διέλευσης του αυτοκινητόδρομου και εκτός των ορίων του έργου παραχώρησης”. Η εντολή αφορούσε την εκπόνηση αδαπάνως για το Δημόσιο των οριστικών υδραυλικών μελετών (περιλαμβανομένων των αναγκαίων κτηματολογικών, περιβαλλοντικών, γεωτεχνικών, στατικών μελετών, καθώς και των μελετών οριοθέτησης υδατορεμάτων), σε 8 θέσεις: 2 στην Αρκαδία και 6 στη Μεσσηνία, στην Καλαμάτα και στην ευρύτερη περιοχή μέχρι το αεροδρόμιο και το Πήδημα.
Οι θέσεις για τις οποίες θα γίνουν μελέτες, ήταν: 1) Σήραγγα Ραψομμάτη: έξοδος σήραγγας Ραψομμάτη, πλησίον ομώνυμου οικισμού. 2) Ανισόπεδος κόμβος Μεγαλόπολης: ρέμα Ταβανόρεμα, οικισμός Περιβόλια. 3) 7 κιβωτοειδείς οχετοί (Ο1, Ο1Α, Ο2, Ο3, Ο4, Ο5, Ο6) και γέφυρα ποταμού Αρι (ΤΕ 03): μετωπικά διόδια Καλαμάτας (Πήδημα), οικισμός Πηδήματος. 4) α) Αεροδρόμιο πόλης Καλαμάτας, περιοχή μεταξύ κυκλικού κόμβου συνδετήριας οδού Σπερχογείας στη συμβολή με την οδό Μεσσήνης - Ασπροχώματος και το αεροδρόμιο. β) Οδός Μεσσήνης -Ασπροχώματος (περιοχή μεταξύ κυκλικού κόμβου συνδετήριας οδού Σπερχογείας στη συμβολή με την οδό Μεσσήνης - Ασπροχώματος και τον ποταμό Αρι). 5) Κιβωτοειδής οχετός Ο27: περιμετρική οδός πόλης Καλαμάτας - ρέμα Βαθιά Λαγκάδα. 6) Γέφυρα ποταμού Νέδοντα (ΤΕ08): περιμετρική οδός Καλαμάτας - ποταμός Νέδοντας. 7) α) Τρεις κιβωτοειδείς οχετοί (Ο29, Ο31, Ο33), περιμετρική οδός Καλαμάτας - ρέματα Ελαφογκρέμι, Λαγκάδα, Καραμπογιάς. β) κιβωτοειδής οχετός Ο37, περιμετρική οδός - ρέμα Καλαμίτσι. 8) Κιβωτοειδείς οχετοί Ο28, Ο39 και γέφυρα διάβασης ρέματος ΤΕ 03, περιμετρική οδός - ρέματα Πολιτέικο και Κερεζένια.
- Τον Οκτώβριο του 2018 σε άρθρο του Γιώργου Λιάλιου στην “Καθημερινή” επισημαινόταν: “Σημείο τριβής ανάμεσα στους παραχωρησιούχους του εθνικού οδικού δικτύου και στην πολιτεία αποτελεί η εκτέλεση αντιπλημμυρικών έργων στις περιοχές γύρω από τους αυτοκινητόδρομους. Οι παραχωρησιούχοι ξεκίνησαν τη μελέτη των έργων με την υπόσχεση του υπουργείου Υποδομών ότι θα τους ανατεθεί η εκτέλεσή τους. Ωστόσο, στελέχη της κυβέρνησης αντέδρασαν σε αυτή την προοπτική, ζητώντας να διενεργηθούν διαγωνισμοί, με αποτέλεσμα οι παραχωρησιούχοι να επανεξετάζουν σήμερα την πρόθεσή τους να εκπονήσουν αδαπάνως τις οριστικές μελέτες... Λόγω του μεγάλου κόστους, στο υπουργικό συμβούλιο «μπήκε φρένο» στον υπουργό Χρήστο Σπίρτζη από άλλους υπουργούς, που ζήτησαν μετ’ επιτάσεως να γίνουν διαγωνισμοί και να μην προχωρήσουν οι εργασίες με απευθείας ανάθεση. Ως αποτέλεσμα, το υπουργείο Υποδομών σε απόφαση που εξέδωσε χθες όρισε υπηρεσία (Ειδική Υπηρεσία Κατασκευής Συγκοινωνιακών Εργων με Σύμβαση Παραχώρησης - ΕΥΔΕ/ΚΣΕΣΠ) υπεύθυνη για τον σχεδιασμό και (πλέον) τη δημοπράτηση των έργων. Η υπόθεση δεν έχει κλείσει, ωστόσο οι παραχωρησιούχοι σταμάτησαν την εκτέλεση των οριστικών μελετών, υποστηρίζοντας ότι θα πρέπει να τις πληρωθούν από το Δημόσιο, εφόσον τα έργα δεν θα τους ανατεθούν”.
- Σύμφωνα με πληροφορίες μας, την άνοιξη του 2019 στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ αναθερμάνθηκε το ενδιαφέρον για την υλοποίηση των έργων αυτών και εξεταζόταν η συζήτηση και η έγκριση της υλοποίησής τους από τη Διυπουργική Επιτροπή. Ομως, προέκυψαν οι πρόωρες εθνικές εκλογές μετά το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών και το αντιπλημμυρικό έργο του “Μορέα” παρέμεινε στα συρτάρια και στα αζήτητα. Επειδή πρόκειται για έργο μείζονος σημασίας για την προστασία της ανθρώπινης ζωής, αξίας δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ, δημοτική αρχή και κυβέρνηση οφείλουν άμεσα να το επαναφέρουν στην επικαιρότητα, με στόχο τη δρομολόγηση της υλοποίησής του.
