Η ΔΕΗ πωλείται. Για την ακρίβεια ξεπουλιέται. Πωλείται το «εργαλείο» για την ηλεκτροδότηση του λαού και την οικονομική ανάπτυξη του τόπου.
Η επιλογή της κυβέρνησης να υπερβεί ακόμα και αυτές τις απαράδεκτες δεσμεύσεις του τρίτου μνημονίου για τη ΔΕΗ και να συμφωνήσει με την καταστροφική και παράνομη απαίτηση της Κομισιόν να προχωρήσει σε ξεπούλημα του 40% των λιγνιτικών μονάδων παραγωγής της ΔΕΗ και των ορυχείων της, συνιστά μείζον πολιτικό ζήτημα.
Η κυβέρνηση δεν έχει κανένα συνταγματικό δικαίωμα και καμία δημοκρατική νομιμοποίηση να προβεί σε μια τέτοια καταστροφική για την κοινωνία και οικονομία ενέργεια. Αφού οι προηγούμενες κυβερνήσεις φρόντισαν να την απαξιώσουν, ήρθε η σημερινή μνημονιακή συγκυβέρνηση να ολοκληρώσει το έγκλημα υπογράφοντας το ξεπούλημα του εθνικού πρωταθλητή ενέργειας. Ηδη με τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει στα πλαίσια του τρίτου μνημονίου έχει οδηγήσει τη ΔΕΗ στα πρόθυρα της διάλυσης και της χρεοκοπίας, διότι συμφώνησε σε:
• Δημοπρασίες τύπου ΝΟΜΕ. Οι τιμές εκκίνησης των δημοπρασιών ΝΟΜΕ προσδιορίστηκαν με υπουργική απόφαση του κ. Σκουρλέτη, στα 37,37 ευρώ η μεγαβατώρα. Το μεταβλητό κόστος της λιγνιτικής παραγωγής της ΔΕΗ προσδιορίστηκε στα 27,26 ευρώ η μεγαβατώρα (χωρίς τα CO2), έναντι τιμής 59 ευρώ η μεγαβατώρα που εμφάνιζε η ΔΕΗ και τα +40 ευρώ η μεγαβατώρα που της αναγνώριζαν ακόμη και οι ανταγωνιστές της! (Θυμηθείτε την προσφυγή της Αλουμίνιον της Ελλάδος στα ευρωπαϊκά δικαστήρια). Εδώ προκύπτει ένα ουσιώδες ερώτημα πώς καθορίστηκε αυτή η τόσο χαμηλή τιμή από τον κ. Σκουρλέτη; Συνέπεια της καταστροφικής αυτής πολιτικής είναι ότι η ΔΕΗ αναγκάστηκε να πουλάει κάτω από το κόστος της με ζημιά πάνω από 100 εκ. Οι ανταγωνιστές της στόχευσαν τους καλοπληρωτές και ανάγκασαν τη ΔΕΗ να δώσει εκπτώσεις 15% για να κρατήσει τους πελάτες της με προφανή ζημιά. Η ΔΕΗ αναγκάζεται να δίνει φθηνό ρεύμα σε εταιρείες με προφανή ζημιά, ενώ δεν έχει τεθεί κανείς περιορισμός στους ανταγωνιστές της να έχουν πελάτες από όλες τις κατηγορίες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα τα ΕΛΠΕ που συνεχίζουν να παίρνουν φθηνή σύμβαση από τη ΔΕΗ και δεν προσφεύγουν στην ELPEDISON που είναι μέτοχοι. Η ELPEDISON κυνηγάει πελάτες από τα ακριβά τιμολόγια για να έχουν μεγαλύτερο περιθώριο κέρδους.
• Υποχρεωτική εκχώρηση από τη ΔΕΗ μέχρι το 2020 του 50% των πελατών της λιανικής!!! Σκεφτείτε αν υποχρεωνόταν από το κράτος μια ιδιωτική επιχείρηση να διώξει το 50% των πελατών της και να τους δώσει και μάλιστα χωρίς αποζημίωση σε μια κρατική τι θα γινόταν από τους νεοφιλελεύθερους και τα παπαγαλάκια τους. Τώρα όμως που υποχρεώνεται να το κάνει η ΔΕΗ από τους σταυροφόρους της ελεύθερης αγοράς δεν είμαστε Β. Κορέα ούτε Βενεζουέλα!!!
• Μηδενισμό του ελλείμματος του Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ μέσω της χρέωσης στους προμηθευτές. Αυτό επιβαρύνει τη ΔΕΗ άλλα 400 εκ.
• Παράταση του μηχανισμού ευελιξίας που κοστίζει στη ΔΕΗ 100 εκ./χρόνο και συνέχιση της επιδότησης στις μονάδες των ιδιωτών Φ.Α.!!!
• Ιδιοκτησιακό διαχωρισμό του ΑΔΜΗΕ από τον όμιλο ΔΕΗ (πώληση του 100% ή «εναλλακτικό ισοδύναμο»).
• Αμεση προσαρμογή στο «μοντέλο στόχος» της ΕΕ για την πλήρη απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας.
• Σε περίπτωση αποτυχίας των παραπάνω, οι θεσμοί θα εισηγηθούν δομικές αλλαγές (...)
Συνεπώς παρά τα μεγάλα λόγια περί διατήρησης του «δημοσίου ελέγχου» στα ηλεκτρικά δίκτυα και στη ΔΕΗ, η δριμύτητα των μέτρων είναι τέτοια που συνεπάγονται τη μετατροπή της ΔΕΗ σε προβληματική επιχείρηση. Λόγω του στρατηγικού χαρακτήρα της εταιρείας, η οποία δεν μπορεί να κλείσει γιατί η χώρα θα μείνει χωρίς ρεύμα, προκύπτει ότι οι “θεσμοί” είχαν στο μυαλό τους την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ διά της χρεοκοπίας, δηλαδή με τον πιο ωμό, ζημιογόνο και εκβιαστικό τρόπο. Το ερώτημα είναι τι είχε η κυβέρνηση στο μυαλό της με πρωταγωνιστή τον κ. Σκουρλέτη, ο οποίος σήμερα δήθεν διαφωνεί, όταν υπέγραφε τις δεσμεύσεις του 3ου μνημονίου. Τελικά εφαρμόζοντας η κυβέρνηση όλη τη συμφωνία του τρίτου μνημονίου δεν πρόκειται να απομείνει τίποτα από την πάλαι ποτέ κραταιά ΔΕΗ, παρά μόνο τα χρέη της.
Ομως η επιχείρηση εκ μέρους της τρόικας για την πλήρη ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ δεν σταμάτησε στις δεσμεύσεις της κυβέρνησης στα πλαίσια του 3ου μνημονίου. Αιφνιδιαστικά η Κομισιόν, αξιοποιώντας την απόφαση της κυβέρνησης να κλείσει με κάθε κόστος τη δεύτερη αξιολόγηση και με το επιχείρημα, που δυστυχώς αποδέχεται η κυβέρνηση, ότι δεν θα γίνουν επενδύσεις ιδιωτών στα νέα εκμεταλλεύσιμα αποθέματα, έθεσε παράνομα το ζήτημα του ξεπουλήματος του 40% των λιγνιτικών μονάδων και ορυχείων της ΔΕΗ. Η Κομισιόν επικαλείται προσχηματικά την απόφαση του Δικαστηρίου της Ε.Ε. (Τ 421/09 RENV) και την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής της 5ης Μαρτίου 2008 (απόφαση C/2008/824 τελικό). Ομως ακόμα και η απόφαση αυτή μιλάει μόνο για επενδύσεις ιδιωτών στα νέα λιγνιτικά πεδία και όχι για πώληση υπαρχόντων λιγνιτικών μονάδων και των ορυχείων της ΔΕΗ. Συγκεκριμένα αναφέρει ότι: «Η πρόσβαση σε ποσοστό 40% για τους ανταγωνιστές της ΔΕΗ τέθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή με αναφορά στα εκμεταλλεύσιμα αποθέματα στην Ελλάδα και όχι με αναφορά στα εκμεταλλεύσιμα αποθέματα της ΔΕΗ. Η Επιτροπή κατέληξε στο ποσοστό 40% λαμβάνοντας ως δεδομένο ότι η ΔΕΗ είχε ήδη και θα διατηρούσε προνομιακή πρόσβαση σε ποσοστό 60% των εκμεταλλεύσιμων αποθεμάτων λιγνίτη».
Αυτό σημαίνει ότι το ποσοστό 40% που αναφέρει η Επιτροπή στην απόφασή της, είχε προσδιοριστεί αναφορικά με το σύνολο των εκμεταλλεύσιμων αποθεμάτων στην Ελλάδα και με την παραδοχή ότι η ΔΕΗ διατηρεί αποκλειστική πρόσβαση στο 60% των εκμεταλλεύσιμων αποθεμάτων, συνθήκη η οποία προφανώς αναιρείται, από τη στιγμή που το ποσοστό εκμεταλλεύσιμων αποθεμάτων που θα μεταβιβαστεί τελικά στους ανταγωνιστές της ΔΕΗ θα αποσπαστεί από το 60% των εκμεταλλεύσιμων αποθεμάτων λιγνίτη της ΔΕΗ.
Συνεπώς, πρόκειται για μία παράνομη απαίτηση εκ μέρους της Κομισιόν. Η κυβέρνηση και ο νέος υπουργός Ενέργειας κ. Σταθάκης επωμίζεται τεράστιες ευθύνες γιατί αποδέχθηκε την παράνομη αυτή πρόταση της Κομισιόν. Και το χειρότερο είναι ότι δεν έμεινε μόνο σε αυτή την υποχώρηση, δέχθηκε να γίνουν το Σεπτέμβριο τα λεγόμενα market test, γεγονός που οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στο ότι η Κομισιόν θα ζητήσει πώληση και υδροηλεκτρικών μονάδων αν δεν υπάρξει ενδιαφέρον για τις λιγνιτικές μονάδες. Δηλαδή η κυβέρνηση νομιμοποίησε τις παράνομες απαιτήσεις της Κομισιόν να ζητεί ό,τι θέλει ακόμη και έξω από οποιαδήποτε τυπική ή προσχηματική βάση. Το θέμα είναι μείζον ακόμη και με τη λογική του ΣΥΡΙΖΑ και οφείλουν οι βουλευτές του και τα πολιτικά όργανά του να μην κάνουν ότι δεν καταλαβαίνουν. Οι ευθύνες όλων είναι ιστορικές. Επανέρχεται δηλαδή το σχέδιο Σαμαρά - Βενιζέλου για τη μικρή ΔΕΗ και μάλιστα επί τα χείρω, διότι τώρα το ξεπούλημα των μονάδων παραγωγής και των ορυχείων της ΔΕΗ θα γίνει αφού έχει προηγηθεί και η εκχώρηση από τη ΔΕΗ του 50% των πελατών της λιανικής στους ανταγωνιστές της και η πώληση μέρους της φτηνής παραγωγής της κάτω του κόστους στους ανταγωνιστές της και η εκχώρηση του 17% στο ΤΑΙΠΕΔ ή στο υπερταμείο για πώληση. Αλλά ακόμα και μόνο το ξεπούλημα του 40% των λιγνιτικών μονάδων και των ορυχείων της ΔΕΗ είναι από μόνο του μείζον εθνικό - κοινωνικό και οικονομικό έγκλημα. Ουσιαστικά εκχωρείται το μεγαλύτερο μέρος της Δυτικής Μακεδονίας και του λεκανοπεδίου της Μεγαλόπολης σε ιδιωτικά συμφέροντα. Εκχωρούνται σε ξένα ιδιωτικά συμφέροντα εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα γης αλλά και η διαχείριση των νερών. Συνεπώς, δεν πουλάει η κυβέρνηση απλά τη ΔΕΗ, πουλάει την Ελλάδα.
Οι κοινωνικές συνέπειες της ιδιωτικοποίησης
Η ουσιαστική κατάργηση του δημόσιου χαρακτήρα σημαίνει ότι:
α) Θα ακριβύνει ακόμα περισσότερο το ρεύμα. Το παράδειγμα ακόμη και της Γερμανίας επιβεβαιώνει του λόγου το αληθές. Είναι γνωστό ότι όταν πουλήθηκαν μονάδες σε ιδιώτες αυτοί τις έκλεισαν για να δημιουργηθεί τεχνητή έλλειψη, ώστε να ακριβύνει η τιμή του ρεύματος. Για το σκοπό αυτό η Κομισιόν, η οποία εδώ παρανόμως απαιτεί την πώληση μονάδων και ορυχείων, στη Γερμανία διενεργεί έλεγχο για αυτή την ενέργεια των ιδιωτών.
β) Υπάρχει μέγας κίνδυνος να σημάνει τέλος εποχής για το κοινωνικό οικιακό τιμολόγιο που σήμερα διασώζει τη δυνατότητα επιβίωσης εκατοντάδων χιλιάδων νοικοκυριών.
γ) Θα σταματήσει το καθεστώς των ρυθμίσεων - διευκολύνσεων αποπληρωμής των οφειλών και φυσικά όποιος άτυχος δεν θα μπορεί να ανταποκριθεί σε μια δόση θα διακόπτεται η παροχή του ηλεκτρικού ρεύματος. Είναι γνωστό ότι σήμερα το 30% των καταναλωτών αδυνατεί να αντεπεξέλθει στην πληρωμή των λογαριασμών τους. Οι σκηνές ντροπής που βλέπουμε με διακοπή ρεύματος σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, όχι μόνο θα πυκνώσουν πλέον, αλλά θα γίνουν και καθεστώς. Είναι γνωστό ότι ήδη μετά την ψήφιση του 3ου μνημονίου καταργήθηκε ο νόμος 4320/19-03-2015, γνωστός ως νόμος Λαφαζάνη, ο οποίος προέβλεπε δωρεάν 1.200 κιλοβατώρες το τετράμηνο για όσους ήταν κάτω από τα όρια της φτώχειας. Η κατάργηση αυτού του νόμου έχει συνέπεια μια οικογένεια που είναι κάτω από το όριο της φτώχειας ενώ με το νόμο Λαφαζάνη πλήρωνε το τετράμηνο μόνο 65 ευρώ, σήμερα η ίδια οικογένεια με το κοινωνικό τιμολόγιο πληρώνει 225 ευρώ(!), δηλαδή 3,5 φορές επάνω.
δ) Τεράστιο ζήτημα θα δημιουργηθεί για τους εργαζόμενους της ΔΕΗ. Ο,τι και να λέει ο υπουργός κ. Γ. Σταθάκης κανέναν δεν πείθει. Οι ιδιώτες θα προχωρήσουν με πρόσχημα την ανανέωση του προσωπικού σε απολύσεις των παλαιότερων - υψηλόμισθων υπαλλήλων για να τους αντικαταστήσουν με νέους χαμηλόμισθους και με σχέσεις εργασιακής ζούγκλας.
ε) Οι περιοχές των ορυχείων και των υδροηλεκτρικών σταθμών θα περάσουν στα χέρια νέων τσιφλικάδων.
Συμπερασματικά
Στόχος της τρόικας είναι να κερδοσκοπήσουν τα ιδιωτικά και κρατικά συμφέροντα των ισχυρών χωρών της ευρωζώνης σε βάρος του λαού και της εθνικής οικονομίας. Η παραδομένη κυβέρνηση με τις επιλογές του τρίτου μνημονίου και της αποδοχής των επιπλέον απαιτήσεων της τρόικας για ξεπούλημα των μονάδων παραγωγής και των ορυχείων, οδηγεί τη χώρα να μην έχει «εργαλείο» για να ασκήσει αναπτυξιακή και κοινωνική πολιτική. Αποδέχεται να μετατραπεί το ηλεκτρικό ρεύμα από κοινωνικό αγαθό (όπως τόνιζε και ο κ. Τσίπρας) σε αγοραίο εμπόρευμα και είδος πολυτελείας.
Για όλους αυτούς τους λόγους ο ελληνικός λαός δεν πρέπει να επιτρέψει να προχωρήσει η τρόικα και η κυβέρνηση σε αυτό το μέγα κοινωνικό και οικονομικό έγκλημα. Δεν πρέπει να επιτρέψει να ξεπουληθεί η ΔΕΗ. Την ΔΕΗ την έφτιαξε από το υστέρημά του ο ελληνικός λαός και δεν πρέπει να επιτρέψει να την πάρει η τρόικα και μάλιστα τσάμπα.
Είναι υποχρέωση όχι μόνο των εργαζομένων της ΔΕΗ αλλά όλων των εργαζομένων των συνδικάτων, των αγροτών, των μικρομεσαίων, της νεολαίας, της αυτοδιοίκησης και όλου του λαού να ξεσηκωθεί για να αποτραπούν αυτά τα καταστροφικά σχέδια. Επιπλέον, είναι η ώρα να υπάρξει και σε πολιτικό επίπεδο το πιο πλατύ μέτωπο όλων των αριστερών, προοδευτικών, δημοκρατικών και πατριωτικών δυνάμεων για να ανατραπεί, για να μην ξεπουληθεί και χρεοκοπήσει η ΔΕΗ. Για να μην ξεπουληθεί η ίδια η Ελλάδα.
* Ο Θανάσης Πετράκος είναι υπεύθυνος Ενεργειακής Πολιτικής της Π.Γ. της ΛΑ.Ε. και πρώην βουλευτής Μεσσηνίας.
