Η επικράτηση του Brexit στο δημοψήφισμα που πραγματοποιήθηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο τον Ιούνιο του 2016 και το πέρασμα των ΗΠΑ στην προεδρία Τραμπ έχουν δώσει την ευκαιρία σε ορισμένους να αναπτύσσουν διάφορες θεωρίες, οι οποίες καταλήγουν στην πλήρη ευρωπαϊκή απομόνωση της Ελλάδας. Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι πρέπει να αξιοποιήσουμε το προηγούμενο του Brexit για να γυρίσουμε την πλάτη στην Ε.Ε. και να οργανώσουμε το Grexit. Αλλοι θεωρούν ότι η επικράτηση Τραμπ θα οδηγήσει στην οικονομική τιμωρία της Γερμανίας και στην αποδέσμευση της Ελλάδας από αυτά που αντιλαμβάνονται σαν γερμανική κηδεμονία.
Η βασική διαφορά
Η βασική διαφορά μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου, των ΗΠΑ και των χωρών της ευρωζώνης είναι ότι οι δύο πρώτες δεν συμμετέχουν στη χρηματοδότηση του ελληνικού χρέους. Δεν είναι τυχαίο ότι ο κ. Φάρατζ, ο δημιουργός του Κόμματος Ανεξαρτησίας του Ηνωμένου Βασιλείου, το οποίο επέβαλε τελικά τη γραμμή του στο θέμα του Brexit στους Βρετανούς Συντηρητικούς, χρησιμοποιούσε την ελληνική κρίση για να ενισχύσει την επιχειρηματολογία του σε βάρος της Ε.Ε., χωρίς φυσικά να αναλαμβάνει οποιαδήποτε υποχρέωση για την εναλλακτική χρηματοδότηση της Ελλάδας με συμμετοχή του Ηνωμένου Βασιλείου.
Στην ίδια γραμμή κινήθηκε και ο Συντηρητικός πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου κ. Κάμερον, ο οποίος φρόντισε να εξασφαλίσει εγγυήσεις ότι οι οικονομικές υποχρεώσεις που ανέλαβαν οι κυβερνήσεις της ευρωζώνης για να χρηματοδοτήσουν το ελληνικό πρόγραμμα δεν πρόκειται να επιβαρύνουν τα κράτη - μέλη της Ε.Ε. που δεν συμμετέχουν στην ευρωζώνη. Είναι φανερό λοιπόν ότι αυτοί που δεν συμμετέχουν στη χρηματοδότηση του ελληνικού Δημοσίου μπορούν εύκολα να υποστηρίζουν τη διαγραφή ή τη ρύθμιση του χρέους του ελληνικού Δημοσίου γιατί αφορά κυβερνήσεις και φορολογούμενους πολίτες άλλων χωρών.
Θα πρέπει να καταλάβουμε ότι εάν οι ΗΠΑ ή το Ηνωμένο Βασίλειο ήθελαν να στηρίξουν οικονομικά την Ελλάδα και να κάνουν τη ζωή πιο εύκολη σε πολλούς συμπολίτες μας, θα είχαν αναλάβει να χρηματοδοτήσουν ένα μέρος του χρέους του ελληνικού Δημοσίου, μαζί με το σχετικό ρίσκο.
Οι βασικές προϋποθέσεις
Οι βασικές προϋποθέσεις για να μην βρεθούμε αντιμέτωποι με κάποιο πολιτικό ατύχημα το οποίο θα μας οδηγήσει σε άτακτη χρεοκοπία, νέα πτώση του βιοτικού επιπέδου τουλάχιστον κατά 50% και δεκαετίες βαλκανικής αβεβαιότητας και μιζέριας, είναι τρεις.
Πρώτον, πρέπει να αντιμετωπίσουν οι Γάλλοι την πολιτική πρόκληση της άκρας Δεξιάς, την οποία εκφράζουν το Εθνικό Μέτωπο και η κ. Λεπέν. Εάν επικρατήσει η κ. Λεπέν στις προεδρικές εκλογές του Απριλίου 2017 θα δρομολογήσει την έξοδο της Γαλλίας από την Ε.Ε., το λεγόμενο Frexit, μετά το Brexit. Θα πρέπει λοιπόν να επικρατήσει ο υποψήφιος της Κεντροδεξιάς κ. Φιγιόν ή ο μεταρρυθμιστής κεντροαριστερός κ. Μακρόν για να πρωταγωνιστήσει η Γαλλία στις ευρωπαϊκές εξελίξεις και σε μια όσο το δυνατόν πιο δημιουργική διαχείριση του ελληνικού χρέους και της κρίσης.
Η δεύτερη προϋπόθεση είναι η επικράτηση της κ. Μέρκελ στις βουλευτικές εκλογές του Σεπτεμβρίου 2017 στη Γερμανία και ο έλεγχος της ανόδου των δυνάμεων της σκληρής και της άκρας Δεξιάς, όπως και της ριζοσπαστικής Αριστεράς, οι οποίες μπορεί να υπονομεύσουν, για διαφορετικούς λόγους, την έξοδο της Ελλάδας από την κρίση. Η Εναλλακτική για τη Γερμανία, που κινείται στα δεξιά του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος της κ. Μέρκελ, όπως και οι Φιλελεύθεροι ζητούν την έξοδο της Γερμανίας από το ελληνικό πρόγραμμα, στο όνομα της προάσπισης των συμφερόντων των Γερμανών φορολογούμενων. Η Αριστερά δηλώνει ότι έχει καλές προθέσεις έναντι της Ελλάδας αλλά εάν αποκτήσει κυβερνητικές ευθύνες μπορεί να συμβάλει με τις πολιτικές επιλογές και τις αντιφάσεις της στην υποβάθμιση του ρόλου της Γερμανίας στην Ε.Ε. και της δυνατότητάς της να στηρίξει το ελληνικό πρόγραμμα.
Η αποστολή της κ. Μέρκελ και των Χριστιανοδημοκρατών έγινε πιο δύσκολη μετά την ανακοίνωση της υποψηφιότητας του πρώην προέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κ. Σουλτς για τη θέση του καγκελαρίου της Γερμανίας. Ο κ. Σουλτς είναι δημοφιλέστερος του κ. Γκάμπριελ -ο οποίος θεωρείται ένας εύκολος αντίπαλος για την κ. Μέρκελ- και θα βασίσει την προεκλογική του εκστρατεία στην άρνηση της συνέχισης της κυβερνητικής συνεργασίας των Σοσιαλδημοκρατών με τους Χριστιανοδημοκράτες.
Τέλος, οι πολιτικές εξελίξεις που αναφέραμε στη Γαλλία και στη Γερμανία πρέπει να συνδυαστούν με την αποτροπή της διαφαινόμενης πολιτικής αποσταθεροποίησης της Ιταλίας. Εάν τελικά επικρατήσουν σε αυτήν οι δεξιόστροφοι λαϊκιστές και οι αντιευρωπαίοι του Κινήματος των Πέντε Αστέρων και της Λέγκας του Βορρά, θα ξεσπάσει μεγάλη κρίση στην ευρωζώνη, που θα περιορίσει τις δυνατότητες οικονομικής υποστήριξης της Ελλάδας.
