Σύμφωνα με στοιχεία πρόσφατης έρευνας σε Αττική και Θεσσαλονίκη που παρήγγειλε το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, νέοι, υψηλού μορφωτικού επιπέδου, που αναζητούν ένα ποιοτικότερο τρόπο ζωής- έστω κι αν χρειαστεί να συμβιβαστούν με μικρότερες οικονομικές απολαβές- σκέφτονται πολύ σοβαρά την επιστροφή στην ύπαιθρο και την ενασχόληση με τον αγροτικό τομέα. Η παραπάνω δημοσκόπηση ήταν αποκαλυπτική της αλλαγής των τάσεων που διαμορφώνονται την τελευταία διετία, φανερώνοντας τις βαθιές αλλαγές στα πρότυπα της ελληνικής κοινωνίας. Χαρακτηριστικότερο συμπέρασμα της παραπάνω έρευνας, υπήρξε το γεγονός ότι υπολογίζεται ότι περί το 1 με 1,5 εκατομμύριο άτομα, σχεδιάζουν την επιστροφή τους στην ύπαιθρο.
Σύμφωνα με την έρευνα, το 68,2% των ερωτηθέντων έχει σκεφτεί να φύγει, ενώ το 19,3% έχει κάνει ήδη συγκεκριμένες κινήσεις, ενώ αναμένεται η αυξητική τάση αυτής της κατηγορίας όσο η κατάσταση στα μεγάλα αστικά κέντρα δυσχεραίνεται τόσο από οικονομική, όσο και από κάθε άλλη άποψη. Συγκεκριμένα, περίπου οι μισοί από όσους επιθυμούν να φύγουν θέλουν να ασχοληθούν με τον αγροτικό τομέα (φυτική παραγωγή, κτηνοτροφία, αλιεία), το 18,3% με τον τουρισμό – πολιτισμό, το 14,2% με την επικοινωνία και τις νέες τεχνολογίες, το 11,8% με την εκπαίδευση, το 10,6% με την ενέργεια και τις ΑΠΕ, το 7% με το εμπόριο, το 6,7% με τον αγροτουρισμό και το 5,8% με τη μαζική εστίαση.
Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι τα 2/3 σχεδόν, όσων επιθυμούν να αρχίσουν μια νέα ζωή στην επαρχία, έχουν υψηλή μόρφωση. Ειδικότερα, το 25,4% είναι κάτοχοι μεταπτυχιακών τίτλων, το 43% είναι πτυχιούχοι ΑΕΙ- ΤΕΙ, το 17,1% είναι απόφοιτοι επαγγελματικών σχολών, το 8,2% απόφοιτοι λυκείου και 1,2% γυμνασίου. Πρόκειται για τις πιο δυναμικές επαγγελματικές ηλικίες, αφού το 10,6% είναι μεταξύ 25-29 ετών, το 21,2% μεταξύ 30 και 34 ετών, το 25,3% μεταξύ 35-39 ετών και το 12,9% μεταξύ 40-44 ετών. Εντυπωσιακό στοιχείο είναι, επιπλέον, η δήλωση του 70,3% των ερωτηθέντων, πως θα έφευγε για το ίδιο ή μικρότερο εισόδημα, σε αντάλλαγμα μιας πιο ουσιαστικής και ποιοτικής ζωής.
Το ενδιαφέρον επικεντρώνεται κυρίως στις παραδοσιακές καλλιέργειες, όσο και στα βιολογικά – εναλλακτικά προϊόντα. Ειδικότερα, απ’ όσους έχουν κάνει συγκεκριμένες κινήσεις για να φύγουν, το 51,5% ενδιαφέρεται για την ελιά και το ελαιόλαδο, το 51,5% για βιολογικά προϊόντα, το 33,3% για αρωματικά φυτά, το 31,8% για οπωρολαχανικά, το 30,3% για αμπέλι/κρασί, το 24,2% για μανιτάρια, το 21,2% για τρούφα, το 19,7% για ρόδια, το 13,6% για φρούτα, το 13,6% για στέβια, το 12,1% για βιοκαύσιμα και το 10,6% για ψυχανθή/όσπρια. Ενδιαφέρον έχει, επίσης, το στοιχείο πως η τάση επιστροφής στην ύπαιθρο θεωρείται θετική προοπτική για την οικονομία από το 75,9% των ερωτηθέντων, για την οικογένεια από το 72,9%, για το ίδιο το άτομο από το 70,6% και την αγορά εργασίας από το 64,2%.
Τα αποτελέσματα της παραπάνω έρευνας φανερώνουν πως, ό,τι δεν μπόρεσε να επιτύχει η Πολιτεία τις τελευταίες δεκαετίες με τις πολιτικές αποκέντρωσης, θα το «καταφέρει» η οικονομική κρίση και η αυξημένη βαρύτητα με την οποία αυτή έχει χτυπήσει τα μεγάλα αστικά κέντρα. Ωστόσο, η αναμενόμενη, σύμφωνα με την έρευνα, απομάκρυνση από τα μεγάλα αστικά κέντρα πρέπει να συνδεθεί με τα κατάλληλα κίνητρα και πρωτοβουλίες από την Πολιτεία, ώστε αφενός η περιφέρεια να προετοιμάσει το έδαφος για αυτές τις μετακινήσεις και αφετέρου οι μετακινούμενοι πολίτες να μπορέσουν να εκπληρώσουν τις οικονομικές και κοινωνικές προσδοκίες αυτής της μετακίνησης.
Για την ανάπτυξη της περιφέρειας, ωστόσο, οι δράσεις που πρέπει να γίνουν είναι σημαντικές και σε όλα τα επίπεδα, καθώς αυτή έχει περάσει μια μακρά περίοδο μαρασμού και εγκατάλειψης. Συγκεκριμένα,
Α) επιβεβλημένη θεωρείται η αναδιανομή των κονδυλίων σε όφελος της περιφέρειας και με τη μορφή της παροχής κινήτρων, έτσι ώστε η καθημερινότητα των πολιτών να βελτιωθεί και να ετοιμαστούν οι απαραίτητες υποδομές σε όλους τους τομείς.
Β) η κατάσταση του επαρχιακού ιδιαίτερα δικτύου στο σύνολο σχεδόν της χώρας παρουσιάζει μεγάλα προβλήματα, με αποτέλεσμα οι μεταφορές και οι μετακινήσεις να μην ενδείκνυνται για τον υπάρχοντα πληθυσμό, πόσο μάλλον εάν αυξηθεί ή εάν επιχειρηθεί προώθηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας.
Γ) τα πρόσφατα προβλήματα στον χώρο της παιδείας, τόσο με τη μεταφορά των μαθητών όσο και με τις ελλείψεις σε ανθρώπινο δυναμικό και σχολικές υποδομές είναι τόσο έντονα, ώστε να αποθαρρύνονται οι μετακινήσεις νέων οικογενειών, ειδικότερα με μικρότερα παιδιά.
Δ) η κατάσταση των περιφερειακών Νοσοκομείων, Κέντρων Υγείας και ιατρείων παρουσιάζει σημαντικές ελλείψεις, ιδίως στον τομέα του ανθρώπινου δυναμικού και των κινητών μέσων, ενώ σε κάθε περίπτωση θα χρειαστούν πρόσθετα κίνητρα που θα ενθαρρύνουν τους γιατρούς και το νοσηλευτικό προσωπικό να μείνουν μόνιμα στην ύπαιθρο και η παρουσία τους να μην είναι αποσπασματική, όπως γίνεται στις περισσότερες περιπτώσεις.
Ε) στον τομέα προς αγροτικής ανάπτυξης, καθώς το μεγαλύτερο ποσοστό δηλώνει ότι θα απασχοληθεί σε αγροτικές εργασίες, είναι απαραίτητες οι κινήσεις για την εξυγίανση του περιβάλλοντος, με στόχο την υγιή επιχειρηματικότητα και τη μείωση της ψαλίδας από το χωράφι στο ράφι. Συγκεκριμένα, επιβάλλεται:
α) η παροχή κινήτρων για την προώθηση της κοινωνικής επιχειρηματικότητας των αγροτών με την επίσπευση της συγκρότησης μεγάλων συνεταιριστικών οργανώσεων που θα μπορούν να σταθούν στις αγορές,
β) η ενίσχυση της αγροτικής ιδιοκτησίας των νέων αγροτών, στο πλαίσιο των οποίων κορυφαία θέση έχει η πολιτική γης. Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία του υπουργείου Αγροτικής ανάπτυξης, έχουν αναρτηθεί προς ενοικίαση 2.176 τεμάχια και έχουν υποβληθεί 3.596 αιτήσεις, εκ των οποίων οι 1.200 προέρχονται από ανέργους, 1.123 από άτομα έως 35 ετών και 585 από κατόχους γεωτεχνικών διπλωμάτων.
γ) η ενεργοποίηση εκ νέου του προγράμματος εγκατάστασης νέων αγροτών σε όλη την ύπαιθρο.
Επειδή, ιστορικά έχει αποδειχθεί ότι πολλές φορές τη λύση στις οικονομικές κρίσεις δίνει η «Μάνα Γη»,
Επειδή είναι γνωστό ότι στην πατρίδα μας και σε όλους τους νομούς, εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα μένουν ακαλλιέργητα ενώ το κλίμα στη χώρα μας είναι κατάλληλο για την καλλιέργεια της Γης,
Επειδή, επίσης, είναι γνωστό ότι σε βασικά αγροτικά που κάποτε είχαμε μεγάλες εξαγωγές, σήμερα κάνουμε εισαγωγές τόσο από τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσο και τρίτες χώρες.
Κατόπιν αυτών,
Ερωτώνται οι αρμόδιοι Υπουργοί
Ποιες πρωτοβουλίες και κίνητρα προτίθεται να λάβει η κυβέρνηση για την ενίσχυση των μέσων, των υποδομών και του ανθρώπινου δυναμικού στην περιφέρεια;
Με ποιο τρόπο αναμένεται να ενισχυθεί η αυξανόμενη προοπτική εθελούσιας και μαζικής μετακίνησης των κατοίκων των μεγάλων αστικών κέντρων προς την ύπαιθρο;

Η ερωτώσα βουλευτής,
Νάντια Ι. Γιαννακοπούλου