Το Δυρράχι «σκαρφαλωμένο» σε υψόμετρο 840 μ., στο Αρκαδικό τμήμα του Ταϋγέτου, προσεγγίζεται εύκολα οδικά από την Καλαμάτα και τη Μεγαλόπολη από όπου απέχει 34 και 36 και χιλιόμετρα αντίστοιχα. Πνιγμένο στο πράσινο, τριγυρισμένο από έλατα, καρυδιές και μηλιές, με πολλά τρεχούμενα νερά και πηγές, έχει χαρακτηριστεί παραδοσιακός οικισμός.
Το χωριό είναι εξαπλωμένο σε τέσσερις κύριες συνοικίες, χωρισμένες από ρέματα και ενωμένες με δρόμους και γεφύρια. Οι συνοικίες αυτές ονοματίζονται από το όνομα των οικογενειών που συγκεντρωμένες μένουν σε αυτές, όπως Κεφαλαίικα, Μουτσουλαίικα, Μαυροειδαίικα. Η τέταρτη συνοικία, ο Λίθαρος, που βρίσκεται και η κεντρική πλατεία του Δυρραχίου, πήρε το όνομά της από ένα μεγάλο λιθάρι που βρισκότανε εκεί. Από το λιθάρι αυτό κτίστηκαν παλαιότερα το σπίτι του Τσενονικολή καθώς και το σχολείο του Δυρραχίου (1925), κτίσμα στολίδι για το χωριό.
Μικρές όμορφες διαδρομές για όλα τα γούστα... Από τα κιόσκια στα οικιστικά όρια του χωριού -έργο του Μορφωτικού Συλλόγου Δυρραχίου- όπου μπορείς να αγναντέψεις τον ορίζοντα και τους όμορους οικισμούς ως που φτάνει το μάτι σου, μέχρι ορεινές ήπιες διαδρομές για τους λάτρεις οδοιπόρους μέτριων αποστάσεων. Αν πάλι σου αρέσει η ψηλάφιση ιστορικών χρονοτόπων με δύο δρασκελιές βρέθηκες στη Ρεκίτσα και ιχνηλατείς μονοπάτια ιστορικά σχεδόν ανεξερεύνητα.
Κάπου εκεί μπορεί να συναντήσεις το δρόμο για το Ιερό της Λιμνάτιδος Αρτέμιδος, τον βυζαντινό σταυροπηγιακό ναό του Αγίου Γεωργίου, να κουβεντιάζεις με τους ντόπιους για όσα η προφορική παράδοση διατήρησε ζωντανά από τις αναμνήσεις των προγόνων τους για την ηρωική εποχή προ και κατά την Επανάσταση του 1821 (βάσιμα στοιχεία λένε ότι στη μια εκκλησία του χωριού ο παπα-Τουρτας όρκισε τους αγωνιστές χωρικούς πριν ξεκινήσουν το δρόμο τους για την κάθοδο προς την Καλαμάτα) και δε σταματάς εκεί... Αξιο νεότερο μνημείο το οποίο με τις προσπάθειες του προέδρου εξασφάλισε κάποια χρήματα για την συντήρηση και αξιοποίηση του, το Δημοτικό Σχολείο Δυρραχίου κτισμένο σε σχέδιο του Καλλία με σημαντική βιβλιοθήκη. Κι αν ψάξεις λίγο με τη βοήθειά των κατοίκων μπορείς να δεις μεγάλα αγροτικά εργαλεία και μηχανήματα της πρώιμης μεταπολεμικής περιόδου.
Πριν δύο χρόνια βρέθηκε στο χωριό ο Χρήστος Μυλωνάς και η εκπομπή “Από τόπο σε τόπο”. "Δείξαμε όλα τα τοπία του χωριού, μιλήσαμε για την ιστορία του, αναδείξαμε τα παλιά μας επαγγέλματα, αυτά που έκαναν οι πρόγονοί μας. Αρμέξαμε, τυροκομήσαμε, θερίσαμε, δέσαμε και μεταφέραμε τα δέματα από το χωράφι, προβάλλοντας την ιστορία, την παράδοση, τον πολιτισμό, τα ήθη και τα έθιμα του τόπου μας", αναφέρει ο πρόεδρος του Μορφωτικού Συλλόγου Δυρραχίου Νικήτας Τζιούβελης, μιλώντας στην "Ε". Ο Μορφωτικός Σύλλογος ιδρύθηκε το 1983 με σκοπό την διάθεση και συνέχιση της πολιστικής κληρονομιάς. Κατά τη 40χρονη ύπαρξή του, έχει καταφέρει να πρωτοστατήσει με τις δράσεις του τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό.
Ολο το χρόνο γίνονται πολλές εκδηλώσεις και η συμμετοχή του κόσμου είναι καθολική. Μια πολύ καλή εκδήλωση είναι και το καρναβάλι του Δυρραχίου, οι παλιές μπαρμπούτες Δυρραχίου όπως τις έλεγαν, το μοναδικό στην περιοχή τότε που γίνεται κάθε χρόνο Φλεβάρη με Μάρτη, οι εκδηλώσεις κυρίως αρέσουν στα μικρά παιδιά. "Σε κάθε κάλεσμα που κάνουμε ειδικά κατά την γιορτή τρύγου πολλά μικρά παιδιά έρχονται με χαρά και συμμετέχουν στη διαδικασία αλλά και οι μεγάλοι γιατί θέλουν να θυμηθούν τι γινόταν παλιότερα", αναφέρει ο πρόεδρος Νικήτας Τζιούβελης.
Επιπλέον λειτουργεί και χορευτικό τμήμα. Ανθρωποι γεμάτοι όρεξη, μεράκι και γνώση παραδίδουν μαθήματα χορού με σωστή διδασκαλία. "Στο χορευτικό του Δυρραχίου συμμετέχουν κυρίως νέα παιδιά που δάσκαλοι συμπατριώτες μας που κατεβαίνουν από την Αθήνα από τον Ιούλιο έως και τον Σεπτέμβριο παραδίδουν μαθήματα και η συμμετοχή είναι μεγάλη. Γίνετε πολύ καλή δουλειά και αυτό φαίνεται ιδιαίτερα στην εκδήλωση που γίνετε στις 16 Αυγούστου στη Ρεκίτσα και στη γιορτή του τσοπάνη στην πλατεία του Λιθάρου. Γίνεται κάτι το ξεχωριστό, ο Σωκράτης Παππάς και τη Σταυρούλα Λύρα μαθαίνουν υπέροχους χορούς στους νεότερους αλλά και σε μεγάλους", αναφέρει.
Ο σύλλογος διοργανώνει και πραγματοποιεί εκδρομές όπως εκείνη στον Φενεό, τον περασμένο Ιούλιο. Οι επισκέψεις στη Μονή του Αγίου Γεωργίου, στην τεχνητή λίμνη Δόξας, στο μουσείο Στυμφαλίας αλλά και σε οινοποιείο της Νεμέας αποτέλεσαν αγαλλίαση ψυχής. "Επιστρέψαμε με τις καλύτερες αναμνήσεις και δώσαμε την υπόσχεση να πραγματοποιήσουμε ξανά κάποια αντίστοιχη εκδρομή ώστε να δοθεί η δυνατότητα και σε άλλα μέλη να συμμετέχουν ιδιαίτερα στην δύσκολη εποχή που ζούμε ώστε να ξεχνάμε τα καθημερινά μας προβλήματα", λέει ο ίδιος.
Το χειμώνα τα πράγματα γίνονται λίγο πιο δύσκολα. Οι κάτοικοι που διαμένουν είναι γύρω στα εξήντα άτομα, κυρίως μεγάλης ηλικίας. Δεν υπάρχει λεωφορείο για την Καλαμάτα και η μετακίνηση γίνεται μόνο με ιδιωτικό αυτοκίνητο ή ταξί. Ο σύλλογος είναι κοντά στους γέροντες, φροντίζει για τις ανάγκες τους, τους επισκέπτεται και τους κρατάει συντροφιά.
ΔΕΚΑΠΕΝΤΑΥΓΟΥΣΤΟΣ
Ποικίλες δραστηριότητες για κάθε επιθυμία
Ποικίλες δραστηριότητες και εκδηλώσεις περιμένουν μικρούς και μεγάλους που θα αποφασίσουν να πάρουν λίγη δροσιά στο παραδοσιακό ορεινό χωριό του νομού Αρκαδίας αυτές τις μέρες για να γιορτάσουν τον Δεκαπενταύγουστο. Οι εκδηλώσεις διαρκούν περίπου μία εβδομάδα και περιλαμβάνουν ένα πλούσιο πρόγραμμα.
Πρώτη μέρα εκδηλώσεων η χθεσινή με παραδοσιακό αλώνισμα, στη Μοτσάρα. Σήμερα Κυριακή 13 του μήνα, πεζοπορική περιήγηση των νέων εντός του χωριού, που απαρτίζεται από πάρα πολλές γειτονιές, μετά το τέλος θα προσφερθούν κεράσματα. Αύριο, παραμονή του Δεκαπενταύγουστου, στις 8 μ.μ. διοργανώνεται παραδοσιακό πανηγύρι με την ορχήστα "Τα παιδιά της Μεγαλόπολης", στο γήπεδο Λιθάρου. Στις 16 Αυγούστου οι εκδηλώσεις περιλαμβάνουν αγώνες δρόμου (Δυρράχι - Ρεκίτσα), στις 7 π.μ. και στις 10 π.μ. δοξολογία προς τιμήν του ήρωα Παπαφλέσσα, ακολουθούν ομιλίες και βραβεύσεις αθλητών στην Ιερά Μονή Ρεκίτσας. Το ίδιο βράδυ στο γήπεδο Λιθάρου, στις 8 μ.μ. γίνεται και η γιορτή του Τσοπάνη, η οποία περιλαμβάνει άρμεγμα στα ζώα, στράγγισμα και τυροκομειό. Το γάλα θα γίνει τυρί και μυζήθρα και στη συνέχεια άντρες και γυναίκες με παραδοσιακές εμφανίσεις θα μεταφέρουν το τυρί, όπως έκαναν παλιά, που το πήγαιναν στο μπακάλη. Θα γίνει μια παρουσίαση, το πώς έφτιαχναν τις κάπες των τσοπαναραίων, ένα χοντρό πανωφόρι που ύφαιναν οι γυναίκες για προστασία από το κρύο και τη βροχή τη χειμερινή περίοδο και θα μάθουν οι νεότεροι για την αυτοσχέδια φλογέρα του τσοπάνη. Μετά το τέλος θα προσφερθεί γίδα βραστή με τραχανά Δυρραχιώτικο. Το επόμενο διήμερο 17 και 18 Αυγούστου, περπατώντας τους χώρους αναψυχής του χωριού, θα αγναντέψουμε το χωριό από ψηλά. Ιδανικό σημείο για ξεκούραση, πικ-νικ, έναν καφέ στο χέρι ή απλά για βόλτα χωρίς κανένα έξοδο.
Οι εκδηλώσεις κλείνουν με ένα καταπληκτικό event το Σάββατο 19 Αυγούστου, στις 9 μ.μ., στα Κεφαλέικα. Μια βραδιά γεμάτη χορό, μουσική και αναμνήσεις, ένα ντίσκο - πάρτι με τίτλο "Μπάρμπα Ελα" που ξυπνάει μνήμες και συναισθήματα και μας κάνει να αισθανόμαστε νέοι και ξεχωριστοί. Για όσους θέλουν να γνωρίσουν το αρκαδικό χωριό, τους ανθρώπους και να περάσουν μια ευχάριστη βραδιά -το τουριστικό γραφείο "Τριγκιλίδας" στην Καλαμάτα διοργανώνει εκδρομή.
"Είναι μια πάρα πολύ καλή εκδήλωση που ξεκίνησε πέρσι, την ζητάει ο κόσμος και θα τη συνεχίσουμε" λέει ο κύριος Τζιούβελης. Να σημειώσουμε πως οι δράσεις του συλλόγου πραγματοποιούνται με τη στήριξη του Δήμου Μεγαλόπολης και χορηγών.
Μια ακόμη εκδήλωση αναμένεται να πραγματοποιηθεί έως τις 5 Οκτώβρη, η γιορτή του Τρύγου. Μία αναπαράσταση του τρύγου στα αμπέλια και επί τόπου μουσταλευριά. Γλύκισμα που ετοιμάζουν οι ντόπιες γυναίκες, προσφέρεται δωρεάν και τρώγεται μετά μανίας!
Στο χωριό λειτουργεί παραδοσιακή ταβέρνα-καφέ και καλωσορίζει χειμώνα-καλοκαίρι τους επισκέπτες της που θέλουν να γευτούν σπιτικό καλομαγειρεμένο φαγητό με ντόπια προϊόντα. Δεν υπάρχει πιο κατάλληλο μέρος από το να ξαποστάσεις στο "Αγνάντιο". Ανοιχτά και την Τρίτη 15 Αυγούστου για καφέ ή φαγητό.
