Το συνέδριο απέδειξε πώς η μεσογειακή διατροφή αποτελεί έναν δρόμο προς ένα πιο υγιές και βιώσιμο μέλλον για τον άνθρωπο, τις τοπικές κοινωνίες και τον πλανήτη.
Το διήμερο 13 και 14 Οκτωβρίου στην Καλαμάτα αποτέλεσε «τροφή για σκέψη» γύρω από την αξία και το μέλλον της μεσογειακής διατροφής, φέρνοντας στο ίδιο τραπέζι την επιστήμη, την πολιτική, τον επιχειρηματικό κόσμο και την κοινωνία των πολιτών. Στο επίκεντρο βρέθηκε η σημασία της μεσογειακής διατροφής για την υγεία, τη βιωσιμότητα, την αγροδιατροφή και την κοινή πολιτιστική κληρονομιά της Μεσογείου. Το συνέδριο συνδιοργανώθηκε – για πρώτη φορά στην Ελλάδα – από το Ίδρυμα Καπετάν Βασίλη και Κάρμεν Κωνσταντακόπουλου και το Κέντρο Μεσογειακής Διατροφής Torribera, μιας πρωτοβουλίας του Culinary Institute of America και του Πανεπιστημίου της Βαρκελώνης.
Η ουσιαστική έναρξη του συνεδρίου για τις ομιλήτριες και τους ομιλητές, έλαβε χώρα το βράδυ της 12ης Οκτωβρίου, με δείπνο που ήταν εμπνευσμένο από την εποχή του Νέστορα και το οποίο έφερε εις πέρας με επιτυχία, ο Σύλλογος Καταστημάτων Εστίασης και Αναψυχής Καλαμάτας.
Η πρώτη μέρα ήταν αφιερωμένη στην επιστήμη ως προς τη μεσογειακή διατροφή. Παρουσιάστηκαν οι πιο πρόσφατες έρευνες σχετικά με τη συμβολή της στην πρόληψη χρόνιων νοσημάτων και τη συνολική υγεία, ενώ αναδείχθηκαν επίσης οι τάσεις που διαμορφώνουν τη σημερινή αγροδιατροφική πραγματικότητα. Ακολούθησε μια ενότητα αφιερωμένη στην πολιτιστική εξέλιξη της μεσογειακής δίαιτας, με εισηγητές ιστορικούς και αρχαιολόγους, καθώς και μία ακόμη για τον ρόλο του μεσογειακού μοντέλου στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και τη βιώσιμη διαχείριση των φυσικών πόρων. Η παρουσίαση των ευρημάτων της έκθεσης EAT-Lancet ενίσχυσε τον προβληματισμό αλλά και την ελπίδα για ένα διαφορετικό και εφικτό μέλλον της διατροφής και του πλανήτη.
«Μπορούμε να αλλάξουμε τον τρόπο που λειτουργούμε, τρώμε και ζούμε. Ο μετασχηματισμός είναι πλέον απολύτως αναγκαίος», τόνισαν οι ομιλητές, επισημαίνοντας τη σημασία της φυτικής διατροφής ως κεντρικού στοιχείου του μεσογειακού προτύπου.
Η ημέρα ολοκληρώθηκε με συζήτηση γύρω από τρεις βασικούς άξονες της μεσογειακής διατροφής – το ελαιόλαδο, το κρασί και το ψωμί – και τη θέση τους στο σύγχρονο τραπέζι. Ένα από τα κυρίαρχα μηνύματα ήταν ότι «μπορούμε να βρούμε την ισορροπία ανάμεσα στην παράδοση και την καινοτομία». Παράλληλα, πραγματοποιήθηκαν θεματικά εργαστήρια (workshops) με γευσιγνωσίες ελαιολάδου, παρουσίαση των δημητριακών ολικής άλεσης, δημιουργία φυτικών πιάτων και εντυπωσιακές μαγειρικές επιδείξεις από διεθνείς σεφ.
Η δεύτερη ημέρα του συνεδρίου ήταν αφιερωμένη στη γαστρονομική δημιουργικότητα και τη διαπολιτισμική ανταλλαγή. Συζητήθηκαν οι γεύσεις της Ανατολικής Μεσογείου και η διαχρονική ανταλλαγή επιρροών ανάμεσα στους λαούς της περιοχής, ενώ ειδικές συνεδρίες εστίασαν στην καινοτομία της επαγγελματικής κουζίνας και την προσαρμογή της μεσογειακής διατροφής σε μεγάλες δομές, όπως νοσοκομεία και εκπαιδευτικά ιδρύματα. Παρουσιάστηκαν επίσης νέες επιστημονικές προσεγγίσεις ως προς τη σχέση της διατροφής με την υγεία, με αναφορές στη διαχρονική έννοια του «φαγητού ως φάρμακο» και τη σημασία της επαναξιολόγησής της στη σύγχρονη εποχή.
Ο Ramón Estruch, Καθηγητής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Βαρκελώνης και Πρόεδρος του Επιστημονικού Συμβουλίου του Κέντρου Μεσογειακής Διατροφής Torribera, δήλωσε στο κλείσιμο του συνεδρίου: «Μάθαμε για τη μεσογειακή διατροφή και τη μαγειρική, αλλά μιλήσαμε και για τον πολιτισμό και τους ανθρώπους. Είναι χαρά μας που τον επόμενο χρόνο το συνέδριο θα φιλοξενηθεί στη Βαρκελώνη, στις 19–20 Οκτωβρίου 2026».
Από την πλευρά του, ο Ξενοφών Κάππας, Διευθυντής του Ιδρύματος Καπετάν Βασίλη & Κάρμεν Κωνσταντακόπουλου, ανέφερε: «Ήταν ένα μεγάλο ταξίδι για εμάς. Η μεσογειακή διατροφή είναι ουσιαστικά “χτίσιμο γεφυρών”. Και το “Βαρκελώνη–Καλαμάτα” είναι μια ακόμη γέφυρα. Οι προκλήσεις είναι πολλές, αλλά εδώ ακούστηκαν λύσεις· τώρα είναι στο χέρι μας να τις υλοποιήσουμε».
Εξερευνώντας την Αγορά της Καλαμάτας – Φεστιβάλ Μεσογειακής Γεύσης
Το Φεστιβάλ Μεσογειακής Γεύσης σφράγισε το διήμερο, στην Κεντρική Αγορά Καλαμάτας, προσφέροντας στο διεθνές κοινό του συνεδρίου μια μοναδική εμπειρία γνωριμίας με τους ανθρώπους, τα προϊόντα και τη γαστρονομική καρδιά της πόλης. Παραγωγοί, σεφ, δεκάδες τοπικοί σύλλογοι και συμμετέχοντες ανέδειξαν τη γευστική και πολιτισμική ποικιλία της Μεσογείου μέσα από δημιουργίες Ελλήνων και διεθνών σεφ, οινοποιών και ελαιοπαραγωγών. Εκλεκτές πρώτες ύλες, μουσική, χαμόγελα και ανταλλαγή ιδεών συνέθεσαν ένα πολύχρωμο γιορτινό μωσαϊκό που αποτύπωσε ιδανικά τη διαπολιτισμική διάσταση της μεσογειακής διατροφής.
Η ενεργή εμπλοκή της τοπικής κοινωνίας και οι παράλληλες δράσεις
Η ενεργή συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας αποτέλεσε αναπόσπαστο κομμάτι του Tomorrow Tastes Mediterranean 2025. Εκπαιδευτικοί φορείς και οργανισμοί της Καλαμάτας συνέβαλαν ουσιαστικά με δράσεις και συνεργασίες, ενώ οι παράλληλες εκδηλώσεις – όπως τα βιωματικά εργαστήρια storytelling για επαγγελματίες της γαστρονομίας και παραγωγούς, καθώς και η δράση του Συλλόγου Εστίασης Μεσσηνίας (ΣΕΜ) για παιδιά και οικογένειες με τίτλο «Έξυπνα Μεσογειακά Σνακ που τα Παιδιά θα Λατρέψουν» – ανέδειξαν τον εκπαιδευτικό, κοινωνικό και συμμετοχικό χαρακτήρα του συνεδρίου.
Το Ίδρυμα "Καπετάν Βασίλη και Κάρμεν Κωνσταντακόπουλου" - ΙΚΒΚΚ, είναι ένα κοινωφελές ιδιωτικό μη κερδοσκοπικό ίδρυμα το οποίο ιδρύθηκε το 2011 προς τιμήν των Καπετάν Βασίλη και Κάρμεν Κωνσταντακόπουλου. Σκοπός του είναι να καταστήσει τη Μεσσηνία πρότυπο αειφόρου ανάπτυξης, μέσα από την υποστήριξη και προώθηση σχετικών δράσεων. Το Ίδρυμα σχεδιάζει, διαχειρίζεται και χρηματοδοτεί προγράμματα που αφορούν στην έρευνα, στην εκπαίδευση και στην υποστήριξη τοπικών δομών της Μεσσηνίας. Δραστηριοποιείται σε ένα ευρύ φάσμα τομέων που αφορούν στην αγροτική ανάπτυξη, στην κοινωνία, στον πολιτισμό και στο περιβάλλον αναπτύσσοντας συνεργασίες με φορείς καθώς και με οργανισμούς των πεδίων αυτών.
