Τετάρτη, 06 Ιουλίου 2016 08:34

Η Σουηδία γνωρίζει την Κική Δημουλά 

Η Σουηδία γνωρίζει την Κική Δημουλά 

Την τιμητική της έχει τις τελευταίες εβδομάδες στη Σουηδία η μεγάλη Μεσσήνια ποιήτρια Κική Δημουλά.

Οπως άλλωστε έχει αναφερθεί και σε προηγούμενο ρεπορτάζ της «Ε», η Κική Δημουλά έχει επιλεγεί ως η ποιήτρια για το μήνα Αύγουστο από την Κρατική Ραδιοφωνία της Σουηδίας. Κάθε ημέρα στις 12 το μεσημέρι επί 6 συνεχόμενες ημέρες θα απαγγέλλεται από τη διακεκριμένη ηθοποιό του Δραματικού Θεάτρου της Σουηδίας Stina Ekblad ένα μεταφρασμένο ποίημα της Ελληνίδας ποιήτριας.

Η σημαντικότητα αυτού του γεγονότος αναδεικνύεται μεταξύ άλλων και από τις αναφορές που έχουν γίνει το τελευταίο διάστημα στην Κική Δημουλά στις μεγαλύτερες εφημερίδες της Σκανδιναβίας. Ενδεικτικά η "Aftonbladet", η μεγαλύτερη απογευματινή εφημερίδα της Σκανδιναβίας με 3,5 εκατ. αναγνώστες ημερησίως, δημοσίευσε ένα σπουδαίο ρεπορτάζ συνοδευόμενο από μία θαυμάσια κριτική για την κ. Δημουλά, όπως και η μεγάλη απογευματινή εφημερίδα "Εxpressen".

Η "Sydsvenska Dagbladet" παρουσίασε ποιητική συλλογή της Κικής Δημουλά συνοδευόμενη από κριτική με την υπογραφή της αναγνωρισμένης Σουηδής ποιήτριας Eva Ström.

Κάποια από τα παραπάνω κείμενα μάλιστα αναδημοσιεύτηκαν στη συνέχεια και άλλες εφημερίδες, όπως η "Kvällsposten" της Νότιας Σουηδίας και η "GP" του Γκέτεμποργκ

Ακολουθεί μεταφρασμένο το κείμενο της "Expressen" με τίτλο: «Ποιήματα στα οποία θέλεις να μείνεις για καιρό»

Μια καθαρή οξεία ματιά χαρακτηρίζει την γραφή της Κικής Δημουλά, της μεγάλης κυρίας της ελληνικής ποίησης, ποιήματα της οποίας δημοσιεύονται τώρα σε ωραία και εύηχα σουηδικά. 

Είναι πραγματικά σαν να συμπληρώνουν πλήρως το ένα το άλλο - η στάσιμη ζωή, η σοφία της ζωής, και οι ακινητοποιημένες στιγμές, η λεπτή ισορροπία ανάμεσα στο παρελθόν και το παρόν.

Η σκηνή είναι συχνά αυτή, ένα ερμητικά κλειστό σπίτι που το παρατηρεί κανείς από μέσα, από το εσωτερικό ενός κλειστού κελύφους «εγκατάλειψης και  μαύρου καπνού», «όπου οι άδειες καρέκλες δείχνουν την απουσία του σώματος», του σώματος που απουσιάζει αλλά που γίνεται όλο και βαρύτερο κάθε μέρα που περνά. Κάποτε τα πειρατικά πλοία Playmobil των παιδιών έμοιαζαν ακίνδυνα για την μητέρα που δεν καταλάβαινε «πόσο εύκολο ήταν για αυτά να πλεύσουν μακριά».

Η εμμονή για τα παλιά αποκτά μορφή μέσα από το άδειο και έρημο σκηνικό του ποιήματος. Υπάρχουν γλάστρες, αλλά όχι λουλούδια,  προϋπόθεση  για τις φευγαλέες στιγμές.

Ανάμεσα σε σκονισμένες καρτ-ποστάλ και φωτογραφίες που πρέπει να αεριστούν όπως τα καλοκαιρινά ρούχα της ντουλάπας υπάρχει είναι ένα είδος απουσίας, που όμως οδηγεί σε γόνιμη παραγωγικότητα.

Ομοιότητες με την Βισλάβα Συμπόρσκα

Η σχέση της ποιήτριας με τα καθημερινά με «Το λίγο του κόσμου», παραπέμπουν στην Βισλάβα Συμπόρσκα.

Αλλά στην Δημουλά υπάρχει και ένα άλλο είδος φλόγας, πάθους και θερμότητας που στην διάρκεια του ποιήματος εξελίσσεται σχεδόν σε θρήνο, και τραγούδι.

Στον σουηδικό ποιητικό ορίζοντα, βλέπω μια συγγένεια με την ποίηση της Jila Mossaed, με ποιήματα  που το απλό γεράνι στο μπαλκόνι μετατρέπεται σε τρεμάμενο πλοκάμι προς ένα μεγαλύτερο υπαρξιακό (και πολιτικό) σύμπαν.

Στη Δημουλά το σπίτι - μαυσωλείο είναι γεμάτο επιθυμίες και δρώμενα, κόσμους και γλώσσες που νίβουν και αποσαφηνίζουν την πραγματικότητα, προσδίδοντάς της νέα διάσταση. Θέλει να μείνει κανείς για καιρό σε αυτή την μεστή και καθαρή γλώσσα, όπως μένεις στις μεγάλες μελαγχολικές καλοκαιρινές νύχτες  με την ταυτόχρονη αίσθηση  υπαρκτού και μη υπαρκτού χρόνου και παρουσίας.