Δευτέρα, 09 Νοεμβρίου 2020 12:44

Το σταφιδικό κίνημα και ο Τάσης Κουλαμπάς (Μέρος 256ο)

Το σταφιδικό κίνημα και ο Τάσης Κουλαμπάς (Μέρος 256ο)


Στο πλαίσιο της συμπαράστασης στον αγώνα των σταφιδοπαραγωγών και αποσυντονισμού των στρατιωτικών επιχειρήσεων, η οργάνωση του ΚΚΕ στη Μεσσήνη, που αποτελεί κόμβο επικοινωνιών με τις περιοχές που βρίσκονται σε εξέγερση, κόβει τις γραμμές του τηλεφώνου και του τηλέγραφου: «Από την Α. Δ. Χωροφυλακής Πελοποννήσου ελήφθη χθες το κάτωθι τηλεγράφημα του διοικητού Χωροφυλακής Καλαμών: Τας πρωινάς ώρας της σήμερον οι φανατικοί κομμουνισταί Ιω. Μπότης, Νικ. Φατούρος, Β. Τσακάλης και Ε. Γεωργούλιας, άπαντες κάτοικοι Μεσσήνης, εις απόστασιν δύο χιλιομέτρων από της Μεσσήνης απέκοψαν τας τηλεφωνικάς και τηλεγραφικάς γραμμάς Πύλου – Κορώνης – Αριστομένους – Κυπαρισσίας. Η συγκοινωνία αποκατεστάθη τας απογευματινάς ώρας. Οι δράσται συνελήφθησαν. Ελήφθησαν τα κατάλληλα μέτρα. Καθ’ άπασαν την περιφέρειαν επικρατεί τάξις».

Στον Πύργο απαγορεύεται η συγκρότηση συλλαλητηρίου, η πόλη στρατοκρατείται και “σφραγίζονται” οι είσοδοι. Ομως οι παραγωγοί είχαν μπει μεμονωμένα στην πόλη, δεν έγιναν αντιληπτοί και το συλλαλητήριο γίνεται και ταυτοχρόνως κλείνουν τα καταστήματα:
«Επί τη προόψει συγκροτήσεως συλλαλητηρίου ενταύθα σήμερον την πρωίαν, από της χθεσινής νυκτός ενετάθησαν τα έκτακτα στρατιωτικά μέτρα. Ούτω εφράχθησαν όλαι αι είσοδοι της πόλεως διά να ματαιωθεί η έλευσις των χωρικών. Ισχυραί περίπολοι εφίππων και πεζών διέτρεχον τας οδούς, απαγορεύουσαι πάσαν συγκέντρωσιν.
Παρά ταύτα την 10ην πρωινήν εγένετο εις την πλατείαν Ανεξαρτησίας συγκέντρωσις άνω των 600 παραγωγών, οι οποίοι είχον εισέλθη εις την πόλιν μεμονωμένως. Η στρατιωτική δύναμις συνέστησεν εις αυτούς να διαλυθούν, αλλ’ ούτοι παρέμειναν συγκεντρωμένοι, καθ’ όσον επέμενον να συγκροτήσουν συλλαλητήριον. Από της 10ης πρωινής άπαντα ανεξαιρέτως τα καταστήματα της πόλεως έκλεισαν.
Περί την 11ην πρωινήν συνελήφθησαν έξωθι της πόλεως και ωδηγήθησαν εις την αστυνομίαν εξ άτομα. Η σύλληψις αυτών επροκάλεσεν εξέγερσιν και μεγάλαι ομάδες εκινήθησαν προς την Αστυνομίαν ζητούσαι την απελευθέρωσιν των συλληφθέντων. Ηπειλήθη συμπλοκή, η οποία όμως απεσοβήθη χάρις εις την επέμβασιν του προέδρου του Κτηματικού Συλλόγου κ. Αργυράκη, ο οποίος συνέστησεν εις το πλήθος ψυχραιμίαν και μην εκτροπήν εκ της νομιμότητος.
Δέον να σημειωθή ότι από της προχθές πράκτορες του κ. Στεφανοπούλου ασκούν εντατικήν προπαγάνδαν καθ’ άπασαν την Ηλείαν προς ματαίωσιν του συλλαλητηρίου».
Σε αναλυτικότερη ανταπόκριση του “Νεολόγου” γίνεται αναφορά στην ομιλία του Αργυράκη στο συλλαλητήριο και το ψήφισμα, ενώ γίνεται γνωστό ότι στρατός και χωροφυλακή έκλεισαν το δρόμο προς τον Πύργο χιλιάδων συγκεντρωμένων σε δύο σημεία προερχόμενοι από την Αγουλινίτσα και τα χωριά της Ολυμπίας στο ένα και τη Βαρβάσαινα και τα γύρω χωριά στην άλλη:
«Περί την 11ην π.μ. ο Νομάρχης Ηλείας κ. Λαζανάς εις επιτροπήν υπό τον κ. Αργυράκην παρέσχε την άδειαν να ομιλήσει ούτος προς το πλήθος το οποίο παρέμεινε συγκεντρωμένον εις την πλατείαν Ανεξαρτησίας. Πράγματι ο κ. Αργυράκης ωμίλησεν από του εξώστου του καφενείου “Πανελλήνιον” ειπών εν αρχή ότι “οι σύγχρονοι τύραννοι Ράλλης και Στεφανόπουλος απέστειλαν την ωργανωμένην βίαν και τας ξιφολόγχας προς ικανοποίησιν των δικαίων αιτημάτων των σταφιδοπαραγωγών των περιφερειών των”.
Εκάκισεν εν συνεχεία τα τρομοκρατικά μέτρα προς ματαίωσιν του συλλαλητηρίου και την φυγομαχίαν των πληρεξουσίων των σταφιδικών πληθυσμών και των αντιπροσώπων παρά τω ΑΣΟ, τονίσας ότι και την στοιχειώδην ευθιξίαν και να είχον, ώφειλαν να παραιτηθούν. Καταλήγων συνέστησεν εμμονήν εις τας αξιώσεις των σταφιδοπαραγωγών συμπεριλαμβανομένας εις τας 17 αποφάσεις του Συνεδρίου Γαργαλιάνων.
Εν τέλει εστάλη ψήφισμα προς τους υπουργούς Εθνικής Οικονομίας και Εσωτερικών έχον ούτω: “Λαός Πύργου και περιχώρων συνελθών σήμερον παρά την αντίδρασιν των αρχών, διαδηλώνει την αγανάκτησίν του διά την οργανωμένην βίαν την οποίαν εξαπέλυσε το Κράτος εναντίον των. Επιδοκιμάζει ομοφώνως τον αγώνα των Μεσσηνίων συναδέλφων και επιμένει εις την αποδοχήν των αιτημάτων του Συνεδρίου των Γαργαλιάνων. Αίρει την εμπιστοσύνην του από τους αντιπροσώπους του βουλευτάς και συμβούλους του ΑΣΟ. Ιδιαιτέρως τονίζει τον διακανονισμόν των αγροτικών χρεών, περιλαμβανομένων και των εφετεινών, εις 10 ετησίας δόσεις προς 6%”.
Το πλήθος κατόπιν διελύθη ησύχως τη συστάσει του αγορητού. Τα στρατιωτικά μέτρα συνεχίζονται, δεν αποκλείεται δε κατόπιν της απαγορεύσεως της εισόδου εις την πόλιν των χωρικών να συγκροτηθή νέον συλλαλητήριον την πρωίαν της Κυριακής.
Δέον να σημειωθή ότι την πρωίαν εις την αντίπεραν όχθην του Αλφειού συνεκεντρώθησαν υπέρ τους δισχιλίους παραγωγοί εξ Αγουλινίτσης και άλλων χωρίων της Ολυμπίας, οίτινες προετίθοντο να διαβούν τον ποταμόν και να βαδίσουν προς Πύργον, ίνα συμμετάσχουν εις το συλλαλητήριον. Τούτο επληροφορήθησαν αι αρχαί και απέστειλαν αμέσως ισχυράς δυνάμεις στρατού μετά πολυβόλων, αίτινες απηγόρευσαν την διάβασιν των χωρικών. Κατόπιν τούτου διελύθησαν ούτοι.
Επίσης ογκώδης συγκέντρωσις σταφιδοπαραγωγών εκ Βαρβασαίνης και άλλων χωρίων είχε σχηματισθή εις την ολίγον έξωθι της πόλεως θέσιν “Κούβελος” με την πρόθεσιν να εισέλθουν εις Πύργον και μετάσχουν εις το συλλαλητήριον. Αλλά και η συγκέντρωσις αύτη διελύθη υπό των αρχών. Ο αναβρασμός πάντως δεν εκόπασε» (1224).
Οι ανταποκρίσεις του “Νεολόγου” από την Καλαμάτα συνεχίζονται και γίνεται γνωστό ότι σταφιδοπαραγωγοί και συκοπαραγωγοί ζητούν να κάνουν τοπικές συγκεντρώσεις και συλλαλητήριο στην πόλη, κάτι που απορρίπτεται από το Νομάρχη:
«Σήμερον την πρωίαν παρουσιάσθησαν αλληλοδιαδόχως ενώπιον του Νομάρχου και του Διοικητού Χωροφυλακής Μεσσηνίας πολυμελείς επιτροπαί σταφιδοπαραγωγών και των συκοπαραγωγών των επαρχιών Καλαμών, Μεσσηνίας και Πυλίας και εζήτησαν άδειαν συγκροτήσεως συλλαλητηρίων κατά τόπους και εν Καλαμάτα. Τόσον ο Νομάρχης όσον και ο διοικητής Χωροφυλακής εδήλωσαν ότι επ’ ουδενί λόγω επιτρέπουν την συγκρότησιν των συλλαλητηρίων.
Κατόπιν τοιύτου αι επιτροπαί εδήλωσαν ότι απεκδύονται πάσης ευθύνης διά παν ό,τι ήθελε συμβή κατά την αυριανήν ημέραν, δεδομένου ότι οι σταφιδοπαραγωγοί και οι συκοπαραγωγοί έχουν απόφασιν να συγκεντρωθούν παρά την απαγόρευσιν. Ηδη λαμβάνονται όλως εκτάκτως μέτρα προς τήρησιν της τάξεως εις περίπτωσιν καθόδου των σταφιδοπαραγωγών εις Καλάμας, πράγμα όμως απίθανον κατά τας αρχάς.
Ο Νομάρχης ομιλών την μεσημβρίαν προς τους αντιπροσώπους του Τύπου σχετικώς με την απειλουμένην απεργίαν, εδήλωσεν ότι όχι μόνον δεν πρόκειται να γίνη αύτη, αλλά και η απεργία των μυλεργατών ελπίζεται να λυθή απόψε».
Κάτω από την πίεση των στρατιωτικών δυνάμεων, το συλλαλητήριο της Κεφαλλονιάς ματαιώνεται:
«Ο υπουργός των Εσωτερικών επεκοινώνησε την πρωίαν μετά του Νομάρχου Κεφαλληνίας ο οποίος ανέφερεν εις τον υπουργόν, ότι εματαιώθη το συλλαλητήριον των εκεί σταφιδοπαραγωγών».
Οι ανώτεροι αξιωματικοί της Χωροφυλακής ανακοινώνουν ότι η εξέγερση έχει κατασταλεί, ενώ πρόεδροι κοινοτήτων ζητούν απελευθέρωση των συλληφθέντων:
«Εις το υπουργείον Εσωτερικών ελήφθη τηλεγράφημα του Μεράρχου κ. Νικολαρέα, αναφέροντας ότι πλήρης τάξις επικρατεί καθ’ όλην την Μεσσηνίαν. Επίσης ελήφθη τηλεγράφημα του υπαρχηγού Χωροφυλακής αναφέροντας ότι η κήρυξις του στρατιωτικού νόμου εις Μεσσηνίαν συνετέλεσε εις την κατάπαυσιν της αναρχίας και την πρόληψιν της αιματοχυσίας. Τέλος ο κ. Γκισερλής ζητεί την συμπλήρωσιν των κενών της Χωροφυλακής εν Μεσσηνία.
Οι Πρόεδροι των Κοινοτήτων Πύλου, Γαργαλιάνων και Φιλιατρών διά τηλεγραφήματος εις την Νομαρχίαν Μεσσηνίας, όπερ τούτος διεβίβασε εις το υπουργείον Εσωτερικών, διαμαρτύρονται διά τας γενομένας συλλήψεις, τονίζοντες ότι οι σταφιδοπαραγωγοί δεν είναι κομμουνισταί ως χαρακτηρίζονται» (1225).

(1224) “Νεολόγος” 31/8/1935
(1225) “Νεολόγος 1/9/1935