Οσον αφορά τα χρέη -συνεχίζει- είνε άμεση ανάγκη να ρυθμισθεί το ζήτημα με την ολοκληρωτική διαγραφή των τοκογλυφικών χρεών και με χρεωστάσιο των άλλων. Ζητάει ακόμη, η αγορά των πλεονασμάτων να είνε άμεση, να δοθούν δάνεια επί ενεχύρω στους σταφιδοπαραγωγούς, την κατάργηση των βαρών της σταφίδας κτλ. και τονίζει ότι αν ο λαός της Πελοποννήσου δεν βρίσκεται συνεχώς στο πόδι, δεν θα μπορέσει να επιβάλλει τα αιτήματά του. Γι’ αυτό χρειάζεται να εκλέξει μια μεγάλη επιτροπή κι’ υποεπιτροπές κατά νομούς, που θα επαγρυπνούν και θα κατεβάσουν το λαό ς’ αγώνα για την επιβολή της θέλησής του. Τονίζει ακόμα ότι ο σταφιδοπαραγωγικός κόσμος πρέπει ν’ αντιδράσει αποφασιστικά σ’ αυτό που γίνεται: να αποκεφαλίζεται ο αγώνας του με τη σύλληψη κάθε συνειδητού αγωνιστή. Οι σταφιδοπαραγωγοί -τονίζει- πρέπει να περιφρουρήσουν τους αγωνιστές που βγαίνουν μέσα από την τάξη τους και αγωνίζονται για τα συμφέροντά τους.
Στην αρχή της χθεσινής πρωινής συνεδρίασης διαβάστηκε πλήθος τηλεγραφημάτων απ’ όλα τα μέρη της Ελλάδας. Ανάμεσα σ’ αυτά ήταν και τηλεγράφημα του Αμπελουργικού Συνεδρίου της Ναούσης που χαιρετίζει το συνέδριο και ζητεί να μην συγκρουσθούν τα συμφέροντα των δύο παραγωγικών τάξεων, αλλά ενωμένοι να βαδίσουν και να γλυτώσουν από τους κοινούς εκμεταλλευτές.
Μιλάει έπειτα ο Στάγκος, Σαβαλίων, ο οποίος κατηγορεί τα κόμματα που μπαίνουν παντού και ξεχαρβαλώνουν απ’ όλες τις πλευρές τον αγώνα των σταφιδοπαραγωγών και συνιστά να οργανωθεί πολιτικά ο λαός για να καταλάβει την εξουσία και τότε να λύσει τα ζητήματα οριστικά.
Ο Δόξας του Δήμου Αρινοφυγαλείας συνιστά την αποδοχή των αποφάσεων της 15μελούς επιτροπής.
Στο σημείο αυτό μπαίνει ένας σύνεδρος κι’ αναγγέλλει πως ο Κουλαμπάς στάλθηκε εξόριστος και διαβάζει χαιρετιστήριό του, που το συνέδριο υποδέχεται με θυελλώδη χειροκροτήματα κι’ εκδηλώσεις συμπαθείας.
Ο Ζώτης τονίζει ότι η κυβέρνηση Μεταξά πάει να πνίξει στο αίμα τον αγώνα των σταφιδοπαραγωγών και ς’ αυτό -προσθέτει- φταίνε και τα κόμματα που τον διάλεξαν για να παίξει το ρόλο του φονιά. Ο λαός -λέει- πρέπει να διώξει το φονιά Μεταξά και να γίνουν εκλογές (χειροκροτήματα). Τονίζει ακόμη πως οι αποφάσεις που θα παρθούν πρέπει να διεκδικηθούν μ’ όλα τα μέσα.
Ο Μπαχιμάς, Αιγιαλείας, εκφράζει την ικανοποίησή του για την ενότητα των σταφιδοπαραγωγών. Οι παραγωγοί καλών και κακών ποιοτήτων -λέει- πρέπει να αγωνιστούν μαζί. Μόνο η ενότητα θα μας σώσει. Τονίζει έπειτα την αντίδραση των Ενώσεων Συνεταιρισμών και των τζορμπατζήδων κατά του συνεδρίου και ζητάει να ορισθεί τιμή εξαγοράς ποιοτήτων 4.200 εφόσο θα δοθούν 3.600 για τις κατώτερες. Επίσης ζητάει 2.500 το χιλιόλιτρο για τη βιομηχανοποιήσιμη σταφίδα, δάνεια στους σταφιδοπαραγωγούς κλπ.
Ο Μπουλαλάς αναπτύσσει τις αποφάσεις της 15μελούς επιτροπής και ζητάει να υιοθετηθούν.
Ο σ. Γληνός δευτερολογώντας τονίζει ότι το ποιοτικό παρακράτημα πρέπει ν’ αποκρουσθεί από τους σταφιδοπαραγωγούς γιατί αποτελεί μια νέα έμμεση φορολογία. Η ενιαία διαχείριση -λέει- θα συναντήσει τον πόλεμο του τραστ των εκμεταλλευτών. Η ενιαία διαχείριση πρέπει να περιλαμβάνει όλα τα στάδια κι’ όχι μονάχα τη συγκέντρωση, όπως πρότειναν μερικοί.
Ο Μερκάτος, Πύργου, αναγγέλει ότι η γενική συνέλευση της Ενωσης Συνεταιρισμών Ηλείας που έγινε το πρωί, αποφάσισε να σταλεί αντιπροσωπεία στο συνέδριο. Ο πρόεδρος της Ενωσης πούναι αδελφός του συμβούλου του ΑΣΟ Ζαχαροπούλου, απέκρουσε αυτό με βρισιές αποκαλώντας το συνέδριο “συνέδριο κιβδηλοποιών και κομμουνιστών” και απειλώντας πως θα φέρει πολυβόλα να τους πολεμήσει (ζωηρές αποδοκιμασίες).
Ο πρόεδρος εκφράζει την απέχθεια και την περιφρόνηση του συνεδρίου προς τους διασπαστές και τους προδότες του αγώνα των σταφιδοπαραγωγών.
Ο Μωίς, Κρεσταίνης, λέει πως μόνο με αγώνα και με τη ροζιασμένη γροθιά θα λύσουμε τα ζητήματά μας.
Ο Δρούτζας, αντιπρόσωπος περονοσποροπλήκτων Καλαμών, εφιστά την προσοχή του συνεδρίου για την άμεση ανάγκη αποστολής επιτροπής προς εξακρίβωση των ζημιών απ’ τον περονόσπορο.
Μιλούν έπειτα οι Τσαρουχάς, Αραβαντινός και Μάγκος Πυλίας. Ο τελευταίος καταγγέλλει τα τρομοκρατικά μέτρα που αποβλέπουν να πνίξουν τη φωνή των σταφιδοπαραγωγών και τονίζει ότι το συνέδριο πρέπει ν’ απαιτήσει να σταματήσουν αυτά τα μέτρα, να ζητηθούν ευθύνες για τις συλλήψεις και καταθέτει έντονο ψήφισμα διαμαρτυρίας κατά της κυβέρνησης Μεταξά που αντί να φροντίζει για τα αιτήματα των σταφιδοπαραγωγών, στέλνει χιλιάδες χωροφύλακες για να πνίξει το δίκηο τους.
Ο Μυράς, Αμαλιάδας, ξεσκεπάζει τις λοβιτούρες του Χαρίλαου, χαϊδεμένου παιδιού κάθε κυβέρνησης.
Ο Μακρής, Κορινθίας, διαδηλώνει τη χαρά του, γιατί ο αγώνας των σταφιδοπαραγωγών είνε ενιαίος και προσθέτει “πάει πια η εποχή που μας βάζαν και αλληλοσκοτωνόμαστε”.
Ο Παπαδάμ των επαγγελματιών Κρεσταίνης, δηλώνει πως οι επαγγελματίες βρίσκονται στο πλευρό των σταφιδοπαραγωγών για να ζητήσουν αδελφωμένοι ψωμί και δουλειά και για να εμποδίσουμε να μας στείλουν πολυβόλα όταν “πεινάμε”.
Κηρύσσεται τελειωμένη η συζήτηση, κατόπι βγαίνει 12μελής επιτροπή για να συντάξει το ψήφισμα που θα υποβληθεί στην κυβέρνηση. Μετά θα εγκριθεί το ψήφισμα απ’ το συνέδριο και θα εκλεγεί 30μελής επιτροπή αγώνα.
Οι αντιπρόσωποι της Ενωσης Συνεταιρισμών Κρεσταίνης Μπουλαλάς και Λαλούντας κατά τη συζήτηση των όρων του ψηφίσματος κωλυσιεργούν και αντιδρούν σε σημείο αφάνταστο.
Η προσπάθεια της αντίδρασης που δεν τελεσφόρησε μέσα στο συνέδριο γιατί έβρισκε αποφασιστική τη θέληση των σταφιδοπαραγωγών, επωφελήθηκε να φέρει δυσχέρειες στο συνέδριο όταν τελείωσαν οι εργασίες του και έφτασαν πια στο ψήφισμα. Οι αντιπρόσωποι των Ενώσεων Συνεταιρισμών Μπουλαλάς και Λαλούντας που εκδηλώθηκαν από την αρχή αντιδραστικοί, κατάφεραν να παρασύρουν και τον πρόεδρο του συνεδρίου Αργυράκη και έτσι να επιβάλλουν ορισμένες νότες στο ψήφισμα που δεν απηχούσαν τη θέληση της πλειοψηφίας των σταφιδοπαραγωγών. Οταν έπειτα τα μεσάνυχτα το ψήφισμα διαβάστηκε στο συνέδριο, πολλοί σύνεδροι ζήτησαν να καθοριστεί η τιμή εξαγοράς 3.400 με 4.000 γιατί το σχετικό άρθρο του ψηφίσματος άφηνε το ζήτημα ακαθόριστο.
Οι δύο παραπάνω αντιπρόσωποι της Ενώσεως αντιτάξανε λυσσώδικη αντίδραση και στο τέλος ο πρόεδρος που παρασύρθηκε, αδικαιολόγητα αποχώρησε μαζί με τους παραπάνω και με τον αντιπρόσωπο Βενιζέλο, παίρνοντας μαζί του και το αρχείο του προεδρείου.
Πρέπει να σημειωθεί ότι αυτά γίνονταν σ’ ένα καφενείο, γιατί το θέατρο το είχαν κλείσει. Εξ άλλου πολλοί σύνεδροι έφυγαν το απόγευμα με τη βεβαιότητα πως το συνέδριο θα τελείωνε μέσα στις γραμμές που χαράχτηκαν. Μετά την αποχώρησή τους βρέθηκε χωρίς προεδρείο και σε αδυναμία να συγκαλέσει τα μέλη του σε μια αίθουσα για να πάρει αποφάσεις. Το γεγονός αυτό εξήγειρε την αγανάχτηση όλων των συνέδρων που απ’ αυτή τη στιγμή βρίσκονται στο δρόμο.
Με παρέμβαση του Κορομηλά, το προεδρείο με τους παραπάνω δέχτηκαν ν’ αρχίσουν συνεννοήσεις για να προσεγγίσουν οι απόψεις. Αυτή τη στιγμή συνεδριάζουν ς’ ένα γραφείο όλα τα μέλη της επιτροπής. Πρέπει να σημειωθεί ότι η μεγάλη πλειοψηφία της επιτροπής του ψηφίσματος και των συνέδρων που πολλοί απ’ αυτούς έχουν ρητές εντολές απ’ τις επαρχίες τους για την τιμή αυτή, συμφώνησαν στον καθορισμό τιμής των 3.400 με 4.000.
Πρέπει να σημειωθεί ότι όλες οι Ενώσεις Συνεταιρισμών αντέδρασαν λυσσαλέα κατά του συνεδρίου και ότι οι δύο που ήρθαν μόλις βρήκαν ευκαιρία αποπειράθηκαν να το διασπάσουν. Ετσι, βγαίνει πλέρια δικαιολογημένη η καταγγελία του Κουλαμπά ότι οι διοικήσεις των Ενώσεων, άλλες επηρεάστηκαν και άλλες εξαγοράστηκαν απ’ τις Τράπεζες.
Η συμφωνία στη διατύπωση του ψηφίσματος είνε βέβαιο πως θα επέλθει τελικά. Το γεγονός όμως θα μείνει πολύ χαρακτηριστικό για την αντίδραση που καταβάλλουν οι εκμεταλλευτές (1358).
(1358) “Ριζοσπάστης” 30/6/1936
