Το μουσείο ιδρύθηκε το 1986 από τον δάσκαλο Λεωνίδα Αναγνωστόπουλο και τον βοηθό του, Σωτήρη Κούκα, που ήταν κουρέας. Σήμερα, την ευθύνη της λειτουργίας του έχει ο Πολιτιστικός Σύλλογος Βυτίνας «Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος» και λειτουργεί χάρη στην εθελοντική προσφορά του Φώτη Κατσούλια, συνταξιούχου εκπαιδευτικού με καταγωγή από το Βασιλίτσι Μεσσηνίας, ο οποίος ζει μόνιμα στη Βυτίνα. 

Το μουσείο φιλοξενεί αντικείμενα, οργανωμένα σε κατηγορίες ανάλογα με τα παραδοσιακά επαγγέλματα και τις χρήσεις τους, προσφέροντας μια πολύτιμη γέφυρα σύνδεσης του παρελθόντος με το παρόν και το μέλλον, και η δημοτικότητά του αυξάνεται συνεχώς, καθώς προσελκύει επισκέπτες όλων των ηλικιών που ενδιαφέρονται για την παράδοση και τον πολιτισμό.

Οπως αναφέρει ο κ. Κατσούλιας, οι συχνότεροι επισκέπτες του μουσείου περιλαμβάνουν μεμονωμένα άτομα και παρέες, πολιτιστικούς συλλόγους που το επισκέπτονται κατόπιν ραντεβού, καθώς και σχολεία. Το εισιτήριο εισόδου είναι συμβολικό, κοστίζοντας μόλις ένα ευρώ.

Συνέντευξη στην Κωνσταντίνα Δρακουλάκου

Πότε και από ποιους ιδρύθηκε το Λαογραφικό Μουσείο Βυτίνας; Πού στεγάζεται και ποιος έχει την ευθύνη της λειτουργίας του σήμερα;

Tο Λαογραφικό Μουσείο Βυτίνας ιδρύθηκε το 1986 από τον Λεωνίδα Αναγνωστόπουλο δάσκαλο και τον βοηθό του Σωτήρη Κούκα κουρέα, στεγαζόταν αρχικά στο ισόγειο της Δημόσιας βιβλιοθήκης Βυτίνας και από το 2001  μεταφέρθηκε σε δημοτικό κτήριο στην κεντρική πλατεία Βυτίνας. Την ευθύνη λειτουργίας σήμερα την έχει ο Πολιτιστικός Σύλλογος Βυτίνας «Κων. Παπαρρηγόπουλος» που ως πρόεδρος του συλλόγου τότε είχαμε πάρει και την ευθύνη λειτουργίας  του μουσείου.

Τι είδους αντικείμενα περιλαμβάνει η συλλογή του μουσείου και ποια είναι η σημασία τους για την περιοχή της Βυτίνας;

Tα είδη που περιλαμβάνονται είναι κατηγοριοποιημένα σε επαγγέλματα ανάλογα τη χρήση τους και την αποστολή τους.

Σύμφωνα  με το βιβλίο περιουσίας του μουσείου περιλαμβάνονται: Αμπελουργικά, Εκκλησιαστικά, Τσαγκαρικό, Ποιμενικά, Υλοτόμου, Οικιακά σκεύη, Φωτογραφίες, Αργαλειός, Ρουχισμός, Αλωνιστικά, Γεωργικά, Φωτιστικά, Σίδερα, Πήλινα, Γκαζιέρες, Διάφορα, Ξυλουργικά, Είδη γραφείου.

Με αυτό το πλήθος των κατηγοριών είναι εμπλουτισμένο το μουσείο μας, με πολυάριθμη γκάμα αντικειμένων για κάθε κατηγορία. Η σημασία τους αναφαίρετα είναι πολύ σημαντική για την σύνδεση των γενεών, αναφορικά με το παρελθόν το παρόν και το μέλλον.

Μπορείτε να μας πείτε λίγα λόγια για εσάς; Είστε Μεσσήνιος και ζείτε μόνιμα στη Βυτίνα;

Δεν μου αρέσει να μιλώ για μένα αλλά αφού το θέλει η έρευνά σας θα υποκύψω. Είμαι Μεσσήνιος όπως γνωρίζετε με καταγωγή από το Βασιλίτσι, το οποίο ανήκει γεωγραφικά στο ακρωτήριο Ακρίτας, είμαι παντρεμένος με την Ευαγγελία Αναγνωστοπούλου από την Βυτίνα και από το 1990 έχουμε μετοικήσει από την Αθήνα  και ζούμε μόνιμα στη Βυτίνα. Τα τελευταία 25 χρόνια εργαζόμουν ως εκπαιδευτικός στο Τεχνικό Λύκειο Τρίπολης στον μηχανολογικό τομέα και από το 2013 είμαι συνταξιούχος. Την περίοδο 2019-2023 ήμουν ο κοινοτάρχης  της Βυτίνας. 

Ποια είναι η δική σας σχέση με τη λαογραφία και την ιστορία της περιοχής; Πώς ξεκινήσατε να ασχολείστε με την ξενάγηση;

Είμαι γόνος αγροτικής οικογένειας και ως εκ τούτου βιωματικά καταλαβαίνετε έχω μεγαλώσει όπως όλα τα παιδιά της ηλικίας μου, κάνοντας βοηθητικές δουλειές δίπλα στους γονείς μας. Η όλη αυτή  βιωματική γνώση αλλά και η αγάπη για τη λαογραφία με βοήθησε στην πορεία.

Ποιο είναι το μυστικό που κάνει τις ξεναγήσεις σας τόσο ελκυστικές για τους επισκέπτες;

Νομίζω έχω απαντήσει από το προηγούμενο ερώτημα αλλά επιπρόσθετα νομίζω με έχει βοηθήσει  η διαδραστικότητα που έχει το μουσείο αλλά και η σχεδόν 15χρονη εθελοντική ενασχόλησή μου με αυτό. 

Ποιοι είναι οι συχνότεροι επισκέπτες του μουσείου; Σχολεία, τουρίστες ή σύλλογοι;

Οι συχνότεροι επισκέπτες του μουσείου είναι: α) Επισκέπτες μεμονωμένοι αλλά και μεγάλες παρέες. β) Σύλλογοι πολιτιστικοί από πολλά μέρη της χώρας μας κατόπιν ραντεβού και γ) Σχολεία με προεξέχον το 2ο Δημοτικό Παλαιού Φαλήρου που για πέντε συνεχόμενα χρόνια μας επισκέπτεται με την ΣΤ΄τάξη ως αποχαιρετιστήρια εκδρομή.   

Κατά τη γνώμη σας, πόσο σημαντικό είναι για τους νεότερους να γνωρίζουν την ιστορία και την καθημερινότητα των προγόνων τους μέσα από εκθέματα όπως αυτά του μουσείου;

Νομίζω η σύνδεση των γενεών με την ιστορία είναι επιβεβλημένη, ώστε οι νέοι μας να γνωρίζουν το παρελθόν για να κατανοούν το παρόν και να ατενίζουν το μέλλον, ένα από αυτά τα κύτταρα γνώσης είναι και τα λαογραφικά μουσεία που μέσω της εμπεριστατωμένης ξενάγησης που κάνουμε, βοηθάμε και εμείς στην κατεύθυνση αυτή.    

Ποια είναι τα σημαντικότερα εκθέματα που μπορεί να δει κάποιος στο μουσείο και ποια είναι η ιστορία πίσω από αυτά;

Δεν είναι εύκολο να ξεχωρίσεις τα εκθέματα του μουσείου μας γιατί το καθένα έχει την ιστορία του και την αξία του, αυτό που κάνουμε κατά την ξενάγηση είναι να χωρίζουμε το μουσείο σε δυο τμήματα το μεγαλύτερο να είναι καθαρά λαογραφικό και το μικρότερο ιστορικό. 

Πώς συμβάλλει ο Πολιτιστικός Σύλλογος «Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος» στη λειτουργία του μουσείου;

Η μεγάλη συμβολή του συλλόγου μας για το μουσείο  είναι η ανάληψη της ευθύνης από τους ιδρυτές του ώστε το μουσείο σήμερα να έχει την νομική κάλυψη και τις δυνατότητες που προκύπτουν από αυτό.

Πώς πιστεύετε ότι η τουριστική ανάπτυξη της Βυτίνας έχει επηρεάσει την επισκεψιμότητα και τη σημασία του μουσείου;

Αναμφίβολα η τουριστική ανάπτυξη επηρεάζει το σύνολο των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων της Βυτίνας, πόσο δε μάλλον και του μουσείου που αυξάνεται με γεωμετρική πρόοδο η επισκεψιμότητα.  

Ποιες δραστηριότητες ή εκδηλώσεις διοργανώνει το μουσείο κατά τη διάρκεια του έτους;

Αμιγώς σαν μουσείο δεν κάνουμε εκδηλώσεις αλλά το μουσείο συμμετέχει σε πολλές εκδηλώσεις που γίνονται στη Βυτίνα από τους συλλόγους, αλλά και από τον Δήμο,  βοηθώντας έτσι με τα εκθέματά του στην πραγματοποίηση τους. 

Θα μπορούσατε να μας προτείνετε κάποια άλλα μέρη στη Βυτίνα που αξίζει να επισκεφτούμε;

Απειρα σημεία ενδιαφέροντος, αρκεί κάποιος πριν έρθει στη Βυτίνα να μπει στα σχετικά site της Βυτίνας και θα ενημερωθεί σχετικά.

Ποιες είναι οι ώρες που είναι ανοιχτό το Λαογραφικό Μουσείο Βυτίνας και υπάρχει κάποιο κόστος για την είσοδο;

Oπως γνωρίζεται από την εδώ επισκεψή σας το ωράριο λειτουργίας του μουσείου δεν μπορεί να είναι δεσμευτικό αφού η λειτουργία του γίνεται σε εθελοντική βάση και είναι δύσκολο να δεσμευτώ,  αλλά προσπαθούμε να είναι ανοιχτό όλα τα Σαββατοκύριακα, τις αργίες τα 3ήμερα και συμβολικά και ανταποδοτικά στα λειτουργικά του έξοδα συντήρησης υπάρχει 1€ κόστος.     

Πηγή: Περιοδικό "Περισκόπιο"