Η δημόσια αναγνώριση της πράξης από τον Ηλία Καραμπάτσο δικαιώνει τον τρόπο με τον οποίο αντέδρασα, αλλά επειδή σέρνεται το «ναι μεν, αλλά», θεωρώ σκόπιμο να επισημάνω ότι η ενασχόληση με τέτοιας σημασίας ζητήματα απαιτεί και την αναλόγου εύρους και βάθους έρευνα.
Για την ιστορία, το πρώτο κείμενο που γράφτηκε για τα σταφιδικά του 1935 τη μεταπολιτευτική περίοδο, έχει δημοσιευτεί στο «Ριζοσπάστη» από εμένα στις 7 Αυγούστου 1983. Ηταν προϊόν και έρευνας αλλά και συζήτησης με ηλικιωμένους στον Πήδασο, όπως φαίνεται και από τη σχετική φωτογραφία. Τότε μου παραχώρησαν και τα βιογραφικά των Χρήστου και Παναγιώτη Κουβελιώτη, καθώς και του Ζαχαρία Κουρέτα (εκτελέστηκαν και οι 3 στην Κατοχή), με πρωτότυπες φωτογραφίες των δύο πρώτων που υπάρχουν στο αρχείο το οποίο άρχισαν να συγκροτώ από τότε. Τα βιογραφικά που ανακυκλώνονται διαρκώς τα τελευταία χρόνια και μάλιστα από αντιγραφή κάποιου πρωτότυπου με το χέρι, είναι γραμμένα από το Φώτη Κουβελιώτη αδελφό των δύο πρώτων και εξάδελφο του τρίτου.
Στη συνέχεια και προς τα τέλη της δεκαετίας του 1980 έφθασε στα χέρια μου το αρχείο με υλικά για τον Τάση Κουλαμπά και το σταφιδικό που συγκέντρωνε η σύζυγός του Ελένη Ρουσάκη. Πρόκειται για ένα αρχείο το οποίο περιλαμβάνει σε πρωτότυπα χειρόγραφα: Αφήγηση του δημοσιογράφου Αρίστου Αποστολόπουλου, αφήγηση του σπουδαίου φιλόλογου Φώτη Αποστολόπουλου, αφήγηση του δικηγόρου Ιωάννη Κατσουνωτού, αφήγηση του Κώστα Λουλέ μέλους του Πολιτικού Γραφείου του ΚΚΕ, αφήγηση του Νίκου Μοιρόπουλου γραμματέα του ΕΑΜ Αρκαδίας, αφήγηση του Σωτήρη Σακελλαρίου νομοκτηνίατρου Μεσσηνίας τα τέλη της δεκαετίας του 1920, την ομιλία του Δημήτρη Μερλόπουλου στο Χαρακοποιό για τον ένα χρόνο από το θάνατο του Κουλαμπά. Και ακόμη κείμενα στην «Αυγή» του Θόδωρου Κατριβάνου και του Γ. Σπηλιόπουλου πρώην βουλευτών.
Υπάρχουν ακόμη φωτογραφίες από την Ακροναυπλία, τα ξερονήσια, το ΕΑΜ στο βουνό, τις περιοδείες του Κουλαμπά, το σταφιδικό συνέδριο, και τη θητεία του μπάρμπα Τάση στη Βουλή και τα κινήματα. Χειρόγραφες σημειώσεις και ομιλίες του, αποκόμματα εφημερίδων και φυσικά ένα ατελές βιογραφικό, όπως ήδη έχει γίνει γνωστό. Αλλά και το βιβλίο που έγραψε το 1946 μαζί με τον Θαν. Παπαχατζή «Ποιοι μας τρώνε τη σταφίδα».
Συμπύκνωση όλων αυτών αλλά και στοιχείων από τα αρχεία των εφημερίδων «Ριζοσπάστης», «Θάρρος» και «Σημαία» την περίοδο 1920-1936, αποτέλεσε το κείμενο της ομιλίας στην Κορώνη. Από μια τέτοια συμπύκνωση ασφαλώς απουσιάζουν πολλά στοιχεία, ενώ είναι πολύ πιθανό να εξαχθούν λανθασμένα συμπεράσματα και να διατυπωθούν αυθαίρετες απόψεις. Το επόμενο διάστημα και μέσα από τα δημοσιεύματα της «Ελευθερίας» για την τοπική ιστορία του ΚΚΕ και τα σταφιδικά, θα έχουμε την ευκαιρία να παρουσιάσουμε σημαντικό μέρος του υλικού αυτού.
Και κάποτε όλα μαζί ίσως να πάρουν το δρόμο του τυπογραφείου, για έντυπη ή ηλεκτρονική έκδοση καθόσον το κόστος πλέον είναι απαγορευτικό για αυτοεκδόσεις.
[Του Ηλία Μπιτσάνη]
