Τετάρτη, 09 Νοεμβρίου 2016 22:50

Στη Μόσχα το Video Art Μηδέν

Στη Μόσχα το Video Art Μηδέν

Στο International Video Art Festival "Now&After", μια από τις σημαντικότερες διοργανώσεις στη Ρωσία για τη βιντεοτέχνη  ταξιδεύει το Video Art Μηδέν για άλλη μια φορά, για να παρουσιάσει την ενότητα "Exoticising/Exoticised", η οποία πρωτοπαρουσιάστηκε στην Καλαμάτα τον περασμένο Ιούλιο, σε επιμέλεια της Σοφίας Γρηγοριάδου. 

Το "Now&After"έχει φέτος ως γενικότερη θεματική την «Οικολογία χωρίς σύνορα» ("Ecology without borders") και γίνεται σε συνεργασία με το State Darwin Museum στη Μόσχα, όπου και λαμβάνουν χώρα οι προβολές. Οι προβολές του Μηδέν θα γίνουν στις 22 Νοεμβρίου στο πλαίσιο των ειδικών αφιερωμάτων του "Now&After" σε προσκεκλημένα φεστιβάλ. 

Η ενότητα που παρουσιάζει το Μηδέν αγγίζει σύγχρονους προβληματισμούς σχετικούς με την περίπλοκη «οικολογία» των ανθρωπίνων σχέσεων και του περιβάλλοντος ζωής στο οποίο αναπτύσσονται. Τα βίντεο έχουν γυριστεί σε πολύ διαφορετικές χώρες και περιβάλλοντα, από την Ελλάδα, τη Γερμανία, το Μεξικό, το Ισραήλ, την Παλαιστίνη, την Ιαπωνία, την Κίνα, τη Νότιο Αφρική. Αναδεικνύουν διάφορες όψεις του «εξωτισμού», ακόμη κι όταν αυτός δεν είναι συνειδητός, αλλά προκύπτει από το βλέμμα του θεατή, διαμορφώνοντας έτσι τις ανάλογες σχέσεις - ή εγγράφεται ασυνείδητα στις σχέσεις ανάμεσα σε καλλιτέχνες, θεατές και βιντεοσκοπούμενους. Σε ορισμένα από τα βίντεο, η ματιά των καλλιτεχνών ενδεχομένως να είναι «εξωτική» άθελα τους, χωρίς να προσδιορίζεται επακριβώς η πρόθεση του καλλιτέχνη, ακόμα όμως και αυτή η αμφισημία εντάσσει τα έργα αρμονικά στην ενότητα.

Η Σοφία Γρηγοριάδου, που επιμελήθηκε την ενότητα, γράφει για την επιλογή των έργων: «Ο προβληματισμός πίσω από την ενότητα "Exoticising/Exoticised" δεν ξεκινά με αφορμή κάποιο μέρος που έχουμε μάθει να αποκαλούμε «εξωτικό». Αντίθετα, πυροδοτείται από  τη στάση, ή τις πολλές διαφορετικές στάσεις που έχουν ξένοι επισκέπτες, expats (ξένοι κάτοικοι), διεθνή και τοπικά μέσα ή και θεσμοί απέναντι στην πόλη όπου ζω και στους κατοίκους της και συγκεκριμένα απέναντι στη λεγόμενη «ελληνική κρίση» και τις διεργασίες που λαμβάνουν σήμερα χώρα εδώ. Ταυτόχρονα, εδώ ολοένα και περισσότερο γίνεται λόγος - σε πολλές περιπτώσεις όχι άδικα - για εξωτική ματιά, εξωτικοποίηση ή (κρυφο)αποικιοκρατική διάθεση. Ξεκινώντας από αυτές τις παρατηρήσεις, η ενότητα φεύγει από την περίπτωση της Ελλάδας και φιλοξενεί διαφορετικές προσεγγίσεις επάνω στο ζήτημα του εξωτικού γενικότερα. Οι συμμετέχοντες videoartists προέρχονται ή αναφέρονται σε ετερόκλητα κοινωνικοπολιτικά πλαίσια, φωτίζοντας έτσι διαφορετικές πτυχές του ζητήματος. Στη συγκεκριμένη ενότητα, το εξωτικό εντοπίζεται κατά κύριο λόγο στo βλέμμα: στους τρόπους που οι άνθρωποι κοιτούν τους άλλους, που μετατρέπονται σε θέαμα, αλλά και στους τρόπους που επιστρέφουν το βλέμμα. Με ποιους τρόπους κοιτάζει κανείς τους άλλους; Πώς η ματιά του σκηνοθέτη καθοδηγεί το βλέμμα του θεατή επάνω στα υποκείμενα που βιντεοσκοπεί και κατά πόσο ο θεατής ταυτίζεται με αυτή τη ματιά; Μπορεί κανείς να ανεχθεί το βλέμμα του «εξωτικού» που του επιστρέφεται; Η ενότητα θέτει ερωτήματα γύρω από το πώς αναπαράγουμε ή συμμετέχουμε σε τέτοιου είδους σχέσεις σήμερα, πώς εξωτικοποιούμε ή εξωτικοποιούμαστε και πού βρίσκονται τα όρια ανάμεσα στα δυο».