Πιο αναλυτικά, το ερχόμενο Σάββατο 9 Μαρτίου, στην κεντρική πλατεία της Χώρας, το πρόγραμμα περιλαμβάνει δραστηριότητες όπως face painting, μπαλονοκατασκευές, θεατρικά παιχνίδια και παραδοσιακά αποκριάτικα παιχνίδια, με έναρξη στις 2 μ.μ.. Την Πέμπτη 14 Μαρτίου, θα πραγματοποιηθεί το έθιμο της Κοκκάλας και πέρασμα από γειτονιές. Την Παρασκευή 15 Μαρτίου, στην κεντρική πλατεία της Χώρας, θα διεξαχθεί ένα παιχνίδι με κρυμμένο θησαυρό για ενήλικες και παιδιά γυμνασίου και λυκείου, με έναρξη στις 7.30 μ.μ.. Το Σάββατο 16 Μαρτίου, θα πραγματοποιηθεί πάρτι στην κεντρική πλατεία με μουσική από dj και παρέλαση πεζοπόρων τμημάτων μαζί με την Κοκκάλα, με έναρξη στις 8 μ.μ. Την Κυριακή 17 Μαρτίου, θα λάβει χώρα η μεγάλη καρναβαλική παρέλαση στην κεντρική πλατεία της Χώρας, με συμμετοχή του Δήμου Μεσσήνης και παρουσίαση από την Χριστίνα Βάγγαλη, με έναρξη στις 3 μ.μ.. Μετά το τέλος της παρέλασης, θα ακολουθήσει πάρτι μασκέ στο κέντρο "DimAl" στο Κεφαλόβρυσο της Χώρας για ατελείωτη διασκέδαση. Τέλος, την Καθαρά Δευτέρα 18 Μαρτίου, ο Καρναβαλικός Πολιτιστικός Σύλλογος Χώρας "Η Κοκκάλα" θα έχει φιλική συμμετοχή στο Καρναβάλι Δήμου Μεσσήνης.
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΕΘΙΜΟΥ ΤΗΣ ΚΟΚΚΑΛΑΣ
Η κοκκάλα είναι το δρώμενο της Χώρας που έρχεται από πολύ παλιά! Από το μακρινό 1860 και τα δύσκολα χρόνια τις μεταπολεμικής εποχής και την τυρανία των Τούρκων. Έχει επιβιώσει μέσα από χρόνους εύκολους, χρόνους δύσκολους αλλά και χρόνους πολύ δύσκολους!
Η κοκκάλα είναι ένα άλογο νηστικό και πεινασμένο. Αποτελείται από ένα κρανίο αλόγου ή και γαϊδάρου που έχει στερεωθεί με κατάλληλο τρόπο σε ένα κοντάρι. Η μασέλα του αλόγου έχει δεθεί με σύρμα έτσι ώστε να μπορεί να ανοιγοκλείνει. Στην αρχική της μορφή το κυρίως σώμα της κοκκάλας ήταν μια ξύλινη κατασκευή τυλιγμένη με λιόπανα. Μέσα στην ξυλοκατασκευή ήταν τέσσερα άτομα με το σώμα τους κρυμμένο, ώστε να φαίνονται μόνο τα πόδια τους.
Την κοκκάλα την τραβούσε από το καπίστρι ο αγωγιάτης. Ένας αγωγιάτης ταλαιπωρημένος, μαυρισμένος στα χέρια και στο πρόσωπο με λαδομπογιά από τα τηγάνια. Στα χέρια κρατούσε ένα ντορβά ή σακούλι γεμάτο στάχτη. Παραδίπλα, ήταν οι βοηθοί με κουτιά γεμάτα λουκούμια! Οι παλιοί σίγουρα θυμούνται τα ξύλινο κουτιά με τα λουκούμια!
Η κοκκάλα λοιπόν γύριζε στους δρόμους με τα κουδούνια και τις φωνές. Σταδιακά, συγκέντρωνε πίσω της ένα πλήθος μασκαράδων και ένα ατελείωτο παιδολάσι… Έτρεχαν όλοι, διασκέδαζαν με τα τολμηρά πειράγματα και γελούσαν. Οι πιτσιρικάδες προσπαθούσαν κάνοντας αστεία και διάφορα τεχνάσματα, να πάρουν κανένα λουκούμι που ήταν σοβαρό γλυκό για εκείνη την εποχή! Πολλές φορές, αντί για λουκούμι, έτρωγαν την λουκουμόσκονη που έριχναν στα κεφάλια τους οι βοηθοί που έκαναν την μοιρασιά, εξού και η φράση ‘’έφαγε λουκουμόσκονη’’! Άλλες φορές ο αγωγιάτης που τάιζε την κοκκάλα με στάχτη, έριχνε και μια χούφτα στάχτη σε όποιον πλησίαζε απρόσεκτα.
Δεν ήταν τυχαία η χρήση της στάχτης. Χρησιμοποιούσαν αυτό το ευτελές υλικό που είχε διπλό συμβολισμό. Από τη μια συμβολίζει τη μετάνοια και την κάθαρση. Ένα απομεινάρι μετά τη φωτιά θεωρείται κάτι άφθαρτο, κάτι καθαρό. Παράλληλα όμως, λόγω της ελαφρότητάς της, είναι ένα σύμβολο της προσκαιρότητας του ανθρώπου μπροστά στη δύναμη του θείου.
Με κατάλληλους χειρισμούς, αυτοί που ήταν σκεπασμένοι με τα λιόπανα, οδηγούσαν την κοκκάλα πάνω στους απρόσεκτους. Τα φοβερά σαγόνια που ανοιγόκλειναν περίτεχνα ήταν ο φόβος και ο τρόμος, ιδιαίτερα των παιδιών. Τα δαγκώματα και οι κλωτσιές ήταν κάτι πολύ συνηθισμένο σε όποιον πλησίαζε πολύ κοντά στην φοβερή κοκκάλα! Παρά την πείνα της και τις κακουχίες της, είχε όλα τα ελαττώματα ενός δύστροπου αλόγου!
Η κοκκάλα τελικά, που συμβόλιζε την πείνα και την δυστυχία των Ελλήνων στους εκάστοτε δύσκολους καιρούς που περνούσαν, συμβόλιζε και την ιδιοσυγκρασία των Ελλήνων καθώς είχε και όλα τα ελαττώματα που έχει ο λαός μας. Κλώτσαγε, δάγκωνε μουγκάνιζε και παρ’ όλη την πείνα της, οι ιδιοτροπίες της παρέμεναν, σαν ατίθασο άλογο που ήταν. Κατ' επέκταση όμως, έκρυβε στα σπλάχνα της και το κρυφό νόημα πως όλα τα κακά που φέρνει η διχόνοια τα ξεπερνάει η ομόνοια και η συνεργασία, δημιουργείται ένα κλίμα ευφορίας που προσελκύει κοινό, κι όλοι μαζί μονιασμένοι και αγαπημένοι συνεχίζουν να δημιουργούν…
Μέσα από τον αυτοσαρκασμό λοιπόν, ας δούμε όλοι τις ιδιοτροπίες μας και τα ελαττώματα μας. Πριν κάνουμε κριτική, ας κάνουμε την αυτοκριτική μας ώστε να βελτιωθούμε πρώτα σε ατομικό και έπειτα σε κοινωνικό επίπεδο. Ας γίνουμε μέρος του μύθου της κοκκάλας και των συμβολισμών της κι ας προσπαθήσουμε μέσα από ομαδικές δράσεις που έχουν κοινό σκοπό το καλό του τόπου μας και της χώρας μας κατ’ επέκταση να προσφέρουμε ότι μπορεί ο καθένας ώστε να μένει ζωντανή η πολιτιστική μας κληρονομιά και η εθνική μας ταυτότητα.
Eπιμέλεια: Κωνσταντίνα Δρακουλάκου
Δείτε επίσης: "Πώς το τρίβουν το πιπέρι" από μικρούς χορευτές στο Χαρακοπιό
