Το Μανιατάκειον, πιστό στους στόχους και τις αρχές του, συνεχίζει την συστηµατική ανάδειξη της ιστορικής και πολιτιστικής παρουσίας της Μεσσηνιακής Καστροπολιτείας στη διαχρονική πορεία του Ελληνισµού και τον εντοπισμό, την ανάδειξη και την διεθνοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων περιοχών της Ελληνικής περιφέρειας μέσα από δράσεις οι οποίες χαρακτηρίζονται για το κύρος και την αξία τους.
Παράλληλα, στις ανακαινισμένες αίθουσες του Ιδρύματος, λειτουργεί ψηφιακή δανειστική βιβλιοθήκη η οποία περιλαμβάνει εκτός από βιβλία επιστημονικού ενδιαφέροντος, λογοτεχνικά καθώς και παιδική και εφηβική λογοτεχνία.
Με συνεχή δραστηριότητα και προσφορά στα δρώμενα της Μεσσηνίας, το Μανιατάκειον λειτουργεί με γνώμονα την εξωστρέφεια, όντας νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου, κοινωφελούς, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα. Επιπλέον, συνεργάζεται με διάφορους φορείς με σκοπό την τοπική και περιφερειακή βιώσιμη ανάπτυξη, το “πάντρεμα” του αγροτικού τομέα με τον πολιτισμό, τον τουρισμό και τη γαστρονομία, ενώ προάγει και την καινοτομία, συμμετέχοντας σε Ευρωπαϊκά προγράμματα. Με το 2025 να είναι επετειακό έτος, καθώς το Ιδρυμα κλείνει 30 χρόνια ζωής, το “Π” φιλοξενεί συνέντευξη του πρόεδρου του Μανιατακείου Δημήτρη Μανιατάκη, το οποίο σύστησε το 1995 με τη σύζυγό του Ελένη Ταγωνίδη Μανιατάκη. Ο κ. Μανιατάκης είναι οικονομολόγος, Επίτιµος Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Kingston της Αγγλίας, βραβευμένος από το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (2004) για την προσφορά του στην οικονομική πανεπιστημιακή κοινότητα και στην έρευνα αγοράς. Επίσης, έχει βραβευτεί με την ύψιστη τιμητική διάκριση του ακαδημαϊκού συμβουλίου του New York College που δίδεται σε κορυφαίες προσωπικότητες που διακρίνονται στον τομέα τους διεθνώς.
Συνέντευξη στον Τάσο Ανδρικόπουλο
-Η διαπίστωση πως η ανάδειξη της ιστορικής και πολιτιστικής παρουσίας της Μεσσηνιακής Καστροπολιτείας στη διαχρονική πορεία του Ελληνισµού δεν ήταν η πρέπουσα, ήταν αυτή που σας ώθησε αρχικά στη δημιουργία του Ιδρύματος;
Στη δημιουργία του Μανιατακείου Ιδρύματος με ώθησε κατ’ αρχάς η αγάπη μου για τη γενέτειρά μου, την ιστορική Καστροπολιτεία της Κορώνης. Σκοπός του Ιδρύματος, είναι, όπως σημειώνετε, η ανάδειξη της ιστορικής και πολιτιστικής παρουσίας της στη διαχρονική πορεία του Ελληνισμού, αλλά και η υποστήριξη της πνευματικής, οικονομικής και κοινωνικής προόδου των κατοίκων του Δήμου, καθώς και ο εντοπισμός, η ανάδειξη και η διεθνοποίηση της Μεσσηνίας και άλλων περιοχών της ελληνικής περιφέρειας. Για την επίτευξη των σκοπών του αυτών, το Μανιατάκειον Ίδρυμα υλοποιεί δράσεις γύρω από τρεις βασικούς πυλώνες: πολιτιστικούς, αναπτυξιακούς και κοινωνικούς.
-Έχοντας συσταθεί το 1995, έχει γίνει κάποια καταγραφή των δράσεων που έχουν πραγματοποιηθεί στο Ίδρυμα ύστερα από 30 χρόνια ζωής;
Κατά την τριακονταετή μέχρι σήμερα πορεία του, το Ίδρυμα έχει υλοποιήσει μεγάλο αριθμό δράσεων και εκδηλώσεων, οι οποίες μπορεί να καταταγούν στις εξής επιμέρους κατηγορίες: Διαλέξεις, εκθέσεις και εκδηλώσεις, πολιτισμικού, αθλητικού κοινωνικού και εορταστικού χαρακτήρα, συνέδρια και ημερίδες με επίκεντρο την ιστορική μνήμη και την οικονομική ανάπτυξη, μελέτες, προγράμματα, δράσεις και χορηγίες για την ανάδειξη και την αναβάθμιση της περιοχής της Κορώνης. Επίσης εκδόσεις και παρουσιάσεις βιβλίων, υποδοχή διακεκριμένων προσωπικοτήτων που επισκέφθηκαν την πόλη, τιμητικές εκδηλώσεις και απονομή βραβείων σε διάφορες προσωπικότητες, δράσεις για την ανάδειξη και προώθηση της Μεσογειακής Διατροφής. Οι παραπάνω δράσεις και εκδηλώσεις έχουν καταγραφεί ηλεκτρονικά στο αρχείο Δημ. Μανιατάκη και στην ιστοσελίδα του Ιδρύματος. Προ ολίγων μηνών οι διακεκριμένοι συγγραφείς Αθανάσιος Παπανδρόπουλος και Κώστας Χριστίδης ανέλαβαν πρωτοβουλία για την καταγραφή οικονομικών, κοινωνικών και πολιτιστικών δραστηριοτήτων, εμού και του Μανιατακείου Ιδρύματος, σε βιβλίο το οποίο είναι υπό έκδοση.
-Στην ιστοσελίδα σας κάνετε κάλεσμα στους επισκέπτες να γίνουν φίλοι του Ιδρύματος. Πόσους απαριθμεί σήμερα;
Οι φίλοι του Ιδρύματος σήμερα υπερβαίνουν τους 1.000. Σκοπός μας είναι οι φίλοι του Ιδρύματος να στηρίζουν τις δραστηριότητές του, με τις γνώσεις και τα ενδιαφέροντά τους, στον βαθμό που συνδυάζονται με τους στόχους του Ιδρύματος και την ανάδειξη της περιοχής της Κορώνης.
-Σχετικά με τις εκδηλώσεις, ενημερώνετε πως πραγματοποιούνται στα τρία προαναφερόμενα σκέλη. Υπάρχουν κάποια συγκεκριμένα κριτήρια που λαμβάνονται υπόψη ώστε να προγραμματιστούν στον χώρο σας;
Το Μανιατάκειον Ίδρυμα οργανώνει εκδηλώσεις κυρίως στην έδρα του, στην Κορώνη, αλλά κατά περίπτωση, και σε άλλα μέρη, όπως στην Καλαμάτα, την Πάτρα, την Αθήνα ή ακόμη, και εκτός Ελλάδας, για παράδειγμα στη Νάπολη της Ιταλίας και τη Ρώμη. Προσπαθούμε οι εκδηλώσεις μας να είναι υψηλής ποιότητας και να φέρνουν τους ανθρώπους κοντά στην πολιτιστική τους κληρονομιά. Αντιλαμβανόμαστε τον πολιτισμό ως ένα κοινωνικό αγαθό και συνεργαζόμαστε με πολιτιστικά ιδρύματα και θεσμούς που προάγουν την καλλιτεχνική έκφραση και δημιουργία. Ταυτόχρονα επιδιώκουμε σε σταθερή βάση την οικονομική ανάπτυξη της Κορώνης και της ευρύτερης περιοχής με εγχειρήματα βιώσιμου, φιλανθρωπικού και κοινωνικού χαρακτήρα, πάντοτε με σεβασμό προς την ιδιαίτερα πλούσια πολιτιστική κληρονομιά της Μεσσηνίας αλλά και στο περιβάλλον.
-Το ίδρυμα είναι επισκέψιμο κατά τη διάρκεια των δράσεών σας ή γενικά μέσα στον χρόνο; Σε αυτές παρατηρείτε περισσότερο ντόπιους ή επισκέπτες;
Το Μανιατάκειον Ίδρυμα είναι επισκέψιμο καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους για τους κατοίκους ή επισκέπτες της περιοχής, Έλληνες και ξένους. Είναι γεγονός ότι πολλοί ξένοι ενδιαφέρονται για την περιοχή της Κορώνης αλλά και για τους σκοπούς του Ιδρύματος και συχνά φιλοξενούνται και ξεναγούνται από εθελοντές - συνεργάτες του Ιδρύματος. Ιδιαίτερη μνεία θα ήθελα να κάνω στις ημερίδες και τα σεμινάρια πολιτιστικού, οικονομικού και ιστορικού περιεχομένου που διενεργούνται στο Ίδρυμα από διακεκριμένους επιστήμονες, Έλληνες και αλλοδαπούς, και τα οποία παρακολουθούν νέοι Μεσσήνιοι φοιτητές του εξωτερικού, στοχεύοντας στη διεύρυνση των γνώσεών τους και την ενίσχυση των δεσμών τους με τον τόπο καταγωγής τους.
-Η Δανειστική Βιβλιοθήκη του Ιδρύματος έχει αποσπάσει εγκωμιαστικά σχόλια από το κοινό. Τι μπορεί να βρει ο επισκέπτης σε αυτή;
Από το έτος 2023, το Μανιατάκειον Ίδρυμα αποφάσισε τη μεταφορά της έδρας από την Αθήνα και όλων των δραστηριοτήτων του στην Κορώνη. Στο πλαίσιο αυτό άρχισε ήδη να λειτουργεί με μεγάλη επιτυχία η Δανειστική Βιβλιοθήκη του, δίνοντας την ευκαιρία στους κατοίκους της Κορώνης, αλλά και σε όσους την επιλέγουν ως προορισμό, να την επισκεφθούν και να δανειστούν βιβλία ενδιαφέροντός τους. Η Βιβλιοθήκη διαθέτει πλούσιο υλικό λογοτεχνικού, ιστορικού και επιστημονικού περιεχομένου στην ελληνική, αγγλική, γαλλική και γερμανική γλώσσα και εμπλουτίζεται συνεχώς με νέους τίτλους, τόσο από δωρεές όσο και από άλλες πηγές. Λειτουργεί και ηλεκτρονικός κατάλογος, μέσω του οποίου οι ενδιαφερόμενοι μπορούν εύκολα να ενημερώνονται για όλους τους τίτλους βιβλίων, τους συγγραφείς κ.λπ. Πέραν τούτου, στη Βιβλιοθήκη του Ιδρύματος υλοποιούνται ενημερωτικές και εκπαιδευτικές δράσεις με θέματα σημαντικού ενδιαφέροντος για την ευρύτερη περιοχή, όπως πολιτιστικά, επιχειρηματικά, αγροτικά κ.ά. Με την ευκαιρία θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά: Πρώτον, την Ακαδημία Αθηνών - και ιδιαιτέρως τον Γραμματέα της και μέλος της Συμβουλευτικής Επιτροπής του Μανιατακείου Ιδρύματος κ. Χρήστο Ζερεφό - η οποία μας έχει δωρίσει σημαντικό αριθμό βιβλίων εξαιρετικού ενδιαφέροντος. Δεύτερον, την Εταιρεία Μεσσηνιακών Αρχαιολογικών Σπουδών, που ίδρυσε ο αείμνηστος Πέτρος Θέμελης (μέλος του Δ.Σ. του Ιδρύματος επί σειράν ετών), η οποία επίσης μας έδωσε σειρές βιβλίων της αλλά και εκδόσεις αρχαιολογικού περιεχομένου που αφορούν την Πελοπόννησο. Ακόμα, θα ήθελα να αναφέρω τη δημιουργία ειδικού τμήματος στον χώρο της Βιβλιοθήκης μας, αφιερωμένο στον καθηγητή Πέτρο Θέμελη, στο οποίο εκτίθενται εκτός από βιβλία και κείμενά του, αγαπημένα του προσωπικά αντικείμενα και πίνακες που ο ίδιος ζωγράφισε.
-Παράλληλα, η ιστοσελίδα του Ιδρύματος έχει αφιερώσει στήλη στη Μεσογειακή Διατροφή…
Στις 16 Νοεμβρίου 2010 η Μεσογειακή Διατροφή συμπεριλήφθηκε στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο για την Προστασία της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας της UNESCO και η Κορώνη από την Ελλάδα, η Soria από την Ισπανία, το Cilento από την Ιταλία και το Chefchauen από το Μαρόκο ανακηρύχθηκαν Εμβληματικές Κοινότητες. Το Μανιατάκειον Ίδρυμα, σε συνεργασία με το Υπουργείο Πολιτισμού και το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, υποστήριξε ένθερμα και συνέβαλε τόσο στη σύνταξη όσο και στην επιμέλεια του υλικού σχετικά με την υποβολή του φακέλου υποψηφιότητας εκ μέρους της Κορώνης, συντονίζοντας όλους τους εμπλεκόμενους τοπικούς φορείς. Η Μεσογειακή Διατροφή περιλαμβάνει γνώσεις και πρακτικές που συνδέονται με τη συλλογή, την προετοιμασία και την κατανάλωση της τροφής στα παραδοσιακά διατροφικά συστήματα των ελαιοπαραγωγών περιοχών της Μεσογείου. Έχει αποδειχθεί επιστημονικά ότι είναι συνώνυμη με την ευζωία και τη μακροζωία. Το Ίδρυμα έχει υλοποιήσει εντυπωσιακά πολλές και ποικίλες δράσεις για τη Μεσογειακή Διατροφή στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, όπως επιστημονικές ημερίδες, εκπαιδευτικά σεμινάρια, φεστιβάλ Μεσογειακής Διατροφής, αρθρογραφία, παρουσίαση κλινικών μελετών κ.ά.. Προσθέτω ότι τρεις δρόμοι στην Κορώνη έχουν λάβει τα ονόματα των ως άνω Εμβληματικών Κοινοτήτων της Μεσογειακής Διατροφής (οδοί Soria, Cilento και Chefchaouen).
-Στη διάρκεια της πορείας του Ιδρύματος, η Πολιτεία έχει προσφερθεί να στηρίξει το εγχείρημα αυτό;
Θα ήθελα να τονίσω ότι η επιτυχία του Ιδρύματος εξαρτάται από την αποδοχή και τη συνεργασία του τόσο με τους τοπικούς όσο και με κρατικούς φορείς. Από την ίδρυσή του, το Ίδρυμα αγκαλιάστηκε ιδιαίτερα από την Ιερά Μητρόπολη Μεσσηνίας, τις δημοτικές αρχές και το Υπουργείο Πολιτισμού. Ενδεικτικά, το 2007, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Μεσσηνίας Χρυσόστομος παραχώρησε οικόπεδο στην Κορώνη για την ανέγερση σύγχρονου σχολικού συγκροτήματος, με σκοπό τη στέγαση του Γυμνασίου και του Λυκείου της πόλης. Το Ίδρυμά μας ανέλαβε τη δαπάνη για την εκπόνηση της τεχνικής μελέτης. Επίσης, τον Μάρτιο 2013, σε συνεργασία με το Υπουργείο Πολιτισμού και τη δημοτική αρχή, το Μανιατάκειον Ίδρυμα χρηματοδότησε τη διενέργεια υποβρύχιας έρευνας σε όλη την περιοχή του Κάστρου της Κορώνης (από την Εφορεία Ενάλιων Αρχαιοτήτων), προκειμένου να ολοκληρωθούν όλες οι απαιτούμενες μελέτες και να δοθούν στις αρμόδιες υπηρεσίες, με σκοπό την ένταξη στο ΕΣΠΑ και να γίνουν οι εργασίες υποστήριξης του Κάστρου.
-Επειτα από ένα “ταξίδι” τριών δεκαετιών, ποιοι απ’ στόχους σας εκπληρώθηκαν και ποιοι είναι αυτοί που έχετε θέσει ως στόχο να υλοποιηθούν;
Μετά την πάροδο 30 ετών, μπορώ βάσιμα να ισχυρισθώ ότι χάρη στις προσπάθειες –πλην εμού– της συζύγου μου Ελένης, των εκάστοτε μελών του Διοικητικού Συμβουλίου, της Συμβουλευτικής Επιτροπής και των υπαλλήλων του Ιδρύματος, των τοπικών και εθνικών αρχών και την ανεκτίμητη βοήθεια πολυάριθμων φίλων, συνεργατών, επιστημόνων και πνευματικών ανθρώπων από διάφορα σημεία της Ελλάδος και εκτός αυτής, όλοι οι τεθέντες στόχοι έχουν επιτευχθεί σε σημαντικό βαθμό. Οι προσπάθειές μας αυτές έχουν τύχει ευρείας αναγνώρισης, όπως εμφαίνεται και από την απονομή διακρίσεων και βραβεύσεων, με σημαντικότερη αυτήν της απονομής του Διασήμου του Τάγματος Τιμής της Ιταλικής Δημοκρατίας “Cavaliere dell’ Ordine della Stella d’ Italia” σε εμένα και τη σύζυγό μου από τον Πρόεδρο της Ιταλικής Δημοκρατίας κ. Sergio Mattarella, τον Οκτώβριο του 2021. Αυτό μας γεμίζει ικανοποίηση και μας ενθαρρύνει να συνεχίσουμε το έργο μας για την περαιτέρω ανάδειξη της ιστορικής και πολιτιστικής παρουσίας της Κορώνης, την πνευματική, οικονομική και κοινωνική πρόοδο των κατοίκων της, καθώς και όλης της Μεσσηνίας αλλά και της ελληνικής περιφέρειας γενικότερα.
Απονομή του Διασήμου του Τάγματος Τιμής της Ιταλικής Δημοκρατίας “Cavaliere dell’Ordine della Stella d’Italia” στον κύριο Δημήτρη Μανιατάκη και την κυρία Ελένη Ταγωνίδη-Μανιατάκη.
Διαβάστε ΔΩΡΕΑΝ το τεύχος Ιανουαρίου 2025 του Περιοδικού "Περισκόπιο"