Συνέντευξη στην Κωνσταντίνα Δρακουλάκου
Πολλοί είναι οι λόγοι για να κουβεντιάσει κανείς με τον Μεσσήνιο λογοτέχνη Αριστοτέλη Φράγκο. Η αφορμή, πάντως, προέκυψε όχι μόνο από την πρόσφατη κυκλοφορία του βιβλίου του "Τα αλλιώτικα", από τις εκδόσεις "Τάδε Εφη", αλλά και από την επικείμενη παρουσίασή του, μαζί με το ποίημα των 346 στίχων "Ανάξιον εστί", την Τετάρτη 9 Απριλίου, στις 7 μ.μ., στην αίθουσα της εφημερίδας «Ελευθερία», Γεωργούλη 26, στην Καλαμάτα.
Για τα βιβλία θα μιλήσουν η Αντωνία Παυλάκου, Μ.Α. φιλόλογος, πρόεδρος της Ε.Μ.Σ., και ο Αγγελος Λάππας, φιλόλογος, συγγραφέας και ποιητής. Την παρουσίαση θα συντονίσει ο Αλέξανδρος Χαραλαμπόπουλος, μέλος του Δ.Σ. της Ε.Μ.Σ. Ποιήματα θα διαβάσει η Αντωνία Παυλάκου, ενώ μουσική με την κιθάρα του θα παίξει ο Νίκος Μανίτσας.
- Γιατί τιτλοφορείτε τη νέα σας συλλογή "Τα αλλιώτικα". Εχει κάτι διαφορετικό από τις άλλες;
Tο διαφορετικό σε σχέση με παλαιότερες συλλογές μου ως προς τη θεματολογία είναι η απουσία του έρωτα. Στην παρούσα συλλογή επίσης αποτυπώνω δηκτικά, σκωπτικά ή ειρωνικά ή και με αλληγορίες και καθημερινά στιγμιότυπα τα κακώς κείμενα της συλλογικής ελληνικής πραγματικότητας ή της καθημερινότητάς μας. Τα προηγούμενα έχουν ωστόσο πολιτικό και κοινωνικό χαρακτήρα, μόνο που εδώ τα ζητήματα αυτά τα παρουσιάζω έμμεσα, τα «ντύνω» αλλιώτικα, βρίσκοντας έναν έμμεσο τρόπο να διαμαρτυρηθώ για την ασχήμια που συχνά μάς περιβάλλει.
- Τα ποιήματά σας στη νέα σας συλλογή αλλά και στην προηγούμενη έχουν έναν χαρακτήρα έντονα πεζολογικό ή και αντιποιητικό. Πώς τον δικαιολογείτε σε σχέση με τα παλαιότερα ποιήματά σας που είχαν στοιχεία προσωπικού λυρισμού;
Ο σκληρός ρεαλισμός της καθημερινότητας και οι πικρίες δεν αφήνουν-τουλάχιστον σε εμένα- περιθώρια για αποτύπωσή τους με εικόνες και ποιητική αφαίρεση‧ έτσι η έκφρασή μου γίνεται πεζολογική, γιατί μου φαίνεται πως αυτή ταιριάζει περισσότερο με τη μουρμούρα της διαμαρτυρίας και το ξεκάθαρο νόημα και όχι η ποιητική υπαινικτικότητα που μπορεί να έχει πολλαπλές αναγνώσεις.
- Ποιο είναι το μήνυμα που θέλετε να δώσετε στους αναγνώστες σας με το νέο βιβλίο σας;
Επιδίωξή μου δεν είναι να περάσω κάποιο ιδιαίτερο μήνυμα στους αναγνώστες. Οι αναγνώστες, θεωρώ, διαβάζουν και κρίνουν με βάση τις πεποιθήσεις τους. Άρα αυτοί θα επιλέξουν ποια μηνύματα θα λάβουν. Ωστόσο επανερχόμενος στην εξήγηση που έδωσα και στο πρώτο ερώτημα, στόχος μου περισσότερο ήταν να εκφραστώ αλλιώτικα, να διαφοροποιηθώ εκφραστικά σε σχέση με το παρελθόν και έμμεσα πιθανώς να ευαισθητοποιήσω τους αναγνώστες για αυτά που εγώ θεωρώ παθογένειες και με πονούν.
- Συχνά χρησιμοποιείτε στα ποιήματά σας μορφές και ονόματα από τη Μυθολογία ή και την Ιστορία. Τι προσφέρει η χρήση τους;
Τα πρόσωπα από τούς μύθους και την Ιστορία λειτουργούν ως σύμβολα και ισχυροποιούν το νόημα. Αλλωστε η χρήση αυτή είναι μια πολύ αποδοτική τεχνική στην ποίηση, φτάνει να υφίσταται η καλή γνώση του υλικού και να εντάσσεται αυτό αφομοιωτικά και επιτυχημένα στο κείμενο.
- Ποιος ο ρόλος των οικόσιτων «φίλων» σας -ιδιαίτερα του παπαγάλου- στη συλλογή αυτή αλλά και σε άλλες;
Ο ρόλος των οικόσιτων «φίλων» δεν περιορίζεται μόνο στον Πέτρο τον παπαγάλο μου αλλά καθότι “ορκισμένος” ζωόφιλος επεκτείνεται και στον φίλο μου τον Οδυσσέα το χρυσόψαρο, στον πετεινό Τσίφτη, στον σκύλο μου Αζόρ, και στον γάτο μου τον Τίγρη. Θέλοντας λοιπόν να τονίσω σκέψεις και προβληματισμούς μου, αναβαθμίζω τον ρόλο τους, στην καθημερινότητά μου και τους δίνω τη φωνή και τον κοινό νου που θα έπρεπε να έχουν οι άνθρωποι -και δυστυχώς δεν τον έχουν. Όσο για τον παπαγάλο είναι το σύμβολο έκφρασης των αυτονόητων, σχεδόν κάτω και από τον κοινό νου.
- Ποια η έννοια του καθρέφτη στο δικό σας ποιητικό σύμπαν;
Η έννοια του καθρέφτη στη λογοτεχνία είναι κυρίαρχο μοτίβο. Επιστρέφει τη φαινομενική όψη του κόσμου, την αντανακλά αντίστροφα, αλλά για εμένα αποτελεί αντανάκλαση της συνείδησης, αυτοθεώρηση, άρα και αυτοκριτική. Μια έμμεση προτροπή να αναζητάμε τον βαθύτερο εαυτό μας.
- Μαζί με τη συλλογή "Τα αλλιώτικα" κυκλοφορεί επίσης από τις εκδόσεις "Τάδε Εφη" το ποίημα των 346 στίχων "Ανάξιον εστί". Τι ακριβώς απαξιώνετε σε αυτό;
Αδυνατώ να εμπιστευτώ αυτά τα «τενεκεδένια ανθρωποειδή», τα κοινώς ονομαζόμενα ρομπότ. Η αντίδρασή μου αυτή δημιουργήθηκε από κινηματογραφικά έργα που έχω παρακολουθήσει, στα οποία τα εν λόγω αντικείμενα, που υποτίθεται είχαν ενταχθεί στην κοινωνία μας και στις υπηρεσίες των ανθρώπων, δεν δίστασαν σε κάποια «ανύποπτη στροφή» του χρόνου να επαναστατήσουν και να επιτεθούν κατά της ανθρωπότητας με στόχο να την αφανίσουν. Αυτά απαξιώνω γιατί δεν έχουν συνείδηση και αισθήματα, αλλά σε καμιά περίπτωση τους επιστήμονες που πέτυχαν ένα τεχνολογικό θαύμα, φτάνει αυτό να προχωρήσει ελεγχόμενο και στην υπηρεσία και μόνο του ανθρώπου.
- Σε κάποιες συλλογές σας, συμπεριλαμβανομένης της τελευταίας, ενυπάρχουν χαϊκού και τάνκα. Γιατί χρησιμοποιείτε αυτό το είδος της ποίησης;
Αφενός για να εμπλουτίσω θεματικά το περιεχόμενο του βιβλίου και αφετέρου για να έχει το ερέθισμα ο αναγνώστης να γνωρίσει την ομορφιά αυτού του είδους της ιαπωνικής ποίησης ή και για να την μελετήσει.
- Eπειδή τις σάτιρές σας δεν τις έχετε παρουσιάσει, πείτε μας τι ακριβώς σατιρίζετε σε αυτές;
Πρώτον, στη σάτιρα με τον φανταστικό τίτλο Ελμπιντόρ η διαθήκη της νεότερης Ελλαδιάρ (2015) καταγράφονται με σκωπτικό τρόπο κοινωνικοπολιτικά και θρησκευτικά δρώμενα και γεγονότα. Δεύτερον, στην ποιητική παρωδία Ζάβαρα-κάτρα- νέμια (2024) σατιρίζεται το γενικό «αλλαλούμ» όπως αυτό υπαινίσσεται η φράση-τίτλος του γνωστού τραγουδιού του Γιάννη Μαρκόπουλου και τρίτον σε αυτή με τον τίτλο Hand made in Ελλαδιάρ (2024) γίνεται αναφορά στους θεούς του Ολύμπου, τους μυθολογικούς ήρωες καθώς και τις πιο γνωστές μυθολογικές μάχες, με υπαινιγμούς και ταυτίσεις με σύγχρονα γεγονότα.
- Μετά από 15 ποιητικές συλλογές, 4 μυθιστορήματα και 3 σάτιρες, ποια είναι τα μελλοντικά σχέδιά σας στη συγγραφή;
Αφού στο σύνολο των 22 μέχρι σήμερα εκδοθέντων βιβλίων προσθέσω και τα δύο πρόσφατα πονήματά μου, την ποιητική συλλογή "Τα αλλιώτικα" και το ποίημα "Ανάξιον εστί", θα έλεγα ότι από εδώ και στο εξής: «Αγνωστοι αι βουλαί του Κυρίου».
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Ο Αριστοτέλης Φράγκος γεννήθηκε το 1946 και κατοικεί μόνιμα στην Καλαμάτα. Με το γράψιμο και ιδιαίτερα με την ποίηση ασχολείται από το 1982. Μέχρι σήμερα έχει εκδώσει συνολικά 23 βιβλία, ήτοι: 16 ποιητικές συλλογές, 4 μυθιστορήματα, 2 σάτιρες και 1 ποιητική παρωδία. Ποιήματά του έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, στα γερμανικά, στα κινέζικα, στα ρουμάνικα και έχουν βραβευτεί στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Σημαντικό είναι ωστόσο, το βραβείο του "ΜΑΡΚΟΥ ΑΥΓΕΡΗ", που του απονεμήθηκε στις 26.1.2014 από την Εταιρία Ελλήνων Λογοτεχνών, για την ποιητική του συλλογή "Άλαλες λέξεις – βουβές νότες".