Οχι μόνο γιατί είχε πολύ περισσότερες συμμετοχές, αλλά και επειδή η τέχνη της γλυπτικής ήρθε σε επαφή με αμέτρητο κόσμο - ο οποίος στο πλαίσιο της καθημερινής του βόλτας ήρθε σε επαφή με τους καλλιτέχνες, ρώτησε, έμαθε, και πολλές φορές σκάλισε ο ίδιος την πέτρα... Ενήλικοι αλλά και πολλά παιδιά έγιναν μέρος της καλλιτεχνικής δημιουργίας και βοήθησαν με τη σειρά τους τους γλύπτες να εκφραστούν.

Αξία; Ανεκτίμητη. Τόσο για την τέχνη όσο και -κυρίως- για την πόλη της Καλαμάτας.

H “Ε” επισκέφτηκε το Εργαστήρι Γλυπτική την ημέρα της λήξης του, για να μιλήσει με τους συντελεστές - οι οποίοι δήλωσαν πολύ ικανοποιημένοι από το αποτέλεσμα, αλλά και μαγεμένοι από το χώρο. Ευχαρίστησαν με θέρμη τους χορηγούς και τους συμπαραστάτες τους, και μας μίλησαν από καρδιάς για τα έργα και τις εμπειρίες τους από αυτή την ωραία προσπάθεια.

Ο Νίκος Ηλιόπουλος από το Καλλιτεχνικό Στέκι, με τη φροντίδα του οποίου πραγματοποιήθηκε και φέτος το Εργαστήρι Γλυπτικής στην Καλαμάτα, αναφέρθηκε καταρχάς στους ανθρώπους που συμμετείχαν - και στις προτεραιότητές τους. Ηρθαν εδώ καλλιτέχνες πολύ αξιόλογοι, καλοί τεχνίτες, μας είπε· ανθρωποι που έχουν μια άλλη κουλτούρα η οποία ξεφεύγει από την καθημερινότητα της πολιτικής, του ποδοσφαίρου, του “δήθεν”, του “κάπως”, της δόξας, της φήμης... Ο καλλιτέχνης, βέβαια, έχει την ανάγκη να προβληθεί -και με το Ανοιχτό Εργαστήρι εκτίθεται στο κοινό πριν από την έκθεση του έργου του- “αλλά σε μεγάλο βαθμό, για τους ανθρώπους που μας ακολουθούν σε διάφορες ομάδες, όπως π.χ. και η δική μου της φωτογραφίας, δεν είναι ζητούμενο η προβολή: Είναι το μεράκι να συναντηθούμε, να φτιάξουμε, να δείξουμε κάτι από εμάς”.

Για το φετινό 2ο Εργαστήρι, ο Ν. Ηλιόπουλος μας είπε ότι “κύλησε εξαιρετικά, ήταν απίθανο αυτό που έγινε εδώ... Πρώτα από όλα η συμμετοχή: Τουλάχιστον 30 άνθρωποι ασχολήθηκαν με τη γλυπτική - και δεν ασχολήθηκαν περιστασιακά. Υπήρχαν άνθρωποι που αφιέρωσαν τις διακοπές τους σ' αυτό, τις ελεύθερες ώρες τους σε μόνιμη βάση, για να σκαλίσουν ένα γλυπτό. Αυτό που ήταν επίσης απίστευτο ήταν η συμμετοχή του κόσμου. Είναι και το μέρος μέσα στη δροσιά, μέσα στα δέντρα, δίπλα από τη θάλασσα... εκεί που όλος ο κόσμος κάνει τη βόλτα του. Το υπολογίσαμε με μια επιφυλακτική εκτίμηση ότι καθημερινά βλέπανε το εργαστήριο 200 άνθρωποι. Δηλαδή αν τα βάλουμε σε μια βάση, υπολογίσαμε ότι ένας κόσμος 5.000 τουλάχιστον (μάλλον παραπάνω είναι, το λέμε επιφυλακτικά) μπήκε στο Εργαστήριο”. Και φανταστείτε ότι “η γλυπτική  στη σύγχρονη Ελλάδα δεν είναι από τις λαοπρόβλητες τέχνες - δεν είναι φωτογραφία, ζωγραφική, θέατρο, μουσική... Υπήρχε όμως μια άμεση επαφή με τον κόσμο”. 

Τι εισέπραξαν άραγε οι καλλιτέχνες και οι διοργανωτές από τον κόσμο αυτόν που τους επισκεπτόταν και τους επεξεργαζόταν, όσο εκείνοι επεξεργάζονταν την πέτρα; “Καταρχάς εισπράξαμε από όλους... απορία - γιατί ήταν κάτι που δεν το γνώριζαν, είχαν λοιπόν και τεχνικές απορίες. Ομως όλοι ήμασταν συνεννοημένοι, ότι οποιαδήποτε ερώτηση έπρεπε να απαντηθεί”.

ΝΑ ΠΛΗΡΩΝΕΣΑΙ ΜΕ ΕΡΓΑ ΤΕΧΝΗΣ

Οι γλύπτες είχαν συμφωνήσει μεταξύ τους να φιλοξενηθεί σωστά ο κόσμος στο χώρο τους - και επιπλέον, να δείχνει ο καθένας  και το έργο του διπλανού του, να μην δείχνει μόνο το δικό του. Να αναδεικνύεται δηλαδή η συλλογικότητα, τόσο στη δουλειά όσο και στην υποδοχή των θεατών-φιλοξενούμενων. Ως αποτέλεσμα; “Εισπράξαμε ενθουσιασμό”, λέει ο Ν. Ηλιόπουλος, “γιατί ήταν πραγματικά κάτι που τους άρεσε, όλη αυτή η διαδικασία. Εβλεπαν συνεχώς τουλάχιστον 10-15 ανθρώπους να σκαλίζουν... Ηταν εντυπωσιακό γιατί ήρθαν και γονείς με πολλά παιδάκια. Οπως έκαναν την βόλτα τους, έμπαιναν μέσα κι αφήναμε τα παιδάκια να σκαλίσουν, να δούνε πώς είναι αυτό”. Υπήρχαν πέτρες που ήταν για τον κόσμο, εξηγεί, και οι επισκέπτες τις σκάλιζαν χωρίς να έχουν κάποιο σχέδιο, έτσι απλά για την εμπειρία! “Αλλά και γενικότερα, εκτός από αυτή τη χαρά που πήρε ο κόσμος, εκτός από την περιέργεια που κάλυψε, θεωρώ ότι το Εργαστήρι Γλυπτικής ήταν το μεγαλύτερο εικαστικό γεγονός φέτος στην πόλη” - ως προς την προσέλευση του κόσμου,   ως προς τη συμμετοχή καλλιτεχνών, ως προς τη διάρκεια αλλά και ως προς το αποτέλεσμα το οποίο “ήταν αξιοπρεπέστατο, υπάρχουν έργα που είναι πάρα πολύ ωραία!”.

Αλήθεια, τα έργα αυτά τι θα γίνουν; “Προφανώς ανήκουν στους καλλιτέχνες, εμείς έχουμε κρατήσει ένα φωτογραφικό αρχείο, ως εικόνα του τι συνέβη, εξηγεί ο Ν. Ηλιόπουλος”. Πάντως, γλυπτό δωρίστηκε στο Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο και τον πρόεδρό του Χάρη Βγενή για την προσφορά του χώρου αλλά και την έμπρακτη βοήθεια, σε κάθε τομέα, όπου χρειάστηκε. Επίσης, άλλο ένα έργο χαρίστηκε στον “Αίολο”, τον Ναυταθλητικό Ομιλο -  ο οποίος βοήθησε από την πλευρά του πάρα πολύ, παρέχοντας π.χ. ρεύμα, τουαλέτες, διάφορα αναγκαία πράγματα, καθώς κι έναν αποθηκευτικό χώρο για να φυλάσσονται τα έργα το βράδυ.

Είναι ωραίο να πληρώνεσαι σε τέχνη! Ισως γι' αυτό και ο δήμαρχος Παναγιώτης Νίκας, ο οποίος αντιλήφθηκε τη σημασία και την ομορφιά του Ανοιχτού Εργαστηρίου Γλυπτικής για την πόλη -όπως και την τόσο θετική εντύπωση που έκανε στον κόσμο-, δεσμεύτηκε να στηρίξει ηθικά αλλά και οικονομικά τη διοργάνωση ώστε να γίνει ένας ετήσιος θεσμός: με μόνο “αντάλλαγμα” ένα γλυπτό, εάν οι καλλιτέχνες θελήσουν να το προσφέρουν στο Δήμο της Καλαμάτας.

ΕΚΘΕΣΗ - ΠΩΛΗΣΗ - ΚΡΙΤΗΡΙΑ...

Με τη λήξη του 2ου Εργαστηρίου την προηγούμενη Πέμπτη, άρχισε αμέσως η έκθεση των γλυπτών που φιλοτεχνήθηκαν στο πλαίσιό του, στον ίδιο αυτό χώρο του λιμανιού. Οσο για τη μετέπειτα τύχη τους; Οπως μας είπε  ο Ν. Ηλιόπουλος, “κάποια έργα είναι προς πώληση και κάποια όχι - αυτό είναι θέμα καλλιτέχνη. Από γνώσεις που έχω, κάποια έργα έχουν ήδη πουληθεί. Και βέβαια αν κάποιος φορέας εάν ενδιαφέρεται να αγοράσει κάποιο έργο για να κοσμήσει το χώρο του, είμαστε διατεθειμένοι να το δώσουμε σε ένα συμβολικό ποσό, έτσι ώστε να καλυφθούν τα έξοδα του καλλιτέχνη, της πέτρας... Και θα είναι χαρά μας που το έργο αυτό θα κοσμεί έναν δημόσιο χώρο”.

Από την άλλη πλευρά, η τιμή της τέχνης γενικότερα είναι ένα τεράστιο ζήτημα που φυσικά δε φιλοδοξούμε να αναλύσουμε στο πλαίσιο αυτού του ρεπορτάζ - ο πειρασμός όμως είναι μεγάλος, οπότε... ακροθιγώς το αγγίξαμε κι αυτό: “Κοίταξε να δεις, τα πράγματα με την τέχνη είναι πολύ απλά: Εάν είσαι ανώνυμος πουλάς ένα έργο 100 ευρώ. Το ίδιο έργο μπορεί να πωληθεί από έναν επώνυμο 1.000 ευρώ, και το ίδιο έργο μπορεί να πωληθεί από μια γκαλερί 5.000 ευρώ. Το εμπόριο της τέχνης είναι μια πολύ μεγάλη κουβέντα... δεν χρειάζεται ούτε καν να την ανοίξουμε - γιατί είναι κι ένας τομέας που ειδικά το Καλλιτεχνικό Στέκι δεν το αφορά, γιατί δεν κάνει εμπόριο τέχνης. Προφανώς και πωλούνται έργα που έχουμε εκθέσει, γιατί κάνουμε πάρα πολλές εκθέσεις στο χώρο μας κάθε χειμώνα, αλλά η πώληση αυτών των έργων είναι ουσιαστικά η πρώτη πώληση: Είναι αυτό που έχει φτιάξει με μεράκι ένας καλλιτέχνης που είναι εννιά φορά στις δέκα ερασιτέχνης, και είναι χαρά του κι έτσι το δίνει σε μια πάρα πολύ χαμηλή τιμή, για να το πάρει κάποιος να το βάλει στο χώρο του. Δεν είναι δηλαδή θέμα εμπορίου ή γκαλερί - γι' αυτό φεύγουν έργα από το στέκι κατά καιρούς σε τιμή 40, 50, 60 ευρώ... ή 100 ευρώ τα πιο μεγάλα, έως και 500 ίσως, αν μιλάμε πια για έργα μεγάλα -γιατί και το μέγεθος έχει μια σημασία για το μέσο πολίτη- αλλά και πραγματικά έχουν μια μεγάλη αξία. Πραγματικά όμως έχουν πωληθεί έργα σε τιμή 50 ευρώ, που είναι κάτι αστείο· αξιοπρεπέστατα έργα. Ετσι κι αλλιώς η επιλογή που κάνουμε για να γίνει μια έκθεση σωστά είναι πάρα πολύ σοβαρή, για να μπορούμε κι εμείς να κρατάμε ένα υψηλό επίπεδο σε αυτό που προσφέρουμε ως εκθεσιακός χώρος. Καθένας που έρχεται στο χώρο για να εκθέσει και μας προτείνει μια συνεργασία, εμείς το αξιολογούμε βλέποντας τη δουλειά του, συζητώντας το με μια επιτροπή και κρίνοντας αν μπορεί ή όχι να εκθέσει στο χώρο μας. Δεν είναι δηλαδή μια διαδικασία όπου εκθέτει κάποιος έτσι για πλάκα. Τηρούνται κάποια αυστηρά καλλιτεχνικά κριτήρια - και βέβαια δίνουμε βήμα στην έκθεσή μας σε πάρα πολύ κόσμο, σε νέους καλλιτέχνες... Εχουμε σχεδόν όλα τα είδη: γλυπτική, κεραμική, φωτογραφία, σκίτσο, ακόμα και έκθεση μουσικών οργάνων έχουμε κάνει".

ΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ ΣΑΝ... ΚΑΜΠΙΝΓΚ

Ορισμένοι από τους καλλιτέχνες που συναντήσαμε στο λιμάνι, στο χώρο του Ανοιχτού Εργαστηρίου Γλυπτικής την Πέμπτη το μεσημέρι, λίγες ώρες πριν από την τελετή λήξης της διοργάνωσης, μας μίλησαν οι ίδιοι για την εμπειρία της συμμετοχής τους και τα έργα τους. Για το γενικότερο κλίμα όμως και το πώς βίωσαν οι γλύπτες αυτή την εμπειρία ρωτήσαμε καταρχάς τον Νίκο Ηλιόπουλο που έζησε μαζί τους σχεδόν κάθε λεπτό αυτού του ιδιαίτερου μήνα:

"Η εμπειρία των καλλιτεχνών νομίζω ότι είναι η καλύτερη, γιατί όπως είπα και νωρίτερα πολλοί από αυτούς τους καλλιτέχνες αφιέρωναν και ολόκληρη την άδεια τους εδώ θεωρώντας ότι κάνουν διακοπές με ένα γλυπτό, με το χόμπι τους, με την τρέλα τους (με την καλή έννοια προφανώς!). Συνολικά ήταν μια εξαιρετική εμπειρία για όλους, γιατί δημιουργήθηκε μια ωραία παρέα που αντάλλαζε γνώμες, πειράγματα, κεράσματα... Ηταν δηλαδή μια διαδικασία πολύ φιλική, πολύ οικεία, παρεΐστικη εντελώς, από το πρωί μέχρι αργά το άλλο πρωί.

Νομίζω ότι για όλους αυτούς τους ανθρώπους, που αφιέρωσαν τον χρόνο τους εδώ για να σκαλίζουν ένα γλυπτό και να έχουν ένα αποτέλεσμα, έπαιζε ρόλο βέβαια και το αποτέλεσμα -που είχαν ένα μεράκι για να το βγάλουν- αλλά ήταν και η διαδικασία της παρέας και της ύπαρξης τους σε αυτό το χώρο, ο οποίος ήταν και εξαιρετικός: Ημασταν κάτω από δέντρα, στη δροσιά, ενώ μπορεί μέσα στην πόλη να είχε 30 ή 40 βαθμούς. Πολλά παιδιά όπως κι εγώ κάναμε εδώ και τις βουτιές μας όποτε ζεσταινόμασταν πολύ... Ηταν σαν μια διαδικασία κάμπινγκ, όπως μου είπε και μια φίλη: Το πρωί ήταν σαν να ξυπνάς σε ένα κάμπινγκ και να βλέπεις κάποιους ανθρώπους να σκαλίζουν. Ηταν πάρα πολύ ωραία εμπειρία. Και εγώ τις  διακοπές μου τις αφιέρωσα εδώ, δεν πήγα πουθενά. Ερχόμουν εδώ, έπαιρνα έναν καφέ ή μια μπίρα και χάζευα τους άλλους, γιατί εγώ προσωπικά δεν είμαι γλύπτης. Αγκαλιά με την πέτρα...".

Στο χώρο του λιμανιού, κάτω απ' τα δέντρα βρήκαμε κι έναν από τους... μόνιμους επισκέπτες του Εργαστηρίου Γλυπτικής. Πήγαινε κάθε μέρα εκεί και ψάρευε με τα δυο του αγόρια - αλλά με κάθε ευκαιρία σκάλιζε κι εκείνος τις πέτρες που του έδιναν οι γλύπτες...

“Είμαι απ' την Ηπειρο”, μας είπε, “είναι ωραία εδώ - και το πιο ωραίο είναι που τα μικρά παιδιά μαθαίνουν. Περνάνε πολλά μικρά παιδιά και μαθαίνουν διαφορά πράγματα. Εγώ είμαι πετράς, αλλά είναι πρώτη φορά που φτιάχνω τέτοια. Εχω φτιάξει και κεφάλια εδώ. Η πέτρα είναι φυσικό υλικό δεν είναι μπετόν και τέτοια. Εγώ χτίζω με πέτρα, μου αρέσει και είναι το DNA μου: Ο παππούλης μου ήταν πετράς, κι εγώ πετράς...”.

Ο ΔΑΣΚΑΛΟΣ

Ολοι στο Εργαστήρι τον αποκαλούσαν “Δάσκαλο”: Ο γλύπτης Γιάννης Γκούζος είναι η ψυχή, ο εμπνευστής, ο οδηγητής, ο μέντορας των καλλιτεχνών σ' αυτή τη διοργάνωση.

Τον βρήκαμε -πού αλλού;- ανάμεσα στα γλυπτά, να δίνει οδηγίες, να κουβαλάει, να οργανώνει τις λεπτομέρειες πριν από την τελετή της λήξης - με γνώση, αποφασιστικότητα και... χιούμορ. Ξέκλεψε όμως λίγο χρόνο για να μας πει και τις δικές του εντυπώσεις - κι όπως καταλαβαίνετε, η γνώμη του μετράει! “Τα πράγματα φέτος εδώ κύλησαν εξαιρετικά” τόνισε ξεκινώντας. “Ξεπέρασαν τις προσδοκίες της αρχικής μας κίνησης. Ηταν εμπειρία και για εμάς, αντιμετωπίσαμε πολλά και διάφορα εδώ... Είχαμε πολλές συμμετοχές - και ελεύθερες συμμετοχές. Το σημαντικό είναι πως πετύχαμε τον στόχο μας, ο οποίος ήταν να ενημερώσουμε τον κόσμο, να επιδείξουμε την τέχνη της γλυπτικής, και κυρίως να φτιάξουμε λίγο τη σχέση θεατή - έργου - δημιουργού. Αυτό το τρίπτυχο”.

Η γλυπτική είναι λίγο “ριγμένη” τέχνη, σχολιάσαμε, δεν είναι λαοπρόβλητη πια· οπότε αποκαταστάθηκε εδώ ένα κομμάτι; “Ναι, θέλουμε να το πιστεύουμε - γιατί μας έχει δώσει αριστουργήματα... Είναι τέχνη υψηλής αισθητικής και πιστεύω ότι το προσεγγίσαμε αυτό, έστω και στο ελάχιστο. Είχαμε μια μεγάλη παράδοση, και την έχουμε ακόμα.

Οσο για την επαφή με τον κόσμο, “ήταν έως και συγκινητική. Τα σχόλια που ακούγαμε εδώ ήταν συγκινητικά... Πιστεύω πως το ευχαριστήθηκε ο κόσμος, μας ενθάρρυνε - και βέβαια προέκυψαν και πολλές συνεργασίες. Ανθρωποι που δεν γνώριζαν πως μπορούν να γίνουν τέτοια πράγματα εδώ, στην πόλη, πήραν μια γεύση και ίσως χρησιμοποιήσουν πια τη γλυπτική ή την τέχνη της γλυπτικής για ιδιωτικές και προσωπικές τους δουλειές”.

Ο Γιάννης Γκούζος φυσικά δεν έμεινε στη θεωρία και την οργάνωση. Κατά τη διάρκεια του Ανοιχτού Εργαστηρίου φιλοτέχνησε κι ο ίδιος ένα έργο “που εμείς το ονομάζουμε «Θάλασσα». Είναι ένας γυναικείος κορμός με το χέρι ακουμπισμένο στο στήθος - και ομολογώ πως το ευχαριστήθηκα ιδιαίτερα, γιατί ο χώρος όπου λειτουργούμε εδώ είναι πολύ ωραίος, ειδυλλιακός...”

Τι θα γίνει όμως αυτό το έργο στη συνέχεια, αφού εκτεθεί ως τις αρχές Σεπτέμβρη στο λιμάνι; “Θα πάει στην ιδιωτική μου συλλογή, είναι προσωπικό έργο, έχω δουλέψει με μοντέλο συγκεκριμένο. Δεν ξέρω αν θα υπάρξει κάποιο ενδιαφέρον, πάντα είμαστε στη διάθεση να το συζητήσουμε”.

Καταλήγοντας ζητήσαμε απ' το Δάσκαλο μια σύγκριση ανάμεσα στο περσινό και το φετινό Εργαστήρι Γλυπτικής. “Το περσινό Εργαστήρι ήταν ένα πρώτο διστακτικό και δειλό βήμα. Μας έδωσε την ευκαιρία να μεγαλώσουμε τον κύκλο - και πιστεύουμε ότι θα πετύχουμε κάτι περισσότερο του χρόνου . Ευελπιστούμε να το καθιερώσουμε, κάθε χρόνο να γίνεται μια συνάντηση Μεσσήνιων κυρίως καλλιτεχνών, και άλλων βέβαια, γιατί όχι; Να μπορούμε να ανταλλάξουμε τις απόψεις μας, τις ιδέες, τις σκέψεις, τις αγωνίες μας... και να κρατάμε την επαφή μεταξύ μας στο χώρο μας, στον κύκλο μας”.

ΟΙ ΓΛΥΠΤΕΣ

Στη συνέχεια ρωτήσαμε μερικούς καλλιτέχνες να μας πουν δυο λόγια για τη σχέση τους με τη γλυπτική, για το έργο που φιλοτέχνησαν φέτος, αλλά και για τη συνολική τους εμπειρία από το 2ο Ανοιχτό Εργαστήρι - όχι απαραίτητα με αυτή τη σειρά! Δέχτηκαν με χαρά... και μεταξύ άλλων μας είπαν:

ΛΕΥΚΗ ΧΑΡΙΤΟΥ

“Αν και είμαι Καλαματιανή, ζω στη Θεσσαλονίκη - και δεν είμαι γλύπτρια, αλλά είμαι ζωγράφος και αρχιτέκτονας. Εχω τελειώσει τη Σχολή Καλών Τεχνών και ολοκληρώνω τώρα τις σπουδές μου στην Αρχιτεκτονική. Η πρώτη μου όμως επαφή με την γλυπτική ήταν σε πολύ μικρή ηλικία, βέβαια όχι σε πέτρα αλλά σε πηλό και σε άλλες κατασκευές. Μου δόθηκε η ευκαιρία μέσα από το Καλλιτεχνικό Στέκι να ασχοληθώ πιο έντονα με τη γλυπτική, να μάθω τα εργαλεία και τους τρόπους χειρισμού τους... Επέλεξα λοιπόν τη ζωγραφική, αλλά στην πορεία βλέπω ότι και η γλυπτική είναι ένα είδος τέχνης με την οποία εκφράζεσαι πολύ έντονα, σε άλλη διάσταση, στο χώρο.

Αυτό που δημιούργησα είναι ένας Πύργος-Βράχος, επηρεασμένη από το τοπίο της Μεσσηνίας. Είναι μια οργανική μορφή. Δημιουργήθηκε στην πορεία κι ένας λαβύρινθος: Ενώ είμαστε όλοι μπερδεμένοι, βρίσκουμε φως μέσα από τις πέτρες...

Η φετινή εμπειρία μου από το Εργαστήρι είναι πολύ ιδιαίτερη. Χάρηκα πολύ που βρέθηκα σε αυτό το χώρο και συνεργάστηκα και γνώρισα Μεσσήνιους γλύπτες, καλλιτέχνες, τα παιδιά από το Στέκι που μερικούς τους γνώριζα... Εχω ξαναδουλέψει και με το δάσκαλο, τον Γιάννη Γκούζο. Πολύ συγκινητική εμπειρία θα έλεγα - σε ένα πάρα πολύ ωραίο μέρος, και μου άρεσε πολύ η πρωτοβουλία να γίνει το Εργαστήρι σε έναν εξωτερικό χώρο. Η επαφή με το κοινό, η επαφή με τη φύση, το να δουλεύεις στο πράσινο απέναντι από το γαλάζιο, ήταν μια πάρα πολύ ωραία εμπειρία. Εχεις άμεση επαφή με τον φυσικό φωτισμό...

Θα μπορούσα να αφήσω για λίγο τη ζωγραφική και να ασχοληθώ με τη γλυπτική. Είναι ένα ξεκίνημα που δεν ξέρω πού μπορεί να με οδηγήσει, αλλά η επαφή με τη γλυπτική μού δημιούργησε πολύ έντονα συναισθήματα και ενέργεια”.

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ

“Προσωπικά ασχολούμαι με τη ζωγραφική, οπότε ξεκίνησα με κάποιο ζωγραφικό έργο, αλλά στην πορεία επειδή ήταν ωραία η όλη διαδικασία εδώ, ξεκίνησα να ασχολούμαι και με τη γλυπτική - οπότε σκάλισα και δυο εργάκια για πρώτη φορά. Και τα τρία μου έργα λοιπόν, και το ζωγραφικό και τα γλυπτά, έγιναν με αφορμή τα κυκλαδίτικα ειδώλια που βάζουν κτερίσματα στους τάφους. Η στάση των γυναικών που ήταν κλειστές στον εαυτό τους με ενέπνευσε...

Η πρώτη επαφή με τη γλυπτική έγινε φέτος. Γνώριζα κάποια πράγματα από φίλους μου, αλλά δεν γνώριζα να σκαλίσω, οπότε εδώ έβλεπα όλη την παρέα που σκάλιζε και για πρώτη φορά έπιασα καλέμι και σφυρί.

Εγώ ήμουν στην Αθήνα, και τώρα φεύγω πάλι αλλά για εξωτερικό, Λονδίνο, όπου θα συνεχίσω με τα εικαστικά. Ενάμιση μήνα που ήμουν στην Καλαμάτα, ήμουν συνεχώς εδώ. Η εμπειρία από το Εργαστήρι ήταν πολύ ωραία - νομίζω ότι πιο πολλή ώρα περνούσα εδώ παρά στο σπίτι μου!”.

ΜΑΝΩΛΗΣ ΒΑΒΑΔΑΚΗΣ

“Εμείς φέτος στο Καλλιτεχνικό Στέκι μαζί με τον Γιάννη Γκούζο πήγαμε ένα βήμα παραπέρα την τεχνική μας - γιατί είμαστε περσινοί μαθητές. Ηρθαν τώρα και καινούργιοι και δουλέψαμε με μοντέλο, με μια κοπέλα, κι ο καθένας από εμάς έφτιαξε το πορτρέτο της: αρχικά σε πηλό, μετρώντας, παρατηρώντας, κι έπειτα το κάναμε σε γύψο για να κρατήσουμε τις διαστάσεις αναλλοίωτες. (Τώρα αυτή τη στιγμή που μιλάμε εγώ το περνώ στην πέτρα).

Είμαι μηχανολόγος-μηχανικός. Είμαι εκπαιδευτικός στη δουλειά, δεν μπορείς να πεις ότι με την τέχνη έχει μια άμεση επαφή. Είναι βέβαια κι αυτό μια τέχνη από μόνο του αλλά πιο πολύ τεχνική. Εμένα με μαγεύει όλο αυτό το πράγμα, να δίνω με τα χέρια μορφή σε πράγματα που είναι απλώς ένας όγκος, μια πέτρα. Με τη γλυπτική ασχολήθηκα τυχαία: Πριν από δυο χρόνια ο Γιάννης είχε ξεκινήσει την ίδια διαδικασία φτιάχνοντας ένα έργο (το οποίο θα το δείτε και στον χώρο εδώ), στην πλατεία του Αϊ-Γιάννη στην Αγορά. Ετυχε να περνάω από εκεί μεσημέρι και σταμάτησα... κι έμεινα. Ετσι έγινε αυτή η επαφή! Σταμάτησα, μου έδωσαν σφυρί και καλέμι, όπως κάνουμε και με τα παιδιά που έρχονται τώρα εδώ πέρα και είναι καινούρια. Ετσι λοιπόν συμμετείχα και από τότε είμαι στην ομάδα.

Η φετινή εμπειρία είχε αρκετές δυσκολίες - με την έννοια ότι όπως σας είπα έχουμε πάει ένα βήμα παραπέρα την τεχνική. Αλλά εδώ, ξέρετε, δεν είναι ένα εργαστήρι κλειστό: Βλέπουμε και μαθαίνουμε και ζούμε τον κόσμο... Περνάνε όλων των ειδών οι άνθρωποι - κι αυτό σε κάνει να βλέπεις διαφορετικά τα πράγματα. Δεν κερδίζουμε δηλαδή μόνο από την πέτρα. Η πέτρα είναι το μέσο για να το προσεγγίσουμε όλο αυτό”.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΥΛΩΝΑΣ

“Φέτος προσπάθησα να αποτυπώσω μια σκηνή μετά τη Σταύρωση: τη σκηνή της Αποκαθήλωσης, που η Παναγιά έχει στα χέρια της το Χριστό. Προσπάθησα να απεικονίσω όσο εγώ τουλάχιστον καταλάβαινα πώς θα ήταν εκείνη η στιγμή, το δράμα, την κίνηση και το συναίσθημα που υπήρχε εκείνη τη στιγμή μεταξύ της μάνας και του παιδιού. Οι αφορμές ήταν αρκετές. Το έργο είναι καταρχήν αφιερωμένο στον εαυτό μου - και κατ' επέκταση αφιερωμένο σε ένα συμβάν που είχα πριν κάτι μήνες...

Η βασική μου τέχνη είναι η μαρμαρογλυπτική, καθαρά, δεν ασχολούμαι με κάτι άλλο, από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου. Είμαι αυτοδίδακτος... Συμμετείχα και πέρυσι στο Εργαστήρι με ένα μικρότερο έργο, σε μικρότερη κλίμακα γιατί ήταν περιορισμένος ο χρόνος.

Φέτος έχει μεγαλύτερο κοινό εδώ... Πέρσι ήμασταν λίγο πιο κλειστά εκεί (στο Ιστορικο Κέντρο), ήταν πιο περιορισμένα τα πράγματα. Ηταν συγκεκριμένος ο επισκέπτης που ξέφευγε λίγο από την καθημερινότητα και απλά παρακολουθούσε την εξέλιξη. Εδώ οι επισκέπτες κάθε μέρα ανανεώνονται. Κάθε ώρα είναι και κάποιος νέος. Και το περιβάλλον  μέσα στη θάλασσα... δεν είσαι μέσα στα τσιμέντα. Αυτή του τύπου η επαφή με τον κόσμο με βοήθησε να ξετυλίξω κάποια πράγματα μέσα στο έργο. Ο καθένας έδινε ένα δικό του στίγμα και το επιβεβαίωνε”.

ΓΙΩΡΓΗΣ ΒΡΑΧΝΟΣ 

(Ζωγράφος και γλύπτης www.yorgisvrachnos.com)

“Ξεκίνησα τη γλυπτική στα εργαστήρια της ΔΕΠΑΚ το 1991. Εκτοτε έχω λάβει μέρος σε αρκετές ομαδικές εκθέσεις και έχω παρουσιάσει το έργο μου σε μια ατομική έκθεση, χρησιμοποιώντας διαφορετικά υλικά και τεχνικές.

Το έργο μου αφορά τη μορφή στο χώρο. Ο ίδιος ο χώρος και η σημασία της απουσίας του στη σύνθεση, είναι έννοιες που με απασχολούν τόσο στις τρεις όσο και στις δύο διαστάσεις. Στη συγκεκριμένη περίσταση προσπάθησα να εξερευνήσω με διαφορετικούς τρόπους τις πλαστικές δυνατότητες του υλικού (ασβεστόλιθος), ενώ ταυτόχρονα επιχείρησα να γνωρίσω καλύτερα τα δικά μου όρια ως δημιουργός και ως σύγχρονος εκφραστής και συνεχιστής μιας αρχαίας παράδοσης.

Το 2ο Ανοιχτό Εργαστήρι μου προσέφερε μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία να εκτονώσω την διακαή μου ανάγκη για αναζήτηση απαντήσεων σε ερωτήματα και περιέργειες που προκύπτουν κατά τη διαδικασία της λιθογλυπτικής και της δημιουργίας του κάθε έργου, εν γένει”.

ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ

Γιάννης Γκούζος (γλύπτης), Παναγιώτης Λάμπρου (γλύπτης), Μαριάνα Βουτσινά (ζωγράφος - γλύπτρια), Γιώργης Βραχνός (ζωγράφος - γλύπτης), Kristo Licai (λιθοξόος - λιθογλύπτης)

ΤΜΗΜΑ ΓΛΥΠΤΙΚΗΣ - ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟ ΣΤΕΚΙ

Μανώλης Βαβαδάκης, Δημήτρης Γκόνης, Γεώργιος Σταθουλόπουλος, Μαρία Παπαθανασοπούλου, Βίκη Ταφύλη, Παναγιώτης Βασιλόπουλος, Κώστας Βασιλόπουλος, Αγγελος Χουλιάρας, Ελένη Αϊβαλή, Παύλος Δημητριάδης

ΕΛΕΥΘΕΡΕΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ

Γιώργος Μυλωνάς, Σπύρος Γεωργόπουλος, Γιώργος Βαλαβάνης, Γιάννης Κάλφας, Πέτρος Τσούσης, Φώτης Γεωργακάς, Παναγιώτης Κατελάνος, Δημήτρης Μπαλουκίδης, Ευσταθία Καραμπάτσου, Γιάννης Τσόλκας, Μαρία Φωτάκη

ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ Α.Σ.Κ.Τ.

Κωνσταντίνος Καίσαρης, Λευκή Χαρίτου, Δημήτρης Γιαννακόπουλος/

Επίσης, πολύς κόσμος δούλεψε στο 2ο Εργαστήρι Γλυπτικής για λίγες μέρες, δοκιμάζοντας τα εργαλεία και τις δεξιότητές του.