Δηλώνει αιθεροβάμων, ιδεαλιστής κι ονειροπόλος γιατί "ο επαγγελματισμός στην τέχνη πολλές φορές σημαίνει και άλλα πράγματα" όπως λέει ο Νίκος Ξύδης! Πρόκειται για έναν ταλαντούχο τραγουδοποιό που μεγάλωσε στο πλευρό μιας σπουδαίας Ελληνίδας καλλιτέχνιδας, της Ελένης Βιτάλη, που είναι η μητέρα του. "Είναι αυτή που μου βγάζει σπινθήρα άκρως δημιουργικό! Είμαστε τόσο διαφορετικοί, μα και τόσο μα τόσο ίδιοι" λέει μεταξύ άλλων ο Νίκος στη συνέντευξη που ακολουθεί και μας μιλάει και για τον καινούργιο του δίσκο!
- Σε ποιο μουσικό είδος θα κατέτασσες τον εαυτό σου;
«Στο είδος εκείνο το οποίο προσπαθεί να συγκινεί και να "γρατζουνάει" ψυχές και καρδιές. Αυτό το είδος μουσικής μου αρέσει και αυτό προσπαθώ πάντοτε να κάνω και να υπηρετώ. Αλλοτε με βοηθάει το λαούτο άλλοτε η ηλεκτρική κιθάρα άλλοτε μια έθνικ πολυρρυθμία με παραδοσιακά κρουστά κι άλλοτε μια στεγνή, φουλ επεξεργασμένη ηλεκτρονική λούπα, άλλοτε μια τζαζ αρμονία κι άλλοτε μια μονοφωνία απ' όλη την ορχήστρα! Ολα παίζουν! Αυτό που κάνει την διαφορά ανάμεσα σε μουσική και θόρυβο είναι η έμπνευση, η αισθητική και η πρόθεση…».
- Το ότι το συγκρότημά σου ονομάζεται "Apotihans" και το στούντιό σου "Paraga", εκτός από χιούμορ, θέλει να σηματοδοτήσει κάτι;
«Κοίτα, το "Apotihans" όντως έχει ως βάση το χιούμορ ενώ ταυτόχρονα είναι κι ένα κλείσιμο του ματιού. Είδαμε πού μας οδήγησε η "επιτυχία" όλα αυτά τα χρόνια. Τεχνηέντως και καθόλου τυχαία, οι περισσότεροι μπλέξανε την ευτυχία με την επιτυχία! Για μένα η μουσική και γενικότερα η τέχνη εμπεριέχει ή τουλάχιστον θα πρέπει να εμπεριέχει κάτι το υπερβατικό και το ηθικό. Ε, αυτά τα δύο δεν πάνε μαζί με την "επιτυχία", έτσι όπως την εννοούσαμε τουλάχιστον μέχρι σήμερα, στην Ελλάδα της Μυκόνου και του κλαμποσκυλάδικου!
Τώρα το "Paraga" μας πάει αλλού, η "Paraga" ξεκίνησε ως στούντιο. Αργότερα έγινε και δισκογραφική εταιρεία. Λίγο μετά άρχισε να στήνει και μουσικές παραστάσεις. Σήμερα που μιλάμε όμως είναι μια ανεξάρτητη και αυτάρκης καλλιτεχνική κίνηση. Κουρελήδες, βιολιτζήδες, τραγουδιάρηδες, στιχοπλόκοι, ζωγράφοι, μελισσοκόμοι, ηθοποιοί και τραγουδοποιοί, πέρασαν πίσω απ' τον Καραγκιόζ μπερντέ, ενώθηκαν, έκλαψαν, γέλασαν και ψάχτηκαν παρέα στην "Paraga" του Καραγκιόζη. Σιγανά και ταπεινά που λέει και το τραγούδι, με τα μάτια στραμμένα κάτω και την καρδιά δοσμένη στον ουρανό. Από πείσμα και ανάγκη ...και πού ξέρεις, ίσως κάποτε, μέσα από την τέχνη και την προσφορά, αυτοί οι ονειροπαρμένοι πεισματάρηδες, από κουρελήδες, τσαρλατάνοι και γελωτοποιοί, να γίνουν θαυματοποιοί! Πετύχει δεν πετύχει, εμείς αυτό το ταξίδι θα κάνουμε!».
- Σε έχουν χαρακτηρίσει "Κηλαηδόνη της εποχής σου" που φτιάχνεις μόνο σου έξυπνα τραγούδια. Το αποδέχεσαι;
«Οχι. Κι αυτό όχι ότι δεν εκτιμώ τον Κηλαηδόνη! Ισα-ίσα!! Αυτοί όμως που κάνουν αυτόν τον συσχετισμό, προφανώς έχουν μια πολύ μικρή εικόνα τού τι γράφω. Φυσικά γράφω και θα συνεχίσω να γράφω και τραγούδια που θα σε "γαργαλάνε". Οπως όμως διαφωνώ με την "εντεχνίλα" που πρέπει όλοι κι όλα να είναι πάντα κάπως θλιμμένα, βρεγμένα και μελαγχολικά, έτσι διαφωνώ και με την άποψη ότι "ο κόσμος θέλει να περνάει καλά, μην το ζαλίζεις με φιλοσοφίες". Το νέο μου cd για παράδειγμα, η "Πατέντα" είναι μια δουλειά που σχεδόν όλα τα τραγούδια είναι μια βουτιά προς τα μέσα. Είναι κατά μια έννοια πιο κοντά σε "Αυτό το κάτι" του 2000 παρά στο "Τι μαλάκας ήμουν" του 2006. Δεν αποποιούμαι ούτε την μια ούτε την άλλη πλευρά! Η ζωή τα έχει όλα, όλα είναι δρόμος, όλα κάνουν κύκλους κι ό,τι αφήνουμε πίσω, έρχεται η στιγμή που θα το βρούμε ξανά μπροστά μας. Το θέμα είναι να είμαστε πιο ανοιχτόμυαλοι και πιο αγαπησιάρηδες ώστε την επόμενη φορά να μην αφήσουμε τίποτα πίσω».
-Το ότι μεγάλωσες μέσα στη μουσική λόγω της μητέρας σου, σε έχει επηρεάσει πιστεύεις για να γίνεις κι εσύ επαγγελματίας στο χώρο;
«Το πιθανότερο! Βέβαια, ίσως επειδή μεγάλωσα μέσα σε αυτόν τον χώρο όπως είπες, δεν είχα ποτέ μου αυτή την ειδική φιλοδοξία που έχουν άλλοι συνάδελφοι που δεν προέρχονται από μουσική οικογένεια. Αυτό γενικά με πήγε πίσω. Ομως το ότι τελικά κάνω αυτή την δουλειά για μένα πια δεν είναι επιλογή, είναι μονόδρομος. Ο τρόπος που σκέφτομαι, ο τρόπος που αναλύω και βιώνω αυτά που σκέφτομαι κι αισθάνομαι είναι άρρηκτα δεμένος με την στιχοπλοκή και την σύνθεση. Βέβαια για να λέμε και του στραβού το δίκιο, επαγγελματίας δεν είμαι. Ο επαγγελματισμός στην τέχνη πολλές φορές σημαίνει και άλλα πράγματα. Αιθεροβάμων είμαι. Αιθεροβάμων, ιδεαλιστής κι ονειροπόλος».
- Πώς είναι να συνεργάζεσαι με τις γυναίκες της ζωής σου (μητέρα και σύζυγο) κυρίως στα lives;
«Χαχα! Αν συνεργαζόμουν και με την γάτα μου θα μπορούσες να πεις "Πώς είναι να συνεργάζεσαι με όλες τις γυναίκες της ζωής σου". Κοίτα, έχει τα καλά του, έχει τα κακά του, έχει …και τα πολύ κακά του. Ολα καλά πέρα απ' την πλάκα τώρα. Με την Βαλέρια Κουρούπη (που τυχαίνει να είναι γυναίκα μου) είμαστε σύντροφοι με την καζαντζακική έννοια του όρου! Μοιραζόμαστε τις ίδιες ανησυχίες, έχουμε κοινή αισθητική κι αγωνιζόμαστε άλλοτε χώρια και παράλληλα κι άλλοτε μαζί σαν ένα, για να είμαστε ατόφιοι και "καθαροί" στο ταξίδι της ζωής και της αναζήτησης. Μαζί στήσαμε και την "Paraga" που λέγαμε πριν, μαζί τρέχουμε, μαζί σκοντάφτουμε, μαζί πέφτουμε, μαζί σηκωνόμαστε! Στα λέω όλα αυτά και σε κουράζω γιατί θέλω να καταλήξω πως εγώ και η Βαλέρια είμαστε ομοούσιοι. Πιο περίεργο είναι όταν δουλεύουμε χώρια παρά μαζί. Τώρα το κεφάλαιο "Ελένη Βιτάλη" είναι αλλουνού παπά ευαγγέλιο. Αυτό είναι κάτι που βγάζει σπινθήρα άκρως δημιουργικό! Είμαστε τόσο διαφορετικοί, μα και τόσο μα τόσο ίδιοι... Τι να σου πω; Ωραία περίεργο!».
- Εχεις ολοκαίνουργιο δίσκο. Θα μας τον "συστήσεις";
«Ναι. Η "Πατέντα" μας! Η "Πατέντα" όπως σου είπα και πριν είναι μια βουτιά προς τα μέσα. Ολα τα τραγούδια της είναι "αληθινά" κι όχι ιστορίες και παιχνίδια του μυαλού και της πένας! Ολα είναι κομμάτια της ζωής μου που ακόμα και τώρα μου γδέρνουν την ψυχή. Παρ' όλο που η δουλειά ξεκίνησε ως μια "μοναχική διαδρομή", επειδή όλα τα κομμάτια ήταν δικά μου, στίχοι-μουσική και επειδή πολλά απ' τα όργανα που ακούγονται τα έπαιξα - ταλαιπώρησα εγώ,
στην πορεία βρεθήκαμε πολλοί... Λαός ολόκληρος! Λαός που τράβαγε για κάπου, για εκεί που τραβούσα εγώ. Μεγάλες στιγμές. Στο cd συμμετέχουν ο αδερφικός μου φίλος Πάνος Πενταρίτσας - ΒΟΜΒΟΙ ο οποίος δημιούργησε και επιμελήθηκε και όλο το εικαστικό κομμάτι της δουλειάς, ο φίλος - συνθέτης και εκπληκτικός κιθαρίστας Σταύρος Τσουμάνης (ο οποίος δεν συνέθεσε, ούτε έπαιξε... απήγγειλε!), οι γυναίκες απ' τον Βώλακα Δράμας, λέγοντας ένα νανούρισμα - μοιρολόι σε ένα τραγούδι που είναι αφιερωμένο στην μνήμη του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου, η Βαλέρια Κουρούπη ερμηνεύοντας δυο κομμάτια και κάνοντας μαζί μου και με τον Πάνο Πενταρίτσα και την καλλιτεχνική παραγωγή της δουλειάς, όλοι οι "Apotihans" (Πέτρος Γιωρκάτζης βιολί, τρομπέτα, φωνητικά, Νεοκλής Νεοφυτίδης πιάνο, μελλόντικα, φωνητικά, Αντωνία Τσολάκη κόντρα μπάσο, φωνητικά, Ανδρέας Νικόλης κρουστά, φωνητικά), δυο κορυφαίοι σολίστες, οι Πάνος Δημητρακόπουλος κανονάκι, Δημήτρης Γάσιας βιολί, καθώς κι ο μικρός μας Οδυσσέας Ξύδης.
Η "Πατέντα" κυκλοφορεί απ' την εταιρεία "Paraga" και υπάρχει στα καταστήματα "Ιανός" (σε όλη την Ελλάδα), στο δισκοπωλείο "Τζίνα" (Πανεπιστημίου, Αθήνα ) και στο δισκοπωλείο "Αεράκης" (Ηράκλειο Κρήτης, πλατεία Κοραή).
Κι επειδή είμαστε ανεξάρτητοι, αυτόνομοι και αυτάρκεις, μπορούμε μια ομολογουμένως "ακριβή" παραγωγή και "ακριβή" έκδοση να την πουλάμε τελική τιμή (πανελλαδικά) 10 ευρώ. Ετσι γίνεται, αν πεις όχι σε εταιρείες, μεσάζοντες και "σωτήρες" (που είναι και της μόδας τελευταία). Και εσύ ως καλλιτέχνης κάνεις ακριβώς αυτό που θέλεις και πιστεύεις και ο άλλος ως ακροατής παίρνει ένα cd που είναι ολοκληρωμένη δουλειά, χωρίς τραγούδια "γέμισμα", χωρίς φτήνιες και πλαστικούρες, με 17 tracks, με φυσικά όργανα κι όχι "γιαπωνέζικη τεχνολογία", χωρίς να του στοιχίσει ο κούκος αηδόνι! Φυσικά το cd υπάρχει και πωλείται και σε όλα τα lives που εμφανίζομαι».
- Για την εποχή της κρίσης που ζούμε, τι πιστεύεις; Θα περάσει; Πότε και τι θ' αφήσει στο πέρασμά της;
«Θα περάσει! Ολα περνάνε! Το θέμα όμως νομίζω είναι όχι τι θα αφήσει στο πέρασμά της, αλλά εμείς τι "αφήσαμε" και προέκυψε η κρίση. Το θέμα δεν είναι οικονομικό, πολιτικό, κοινωνικό, τραπεζικό! Το θέμα είναι ηθικό! Ηθικό και μόνο!
Την πατήσαμε σαν βλαμμένα και τώρα τρέχουμε να μαζέψουμε τα ασυμμάζευτα.
Πέσαμε (μας βοηθήσανε να πέσουμε, δε λέω...) στην παγίδα να κυνηγάμε το χρήμα, όλα έφτασαν να είναι άμεσα εξαρτημένα από αυτό!
Μέχρι πριν δυο - τρία χρόνια οι περισσότεροι άνθρωποι βρισκόντουσαν σε αυλές, μπαλκόνια, μπροστά σε τζάκια και τραπέζια και μιλούσαν για δουλειές, χρήματα, μπίζνες, κομπίνες, τι παίρνει ο ένας, πόσα έβγαλε ο άλλος, επιτόκια, προθεσμίες και μετοχές. Τώρα να πω πως δεν χαίρομαι που όλα αυτά πήγαν στο διάολο, θα πω ψέματα! Είναι καιρός να αλλάξουμε μυαλά. Ο νους και οι προσδοκίες, μας οδήγησαν στον όλεθρο, όχι ως χώρα και ως έθνος αλλά ως είδος! Το χρήμα μας ξερίζωσε την καρδιά και μας την κρέμασε σαν μπάλα σε χριστουγεννιάτικο δέντρο. Ζόμπι χωρίς καρδιά και συναίσθημα, ανταλλάξαμε ένα "καθώς πρέπει" καλή χρονιά, στείλαμε ομαδικά sms με ευχές και πήγαμε στην σουίτα κάποιου ακριβού ξενοδοχείου ή στο μεγάλο σαλόνι κάποιου φίλου πιο πλούσιου απ' το νεοπλουτισμό μας να παίξουμε πόκα, να πιούμε σαμπάνια, να χαζέψουμε τα σκυλάδικα στα κανάλια και να σνιφάρουμε κόκα χωρίζοντας τις γραμμές της λευκής παρακμής μας με την πιστωτική. Την ίδια πιστωτική που μετά από δυο - τρία χρόνια θα μας πάρει και τα σώβρακα!
Το δέντρο όμως κάηκε, η καρδιά σταμάτησε να χτυπά και η ανάγκη για χρήμα έγινε ανάγκη για Ζωή με "Ζ" κεφαλαίο! Ζωή, αλήθεια και αγάπη. Εμείς τους νομιμοποιήσαμε. Κάναμε θεό το χρήμα, τους χρίσαμε ιεραποστόλους και τώρα μας ζητάνε χρήματα για τον αέρα, τον άνεμο, τον δρόμο και τον ήλιο. Σε λίγο θα κατουράς και θα πληρώνεις φόρο. Ακόμα και το 2x1 που χρειάζεσαι για να πας εκεί απ' όπου ήρθες το πληρώνεις! Πώς θα ήταν άραγε η ζωή και η ύπαρξή μας χωρίς χρήμα; Θα μου πεις τώρα πως αυτό που σκέφτομαι και λέω είναι ουτοπικό. Θα συμφωνήσω (για να πάει η κουβέντα παρακάτω…). Ουτοπικό όσο δεν πάει άλλο. Ωραία, ενώ ο καπιταλισμός δεν είναι ε; Λειτουργεί ε; Ολα πάνε καλά ε; Υπάρχει διαρκής ανάπτυξη, επενδύσεις, θέσεις εργασίας και υψηλό βιοτικό επίπεδο. Σε πόσους, σε ποιους και για πόσο; Ο καπιταλισμός είναι τόσο ουτοπικός που προκειμένου να συνεχίσει να "υπάρχει" και να "κερδίζει" στην πραγματική ζωή, έφτιαξε - προκάλεσε - κατασκεύασε και εξόπλισε δυο παγκόσμιους πολέμους (πάει και για τρίτο), χώρια τα μερεμέτια -βλέπε Βιετνάμ, Γιουγκοσλαβία, Ιράκ, Συρία... Αν θέλεις να συνεχίσω να μιλάω για ουτοπικές καταστάσεις να σου πω για τον κομμουνισμό -άσε αυτή θα είναι ακόμα πιο μεγάλη παράγραφος… Αν είναι λοιπόν να διαλέξουμε ένα έτσι κι αλλιώς ουτοπικό μοντέλο, γιατί δεν διαλέγουμε αυτό της αναρχίας; Κι όταν λέμε αναρχία κυριολεκτούμε. Δεν μιλάμε για τα παιδιά “χωρισμένων γονιών” που με οπαδική συνείδηση πάνε και σπάνε, καίνε, χτυπάνε κ.λπ. Μιλάμε για έναν κόσμο χωρίς αρχή. Ας το σκεφτούμε λίγο πριν το απορρίψουμε. Ισως και να μην χρειαζόμασταν την αρχή αν δεν “έπαιζαν μπάλα” η εξουσία και το χρήμα! Αν όλα ήταν για όλους και απλά υπήρχαμε σαν τα πουλιά, σαν τα παιδιά και τους αγγέλους! Απλά να υπήρχαμε. Αν αντί για καπιταλισμό, κομμουνισμό, βασιλεία, δικτατορία, φασισμό, σοσιαλισμό και δημοκρατία, διαλέγαμε την Πολιτεία του Πλάτωνα. Ουτοπικό ε;
Η ζωή και η ύπαρξη είναι μια πνευματική κατάσταση, το παραδέχονται πια (τελευταίοι και καταϊδρωμένοι) ακόμα και οι επιστήμονες! Αν δεν διαλέξουμε να την δούμε έτσι πνευματικά, ιδεαλιστικά, ουτοπικά, απλά θα βουλιάζουμε κάθε μέρα όλο και πιο πολύ μέχρι να πνιγούμε μέσα στα ίδια μας τα σκατά! Κι όμως, είναι τόσο απλό. Διαλέγουμε και παίρνουμε».
