Αυτό το Σαββατοκύριακο, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου, ο ίδιος εξηγεί στην “Ε” πώς είναι να ζεις μέσα σε έναν κόσμο άκρως δημιουργικό, στη σημερινή εποχή του εφήμερου χιτ… και του κορονοϊού. Φωτίζει ακόμη τις πτυχές του “Μετρονόμου”, ο οποίος αφορά και την έκδοση βιβλίων, την παραγωγή δίσκων και την έρευνα.

- Σε ποια στιγμή της ζωής σας καταλάβατε πως θέλετε να ασχοληθείτε με τη μουσική και με το έντυπο;
H μουσική μπήκε από πολύ νωρίς στη ζωή μου. Μαθητής στις πρώτες τάξεις του δημοτικού, θυμάμαι τα γλέντια στο σπίτι με κιθάρα και τραγούδι. Ολοι μαζεμένοι γύρω από το τραπέζι να πίνουν και να τραγουδούν. Εικόνες που μου άρεσαν πολύ. Η κιθάρα του παππού, που υπήρχε σπίτι, ήταν η αφορμή να ξεκινήσω μαθήματα από νεαρή ηλικία. Η έκδοση του μουσικού περιοδικού “Μετρονόμος”, αλλά και των βιβλίων ήρθε πολλά χρόνια αργότερα. Είχα μια μανία να μαζεύω παλιά περιοδικά για τη μουσική, αλλά και τη λογοτεχνία, όπως και βιβλία, δίσκους, αποκόμματα εφημερίδων, έγραφα σε βιντεοκασέτες εκπομπές της τηλεόρασης και περνούσα ώρες για να τα αρχειοθετώ. Κάτι που συνεχίζεται ακόμα. Στα μέσα της δεκαετίας του ’90, φοιτητής στη Θεσσαλονίκη, στη Σχολή Τεχνολόγων Γεωπόνων, μου πέρασε από το μυαλό η σκέψη να στήσω κάποια στιγμή ένα δικό μου περιοδικό γύρω από τη μουσική. Αυτό έγινε πολλά χρόνια αργότερα. Και το 2001 το πρώτο τεύχος του “Μετρονόμου” ήταν γεγονός. Σύντομα ακολούθησαν οι ομώνυμες εκδόσεις βιβλίων και cd.

- Οι σπουδές σας αφορούσαν εντελώς άλλο αντικείμενο. Ή με κάποιο μαγικό τρόπο συνδυάζονταν στο μυαλό σας, με την τωρινή σας επαγγελματική δραστηριότητα;
Δεν μπορώ να πω πως συνδυάζονταν. Αυτό που τα κρατούσε ενωμένα ήταν η αγάπη μου για τη φύση από τη μία και τη μουσική – λογοτεχνία από την άλλη. Κάτι που ισχύει και σήμερα. Εδώ και ένα μήνα βρίσκομαι στη Χώρα και όπως λέω σε φίλους, στο τηλέφωνο, όταν με ρωτούν πώς τα περνάω, είμαι: «Το πρωί... αγρονόμος και το βράδυ “Μετρονόμος”!» (γέλια). Μπορεί να ήθελα να βγάλω ένα δικό μου περιοδικό, αλλά το έβλεπα περισσότερο σαν χόμπι. Ούτε που φανταζόμουν πως οι εκδόσεις θα αποτελούσαν την επαγγελματική μου δραστηριότητα γιατί δεν είχα κάποια σχέση με το χώρο. Φαίνεται πως το πάθος ήταν αρκετό για να με οδηγήσει εκεί. Οσο για τις σπουδές, μπορεί να μην ασχολήθηκα με το αντικείμενο, αλλά τα χρόνια εκείνα ήταν ωφέλιμα. Οι εμπειρίες, οι φίλοι, οι παρέες…

- Πώς ήταν τα πράγματα στον εκδοτικό κόσμο μέχρι τώρα και πώς κρίνετε ότι θα είναι την επόμενη μέρα του lockdown;
Παρά τις όποιες δυσκολίες τα πράγματα κυλούσαν σχετικά καλά μπορώ να πω. Το lockdown έφερε τα πάνω κάτω. Αλλαξε τελείως η ζωή μας. Ηταν κάτι που κανείς δεν το φανταζόνταν. Μόνο σε ταινίες... επιστημονικής φαντασίας το είχαμε δει. Το κόστος για το χώρο του βιβλίου είναι μεγάλο. Μπορεί στα βιβλιοπωλεία που έχουν e-shop να έχουν ανέβει οι ηλεκτρονικές παραγγελίες, αλλά αυτό δεν μπορεί να υποκαταστήσει την κανονικότητα. Καλές και οι online αγορές, αλλά το βιβλίο θέλεις να το ξεφυλλίσεις, να μιλήσεις με τον υπάλληλο του βιβλιοπωλείο, να πας στις εκθέσεις βιβλίου. Το μετά θα είναι πολύ δύσκολο, όχι μόνο για τους εκδότες, αλλά και για τους διορθωτές, τους επιμελητές, τους μεταφραστές, τα τυπογραφεία. Προς το παρόν κρατάμε την ψυχραιμία μας.

- Νιώθετε πολλές φορές πως είναι σαν… να παλεύετε με τα θηρία της εμπορικής μουσικής, του τραπ φαινομένου και της μέτριας ποπ;
Δεν νιώθω έτσι. Ακολουθώ το δρόμο που έχω επιλέξει. Εχει σημασία σε οτιδήποτε και να κάνεις να έχεις ιδεολογία, όραμα και αισθητική. Να μένεις πιστός στις αξίες σου με ό,τι κόστος συνεπάγεται αυτό. Αν θέλεις να τους κερδίσεις όλους, χάνεις και αυτούς σε στηρίζουν, οδηγείσαι σε δρόμους όπου εύκολα γίνεσαι ανακυκλώσιμος, μέχρι που εξαφανίζεσαι κιόλας. Σκοπός είναι να μην προδίδεις το κοινό που σε ακολουθεί για αυτό που έχεις επιλέξει να του προσφέρεις. Το μονοπάτι αυτό έχει πολλές δυσκολίες, ειδικά στις μέρες μας, αλλά πιστεύω πως μόνο έτσι μπορείς να κρατηθείς. Δεν γίνεται να τα ισοπεδώσουμε όλα… Σε αυτό το πλαίσιο κινείται και ο “Μετρονόμος”.

- Είστε ευχαριστημένος από την ανταπόκριση που έχει μέχρι τώρα ο “Μετρονόμος”; Είναι αλήθεια πως οι σελίδες του φιλοξενούν κάποια από τα πιο καταξιωμένα ονόματα του χώρου του λαϊκού και του έντεχνου τραγουδιού.
“Ο “Μετρονόμος” αγκαλιάζει αυτό που ονομάζουμε “έντεχνο” ελληνικό τραγούδι, το έργο νέων Ελλήνων δημιουργών, το ρεμπέτικο, το λαϊκό, την παραδοσιακή μουσική και οτιδήποτε κινείται στους χώρους του ενδιαφέροντός του. Αρκετός χώρος δίνεται σε αφανείς δημιουργούς, ερμηνευτές και μουσικούς που όμως έχουν αφήσει αξιόλογο έργο στην ιστορία του ελληνικού τραγουδιού, πολλοί από τους οποίους παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά μέσα από τις σελίδες του περιοδικού, καθώς και σε θέματα “αρχείου”. Ναι, για δεδομένα της εποχής είμαι ευχαριστημένος. Είναι πολλές οι μικρές και μεγάλες στιγμές, στην μέχρι τώρα πορεία, που σε κάνουν να λες ότι αξίζει να συνεχίσεις με το ίδιο πάθος. Μια καλή κουβέντα που ακούς και τα ενθαρρυντικά μηνύματα που λαμβάνεις από απλούς αναγνώστες και δημιουργούς που εκτιμάς το έργο τους, είναι αυτά που σου δίνουν τη δύναμη να πας παραπέρα. Εχει ξεχωριστή σημασία, όταν κάνεις κάτι που σου αρέσει, να αισθάνεσαι ότι υπάρχουν άνθρωποι που συμπλέουν μαζί σου. Αυτό σε δυναμώνει, παραμερίζεις τις δυσκολίες και συνεχίζεις με περισσότερη όρεξη. Ακόμα είναι νωρίς για απολογισμούς “ωραίων στιγμών” αφού έχουμε δρόμο μπροστά μας.

- Μεγαλώνοντας, ποια ήταν τα ακούσματά σας; Πώς σας διαμόρφωσαν οι δύο τόποι καταγωγής σας;
Τα πρώτα ακούσματα προέρχονται από το οικογενειακό περιβάλλον. Ο πατέρας μου αγαπούσε πολύ το τραγούδι. Στο σπίτι μας υπήρχαν αρκετά 45άρια και κασέτες με Καζαντζίδη, Γαβαλά, Αγγελόπουλο, Διονυσίου, Λύδια αλλά και μεγάλοι δίσκοι 33 στροφών του Θεοδωράκη, του Λοΐζου, του Μούτση, του Ξαρχάκου, του Λεοντή… Πέρα από το άκουσμα στο σπίτι, τα τραγούδια αυτά τα ένιωθα πιο κοντά όταν τα άκουγα τραγουδισμένα από το στόμα απλών ανθρώπων, σε φιλικά και οικογενειακά γλέντια. Ο πατέρας μου κατάγεται από τη Σκόπελο και η μητέρα μου από τη Χώρα Μεσσηνίας, εγώ μεγάλωσα στην Αθήνα. Πηγαίνοντας συχνά στους τόπους καταγωγής, αυτό που κρατάω είναι οι παιδικές αναμνήσεις. Είναι σημαντικό για ένα παιδί της πόλης να έχει επαφή με τη ζωή της υπαίθρου.

- Οι συναυλίες που τόσο αγαπούν οι Ελληνες; Πώς πιστεύετε ότι θα γίνονται στο εξής;
Το σκέφτομαι έντονα αυτό τον καιρό και πραγματικά δεν μπορώ να δώσω απάντηση για το πώς θα γίνονται. Πάντως όχι με αποστάσεις μεταξύ μας, ούτε με live streaming. H συναυλία και γενικά οι ζωντανές παραστάσεις είναι επαφή, ανάσα... Θέλω να πιστεύω πως θα επανέλθουμε έστω και μετά από καιρό σε αυτό που όλοι έχουμε νιώσει: τον παλμό και την συγκίνηση μιας συναυλίας με τον κόσμο δίπλα μας.

- Παλιότερα, όχι πολλά χρόνια πίσω, τα περισσότερα από τα τραγούδια που έλεγαν τα χείλια των ανθρώπων ήταν γραμμένα από ποιητές. Τους σημερινούς στιχουργούς πού τους κατατάσσετε;
Αν εξαιρέσουμε τους ποιητές, όπως ο Τάσος Λειβαδίτης και ο Δημήτρης Χριστοδούλου, που είχαν γράψει και στίχους για τραγούδια έξω από το ποιητικό τους έργο, στους περισσότερους μελοποιήθηκαν τα ποιήματά τους. Σήμερα έχουμε αξιόλογους στιχουργούς και κάποιους με ποιητικό λόγο, όπως ο Δημήτρης Λέντζος.

- Ποιοι είναι οι επόμενοι στόχοι για το περιοδικό, αλλά και τα CD και τις εκδόσεις σας;
Αυτή τη στιγμή προέχει η υγεία όλων και η αντιμετώπιση της πανδημίας. Σχέδια υπάρχουν αρκετά. Συνεχίζουμε να δουλεύουμε ετοιμάζοντας τις νέες εκδόσεις, το νέος τεύχος του περιοδικού, αλλά κυρίως περιμένουμε το πώς θα εξελιχτούν τα πράγματα στην καθημερινή μας ζωή. Θέλω να πω ένα μεγάλο “ευχαριστώ” στους συνεργάτες και σε όλους τους αναγνώστες και ακροατές που στηρίζουν την προσπάθειά μας και με το καλό να περάσει η μπόρα.

Ο Θανάσης Συλιβός γεννήθηκε το 1971 στην Αθήνα. Σπούδασε στη Σχολή Τεχνολόγων Γεωπόνων, στη Θεσσαλονίκη, αλλά το ενδιαφέρον του στράφηκε στην ελληνική μουσική. Για 15 χρόνια εργάστηκε στο δισκοπωλείο “Μetropolis”, ως υπεύθυνος του ελληνικού ρεπερτορίου. Εργάστηκε επίσης ως αρχισυντάκτης στο περιοδικό “Μetropolis Press” από το 1999 μέχρι το 2001. Εχει συνεργαστεί με την εταιρεία αρχείου και μελετών “Μνήμες” του στιχουργού, δημοσιογράφου και συγγραφέα Φώντα Λάδη, στην έκδοση βιβλίων καθώς και με καλλιτέχνες για την προετοιμασία συναυλιών και μουσικών παραστάσεων. Το 2001 ίδρυσε την Εταιρεία Μελέτης Ελληνικής Μουσικής “Μετρονόμος” και από το Μάρτιο του ίδιου έτους εκδίδει το ομώνυμο τριμηνιαίο μουσικό περιοδικό. Από το 2005 ο “Μετρονόμος” προχώρησε στην έκδοση βιβλίων και μουσικών CD. Εχει επιμεληθεί τα βιβλία “Νίκος Ξυλούρης - Τραγουδάμε για να σμίξουμε τον κόσμο”, “Τάσος Λειβαδίτης - Τραγουδάω όπως τραγουδάει το ποτάμι. Μελοποιημένοι στίχοι”. Από τις Εκδόσεις “Μετρονόμος” κυκλοφορεί το βιβλίο του “Μάνος Λοΐζος… απ’ τη μνήμη στην καρδιά”.