Η εμπνεύστρια του μίλησε στην “Ε” για αυτό το μαγικό ταξίδι της “Νάντιας”, που στο πρόσωπό της ο καθένας ίσως δει θραύσματα του εαυτού του, κομμάτια της περσόνας που θα ήθελε να είναι. Στο δημιουργικό τιμ της κ. Κανελλοπούλου μετέχουν και δύο κορίτσια από την Καλαμάτα, η Βασιάνα Σκοπετέα και η Γιώλικα Πουλοπούλου.
Συνέντευξη στη Γιούλα Σαρδέλη
- Παρουσιάζετε ένα συμβολικό έργο του υπερρεαλιστικού κινήματος, με τίτλο εμπνευσμένο από το βιβλίο του Αντρέ Μπρετόν ‘’Nadja’’. Ποια είναι η Νadja; Είναι μια γυναίκα – έμβλημα ή ένα αληθινό πλάσμα που υπόκειται στις δυνάμεις της φθοράς; Πόσο σας επηρέασε η προσωπικότητά της; Ταυτιστήκατε;
“Το έργο είναι μια χορογραφική αντανάκλαση πάνω στο έργο της Αμερικανίδας φωτογράφου Francesca Woodman. Ηθελα να μιλήσω για μια νεαρή αυτόχειρα, και να δώσω κίνηση στο ανεξάντλητο υλικό της που άφησε με τόσο μικρή ηλικία. Το αγαπημένο της βιβλίο ήταν η ‘’Νάντια’’ του Αντρέ Μπρετόν, μια αινιγματική μορφή, που ακόμα και ο ίδιος ο Μπρετόν αναρωτιόταν αν ήταν αληθινή ή δημιούργημα της φαντασίας του, ή στο πρόσωπο της συναντούσε όλες της γυναίκες που γνώρισε. Για μένα είναι το αποτύπωμα της ζωής, ένα ίχνος που χάνεται, μένει όμως αναλλοίωτο στην Ιστορία, όπως και το έργο της Γούντμαν”.
- Το έργο είναι ένα χορευτικό αντικαθρέφτισμα πάνω στο έργο της φωτογράφου Francesca Woodman, όπως είπατε. Η Woodman για τις ανάγκες των φωτογραφίσεων της έψαχνε παρακμιακούς χώρους, χρησιμοποιούσε ως φόντο ξεθωριασμένους καθρέφτες, ξεφλουδισμένους τοίχους, αυτοφωτογραφιζόταν εγκλωβισμένη σε γυάλινες προθήκες κι αγαπούσε τις ιστορίες, όπου θηλυκές πρωταγωνίστριες φυλακίζονται λόγω κάποιων εμμονών τους. Πόσο και γιατί σας εξήψε το ενδιαφέρον μια τέτοια προσωπικότητα με gothic αισθητική;
“Η Woodman ήταν μια προσωπικότητα τόσο δυνατή και ευάλωτη, ίσως η δύναμή της να κρυβόταν στην ευθραυστότητά της. Σε ολόκληρο το έργο της είναι πολύ εμφανής η έννοια της αποσύνθεσης, είτε έχει να κάνει με τους σκοτεινούς, μυστηριώδεις χώρους που η ίδια χρησιμοποιούσε, είτε με τον τρόπο που παρουσίαζε το σώμα της μέσα από τις παραμορφώσεις. Εδινε την εντύπωση στο θεατή ότι δεν ανήκει στο σώμα της αλλά το παρατηρεί απέξω, σαν να είναι ένα φάντασμα. Ταυτόχρονα προκαλούσε τον θάνατο της, αλλά την ίδια ακριβώς στιγμή τον ακύρωνε - τον έκανε να φαίνεται ‘’χωρίς καμία εξουσία’’ κάτι που μόνο μεγάλοι δημιουργοί το έχουν καταφέρει. Η παρουσία και η απουσία του σώματος της στον φακό, η διάθλαση και η μεταβλητότητα της μορφής της αλλά και η πένθιμη, μελαγχολική ατμόσφαιρα παραμένουν ένα ανεξάντλητο και αινιγματικό πεδίο εξερεύνησης της γυναικείας πολυπλοκότητας”.
- Η θεματική του έργου αφορά τις γυναίκες, όλες τις γυναίκες. Κέντρο του ενδιαφέροντός του είναι η γυναικεία φύση, η γυναικεία ταυτότητα. Πώς χειρίζεστε εσείς τους διαφορετικούς ρόλους της γυναίκας στην καθημερινή ζωή;
“Είναι πολύ μεγάλο στοίχημα πώς μπορεί η κάθε γυναίκα να εξασφαλίσει μια ισορροπία, χωρίς να μπερδευτεί ή να εγκλωβιστεί σε κάποιο ρόλο. Απαιτεί μεγάλο σθένος, αλλά και επαναπροσδιορισμό ως προς τα πρότυπα και τις άκαμπτες στάσεις που διαμορφώνονται από την παιδική ηλικία και το περιβάλλον. Ο παραλογισμός της σύγχρονής ζωής θέτει διαρκώς τεράστιες προκλήσεις σε μια γυναίκα που καλείται να είναι ‘’τέλεια’’, σύμφωνα με τα στερεοτυπικά μοντέλα, που καθορίζουν τη σκέψη της με τρόπο μη συνειδητό. Αρα χρειάζεται μεγάλη ανθεκτικότητα και διαρκή επαγρύπνηση ώστε να μπορεί η ίδια να βρίσκει ισορροπίες και να εξελίσσεται”.
- Με ποιο τρόπο στο έργο τα σώματα εκτίθενται στη φθορά του χρόνου; Το σώμα επαναπροσδιορίζει το χώρο και το χρόνο;
“Ο χρόνος είναι πάντα απέναντί μας, μερικές φορές τον αισθανόμαστε συνοδοιπόρο, τον έχουμε ανάγκη, άλλες φορές πάλι μας καταδιώκει. Θα ήθελα να βλέπω τη φθορά του χρόνου, σαν μεταμόρφωση, ένα πέρασμα σε κάτι άλλο, άγνωστο, ή και σε κάτι ολοκληρωμένο. Ολα υπόκεινται στο νόμο της φθοράς και στο αναπόφευκτο τέλος. Αυτό όμως είναι που δίνει και μεγάλο νόημα στο πως επαναπροσδιορίζουμε κάθε φορά τα όρια μας”.
- Η στάση, η κίνηση του σώματος είναι τόσο δυνατό εκφραστικό μέσο, όσο η λεκτική επικοινωνία; Το σώμα μιλάει, διηγείται ιστορίες; Πόσο ορατές είναι στους πολλούς;
“Ακόμα και αν δεν μας είναι κατανοητές οι ιστορίες του σώματος, σημασία έχει το αποτύπωμα τους στο χρόνο, πώς το μυαλό ή η καρδιά τις αφουγκράζεται μετά από καιρό. Μια ταινία του Ταρκόφσκι είναι πολύ δύσκολο να την κατανοήσουμε, ίσως και να μας φανεί εντελώς ακαταλαβίστικη. Η εικόνα όμως ή το σώμα στην προκειμένη περίπτωση, είναι μια ολόκληρη ιστορία, ακόμα και αν μας είναι δύσκολο να την αποκωδικοποιήσουμε”.
- Γιατί επιλέξατε το χορό, ως μέσο της καλλιτεχνικής σας έκφρασης;
“Επειδή ήθελα να μιλήσω μια γλώσσα που να απευθύνεται σε όλους, μια οικουμενική γλώσσα, χωρίς περιορισμούς, σύνορα, μια γλώσσα που να είναι κοινή σε όλους τους ανθρώπους”.
- Συμπληρώστε τη φράση. Ο χορός είναι ο καθρέφτης… Η΄ τι είναι για εσάς;
“Μια ατέλειωτη αναζήτηση του εαυτού μας”.
- Το βιογραφικό σας απαριθμεί συνεργασίες με πολλές ομάδες στο εξωτερικό. Σήμερα εργάζεστε ως ανεξάρτητη χορογράφος. Η ατομικότητα και η ομαδικότητα μπορούν να συμβιώσουν;
“Νομίζω είναι απαραίτητο ζητούμενο, και είναι αυτό που επιδιώκω και από τις συνεργασίες μου. Μ’ ενδιαφέρει πολύ πώς οι άνθρωποι καταφέρνουν να έρθουν μαζί σε ένα κοινό στόχο, κρατώντας όμως την ατομικότητα και διαφορετικότητα τους. Είμαι πάρα πολύ τυχερή που στο συγκεκριμένο πρότζεκτ, όλοι αυτοί οι εξαιρετικοί καλλιτέχνες συναντήθηκαν και βοήθησαν στο να δημιουργηθεί η ‘’Nadja’’”.
- Το έργο έκανε πρεμιέρα στο 27ο Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας. Μιλήστε μας για την αποδοχή του έργου από το κοινό, για την εμπειρία και τις εντυπώσεις που αποκομίσατε. Θα επιστρέφατε στην Καλαμάτα με μια νέα παράσταση;
“Δεν θα μπορούσε να υπάρξει πιο όμορφη και σημαντική εκκίνηση του έργου από το Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας. Ηταν πάρα πολύ συγκινητική η αποδοχή του έργου, ακόμα ηχεί στα αυτιά μου το ζεστό χειροκρότημα του κοινού. Είναι ένας σπουδαίος θεσμός, μια γιορτή συνάντησης και καλλιτεχνικής συνύπαρξης, μια εμπειρία σωματική και πνευματική. Ηταν η δεύτερη φορά που παρουσίασα έργο μου στο Φεστιβάλ, η πρώτη ήταν το 2019 με το σόλο ‘’99 corners of a possible self’’ και φυσικά θα επέστρεφα και πάντα θα ήθελα να επιστρέφω σε αυτό το φεστιβάλ, με αυτή την απίστευτη ιστορία του χορού που έχει καταγραφεί όλα αυτά τα χρόνια και που συνεχίζει αμείωτα να καταγράφει”.
Σχετικές πληροφορίες: Τέσσερις δυνατές ερμηνεύτριες συναντιούνται επί σκηνής και επιχειρούν, με ένα ιδιαίτερο λεξιλόγιο, να μας μεταφέρουν σ’ ένα κόσμο όπου τα σώματα εκτίθενται στη φθορά του χρόνου, τα βλέμματα των άλλων, αλλά και στις δικές τους διεκδικήσεις και αγωνίες. Εξαφανίζονται, χάνονται μέσα σε καθρέπτες, αναζητούν την ολότητα, τη γήινη διάστασή τους, τον αληθινό, ουσιαστικό εαυτό. Το έργο εστιάζει στη γυναικεία φύση, το γυναικείο βλέμμα, την τρωτότητα της θηλυκής υπόστασης, με αφετηρία τις φωτογραφίες της Woodman, που γοητεύουν και προβληματίζουν ακόμα και σήμερα. Μέσα από γνωστά αρχετυπικά μοτίβα από τον πολιτισμό, την τέχνη και τη φωτογραφία, η χορογράφος διερευνά τους διαφορετικούς ρόλους της γυναίκας, ως μέσο πνευματικότητας και συνύπαρξης. Το έργο έχει επιχορηγηθεί από το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού για την περίοδο 2020-21. Οι συντελεστές είναι οι: σύλληψη, χορογραφία, κείμενα: Αθανασία Κανελλοπούλου, ερμηνεύτριες: Βασιάνα Σκοπετέα, Μαρία Φουντούλη, Λία Χαμηλοθώρη, Ματίνα Κωστιάνη, βοηθός χορογράφου: Βασιάνα Σκοπετέα, πρωτότυπη μουσική σύνθεση: Κωνσταντίνα Πολυχρονοπούλου, σκηνογράφος -ενδυματολόγος: Σωτήρης Μελανός, φωτισμοί: Τζάνος Μάζης, οργάνωση παραγωγής: Γιώλικα Πουλοπούλου, Χλόη Αλιγιάννη, σχεδιασμός γραφικών: Μελίνα Κούλια, οπτικοακουστική Κάλυψη: Γιάννης Καρούνης, Πηνελόπη Μωρούτ, παραγωγή: “Athanasia Kanellopoulou Performing Arts /Ομάδα Παραστατικών Τεχνών Αθανασίας Κανελλοπούλου”. Εισιτήριο: γενική είσοδος: 12 ευρώ, άνεργοι/φοιτητές/άνω των 65: 10 ευρώ, προπώληση: https://www.ticketservices.gr, στο εκδοτήριο της TicketServices στην οδό Πανεπιστημίου 39, τηλεφωνικά στο 210 7234567 και στο ταμείο του θεάτρου. Οι εισερχόμενοι στον χώρο χρειάζεται να έχουν πιστοποιητικό εμβολιασμού ή πιστοποιητικό νόσησης.
Σάιτ της καλλιτέχνιδος: www.athanasiakanellopoulou.blogspot.gr, https://vimeo.com/user7954344.
