Ο Ερίκ δεν συμβιβάστηκε ποτέ με μια ακατανόητη και ταπεινωτική απόρριψη. Τον Αλέξη καταδιώκει μια βασανιστική ενοχή. Και η Μάρθα πέρα από τον αγώνα να ημερέψει το αποκρουστικό πρόσωπο των παιδικών της χρόνων, έχει να διαχειριστεί την απώλεια και την εγκατάλειψη, συνθήκες που την οδηγούν στη βίωση μιας παρανοϊκής πραγματικότητας.  Και οι τρεις προσπαθούν να επουλώσουν «τραύματα» που τους πονούν. Ο έρωτας αποτελεί την κινητήρια δύναμη. «Σε αυτόν, στη δύναμή του προσβλέπουν οι ήρωες του βιβλίου μου για να γιατρευτούν οι πληγές τους, αλλά είναι παράλληλα και ο αίτιος γι’ αυτές τις πληγές. Πληγώνει, αλλά και θεραπεύει», λέει μιλώντας στην “Ε” ο συγγραφέας, με αφορμή την παρουσίαση του νέου του βιβλίου «Αρωμα λεβάντας» (εκδόσεις 24 γράμματα) που θα γίνει την  Τετάρτη 20 Σεπτεμβρίου, στις 7.30 μ.μ., στο ξενοδοχείο «Ρεξ»,  στην Καλαμάτα.

«...είναι ακατόρθωτο να διαγράψει κάποιος  ό,τι έχει ζήσει. Ό,τι έζησε το έζησε, και είναι δικό του. Το παρελθόν του είναι ο εαυτός του. Δεν μπορεί, αλλά και δεν ωφελεί να το απαρνηθεί. Και να συμφιλιωθεί πρέπει και με εκείνα ακόμη που τον πονέσανε. Η ζωή του ανθρώπου έχει και πόνο και πίκρα και λάθη και φρίκη. Ακόμη και αίμα. Έχει και ομορφιά και ήλιο. Όλα δικά του», αναφέρεται στο βιβλίο.

Συνέντευξη στην Κωνσταντίνα Δρακουλάκου

Οι ήρωες του βιβλίου σας είναι αμιγώς προϊόντα μυθοπλασίας ή βασίζονται και σε αληθινά πρόσωπα;

Καθαρά προϊόντα μυθοπλασίας. Στην πραγματικότητα δημιουργώ πρόσωπα και χαρακτήρες τέτοιους και τους φωτίζω τόσο ώστε να υπηρετήσουν τις ανάγκες της ιστορίας μου, το γενικότερο σχέδιο της δημιουργίας του μύθου στον οποίο τους εμπλέκω. Αντλώ βέβαια τα κατάλληλα στοιχεία από ανθρώπους γύρω μου και με πρωτογενές «υλικό» αυτά συνθέτω τον κάθε χαρακτήρα. Κανένας όμως ήρωάς μου δεν είναι ή δεν θυμίζει σε μένα τουλάχιστον ή ταυτίζεται με αληθινό γνωστό μου πρόσωπο.

Ποια ήταν η πηγή έμπνευσης για τη συγγραφή του νέου σας βιβλίου;

Κάθε έργο μου είναι αποτέλεσμα μιας μακροχρόνιας διαδικασίας. Είναι υλοποίηση μιας ιδέας, η απάντηση σε έναν προβληματισμό που επιμένει στη σκέψη μου και με προκαλεί και περιμένει το ερέθισμα για να του δώσω σάρκα και οστά. Για παράδειγμα, η ανάγκη να μιλήσω για την εξέλιξη και κατάληξη της «επαναστατικής» γενιάς της  δεκαετίας του ’70 μετά  την πτώση της δικτατορίας μου έδωσε το δεύτερο μυθιστόρημά μου, το πολιτικοκοινωνικό REUNION. Επίσης με απασχολεί πάντα το θέμα της ανθρώπινης ευτυχίας. Είναι και το θέμα της πρώτης ποιητικής μου συλλογής.  Το νέο μου βιβλίο το γέννησε η ανάγκη να απαντήσω στο ερώτημα αν, άνθρωποι που τους «κυνηγάει» - χωρίς στην ουσία να φταίνε - ένα βασανιστικό παρελθόν και βιώνουν ένα παρόν που δεν τους αφήνει να βρουν ησυχία, αν μπορούν να τα διαχειριστούν και να ηρεμήσουν. Αν μπορούν να τα διαγράψουν και να ξεκινήσουν από την αρχή της ζωή τους. Με συμβαίνοντα της καθημερινότητας έπλασα μια ιστορία τέτοια που να την απολαύσει ο αναγνώστης και να βιώσει παράλληλα την απάντηση  (την αυτονόητη άλλωστε) στο ερώτημα.

Έχετε σπουδάσει Κλασική Φιλολογία και έχετε υπηρετήσει ως καθηγητής στη Β/βάθμια εκπαίδευση. Τι σας ώθησε να ασχοληθείτε με την τέχνη της γραφής;

Δεν σπούδασα τυχαία Κλασική Φιλολογία. Από τις πρώτες τάξεις του Γυμνασίου, όταν κατάλαβα τη λειτουργία και τη δύναμη της γλώσσας, όταν την ένιωσα ως το εξαίρετο δημιούργημα του ανθρώπινου μυαλού και όταν γνώρισα τους μεγάλους Έλληνες κλασικούς και σιγά σιγά και τους νεότερους τεχνίτες του λόγου, με κέρδισε η Τέχνη του λόγου. Δίδασκα, ως καθηγητής φιλόλογος, με πάθος λογοτεχνία στους μαθητές μου και το χαιρόμουν. Θεωρώ γενικότερα την Τέχνη σε όλους τους τομείς έκφρασής της ως ύψιστη δραστηριότητα του ανθρώπου μέσα από την οποία ο άνθρωπος – καλλιτέχνης δημιουργεί (πλάθει) με κάθε του έργο έναν καινούριο κόσμο. Ζώντα κόσμο. Μέσα σε αυτόν τον κόσμο ο άνθρωπος παρατηρεί και κατανοεί την κοινωνία, τον συνάνθρωπό του και τον εαυτό του με μια απολαυστική ιδιαίτερη συναισθηματική φόρτιση.

Όπως ανέφερα πιο πάνω, εμένα με «κέρδισε» η Τέχνη του λόγου. Θεωρώ ότι η γλώσσα είναι η βάση του πολιτισμού, χωρίς αυτή τίποτα αξιόλογο δεν θα είχε φτιάξει ο άνθρωπος. Με γοήτευσε η μαγεία των λέξεων, η μουσική τους και η ψυχή τους. Έτσι  διάλεξα και επιχειρώ με τις λέξεις και τον Λόγο (βοηθούσης και της έμπνευσης, όση μου δίνεται κάθε φορά) να δημιουργήσω τον δικό μου μικρό κόσμο.

Κατάγεστε από τη Μεσσηνία και συγκεκριμένα από το χωριό Χανδρινού και ζείτε μόνιμα στην Καλαμάτα. Μέσα από την ιστορία σας ξεναγείτε τον αναγνώστη στα όμορφα τοπία της Μάνης. Ήταν μια επιθυμία ή ανάγκη σας ή και τα δύο μαζί;

Να σημειώσω πως στο πρώτο μου μυθιστόρημα «Όταν ο Άβελ θα σκότωνε τον Κάιν» ξεναγώ τον αναγνώστη στην ιδιαίτερη πατρίδα μου την Πυλία και γενικότερα στη Μεσσηνία, τόσο που το βιβλίο να μοιάζει σε μεγάλο βαθμό με οδοιπορικό στο παρόν και στο ιστορικό παρελθόν του τόπου μας.

Πρέπει να τονίσω πως δίνω ιδιαίτερη σημασία στην επιλογή του τόπου στον οποίο θα τοποθετήσω την κάθε μου ιστορία. Θέλω κάθε φορά να τοποθετήσω την ιστορία σε χώρο που να «διαλέγεται» ο μύθος με τον τόπο. Πάντα η επιλογή του τόπου να «δένει» με την πρόθεση και τον σκοπό που υπηρετεί  ο μύθος. Στο «Άρωμα λεβάντας» είχα σχεδιάσει τον μύθο, είχα σχεδόν ολοκληρώσει τα πρόσωπα, δεν είχα όμως καταλήξει στον κατάλληλο τόπο. Μπροστά από δύο καλοκαίρια έμεινα κάποιες μέρες στη Μέσα Μάνη.  Εκείνο τον καιρό στο μυαλό μου συνομιλούσα με τους ήρωές μου. Ο τόπος ήταν αποκάλυψη.  Κάθε φορά που κοίταζα γύρω μου ένιωθα πως θα ταίριαζε στους ήρωες και στον μύθο μου αυτός ο σκληρός και γοητευτικός συνάμα τόπος. Επιπλέον η συνάντηση με έναν μανιάτη που υποστήριζε πως καταγόταν από τον πειρατή που αναφέρω στο βιβλίο και η ιστορία που μου αφηγήθηκε με έπεισαν πως η μέσα Μάνη ήταν ο τόπος που αναζητούσα.     

Έχετε γράψει μυθιστορήματα, διηγήματα, ποιήματα… Ποιο είδος προτιμάτε; Υπάρχει κάποιο έργο σας που ξεχωρίζετε μέχρι τώρα και γιατί;

Θα πω την ποίηση. Η ποίηση κατά τη γνώμη μου είναι η υπέρτατη Τέχνη. Η μαγεία τη γλώσσας, η μαγεία του λόγου βρίσκει την τέλεια έκφρασή του στην ποίηση. Δεν είναι εύκολο να ανακατέψεις λέξεις και λόγο και να βγει ποίημα, χρειάζεται να εμφυσήσει ο δημιουργός, αν έχει τη «θεία χάρη», πνοή αληθινής ζωής στο δημιούργημά του.

Με ρωτάτε αν υπάρχει κάποιο έργο μου που το ξεχωρίζω. Έχω ζήσει με κάθε μου έργο όμορφες και δυνατές στιγμές. Τα γέννησα και με μόχθο.  «Είναι όλα τους παιδιά μου». Τα αγαπώ όλα με διαφορετικό τρόπο το καθένα ανάλογα με τον «χαρακτήρα» του.

Μη με βάζετε σε τέτοια διλήμματα. Αν αναγκαστώ· τι μια φορά θα σας πω το ένα, την άλλη το άλλο… Ας αφήσουμε να κάνουν τις επιλογές τους οι αναγνώστες.

Στο «Άρωμα λεβάντας» ο έρωτας αποτελεί την κινητήρια δύναμη, ώστε να γιατρευτούν οι πληγές των ηρώων. Τι είναι για σας ο έρωτας;

Σωστά το λέτε: Σε αυτόν, στη δύναμή του προσβλέπουν οι ήρωες του βιβλίου μου για να γιατρευτούν οι πληγές τους, αλλά είναι παράλληλα και ο αίτιος γι’ αυτές τις πληγές. Πληγώνει, αλλά και θεραπεύει. Οι τρεις κύριοι ήρωές μου «πάσχουν δεινά» από έρωτα και πάλι αναζητούν στον έρωτα τη θεραπεία.

Ο έρωτας, κατά τη γνώμη μου, είναι η ακατανίκητη δύναμη (Σοφοκλής) που κινεί τη σκέψη και τις πράξεις του ανθρώπου. Το υπέρτατο αυτό πάθος μπορεί να τον οδηγήσει σε στιγμές απόλυτης πληρότητας και ευτυχίας, αλλά μπορεί να τον οδηγήσει παράλληλα σε αφόρητη δυστυχία.  Είναι αλήθεια όμως πως χωρίς τον έρωτα η ζωή δεν θα είχε νόημα, ούτε αξία. 

Με ιδιαίτερη μαεστρία κατορθώνετε μέχρι την τελευταία σελίδα να κρατήσετε αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη. Ποιες ήταν οι σκέψεις και τα συναισθήματά σας, καθώς φτάνατε στο τέλος της ιστορίας;

Είναι οι μικρές και μεγάλες ανατροπές ως το τέλος μέσα από τις οποίες προσπάθησα να κρατήσω το ενδιαφέρον του αναγνώστη αμείωτο. Βοηθάει σε αυτό και η χροιά αστυνομικού μυθιστορήματος που έδωσα στην πλοκή της ιστορίας μου. Ήξερα από τις αρχές τι επιδιώκουν οι ήρωές μου και ποιος είναι ο δικός μου σκοπός. Έψαχνα να βρω μέσα από ποια συμβάντα θα πετύχουν οι ήρωές μου τις επιδιώξεις τους και εγώ τον σκοπό μου. Αυτά προέκυψαν καθώς προχωρούσα στο γράψιμο. Ήρθαν ως γεγονότα,  όπως έρχονται στη ζωή. Ήθελα να αποκοπούν εντελώς οι ήρωές μου - αυτό ήθελαν και αυτοί - από το παρελθόν τους. Αυτό που τελικά σχεδίασαν και έπραξαν ήταν μια «ηρωική» πράξη που δεν τους έδινε άλλη επιλογή παρά να προχωρήσουν μπροστά χωρίς το παρελθόν τους, και ούτε η πρόκληση που ήρθε απρόσμενα την τελευταία στιγμή από το παρελθόν δεν στάθηκε ικανή να τους σταματήσει. Όταν τελείωσα ένιωσα πως πέτυχα αυτό που είχα βάλει στόχο. Γαλήνεψα. Το χάρηκα. Ελπίζω και εύχομαι να το χαρούν και οι αναγνώστες μου.

Τελικά ο άνθρωπος μπορεί να ξεφύγει από τις δυσοίωνες καταστάσεις του παρελθόντος και του παρόντος; Και αν ναι, με ποιον τρόπο;

Θα σας απαντήσω με ένα μικρό χαρακτηριστικό απόσπασμα από το βιβλίο (σελ. 230): «...είναι ακατόρθωτο να διαγράψει κάποιος  ό,τι έχει ζήσει. Ό,τι έζησε το έζησε, και είναι δικό του. Το παρελθόν του είναι ο εαυτός του. Δεν μπορεί, αλλά και δεν ωφελεί να το απαρνηθεί. Και να συμφιλιωθεί πρέπει και με εκείνα ακόμη που τον πονέσανε. Η ζωή του ανθρώπου έχει και πόνο και πίκρα και λάθη και φρίκη. Ακόμη και αίμα. Έχει και ομορφιά και ήλιο. Όλα δικά του».

Πώς προέκυψε ο τίτλος του βιβλίου «Aρωμα λεβάντας»;

Είναι φανερό ότι έχουμε να κάνουμε με ένα μυθιστόρημα με χαρακτηριστικό και κύριο το ερωτικό στοιχείο. Οι τρεις ήρωες έχουν ερωτευθεί βαθιά. Διάλεξα τη λεβάντα με το δυνατό μεθυστικό άρωμά της και την αισθησιακή διέγερση που προκαλεί να συμβολοποιήσω τη δύναμη του έρωτα που τους συνέχει.  Επίσης το άρωμά της ταιριάζει απόλυτα στον ρομαντικό χαρακτήρα της ηρωίδας και με τη χαλαρωτική του επίδραση τη βοηθάει να υπομένει το δυστοπικό παρόν της. Να τονίσουμε πως η λεβάντα στο βιβλίο δεν μένει στο επίπεδο συμβόλου μόνο, λειτουργεί και ως στοιχείο προωθητικό της εξέλιξης του μύθου.

 

Η Μάρθα στο χωριό της, ένα μικρό χωριό της Μάνης, έχει ζήσει φρικτά παιδικά χρόνια. Στην πρώιμη ακόμη εφηβεία της εκδιώκεται βίαια απ’ το πατρικό της σπίτι και αναγκάζεται να εγκαταλείψει το χωριό της. Φεύγει και κάνει όρκο να μην γυρίσει ποτέ ξανά εκεί.
Όμως, ένας λυτρωτικός θάνατος κι ένας δυνατός έρωτας την αναγκάζουν να παραβεί τον όρκο της, να επιστρέψει και να εγκατασταθεί μόνιμα στο χωριό της. Και ενώ πίστευε πως έχει καταφέρει να συμφιλιωθεί με το αποκρουστικό πρόσωπο του τόπου της - με τέτοιο πρόσωπο τον είχε βιώσει -, απρόοπτες και μοιραίες εξελίξεις «κατέστρεψαν την ισορροπία της μέρας της…». Τη βύθισαν σε ένα παρανοϊκό παρόν ελπίδας και απελπισίας μαζί, ένα παρόν εναλλασσόμενων παραισθήσεων μέσα από τις οποίες ξεπετάγονταν και φαντάσματα του παιδικού της παρελθόντος. Ένας νέος απρόσμενος έρωτας της δίνει την ευκαιρία να διαγράψει το βασανιστικό παρόν και παρελθόν. Να ξεκινήσει απ’ την αρχή τη ζωή της.
Αλλά μπορεί ο άνθρωπος να ξεφύγει από το παρόν του; Να απαλλαγεί από το παρελθόν του;
Τελικά, μήπως το παρελθόν μας, όποιο και να ’ναι - μας αρέσει, δεν μας αρέσει -, είναι και θα είναι πάντα παρόν, ζει μέσα μας και θα πορευόμαστε μαζί μέχρι το τέλος;

Ο αναγνώστης θα απολαύσει μια τρυφερή και σκληρή μαζί ιστορία και παράλληλα μια ενδιαφέρουσα ξενάγηση στη γοητευτική χώρα της Μάνης. Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «24 γράμματα».