Κυριακή, 21 Δεκεμβρίου 2014 09:29

Πωλ Ζαχαριάδης: "Το λυρικό τραγούδι ενδιαφέρεται για την ομορφιά και το συναίσθημα"

Γράφτηκε από την

Το να είσαι λυρικός καλλιτέχνης και να γεννηθείς με φυσικό χάρισμα φωνής male contralto θεωρείται εξαιρετική τύχη, καθώς μιλάμε για σπάνιες περιπτώσεις. Ο Ελληνας Πωλ Ζαχαριάδης είναι μια απ’ αυτές τις σπανιότητες (όχι μόνο φωνής, αλλά ανθρώπου) που κάνοντας μια μεγάλη καριέρα στο εξωτερικό, έχει κάνει πια την επιλογή να μείνει εντός των συνόρων.

Αλλωστε «πρέπει να έχει κανείς προσωπική ισορροπία για να είναι επιτυχημένος σε αυτό που κάνει» πιστεύει ο ίδιος, δηλώνοντας με πάθος: «Οταν τραγουδάω είμαι ευτυχισμένος». Σπάνια δίνει συνεντεύξεις, ωστόσο η προσωπική μας φιλία, τον έπεισε να μας μιλήσει, με την ευκαιρία της σημερινής πρεμιέρας του έργου του Παναγιώτη Μπρατάκου «Μικρές Ιστορίες Φόνων» που σκηνοθετεί ο Δημήτρης Καρατζιάς στο θέατρο Vault Theatre Plus.

- Τι σημαίνει ο όρος male contralto στην όπερα;
«Ο όρος male contralto στα ελληνικά μεταφράζεσαι ως άρρεν μεσόφωνος. Στην εποχή της γέννησης της όπερας όπως τους αντρικούς ρόλους και για αρκετά χρόνια μέχρι να πάψει η σχετική απαγόρευση από την Παπική Εκκλησία για τις γυναίκες στο θέατρο, τους γυναικείους τραγουδούσαν οι castrati, που ήταν ευνούχοι τραγουδιστές που με αυτή την πρακτική διατηρούσαν τις υψηλές φωνητικές συχνότητες μιας γυναικείας φωνής! Ετσι ο όρος αυτός χρησιμοποιούνταν για να χαρακτηρίσει τον άντρα τραγουδιστή ο οποίος τραγουδούσε στις ανάλογες γυναικείες φωνητικές περιοχές. Είχαμε τους male soprano και τους male contralto δηλαδή άντρες υψιφώνους και μεσοφώνους. Σήμερα χρησιμοποιείται περισσότερο για να διαφοροποιήσει την ανδρική φωνή που τραγουδά στις υψηλές περιοχές με φυσική τοποθέτηση, από εκείνη του κόντρα τενόρου που προέρχεται από την φωνή τενόρου ή βαρύτονου και που με την χρήση του falseto (της ψεύτικης φωνής) τραγουδά στις γυναικείες φωνητικές περιοχές».

- Η καταγωγή σου από Πόλη και Σύρο νομίζεις ότι έπαιξε ρόλο στην καλλιτεχνική σου εξέλιξη;
«Πιστεύω πως ρόλο στην καλλιτεχνική μου εξέλιξη έπαιξε η ψυχοσύνθεσή μου και όχι η καταγωγή μου. Αλλωστε δεν προέρχομαι από μουσικοθεατρική οικογένεια, εκτός του αδερφού της μητέρας μου που είναι μουσικός».

- Τα μουσικά ακούσματα που είχες από μικρός ήταν μόνο κλασικά;
«Η μουσική ήταν πάντα μέρος της ζωής μου από πολύ μικρός. Υποθέτω άκουγα τα πάντα. Τυχαίνει όμως, η μητέρα μου και η αδερφή της και αγαπημένη μου θεία που έμενε με τον άντρα της στο διπλανό σπίτι, να ήταν λάτρεις της κλασικής μουσικής και της όπερας. Ετσι στο σπίτι πάντα άκουγαν -και ιδιαίτερα η θεία μου- όπερα και συμφωνική μουσική. Αγαπούσα πολύ την μουσική από μωρό. Η τιμωρία μου ήταν να μου κλείσουν το ραδιόφωνο… Αρχισαν να με παίρνουν μαζί τους στην Λυρική Σκηνή από την ηλικία των 8 ετών μιας και είχα ήδη παρουσιάσει καλλιτεχνικές κλήσεις και… αυτό ήταν. Το πήρα το "μικρόβιο". Ανοιξε μπροστά μου ένας νέος μαγικός κόσμος στον οποίο ζω μέχρι σήμερα».

- Πώς ήρθαν οι σπουδές και η επαγγελματική πορεία στο συγκεκριμένο χώρο;
«Οπως σας είπα παραπάνω, η θεία Αννα μου έβαζε από πολύ μικρό να ακούω την μουσική που λάτρευε. Χανόταν το βλέμμα της όταν άκουγε την Μαρία Κάλλας. Μια μέρα και ενώ εγώ ήδη είχα παρουσιάσει μια λατρεία και για το θέατρο, μου είπε χαρακτηριστικά: "Πωλ, αφού αγαπάς τόσο πολύ το θέατρο και την μουσική, (σπούδαζα πιάνο ήδη από 9 χρονών), γιατί αντί να γίνεις απλά ένας ηθοποιός δεν δοκιμάζεις και με το τραγούδι;". Αυτό ήταν νομίζω… Την ίδια χρονιά και σε ηλικία 15 χρονών γράφτηκα στην Σχολή Μονωδίας του Εθνικού Ωδείου στην τάξη της Κικής Τζαβέλλα, που μαζί με την διακεκριμένη καθηγήτρια πιάνου Ελλη Κυριακίδου-Μουράτογλου είναι οι φύλακες άγγελοί μου! Αποφοίτησα από το Εθνικό Ωδείο και εν τω μεταξύ με την υποτροφία "Μαρία Κάλλας" που είχα κερδίσει, έγινα δεκτός μετά από εξετάσεις στην Μουσική Ακαδημία Μουσικής και Θεατρικών Τεχνών της Βιέννης, με καθηγήτρια την σπουδαία Hellene Mezritsky Carusso. Η καλλιτεχνική μου πορεία είχε ξεκινήσει ήδη πριν από την αποφοίτησή μου από το Εθνικό Ωδείο στην Εθνική Λυρική Σκηνή με τον ρόλο του Ορλόφσκυ στην "Νυχτερίδα" του Γιόχαν Στράους, στην θρυλική σκηνοθεσία του δασκάλου μου της υποκριτικής Σπύρου Ευαγγελάτου! Ηταν η πρώτη φορά που μια φωνή σαν την δική μου πατούσε το σανίδι της Λυρικής Σκηνής και που ο συγκεκριμένος ρόλος τραγουδιόταν από άντρα τραγουδιστή με την φυσική φωνή που προβλέπει ο συνθέτης για αυτόν το ρόλο, αυτόν του μεσοφώνου! Στη συνέχεια ακολούθησαν οι εμφανίσεις μου στην Ελλάδα και το εξωτερικό ενόσω ακόμα σπούδαζα στην Βιέννη. Ξεκίνησα βλέπετε πάρα πολύ μικρός».

- Εκανες και θεατρικές σπουδές;
«Είμαι απόφοιτος του Εργαστηρίου Υποκριτικής Τέχνης του "Αμφιθεάτρου" του Σπύρου Ευαγγελάτου (μια σχολή που δεν υπάρχει δυστυχώς πια) και της Ανωτάτης Σχολής Μουσικής και Σκηνικών Τεχνών της Βιέννης».

- Οπερα στην Ελλάδα…Υπάρχει;
«Πάντα υπήρχε η όπερα στην Ελλάδα. Υπάρχει απλά μόνο ένα λυρικό θέατρο και αυτό γιατί οι πολιτικές ηγεσίες μας στην συντριπτική τους πλειοψηφία απλά ήταν πάντα καλλιτεχνικά αμόρφωτες για να λέμε και τις αλήθειες επιτέλους! Αν μπορούσαν να κλείσουν και τα θέατρα, όπως προσπάθησε ο Δήμος Αθηναίων πέρυσι με τα μικρά θέατρα, θα το έκαναν! Με το πρόσχημα ότι η λυρική τέχνη δεν έχει παράδοση στην Ελλάδα, ποτέ δεν ενδιαφέρθηκαν να δημιουργήσουν λυρικές σκηνές στην υπόλοιπη Ελλάδα. Η ΕΛΣ κάνει όμως πολλές θετικές προσπάθειες, το ίδιο έκανε και η Οπερα Θεσσαλονίκης πριν την κλείσουν και τα Μέγαρα Μουσικής Αθηνών και Θεσσαλονίκης, που δυστυχώς έχουν κι αυτά πολλά προβλήματα. Ομως πλέον έχουν ξεπεταχτεί πολλές μικρές ομάδες που ανεβάζουν υψηλού επιπέδου παραστάσεις όπερας, αρχής γενομένης της ομάδας μας που για πρώτη φορά έφερε την όπερα εκτός των τειχών, με το ανέβασμα του έργου «Διδώ και Αινείας» με ορχήστρα και χορωδία σε πλήρες ανέβασμα στο Vault Theatre Plus με μεγάλη επιτυχία, η οποία συνεχίζεται και φέτος στο θέατρο Βικτώρια! Φέτος το παράδειγμά μας αυτό ευτυχώς συνεχίζουν άλλες τέσσερις ομάδες με πολύ αξιόλογα ανεβάσματα λυρικών έργων! Και συνεχίζουμε ακάθεκτοι και με άλλες παραγωγές που θα ανακοινωθούν σύντομα! Ελπίζουμε με τα πενιχρά μέσα που διαθέτουμε να μπορέσουμε να φέρουμε τις προσπάθειές μας και σε άλλες πόλεις τις Ελλάδας!».

- Το λυρικό τραγούδι γενικότερα στην εποχή της κρίσης είναι ακόμα πιο δύσκολο να το υπηρετήσει κανείς;
«Το λυρικό τραγούδι, η τέχνη γενικά, δεν ενδιαφέρεται για την κρίση κανενός είδους, ενδιαφέρεται για την ομορφιά και το συναίσθημα. Είναι απλά δύσκολο να καταλάβει κανείς πόσο εύκολο είναι, στο τεχνικό του κομμάτι τουλάχιστον. Η τέχνη πάντα ανθούσε σε περιόδους κρίσης γιατί εκείνο που πάντα πρόσφερε στους ανθρώπους, ήταν η ψευδαίσθηση ενός καλύτερου κόσμου! Οι αληθινοί καλλιτέχνες, αυτά τα παράξενα, ευαίσθητα, παράφορα και συνήθως μοναχικά πλάσματα είμαστε ευτυχισμένοι και βρίσκουμε το πραγματικό νόημα της ζωής μας όταν μπορέσουμε να κάνουμε έστω και έναν πονεμένο άνθρωπο να ξεχάσει για ένα λεπτό τα βάσανά του… Αυτό δεν μπορεί καμία κρίση να μας το πάρει…».

- Ξεκίνησες την καριέρα σου ως υπότροφος στη Βιέννη. Μετάνιωσες για την επιστροφή στην Ελλάδα;
«Εχω κάνει αρκετά βήματα στο εξωτερικό σε πολύ μικρή ηλικία και έτσι είμαι αρκετά χορτάτος - αν μπορώ να χρησιμοποιήσω αυτή την έκφραση. Η καριέρα στο εξωτερικό όσο κι αν εκεί έχει κανείς περισσότερες ευκαιρίες δεν είναι τόσο εύκολο πράγμα. Πρέπει να αφήσει πολλά κανείς πίσω του και χρειάζονται αρκετά χρήματα για να μπορέσει κανείς να στηρίξει μια τέτοια προσπάθεια. Το κυριότερο όμως και δυσκολότερο είναι πιστεύω να μπορέσει κανείς να οργανώσει και να ρυθμίσει την προσωπική του ζωή. Είναι πολύ δύσκολο να είναι κανείς για τόσα χρόνια με μια βαλίτσα στο χέρι, από ακρόαση σε ακρόαση, από πόλη σε πόλη για παραστάσεις χωρίς να έχει μια σταθερή βάση. Πόσω μάλλον για μένα που λόγω της ιδιαιτερότητας της φωνής μου δεν θα μπορούσα ίσως ποτέ να είμαι μόνιμος σε ένα θέατρο. Προσωπικά δεν θα ήθελα ποτέ το χάρισμά μου και η αγάπη μου για το θέατρο και τη  μουσική να γίνει πηγή άγχους μοναξιάς και δυστυχίας. Το λέω αυτό γιατί η προσωπική μου ζωή είναι για μένα ίσως πιο σημαντική από την οποιαδήποτε καριέρα. Πιστεύω ότι πρέπει να έχει κανείς προσωπική ισορροπία για να είναι επιτυχημένος σε αυτό που κάνει. Εχω ανάγκη λοιπόν από τα αντίβαρά μου για να είμαι καλός πάνω στην σκηνή. Φυσικά δεν έχω πάψει ποτέ να έχω τα μάτια μου και τις επαφές μου ανοιχτά προς το εξωτερικό. Ομως πια σκέφτομαι τις κινήσεις μου πιο προσεκτικά και υπολογίζω τις συνθήκες με τους δικούς μου όρους και πάντα σύμφωνα με την προσωπική μου ισορροπία. Για μένα εξ άλλου η χαρά της δημιουργίας και της μουσικής είναι το ίδιο σημαντική όταν τραγουδώ στο Vault ή στην Λυρική Σκηνή, με το αν θα τραγουδούσα στην Σκάλα του Μιλάνου! Οπως λέω πάντα χαριτολογώντας όταν με ρωτούν, βάζω πάντα «το ίδιο καλό cd» στο λαιμό μου γιατί όταν τραγουδώ είμαι ευτυχισμένος… Μερικές φορές μου λείπει η Βιέννη και όσα έζησα εκεί αλλά…, ποτέ κανείς δεν ξέρει τι του επιφυλάσσει η ζωή… Η απάντηση λοιπόν είναι ότι μετανιώνει κανείς μόνο όταν δεν είναι ευτυχισμένος με τις επιλογές του και με όσα κάνει. Και εγώ έχω πολλά ακόμα να κάνω, ελπίζω…».

- Αυτή την περίοδο πού σε βρίσκουμε καλλιτεχνικά;
«Αυτή την περίοδο τραγουδάω την Αθήνα τον ρόλο της Sorceress στην όπερα «Dido and Aeneas» του  H. Purcell στο θέατρο Βικτώρια και από το Σάββατο σήμερα και κάθε Σάββατο και Κυριακή συμμετέχω στο νέο θεατρικό έργο του Παναγιώτη Μπρατάκου «Μικρές Ιστορίες Φόνων» που σκηνοθετεί ο Δημήτρης Καρατζιάς στο θέατρο Vault Theatre Plus».


ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Ο Πωλ Ζαχαριάδης γεννήθηκε στην Αθήνα. Θεωρείται το πρώτο και κυριότερο δείγμα άρρενος μεσοφώνου που έχει καταγραφεί στην Ελλάδα! Η φωνή του έχει χαρακτηριστεί ως ένα από τα αρτιότερα πρότυπα - παραδείγματα αυτού του συγκεκριμένου είδους φωνής και τεχνικής που ονομάζεται male contralto. Εχει επαινεθεί πολλές φορές από τον ελληνικό και διεθνή Τύπο σαν ένα ιδιαίτερο και χαρακτηριστικό παράδειγμα «ηθοποιού - τραγουδιστή» λόγω της ιδιαίτερης και καλλιτεχνικά ευαίσθητης υποκριτικής και μουσικής προσέγγισής του στους ρόλους που ερμηνεύει, καθώς και της εξαιρετικής του σκηνικής παρουσίας. Αποφοίτησε από το Εθνικό Ωδείο Αθηνών λαμβάνοντας Δίπλωμα Μονωδίας με βαθμό Αριστα Παμψηφεί, Α’ Βραβείο, Αριστείο Εξαιρετικής Επίδοσης και χρηματικό έπαθλο (τάξη Κικής Τζαβέλλα). Τελειοποίησε τις σπουδές του στην «Ανωτάτη Σχολή Μουσικής και Εφηρμοσμένων Τεχνών» της Βιέννης με τη διεθνούς φήμης καθηγήτρια Helene Mezriczky Karusso.
Ακολούθησαν επί σειρά ετών εμφανίσεις σε σημαντικά λυρικά θέατρα και   concert halls της Ευρώπης στα οποία ερμήνευσε σημαντικά έργα του ρεπερτορίου του.