Κυριακή, 24 Ιανουαρίου 2016 07:49

Ο Θανάσης Πολυκανδριώτης μιλά στην "Ε" για το νέο του βιβλίο και τη μουσική εκπαίδευση: «Το μπουζούκι είναι Ελλάδα»

Ο Θανάσης Πολυκανδριώτης μιλά στην "Ε" για το νέο του βιβλίο και τη μουσική εκπαίδευση: «Το μπουζούκι είναι Ελλάδα»

Ξεκίνησε παίζοντας... κιθάρα, όμως με το μπουζούκι του έχτισε τελικά μια ζηλευτή καριέρα, με πολλούς σημαντικούς σταθμούς από το 1964 έως και σήμερα: Ο Θανάσης Πολυκανδριώτης, γιος του λαϊκού δασκάλου Θόδωρου Πολυκανδριώτη, έχει γράψει τη δική του μακριά ιστορία στο πεντάγραμμο.

Υπογράφει πάνω από 1.000 συνθέσεις, έχει δώσει συναυλίες στα μεγαλύτερα θέατρα της Ευρώπης, της Αμερικής, της Ασίας και της Αυστραλίας, συνεργάστηκε με πολύ μεγάλους τραγουδιστές, ενώ κατέλαβε ακόμα και εδάφη της κλασικής μουσικής. Συγκινημένος μιλάει ο ίδιος για την έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας, όπου επικεφαλής ορχήστρας μπουζουκιών παρουσίασε μια δική του σύνθεση μαγεύοντας κοινό και εκατομμύρια τηλεθεατές... «γιατί το μπουζούκι είναι Ελλάδα». 

  

Από το 2011 ο Θανάσης Πολυκανδριώτης και το μουσικό του σύνολο «Οι Επόμενοι» ξεκίνησαν συνεργασία με το Ιδρυμα «Μιχάλης Κακογιάννης» όπου πραγματοποιούν τις πρόβες τους αλλά και ανοιχτά σεμινάρια. Αλλωστε ο γνωστός δεξιοτέχνης εδώ και χρόνια έχει αφοσιωθεί ολόψυχα στην άρτια εκπαίδευση των νέων κυρίως, πάνω στη λαϊκή μας μουσική - για την οποία διεκδικεί από την Πολιτεία την επίσημη αναγνώριση και την προώθηση που της αξίζει. 

Ο ίδιος μεταξύ άλλων ίδρυσε τη Σχολή Λαϊκής Μουσικής Παράδοσης, όπου διδάσκεται μπουζούκι, τζουράς και μπαγλαμάς και η οποία έχει παραρτήματα σε όλη την Ελλάδα. Αφορμή, μάλιστα, για τη συζήτηση μαζί του μας έδωσε η πρόσφατη έκδοση του 6ου βιβλίου του για την εκμάθηση του αγαπημένου του μουσικού οργάνου, με τίτλο «Οι Ασκήσεις μου. Μελωδικές, δεξιοτεχνικές και αρμονικές αλυσίδες».

- Είστε ένας δάσκαλος του μπουζουκιού, ο οποίος πήγε αυτόν τον «τίτλο» αρκετά παρακάτω - καθώς δεν διδάσκετε απλώς με το παίξιμό σας, όπως οι παλιοί, αλλά έχετε κυριολεκτικά αφιερωθεί στην εκπαίδευση, με τη σχολή και τα βιβλία σας. Ποιο είναι το όραμά σας;

«Ο στόχος μου είναι να μας πάρουν επιτελούς στα σοβαρά. Και εννοώ την Πολιτεία που κωφεύει - γιατί αν θεσμοθετηθεί η εκπαίδευση των παραδοσιακών οργάνων, τότε και οι μαθητές και οι γονείς θα μας πάρουν πολύ σοβαρά. Αλλο να έχει κρατικό πτυχίο το παιδί τους, και άλλο τίποτα». 

- Ενα διάστημα διδάξατε και σε ΤΕΙ, στην Αρτα, στη Σχολή Μουσικής Τεχνολογίας. Πώς ήταν αυτή η εμπειρία και τι άποψη έχετε για την τεχνολογική και τη μουσική εκπαίδευση στην Ελλάδα; 

«Μέτρια κατάσταση κι εκεί. Πρόσφατα, και μετά από τραυματική εμπειρία το 2003, ξαναπήγα μετά από έντονη παρότρυνση της υπάρχουσας διοίκησης - αλλά απεδείχθη ότι όλο αυτό δεν ήταν σοβαρό. 

Κρίμα για τα παιδιά, τους νέους και τις νέες - που στην ουσία αυτούς ενδιαφέρει μόνο, και σίγουρα αυτοί ξέρουν τι γίνεται εκεί, αλλά δεν μπορούν να το ανατρέψουν. Υπάρχουν ορισμένοι εκεί μέσα που νομίζουν ότι είναι μαγαζάκι τους».

3. Το πρώτο βιβλίο σας είχε τίτλο «Είναι εύκολο να μάθεις μπουζούκι». Είναι, όντως; Και ποιες είναι οι βασικές αρετές ενός δεξιοτέχνη;

«Και βέβαια είναι εύκολο. Αρκεί να το αγαπάς. Ξέρετε, η αγάπη όλα τα νικά· αρκεί οι βασικές αρχές της μάθησης να γίνουν από δάσκαλο κανονικό και όχι από τσαρλατάνους». 

- Στον πρόλογο του τελευταίου σας βιβλίου με ασκήσεις, διάβασα ότι εστιάζετε πολύ στην τοποθέτηση των δακτύλων στην ταστιέρα. Δεν δίνεται αρκετή έμφαση σε αυτό το σημείο -ή και σε άλλα- από τους νέους μουσικούς και τους δασκάλους τους;

«Είναι αρχή μου να κάνω πράξη το πιο σημαντικό για μένα, που είναι η άριστη τοποθέτηση δεξιού και αριστερού χεριού πάνω στο όργανο. Μετά από αυτό, τα άλλα είναι παιχνίδι. Γιατί η μουσική είναι ένα από τα πιο όμορφα παιχνίδια - και έτσι πρέπει να την απολαμβάνει ο καθένας». 

- Το βιβλίο σας είναι δίγλωσσο, όλα τα κείμενά του είναι γραμμένα και στα Αγγλικά: Υπάρχει ενδιαφέρον από μη Έλληνες, μη Μεσόγειους, για την εκμάθηση μπουζουκιού;

«Και βέβαια. Αυτό έγινε μετά από παρότρυνση νέων από άλλες χώρες να μεταφραστούν τα βιβλία που τους ενδιαφέρουν στα Αγγλικά. Εχω μαθητές στη Γερμανία, στο Γιοχάνεσμπουργκ, στην Αυστραλία, οι οποίοι είναι τρίτης γενιάς και τα Ελληνικά τους δεν είναι πολύ καλά. Από την άλλη, υπάρχουν πολλοί ξένοι μουσικοί λάτρεις της ελληνικής λαϊκής μουσικής, που θέλουν να τη μάθουν».

- Εχετε γράψει μέχρι και συμφωνικά έργα για μπουζούκι. Ηταν μια καλλιτεχνική σας ανάγκη ή περισσότερο μια «δήλωση»;

«Ηταν ανάγκη, ναι, ώστε έτσι να ανέβει το επίπεδο της λαϊκής μουσικής μας, μέσα από αυτή τη σύμπραξη. Και γιατί οι Αμερικανοί που είναι πρώτοι διδάξαντες, αλλά και άλλοι λαοί, έχουν τον πειραματισμό σε νέες μουσικές συμπράξεις στην πρώτη γραμμή. Εκτός από εμάς. 

Είναι επιτακτική ανάγκη η δημιουργία από την Πολιτεία μιας Μουσικής Ακαδημίας».  

- Η πρώτη σας αγάπη πάντως ήταν η κιθάρα. Τι συνέβη και χώρισαν οι δρόμοι σας;

«Δεν χώρισαν ποτέ, αφού και σήμερα όταν παίζω μου βγαίνει μέσα από το μπουζούκι αυτό το μεράκι της ακουστικής και κλασικής κιθάρας. Η πρώτη αγάπη δεν ξεχνιέται, έτσι δεν είναι;».

- Ως δεξιοτέχνης του μπουζουκιού και ως συνθέτης γνωρίζετε την επιτυχία εδώ και αρκετές δεκαετίες. Τι αντιπροσωπεύουν πια για εσάς τα φώτα της δημοσιότητας;

«Τίποτα, απλά μια πραγματικότητα που σου λέει και σου θυμίζει αυτά που κατάφερες να φτιάξεις. Αλίμονο αν έμενα σ' αυτά τα φώτα. Θα είχα χάσει πολλά άλλα». 

- Στη μακριά σας καριέρα συνεργαστήκατε με πολλά μεγάλα ονόματα, του λαϊκού τραγουδιού και όχι μόνο. Από ποιους έχετε τις εντονότερες αναμνήσεις; 

«Από τον πατέρα μου τον Θόδωρο, από τον Χατζιδάκι, τον Πάριο, τον Καζαντζίδη, τον Στράτο και άλλους, πήρα πράγματα και τους ευχαριστώ. Είμαι της άποψης ότι κανείς δεν γίνεται από μόνος του».

- Η συμμετοχή σας στην τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας τι αποτύπωμα έχει αφήσει στην καρδιά σας;

«Είναι στιγμή μοναδική, που δεν έχει προηγούμενο. Συγκίνηση και πρωτιά - γιατί το μπουζούκι είναι Ελλάδα». 

- Γενικά είστε προσηλωμένος στο αύριο του μπουζουκιού, στους «Επόμενους» οργανοπαίκτες. Μιλήστε μας λίγο για τη μουσική σας ομάδα που έχει αυτό το όνομα, για τη δράση και τους στόχους της...

«Το 1993 που ξεκίνησα μαζί τους τον δρόμο προς τη μάθηση, δεν περίμενα ότι το κίνημα αυτό θα μεγαλώσει τόσο πολύ. Σήμερα έχω 450 παιδιά υπό την καθοδήγηση τη δική μου και των συνεργατών μου, που είναι έτοιμοι να γεμίσουν ένα στάδιο με τα μπουζούκια τους. 

Είναι ό,τι καλύτερο έχω δημιουργήσει... και εμπνέομαι από αυτά τα παιδιά, που αντί να είναι στην καφετέρια ή στο μπιλιάρδο, είναι με το μπουζούκι αγκαλιά».

- Ποια είναι τα σχέδιά σας για το επόμενο διάστημα και κατά πόσο τα επηρεάζει η κατάσταση της χώρας;

«Το πρώτο πράγμα που χτυπά μια οικονομική κρίση είναι η "πολυτέλεια" για διασκέδαση. Τα πράγματα έχουν αλλάξει πολύ στη νύχτα, ακόμα και στις μικρότερες μουσικές σκηνές. Βλέπουμε ότι τα μαγαζιά δουλεύουν ως επί το πλείστον ένα Σάββατο. Προσπαθώ να εμφανίζομαι σε συναυλίες κυρίως, και να ρίχνω το βάρος μου στη διδασκαλία των νέων παιδιών. Εκεί με ωθεί η εποχή, αφού έχω παρατηρήσει ότι αυτό που ζούμε ήταν και είναι επίσης κρίση αξιών. Και το βλέπω καθημερινά, αφού όλο και πιο πολλοί αλλά "ψαγμένοι" μαθητές έρχονται για να μάθουν. Αυτά τα παιδιά θέλουν πραγματικά να μάθουν. Ας είναι αυτή η ελπίδα μου για το μουσικό μας μέλλον».