Μέσα σε κλίμα πόλωσης, η Ελλάδα οδεύει προς τετραπλές κάλπες στις 26 Μαΐου. Αναπόφευκτα οι πολίτες θα βρεθούν σε καθεστώς σύγχυσης και μάλλον θα επιλέξουν συνδυασμό είτε ενστικτωδώς είτε βάσει προσωπικών γνωριμιών και συμφερόντων. Στην περίπτωση της Περιφέρειας Πελοποννήσου, η μάχη των βασικών διεκδικητών θα κριθεί κυρίως με κριτήρια πολιτικά και αναγνωρισιμότητας. Αντίθετα, στην περίπτωση του Δήμου Καλαμάτας καθοριστικό ρόλο θα παίξουν η σύνθεση των ψηφοδελτίων και το πρόσωπο των υποψηφίων δημάρχων. Ανησυχία και προβληματισμό προκαλεί βέβαια το γεγονός ότι δεν διεξάγεται ουσιαστικός διάλογος για το μέλλον και τα προβλήματα της πόλης, παρότι ορισμένοι υποψήφιοι έχουν εκφράσει θετικές επιμέρους προτάσεις. Καθώς δεν αναμένονται μάλλον προεκλογικές συγκλίσεις, επείγει η διαμόρφωση ενός σχεδίου αποτελεσματικής διακυβέρνησης για την επόμενη μέρα, ώστε με καθαρούς όρους να υλοποιηθούν οι σημαντικές πρωτοβουλίες που έχει ανάγκη η Καλαμάτα, να επιτευχθεί θεσμική ενδομεσσηνιακή συνεννόηση και συσπείρωση για τα προβλήματα του τόπου μας και να καθιερωθεί δομημένη συνεργασία με τη νέα περιφερειακή αρχή, ώστε να προωθηθούν τα συμφέροντά μας στο νέο Περιφερειακό Συμβούλιο.
Δήμος Καλαμάτας: προτάσεις για ανοικτή και αποτελεσματική διακυβέρνηση
Ανεξαρτήτως αποτελέσματος, η νέα δημοτική αρχή Καλαμάτας θα είναι πολυσυλλεκτική, με 3, 4 ή και περισσότερους συνδυασμούς να την απαρτίζουν. Εύλογα λοιπόν ελλοχεύει ο κίνδυνος ακυβερνησίας, αθέμιτων συναλλαγών και αδυναμίας υλοποίησης δράσεων. Το σίγουρο είναι πως χρειάζεται δήμαρχος με ικανότητα, γνώση και δυνατότητα δημιουργικής σύνθεσης απόψεων αλλά και αταλάντευτη βούληση.
Σε κάθε περίπτωση, για να επιτευχθούν οι στόχοι, απαιτείται η σύνταξη και υπογραφή μιας Σύμβασης Κυβερνητικής Συνεργασίας μεταξύ των παρατάξεων που θα αποτελέσουν τη δημοτική πλειοψηφία. Μια δημόσια δέσμευση όλων ότι θα υπηρετήσουν συγκεκριμένες προγραμματικές δεσμεύσεις σε όλους τους τομείς πολιτικής, στις οποίες θα συμφωνήσουν αμέσως μετά τις εκλογές και πάντως πριν από την ορκωμοσία του νέου Δημοτικού Συμβουλίου. Μια ανοικτή συμφωνία τιμής με τον Καλαματιανό λαό, που θα αποτελεί οδηγό δράσης για την επίλυση των προβλημάτων, περιορίζοντας δραστικά τις προσωπικές στρατηγικές. Η πρωτοβουλία σύναψης συμφωνίας πρέπει να ανήκει στη νικήτρια παράταξη.
Συνεργασία φορέων της Μεσσηνίας: ένα δυνατό Παμμεσσηνιακό Συμβούλιο
Σε επίπεδο νομού, απαιτείται άμεση θεσμική συστράτευση. Πρώτο βήμα πρέπει να είναι η σύσταση μόνιμου Συμβουλίου Μεσσηνίων Δημάρχων με έδρα την Καλαμάτα, που θα συνεδριάζει σε μηνιαία βάση με συγκεκριμένη ατζέντα και θα αναλαμβάνει συντονισμένες ενέργειες για την κοινή εκπροσώπηση των Μεσσηνίων δημοτών και την επίλυση των κορυφαίων ζητημάτων κοινού ενδιαφέροντος (ανάπτυξη, τουρισμός, υποδομές, απορρίμματα). Σε επόμενη φάση, η σύσταση ενός Παμμεσσηνιακού Συμβουλίου με συμμετοχή των εκλεγμένων βουλευτών, δημάρχων, περιφερειακών συμβούλων, και με εκπροσώπων θεσμικών φορέων, πρέπει να αποτελέσει στρατηγική επιλογή για την προώθηση των μεσσηνιακών συμφερόντων σε περιφέρεια και κεντρική διοίκηση. Με μόνιμη γραμματεία, μηνιαίες συνεδριάσεις και δεσμευτικές αποφάσεις, ανοικτό στις προτάσεις και τις πρωτοβουλίες της κοινωνίας των πολιτών.
Συνεργασία Δήμων - Περιφέρειας: μια αναγκαία προγραμματική σύμπραξη
Τέλος, η αναγκαία συνεργασία των αυτοδιοικητικών φορέων α’ και β’ βαθμού πρέπει να τεθεί σε μια νέα βάση ισότιμης συναλληλίας. Για να επιτευχθεί αυτό, χρειάζεται να καταρτιστεί και να υπογραφεί μια Προγραμματική Σύμβαση διαρθρωμένης συνεργασίας μεταξύ Δήμων της Μεσσηνίας και της Περιφέρειας Πελοποννήσου. Με ανάληψη συγκεκριμένων δεσμεύσεων και ανάθεση αρμοδιοτήτων στο πλαίσιο του νόμου, ώστε να εκκινήσει η αποτελεσματική επίτευξη των στόχων σε όλους τους τομείς δράσης (υποδομές, περιβάλλον, ανάπτυξη, επενδύσεις, τουριστική προβολή, εκπαίδευση, κοινωνική πολιτική) για κάθε δήμο χωριστά και για το νομό μας συνολικά. Ο νέος αντιπεριφερειάρχης Μεσσηνίας να συμμετέχει επίσης στις συνεδριάσεις του Συμβουλίου των Μεσσηνίων Δημάρχων, για να συντονίζονται οι ενέργειες και να υπάρχει παραγωγικότερη συνεργασία. Ευχής έργο θα ήταν την πρωτοβουλία αυτή να την αναλάβει η νέα δημοτική αρχή Καλαμάτας.
Συμπερασματικά, με την αναγκαία θεσμική θωράκιση των άνω πολιτικών πρωτοβουλιών, η Μεσσηνία και οι επιμέρους δήμοι μπορούν να επιτύχουν στις μεγάλες προτεραιότητες της νέας περιόδου για ένα καλύτερο μέλλον με σχέδιο και αισιοδοξία. Η διαφανής και ανοικτή διακυβέρνηση θα ενισχύσει την αξιοπιστία των αυτοδιοικητικών θεσμών αλλά και τη λογοδοσία τους ενώπιον των πολιτών, που πρέπει να συνδιαμορφώνουν ενεργά τις εξελίξεις. Ας ελπίσουμε λοιπόν ότι για την ανάσταση του τόπου μας δεν θα χρειαστεί να προηγηθεί σταύρωση.
*Ο Νίκος Θεοδώρου είναι Δικηγόρος και Διδάκτωρ Δημοσίου και Ευρωπαϊκού Δικαίου της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ludwig-Maximilians του Μονάχου. I Ιστοσελίδα: www.ntheodorou.gr