Σε όλες τις δημοσκοπήσεις καταγράφεται η απαξίωση της πολιτικής και των πολιτικών. Οι πολίτες δηλώνουν ότι δεν περιμένουν τίποτα από τους πολιτικούς, τους θεωρούν διεφθαρμένους και ιδιοτελείς. Η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί ευνοεί λύσεις εκτός δημοκρατικού πλαισίου και πρόσωπα που, με ακραία επιχειρήματα και λόγο, «πουλούν» λύσεις αυταρχισμού και ολοκληρωτισμού. Η Ιστορία διδάσκει πού οδηγούν οι ολοκληρωτικές λύσεις και πώς ξεσπούν αιματηρές συγκρούσεις.
Η πολιτική σήμερα είναι ακριβό «σπορ» και ταυτόχρονα δεν προσδίδει αίγλη και δόξα. Η ισοπέδωση στην κρεατομηχανή του Διαδικτύου από τη μια μεριά και η απαξίωση των πολιτών από την άλλη, δεν προσελκύουν ανθρώπους με όραμα, γνώση και διάθεση για προσφορά. Κανένας σοβαρός δεν μπαίνει σε αυτή την κρεατομηχανή για να χάσει περιουσία, φίλους και αξιοπρέπεια. Μοιραία, ο χώρος κατακλύζεται από επαγγελματίες για κομματικούς ή βιοποριστικούς λόγους και από ελάχιστους ρομαντικούς, οι οποίοι έχουν μείνει στον χώρο από προηγούμενες δεκαετίες. Η γνώση της συγκεκριμένης πραγματικότητας εξηγεί όλα όσα συμβαίνουν και δείχνει ταυτόχρονα το πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα στο μέλλον.
Η τοπική αυτοδιοίκηση είναι ο εγγύτερος στον πολίτη δημοκρατικός θεσμός. Οι περισσότεροι αντιλαμβάνονται ότι τα τελευταία χρόνια έχει μετατραπεί σε ένα κλειστό κύκλωμα εξουσίας ένας μηχανισμός που αναπαράγεται μέσα από αυτήν. Οι έμμισθες θέσεις πολλαπλασιάστηκαν, προκειμένου οι σύμβουλοι της πλειοψηφίας να μισθοδοτούνται. Οι εξυπηρετήσεις και οι διευθετήσεις κυριαρχούν σε όλα τα επίπεδα: Τα προγράμματα, οι μελέτες και τα έργα αποφασίζονται και προωθούνται όχι με βάση προγραμματισμό και σχέδιο, αλλά με το ποιος τα προτείνει και πώς θα παραχθεί μεγαλύτερο εκλογικό ή άλλο όφελος.
Βλέπουμε έτσι αναπλάσεις σε πλατείες που δεν είχαν κανέναν λόγο να αλλάξουν, περιοχές να παραμένουν εγκαταλελειμμένες, σημεία σημαντικού ενδιαφέροντος, όπως παραλιακές ζώνες, να μην αγγίζονται, για να μη θιγούν συμφέροντα και διαταραχθούν οικονομικές ισορροπίες. Τα πάντα προχωρούν με βάση το πολιτικό κόστος και την εξυπηρέτηση πολιτικών ή άλλων μικροσυμφερόντων. Φτάνουμε έτσι στο σημείο να αφαιρούνται αρμοδιότητες από την αυτοδιοίκηση -όπως με την κατάργηση των πολεοδομιών- και να μη μιλάει κανείς. Ενοχική στάση παραδοχής ότι απέτυχαν.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο εξηγείται η αποστροφή στην κριτική και στον διάλογο, ακόμα και μέσα στα δημοτικά συμβούλια, όπου θεσπίζονται κανόνες για να φιμωθεί η διαφορετική άποψη και όχι για να προωθηθεί η αποτελεσματικότητα. Όταν όλοι οι σύμβουλοι της πλειοψηφίας μισθοδοτούνται, δεν θα πάθουν και τίποτα αν κάτσουν δυο ώρες την εβδομάδα να συζητήσουν και να απαντήσουν σε αιτιάσεις και κριτική. Ακόμα κι αυτό αποφεύγεται, για να μην αποκαλυφθεί η γύμνια και η ανικανότητα ενός προσωπικού, που απλώς υπάρχει μέσα από τον μηχανισμό της εξουσίας και το πολιτικό νταραβέρι.
Όταν αυτά συμβαίνουν στον πρώτο βαθμό πολιτικής ενασχόλησης, αντιλαμβάνεται ο καθένας τι ακολουθεί στα επόμενα σκαλοπάτια του πολιτικού συστήματος. Έχουμε μπει σε μια περίεργη πολιτική περίοδο, που δεν επιτρέπει αισιοδοξία για το μέλλον. Είναι προφανές ότι η αποχή από τις εκλογές, η ισοπέδωση και η απαξίωση θεσμών και προσώπων θα οδηγήσουν τα πράγματα στην άκρη του γκρεμού. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν πολυκερματισμό του πολιτικού συστήματος και είναι βέβαιο ότι στο επόμενο κοινοβούλιο η γραφικότητα θα κυριαρχεί.
Το συγκεκριμένο πολιτικό περιβάλλον δεν είναι όμως μόνο ελληνική υπόθεση· σε όλες τις δημοκρατίες του δυτικού κόσμου εμφανίζονται οι ίδιες παθογένειες. Γραφικοί, λαϊκιστές και υπερπατριώτες πουλούν ελπίδα και φλερτάρουν με τον ολοκληρωτισμό που κυριαρχεί στον υπόλοιπο κόσμο. Όταν αυταρχικοί και λαϊκιστές ηγέτες κυριαρχούν σε Ανατολή και Δύση, η ευημερία της σύγκρουσης -ακόμα και μέχρι θανάτου- θα είναι το επόμενο λογικό βήμα.
Όταν οι Ρώσοι θεωρούν ότι μπορούν να εισβάλουν σε ένα ανεξάρτητο κράτος και να επιβάλουν τη στρατηγική και τα συμφέροντά τους, όταν το Ισραήλ θεωρεί δικαίωμά του να εκδιώξει έναν ολόκληρο λαό για να διασφαλίσει την ασφάλειά του, επειδή έχει την ισχύ, είναι βέβαιο ότι το ίδιο μοτίβο θα ακολουθήσουν σύντομα κάποιοι άλλοι και αργότερα οι επόμενοι, μέχρι να φτάσουμε στη σύγκρουση των γιγάντων, όπου δεν θα μείνει τίποτα όρθιο.
Η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί δεν επιτρέπει αισιοδοξία. Κανείς όμως δεν θέλει να δει ψύχραιμα και με βάση τη λογική πού οδηγεί όλο αυτό που έχει δημιουργηθεί. Η χώρα μας, για γνωστούς λόγους και με συγκεκριμένα ανοιχτά μέτωπα, κινείται σε τεντωμένο σκοινί και όλα όσα συνέβησαν τις προηγούμενες ημέρες στη Νέα Υόρκη δείχνουν ότι τα χειρότερα είναι, δυστυχώς, μπροστά.
panagopg@gmail.com
