Από την 1 Ιουλίου η προσπάθεια να επιστρέψουμε στην κανονικότητα είναι πλέον πλήρης ωστόσο είναι δύσκολη και κρύβει κινδύνους. Επειδή όμως στην παρούσα δημοσιονομική κατάσταση δεν έχουμε πολλές επιλογές, η απόφαση “ανοίξαμε και σας περιμένουμε” είναι αν όχι απαραίτητα ασφαλής, όμως οπωσδήποτε αναγκαία.
Και το μπαλάκι ορθώς πέφτει πλέον στην ατομική ευθύνη του καθενός, διότι τι άλλο μπορεί να κάνει μια οποιαδήποτε κυβέρνηση δημοκρατικής χώρας; Πώς μπορεί να σταματήσει με νόμο τη ζωή, πώς μπορεί να επιβάλει στον καθένα την απομόνωση; Ανάλογα με την ηλικία του και την λογική του ο καθένας οφείλει να φροντίσει τον εαυτό του και όσο μπορεί να λειτουργήσει υπεύθυνα και προστατευτικά για τους γύρω του. Το άνοιγμα των κοινωνιών με προβλήματα και ενστάσεις είναι δημοκρατικότερο του lockdown.
Όσοι ανησυχούν περισσότερο μπορούν να παραμείνουν εθελοντικά σε απομόνωση, μπορούν να πάρουν τα μέτρα που οι ίδιοι θεωρούν αναγκαία.
Οι υπόλοιποι έχουν το δικαίωμα να διεκδικήσουν τη ζωή που θέλουν να ζήσουν και ειδικά οι νεότεροι για τους οποίους το lockdown είναι μια εξαιρετικά οδυνηρή κατάσταση. Και δεν εννοώ μόνο για την οικονομική τους κατάσταση αλλά για την προσωπική τους ζωή.
Το κράτος φυσικά και οφείλει να βάζει κανόνες και να επιβλέπει όπως μπορεί την τήρηση τους, φυσικά και θα πρέπει να ενημερώνει για όλες τις εξελίξεις, φυσικά θα πρέπει να αυξάνει την δυνατότητα περίθαλψης που έχει διαρκώς, φυσικά θα πρέπει να τρέχει να αντιμετωπίσει κάθε εστία μολύνσεων και ίσως να φτάσει να εξαντλήσει τις δυνατότητες του πολλές φορές.
Αλλά χρειάζεται - περισσότερο ίσως και από την ανοσία - να ωριμάσουν οι πολίτες και να αναλάβουν τις ευθύνες τους. Και αυτό γίνεται με το άνοιγμα, όχι με την επιβολή απομόνωσης.
Η απομόνωση που επέβαλε η ελληνική κυβέρνηση όπως και οι περισσότερες άλλες στον “πρώτο γύρο” της επιδρομής του ιού ήταν και ορθή και αναγκαία. Ήταν μια ακαριαία αντίδραση σε έναν άγνωστο ιό που προκαλεί πανικό. Και απέδωσε. Περιόρισε και τα κρούσματα και τους θανάτους. Όσες χώρες το “έπαιξαν cool” πλήρωσαν πολύ ακριβά σε ανθρώπινες ζωές και οι κυβερνήσεις σε αξιοπιστία.
Η φετινή χρονιά για τον τουρισμό θα είναι δύσκολη καθώς η ψυχολογία των ξένων επισκεπτών είναι αρνητική για πολλές μετακινήσεις. Πάρτε πχ την εξής περίπτωση: Φεύγει κάποιος από την πατρίδα του, μπαίνει στο αεροπλάνο και έρχεται στην Ελλάδα για δεκαπέντε ημέρες. Εμείς φοβόμαστε ότι αυτός μπορεί να αρρωστήσει στο αεροπλάνο ή στο αεροδρόμιο και να μας κολλήσει κορονοϊό. Αυτός όμως θα επιστρέψει μετά τις 15 μέρες στην πατρίδα του και εκεί θα φοβούνται ότι αυτός θα τους φέρει τον κορονοϊό και μάλιστα περισσότερο από ότι εμείς, διότι θα έχει μπεί δυο φορές στο αεροπλάνο, θα έχει μείνει σε ξενοδοχείο με πολλούς άλλους, θα έχει μπεί σε καράβια, θα έχει πάει σε κέντρα διασκέδασης κλπ. Αυτός λοιπόν που επιστρέφει στην πατρίδα του μετά από διακοπές είναι πιο επικίνδυνος από αυτόν που έρχεται εδώ για διακοπές .
Είναι λογικό η επιστροφή στην κανονικότητα να προϋποθέτει ανοικτά αεροδρόμια και ίσως αποδειχθεί λάθος το ότι δεν τηρούνται αποστάσεις ασφαλείας πχ ένας επιβάτης ανά δυο θέσεις στο αεροπλάνο, αλλά το ερώτημα είναι αν πράγματι μπορεί να υπάρξει ασφάλεια μέσω των κενών θέσεων στην κλειστή καμπίνα ενός αεροπλάνου.
Εν πάση περιπτώσει, το πρόβλημα είναι σύνθετο, η άγνοια καθολική και το μέλλον αόρατο. Ο μόνος δρόμος είναι αυτός του ανοίγματος και της δοκιμής των τυχών συνεπειών που θα έχει στην εξέλιξη της πανδημίας στην χώρα. Το σίγουρο είναι ότι σε αυτή την πρωτόγνωρη διαδρομή θα γίνουν και λάθη. Όπως πάντα. Μέσω αυτού του δρόμου αλώστε ωριμάζουν οι κοινωνίες και σταδιακά προσαρμόζονται στις νέες συνθήκες και αποκτούν νέους κανόνες, νέες συμπεριφορές και νέες δυνατότητες.
