Σάββατο, 11 Σεπτεμβρίου 2021 15:48

Η Καλαμάτα μπροστά στην κλιματική αλλαγή: Αστικό πράσινο με αξιοποίηση των νερών του Νέδοντα

Η Καλαμάτα μπροστά στην κλιματική αλλαγή: Αστικό πράσινο με αξιοποίηση των νερών του Νέδοντα

 

Του Βασίλη Τζαμουράνη, δημοτικού συμβούλου -Επικεφαλής της παράταξης “Πρότυπος Δήμος”

Μετά τα τελευταία γεγονότα του παρατεταμένου καύσωνα και των καταστροφικών πυρκαγιών αλλά και παλαιότερα φαινόμενα όπως πλημμύρες, έντονες καταιγίδες, ανεμοθύελλες κλπ θεωρώ ότι και οι πιο δύσπιστοι πλέον παραδέχονται ότι το κλίμα έχει αλλάξει και οι συνέπειες αυτής της αλλαγής βαίνουν συνεχώς κλιμακούμενες.

Η ξηρασία ,ο καύσωνας, οι ανεμοθύελλες, οι έντονες βροχοπτώσεις και άλλα δυσμενή καιρικά φαινόμενα πέραν των προβλημάτων  που δημιουργούν στην καθημερινότητά μας και στις καταστροφές που προξενούν σε υποδομές και περιουσίες, πλήττουν καίρια και τον πρωτογενή τομέα της οικονομίας με δυσανάλογες συνέπειες στους παραγωγούς αλλά και στο καταναλωτικό κοινό.

Είναι λοιπόν επιτακτική ανάγκη ν’ ευαισθητοποιηθούμε όλοι, ακόμη και εκείνοι που λίγα χρόνια πρίν λοιδορούσαν όσους μιλούσαν για την κλιματική αλλαγή και να δραστηριοποιηθούμε κατά τέτοιο τρόπο ώστε σε κάθε σχεδιασμό που κάνουμε πρωταρχικό ρόλο  να έχει η αντιμετώπιση ενδεχόμενων προβλημάτων εξ αιτίας της  κλιματικής κρίσης  που μας απειλεί.

Ταυτόχρονα πρέπει να προσανατολισθούμε σε άμεσα αλλά και μακροπρόθεσμα έργα, όσο είναι καιρός ακόμη, ώστε ν’ αντιμετωπίσουμε αυτή την ασύμμετρη απειλή και να μετριάσουμε τις οδυνηρές επιπτώσεις της.

Το Δημοτικό  μας Συμβούλιο χθες, σε κλίμα ομοφωνίας, αποφάσισε να υποβάλλει αίτημα για να συμπεριληφθεί στην αποστολή της Ε.Ε  για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και να αποτελέσει μία από τις 100 κλιματικά ουδέτερες πόλεις της Ευρώπης μέχρι το 2030.

Πρόκειται για ένα φιλόδοξο στόχο που για να επιτευχθεί  πρέπει  με την συμμετοχή των πολιτών, των φορέων και όλων των εμπλεκομένων μερών της περιοχής να αναζητηθούν και εφαρμοσθούν καινοτόμες και έξυπνες λύσεις, να κινητοποιηθούν  δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις και όλα αυτά κάτω από  ένα νέο πλαίσιο διακυβέρνησης που θα αξιολογεί και παρακολουθεί τις παρεμβάσεις που πρέπει να γίνουν κλπ. Το νέο αυτό  συμμετοχικό πλαίσιο διακυβέρνησης του συνολικού προγράμματος    προϋποθέτει ασφαλώς την υποστήριξή του πολιτικά  από όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης (Περιφέρεια, κυβέρνηση, Επιμελητήρια, Τράπεζες κ.α.).

Πρόκειται αναμφίβολα για μία τεράστια πρόκληση και για μια νέα ευκαιρία για την Καλαμάτα και την ευρύτερη περιοχή της να σχεδιάσει και να οργανώσει  το μέλλον της τα επόμενα 30 τουλάχιστον  χρόνια μέσα από μία ολοκληρωμένη και ολιστική προσέγγιση που θα συμπεριλαμβάνει όλους τομείς (αγροτική οικονομία, τουρισμός, βιομηχανία, πολιτισμός, ψηφιακός μετασχηματισμός, υποδομές, έργα και περιβάλλον).  Γι’ όλα αυτά λοιπόν στηρίζουμε την προσπάθεια και ευχόμαστε να έχει αίσια έκβαση.

Το εγχείρημα αυτό όμως ενέχει  και πολλές δυσκολίες  στην πραγμάτωσή του ( από τον σχεδιασμό, την επιλογή των  δράσεων και παρεμβάσεων, την νέα μορφή διακυβέρνησης) κυρίως διότι απαιτεί νέα αντίληψη λειτουργίας  και αλλαγή νοοτροπίας όλων των δομών  της ζωής μας (Διοίκηση ,Αγορά, παραγωγικές διαδικασίες, καθημερινότητα πολιτών κ.α.)

Η  έλλειψη κουλτούρας συνεργασίας  και συνεργειών που  κυριαρχεί σήμερα στους περισσότερους χώρους( μηδέ του ΔΣ Καλαμάτας εξαιρουμένου), οι συγκεντρωτικές δομές σε όλα τα επίπεδα εξουσίας  και η μη οικοδόμηση σχέσεων σεβασμού , εμπιστοσύνης και συμμετοχής  όπου είναι αναγκαίο, ανάμεσα στις δυνάμεις  συμπολίτευσης και αντιπολίτευσης  σε όλους  τους χώρους καθιστά το εγχείρημα ακόμα πιο δύσκολο.

Τέλος  μία υποστελεχωμένη και όχι καλά αμειβόμενοι Δημόσια Διοίκηση σε όλα τα επίπεδα που την μαστίζει ακόμα  η γραφειοκρατία και η πολυνομία, παρά τις κατά καιρούς υποσχέσεις των διοικούντων για την εξάλειψή τους,  ένας εργοληπτικός τομέας σε ανασφάλεια και αβεβαιότητα  λόγω επικείμενων  ανατιμήσεων  και μία αγορά σε κρίση ,  ειλικρινά αναρωτιέμαι πώς θα μπορέσουν ν’ ανταποκριθούν με ταχύτητα και αξιοπιστία  στην υλοποίηση ενός τόσο σύνθετου και απαιτητικού προγράμματος?

Επειδή όμως η κλιματική κρίση είναι παρούσα πέραν του μακροπρόθεσμου σχεδιασμού  θεωρώ ότι έχει μεγάλη αξία και η λήψη άμεσων και πρακτικών  μέτρων  μικρού κόστους που  βοηθούν  όμως γρήγορα  στην βελτίωση του μικροκλίματος  και  κάνουν πιο ανεκτή την καθημερινότητα των πολιτών απέναντι στην ξηρασία και τον καύσωνα.

Εμπλουτίζοντας το αστικό πράσινο με φύτευση  πολλών και κατάλληλων ψηλών δένδρων σε κάθε διαθέσιμο χώρο, δημιουργώντας πράσινες σκιερές διαδρομές, χρησιμοποιώντας «ψυχρά» υλικά( με μικρή θερμοπερατότητα) σε όλες τις δαπεδοστρώσεις των υπαίθριων χώρων (πεζοδρόμια πλατείες ταράτσες κλπ), αυξάνοντας τον αριθμό των παροχών πόσιμου νερού  και των υδάτινων στοιχείων σε κοινόχρηστους χώρους σ’ όλη την πόλη καθώς και με  άλλα παρόμοια μέτρα  μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα πρώτο  ανάχωμα στον πυκνοδομημένο ιστό της πόλης μας. Επίσης επιτακτική είναι η ανάγκη επέκτασης της άρδευσης  σε όσο γίνεται περισσότερες καλλιεργήσιμες εκτάσεις στηρίζοντας τις καλλιέργειες και τα τοπικά μας προϊόντα, αξιοποιώντας κάθε δυνατότητα που μας παρέχει το υδατικό δυναμικό της περιοχής μας.

Στο πλαίσιο αυτό της εξασφάλισης υδατικών αποθεμάτων που θα μπορούσαν να αρδεύουν ολόκληρη την πόλη  εντάσσεται και η πρότασή μου για την κατασκευή ενός φράγματος συγκράτησης των νερών του χειμάρρου Νέδοντα στην αρχή του Περιβαλλοντικού Πάρκου του Νέδοντα. Πρόκειται για ένα κατ’ εξοχήν «πράσινο» έργο που θα μπορούσε να κατασκευασθεί μέσα από τις πιστώσεις που θα διατεθούν για τα αντιπλημμυρικά της Καλαμάτας με μεγάλο περιβαλλοντικό, κοινωνικό και οικονομικό αποτύπωμα  αφού θα προσφέρει πολλαπλά οφέλη στην πόλη μας.

Θα συντελέσει στην αντιπλημμυρική θωράκιση , όπως  περιληπτικά ανέπτυξα στην συνάντηση που έγινε στις αρχές του περασμένου μήνα στον Δήμο με εκπροσώπους του Υπουργείου υποδομών, του ΜΟΡΕΑ και μελετητών για τα αντιπλημμυρικά της Καλαμάτας. Θα εξασφαλίσει ανάντι του φράγματος και του ταμιευτήρα που θα δημιουργηθεί μεγάλων ποσοτήτων νερού για άρδευση με φυσική ροή   ή για άλλες χρήσεις. Θα συντελέσει στον  γρήγορο εμπλουτισμό του υπόγειου ορίζοντα της περιοχής που κινδυνεύει από υπεράντληση και  υφαλμύρωση. Είναι γνωστό ότι και γι’ αυτούς τους λόγους σε μεγάλο τμήμα της περιοχής μας δεν επιτρέπονται νέες γεωτρήσεις.

Θα δημιουργήσει τις συνθήκες για την ανάπτυξη νέας χλωρίδας και πανίδας στην περιοχή δημιουργώντας ένα νέο οικοσύστημα. Θα αποτελεί μία μεγάλη  υδατοδεξαμενή πυρόσβεσης για τα ελικόπτερα σε περίπτωση πυρκαγιάς στο ορεινό όγκο  χωρίς να αναγκάζονται να κατεβαίνουν στη θάλασσα .

Τέλος θα γίνει  ένα νέο τοπόσημο και αξιοθέατο της Καλαμάτας που μαζί με το περιβαλλοντικό πάρκο του Νέδοντα θ’ αποτελούν ένα ολοκληρωμένο περιαστικό πάρκο για διημέρευση, ψυχαγωγία, αναψυχή, αθλητισμό, περιβαλλοντικές δράσεις κ.α.

Υ.Γ Εξίσου σημαντική είναι και η κατασκευή και των δύο μικρών φραγμάτων στην κοίτη του χειμάρρου «Ξερίλας» στην Θουρία για τα οποία υπάρχουν ώριμες μελέτες, που μαζί με την υδατοδεξαμενή της Πολιανής μπορούν να δώσουν νέες δυνατότητες στην αγροτική οικονομία της γύρω περιοχής.