Ακόμα και τον προηγούμενο αιώνα, όταν κάποιος κατάφερνε να πείσει με την εξυπνάδα και τις γνώσεις του τους συνομιλητές του, οι μεγαλύτεροι αναφωνούσαν με θαυμασμό: μυαλό Τρικούπη!
Πρόκειται για τον Χαρίλαο Τρικούπη που κυριάρχησε στην πολιτική σκηνή της χώρας για περίπου είκοσι χρόνια. Από το 1875 μέχρι το 1894. Επτά φορές πρωθυπουργός, κυβέρνησε την Ελλάδα ανά διαστήματα, για συνολικά δέκα χρόνια σε αυτή την εικοσαετία.
Είχε γεννηθεί στο Ναύπλιο το 1832 και η καταγωγή του ήταν από την οικογένεια Τρικούπη    του Μεσολογγίου και την οικογένεια Καρατζά της Κωνσταντινούπολης. Με πολύ δυνατές πολιτικές ρίζες, αφού ο πατέρας του ήταν ο Σπυρίδων Τρικούπης, ο πρώτος πρωθυπουργός του νέου ελληνικού κράτους, ο Χαρίλαος Τρικούπης βρήκε στρωμένο δρόμο για την είσοδό του στην ελληνική πολιτική σκηνή. Μετά τις σπουδές του στη Νομική της Αθήνας και του Παρισιού, διορίστηκε ιδιαίτερος γραμματέας του πατέρα του που υπηρετούσε ως πρέσβης στο Λονδίνο. Στη συνέχεια μπήκε στο διπλωματικό σώμα και διορίστηκε γραμματέας της εκεί πρεσβείας. Το 1862 εκλέχτηκε πληρεξούσιος (βουλευτής) για τη Δεύτερη Εθνοσυνέλευση εκπροσωπώντας την ελληνική παροικία του Λονδίνου. Αν και η διπλωματική καριέρα του ήταν βραχεία, ο Χαρίλαος Τρικούπης συνέβαλλε ουσιαστικά στην συνθήκη για την παραχώρηση από τη Μεγάλη Βρετανία των Ιονίων νησιών και την ενσωμάτωσή τους στην Ελλάδα το 1863. Έτσι εκπληρώθηκε ο κύριος όρος που είχε θέσει η Δανία και ο Γεώργιος για την ανάληψη του βασιλείου από αυτόν.
Η διπλωματική καριέρα του Χαρίλαου Τρικούπη διάρκεσε οκτώ χρόνια. Το 1864 παραιτήθηκε από τη διπλωματική υπηρεσία και μπήκε στην πολιτική ως υποψήφιος βουλευτής Μεσολογγίου. Τον επόμενο χρόνο εκλέχτηκε βουλευτής και το 1866 ορίστηκε υπουργός εξωτερικών στην κυβέρνηση του Αλέξανδρου Κουμουνδούρου. Η διάσταση απόψεων με τον Κουμουνδούρο τον οδήγησε όμως εκτός της κυβέρνησης. Συνέχισε να πολιτεύεται από το 1868 μέχρι το 1872, ως ανεξάρτητος. Με φιλελεύθερες και προοδευτικές αρχές, ίδρυσε τότε το «Πέμπτο» κόμμα. Το 1874, μετά την αντιπαράθεσή του με το σύστημα και υποστηρίζοντας την μετέπειτα «αρχή της δεδηλωμένης», ο Τρικούπης διώχθηκε προσωρινά για αντιβασιλική στάση, αλλά αθωώθηκε σχεδόν αμέσως, με βούλευμα.
Τον Απρίλιο του επόμενου χρόνου, έλαβε από τον βασιλιά Γεώργιο την εντολή για τον σχηματισμό κυβέρνησης. Από τότε, ο Τρικούπης ανέλαβε την πρωθυπουργία ακόμα άλλες έξι φορές. Στην τελευταία κυβέρνησή του το 1893, η χώρα οδηγήθηκε σε χρεωκοπία. Η φράση «δυστυχώς επτωχεύσαμεν» αποδίδεται σε αυτόν αλλά κάτι τέτοιο δεν υπάρχει καταγεγραμμένο στα πρακτικά της βουλής. Τα δάνεια που δεν μπορούσαν να εξοφληθούν χωρίς τη βασιλική υποστήριξη αλλά και τα μυστικά χρηματιστηριακά «παιχνίδια» του θρόνου στο Λονδίνο, τον οδήγησαν τελικά στη χρεωκοπία.
Το έργο του Τρικούπη για τον εκσυγχρονισμό και την αναμόρφωση της χώρας ήταν τεράστιο. Ο περιορισμός της στρατιωτικής θητείας από τρία χρόνια σε ένα, έδωσε εργατικά χέρια για την αγροτική ανάπτυξη. Το μεγαλόπνοο σχέδιο της δημιουργίας σιδηροδρομικού δικτύου αλλά και της διάνοιξης της διώρυγας της Κορίνθου είναι δικά του έργα. Δεν κατάφερε να πείσει για τη ζεύξη Ρίου-Αντιρρίου κάτι που έγινε όμως εκατόν δέκα χρόνια αργότερα.
Πέθανε στις 30 Μαρτίου 1896, σε ηλικία 63 ετών, την ίδια ημέρα που ο Σπύρος Λούης κέρδιζε τον Μαραθώνιο στους πρώτους Ολυμπιακούς αγώνες της Αθήνας.