Πέμπτη, 28 Μαρτίου 2024 21:12

Τι κοινωνία θέλουμε;

Τι κοινωνία θέλουμε;

 

Του Ευάγγελου Παπαδάκη, Οικονομολόγου

Βιολογικά ο άνθρωπος είναι προγραμματισμένος να επιδιώκει την επιβίωση και διαιώνιση του είδους του. Η δημιουργία γόνου προϋποθέτει την σεξουαλική επαφή αρσενικού και θηλυκού. Βάσει αυτής της επιδίωξης οι γονείς έχουν κοινό όφελος και συνεργάζονται για την επιτυχία των απογόνων τους. Μέσα από αυτή την διαδικασία οι συγγενικοί δεσμοί δημιουργούν οικογένεια ,σόι ,φυλή ,έθνος συνθέτοντας κοινωνικές δομές που εδράζονται στην παραδοσιακή ηθική. Έτσι ,θα λέγαμε ότι η οικογένεια είναι το κύτταρο της κοινωνίας η οποία αποτελεί το σύνολο των ανθρώπινων σχέσεων που βασίζονται στο κοινό τους πολιτισμικό υπόβαθρο.

Άρα ,κάθε άνθρωπος έχει την ανάγκη να θέτει στον εαυτό του ερωτήματα όπως: Σε τι είδους κοινωνία θέλω να ζώ; Υπάρχει άραγε μοναδικός δρόμος προόδου μίας κοινωνίας; Κάθε φορά που πραγματοποιείται μια κοινωνική αλλαγή ή τεχνολογική εξέλιξη ,η κοινωνία μεταβαίνει σε ένα ανώτερο επίπεδο ή υπάρχουν και περιπτώσεις οπισθοδρόμησης;

Παραδείγματος χάριν ,η ιατρική επιστήμη έχει προοδεύσει τόσο που μπορούμε να έχουμε επιπλέον επιλογές συγκριτικά με το παρελθόν όπως το να μπορούμε να κλωνοποιήσουμε τον εαυτό μας ,να μπορούμε να τεκνοποιήσουμε με τεχνητή γονιμοποίηση ,να μπορούν τα ωάρια μιας μητέρας να κυηθούν από άλλη και το μέλλον μπορεί να μας επιφυλάσσει επιλογές που σήμερα δεν φανταζόμαστε. Συνεπώς δημιουργούνται πολλά νέα ζητήματα βιολογικής φύσεως που πρέπει να αντιμετωπίσουμε κοινωνικά με ωριμότητα ανάλογη των τεχνολογικών μας επιτευγμάτων και τα οποία θα επηρεάσουν τα χαρακτηριστικά ,την δομή και την σύνθεση των κοινωνιών του μέλλοντος.

Παραδοσιακά η βιολογική μάνα είναι ο άνθρωπος που αναλαμβάνει την ανατροφή των παιδιών και παράλληλα αποτελεί τον συνεκτικό κρίκο μεταξύ των μελών της οικογένειας και ο πατέρας είναι ο προστάτης ,ο οικονομικός υποστηρικτής ο οποίος συνεισφέρει ταυτόχρονα στην διαπαιδαγώγηση των νέων μελών.

Ωστόσο στις μέρες μας παρατηρείται εκθετική αύξηση των διαζυγίων που μαρτυρά την απομάκρυνση της σύγχρονης κοινωνίας από την παραδοσιακή μορφή της οικογένειας. Σε αυτό βέβαια συμβάλει ο σύγχρονος τρόπος ζωής που θέλει τους δύο γονείς αφοσιωμένους στην εργασία τους πράγμα που έχει ως συνέπεια την ελλιπή εξισορρόπηση των οικογενειακών δεσμών.

Επίσης ,στην σύγχρονη κοινωνία οι νέοι καλούνται να ωριμάσουν πρόωρα ,εκτίθενται σε αυξημένους κινδύνους και η δυνατότητα ελέγχου τους από τους γονείς είναι δύσκολη υπόθεση. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να παρατηρείται αφενός αύξηση της παιδικής και εφηβικής βίας ,τόσο εντός των σχολικών δομών όσο και εκτός, και αφετέρου να βαίνουν αυξανόμενες οι υποθέσεις οικονομικής και σεξουαλικής εκμετάλλευσης και άσκησης σωματικής ή/και ψυχολογικής βίας σε βάρος ανηλίκων από άλλα ενήλικα μέλη της κοινωνίας.

Επιπρόσθετα, ο εγωκεντρισμός και ο άκρατος δικαιωματισμός των ανθρώπων συνδυαστικά με τον περιορισμό των κοινωνικών εμποδίων και των αναστολών της παραδοσιακής ηθικής παράγουν κοινωνικά βίαιες συμπεριφορές. Επί παραδείγματι, οι άνθρωποι δεν νοιώθουν την ανάγκη να δείξουν σεβασμό ,εκτίμηση και θερμό ενδιαφέρον προς τον σύντροφο τους και άρα τους είναι δύσκολο να αγαπήσουν και να παραμείνουν πιστοί. Αντιμετωπίζουν τον σύντροφο τους ρηχά ,ως τρόπαιο εφήμερης σεξουαλικής ικανοποίησης, αρκούμενοι σε απλή χρήση του χωρίς δεσμεύσεις. Επί της ουσίας ,καταναλώνουμε σχέσεις όπως καταναλώνουμε προϊόντα και αυτό θεωρείται φυσιολογικό!

Σε όλο αυτό το μείγμα των κοινωνικών αλλαγών που έχουν δημιουργηθεί τις τελευταίες δεκαετίες πρέπει να προσθέσουμε τα δεδομένα της ιατρικής επιστήμης και της τεχνολογικής προόδου ώστε να διαχειριστούμε αναδυόμενα ή εξελισσόμενα κοινωνικά ζητήματα όπως:

Το να μπορεί κάποιος άνθρωπος να κλωνοποιήσει τον εαυτό του και να γίνει ο κηδεμόνας του κλώνου του μέχρι αυτός να ενηλικιωθεί.

Το να μπορεί κάποιος άνθρωπος - που δεν μπορεί ή δεν θέλει να γεννήσει παιδί αλλά θέλει να αναθρέψει ένα - να δημιουργήσει γόνο κατά παραγγελία με την χρήση σπέρματος ,ωαρίων και παρένθετης μήτρας της αρεσκείας του.

Το να μπορεί κάποιος άνθρωπος να αποκτά παιδί με την χρήση προσωπικού του γενετικού υλικού (με φυσικό ή τεχνητό τρόπο) αναλαμβάνοντας ταυτόχρονα την διαπαιδαγώγηση του χωρίς την συμμετοχή του ετέρου βιολογικού γονέα.

Το να μπορεί ο έτερος βιολογικός γονέας να παραιτείται των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων ,θα συμπλήρωνα ,επιμέλειας του παιδιού.

Το να μπορεί ένας ή περισσότεροι μη βιολογικοί γονείς να δημιουργούν ή να υιοθετούν παιδί και να συνεργάζονται για την διαπαιδαγώγηση του χωρίς να είναι οικογένεια με την παραδοσιακή έννοια του όρου.

Πρακτικά σε αυτές τις μορφές κοινωνικής οργάνωσης δημιουργούνται πολλά ερωτηματικά όπως: Ποια η πιθανότητα οι μη βιολογικοί γονείς να εκτραπούν του ρόλου τους; Άραγε για αυτά τα παιδιά πατρική και μητρική στοργή και αγάπη τι θα σημαίνει;

Τελικά, ο χώρος της οικογένειας μπορεί να γίνει αντικείμενο πειραματισμού και εξερεύνησης νέων κοινωνιοβιολογικών δυνατοτήτων ή πρέπει να διασφαλίζουμε την παραδοσιακή εξελικτική πορεία του θεσμού; Η δημιουργία οικογένειας πρέπει να είναι δικαίωμα των γονέων ή αλλάζοντας παράδειγμα θα πρέπει η γονική ιδιότητα να γίνει υποχρέωση ανατροφής υγειών παιδιών χρήσιμων στην κοινωνία; Τα παιδιά πρέπει να αποκτώνται και να μεγαλώνουν προσομοιάζοντας με τους όρους κτήσης κατοικίδιων; Οι γονείς μπορούν να προσομοιάζουν με όρους ιδιοκτησιακού καθεστώτος μετόχου/ιδρυτή επί του τέκνου; Εσείς τι πιστεύετε;